၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ ကန္႕လန္႕ကာရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ? (ဘာသာျပန္ ေဆာင္းပါး)

ေမ-၁၄၊ ၂၀၁၃
M-Media
ဘာသာျပန္- သာကီထက္ေကာင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းကမ္းရိုးတန္း မြန္ျပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လၿမိဳင္မွာ ၉၆၉ လိုဂိုတံဆိပ္ေတြ ၿမိဳ႕အႏွံ႕မွာ တင္းၾကမ္းျပည့္ေနေပမယ့္လည္း အရာရာအားလံုး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေနသေယာင္ရိွပါတယ္။ ဗဟိုၿမိဳ႕မေစ်းႀကီးရဲ႕ ေရႊဆိုင္တစ္ဆိုင္ထဲမွာ ဗုဒၶ၀ါဒရတနာသံုးပါးကို ကိုယ္စားျပဳထားတဲ့ စတစ္ကာဟာ ဘုရားစင္ငယ္ေလးအထက္ေပၚ ေနရာယူထားတာေတြ႕ရေလရဲ႕။ “ ဒါက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရဲ႕ဆိုင္ပါ ဆိုၿပီး လူေတြသိေအာင္ကပ္ထားတာျဖစ္တယ္။ ့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ဒီမွာလာ၀ယ္ႏိုင္ေအာင္လို႕ေလ။ ဒါေပမယ့္ မြတ္စ္လင္မ္ေဖာက္သည္ေတြကိုလည္း ႀကိဳဆိုဖိတ္ေခၚပါတယ္ ” လို႕ ဆိုင္ရွင္က ရွင္းျပပါတယ္။

ဒီသေကၤတက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဘာသာေရးအေျချပဳ အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို အားေပးျမွင့္တင္ရာမွာ အသံုးျပဳေနၾကတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့မတ္လအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအ၀ွမ္း လူ ၄၀ ေက်ာ္ေသဆံုးၿပီး အိုးအိမ္ အေျမာက္အမ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္းခံရတဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈနဲ႕လည္း ဆက္ႏႊယ္မႈ ရိွေနျပန္တယ္။ မိမိကိုယ္ကို “ျမန္မာဘင္လာဒင္”လို႕ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး ျပည္တြင္းေထာက္ခံမႈ အမ်ားဆံုးရရိွေနတဲ့သံဃာ အရွင္၀ီရသူရဲ႕ အခန္းက႑က ႏိုင္ငံသတင္း သတင္းေခါင္းႀကီးပိုင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပခံေနရတယ္။ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေခါင္းစဥ္ေအာက္က အစၥလာမ္မုန္းတီး ဆန္႕က်င္ေရးကို မီးေမႊးေပးေနသူဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။
သို႕ေသာ္လည္း ဒီ လိုဂိုဟာ မြတ္စ္လင္မ္လူဦးေရအေတာ္အတန္ရိွေနတဲ့ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအတြင္းေရးမွဴး အရွင္ ေဆဒမာ ဖန္တီးထုတ္လုပ္ခဲ့တာပါ။ ျဖန္႕ခ်ိလိုက္တာ ၇ လရိွပါၿပီ။ အဲ့ဒီ အသက္ ၃၇ ႏွစ္အရြယ္ ျမေစတီေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္က စတစ္ကာေတြ၊ ေရာင္စံုလက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ အစုအၿပဳံလိုက္ရိွေနတဲ့ ရံုးခန္းထဲမွာ သူ႕ဒီဇုိင္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဒီလို အားတက္သေရာ ေျပာၾကားရွင္းလင္းခဲ့ပါတယ္။

“ ျခေသၤ့ေတြဟာ ရဲရင့္ျခင္းရဲ႕သေကၤတေဆာင္တယ္။ ဆင္ကေတာ့ ခြန္အား၊ ျမင္းက လ်င္ျမန္မႈ၊ ႏြား(သိုး)ကေတာ့ သည္းခံျခင္း သေဘာျဖစ္တယ္။   တိရစာၦန္ေလးမ်ဳိးကို ပံုေဆာင္ျပဳထားတဲ့ ေရွးေခတ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕အမွတ္အသား အာေသာကေက်ာက္တိုင္ကို တံဆိပ္ရဲ႕အလယ္ဗဟိုမွာ ပံုေဖာ္ရည္ၫႊန္းထားပါတယ္ ”။

အာေသာကမင္းႀကီးဟာ ၃ ရာစုႏွစ္က ဗုဒၶဘာသာကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆီ ျဖန္႕ခ်ိခဲ့တဲ့ အိႏိၵယဘုရင္အျဖစ္ အလြန္ထင္ရွားဂုဏ္တင္ခံရသူျဖစ္တယ္။

“ မိမိရဲ႕တိုင္းျပည္ သို႕မဟုတ္ လူမ်ဳိး သို႕မဟုတ္ ဗုဒၶဘာသာအတြက္ေကာင္းက်ဳိးတစ္ခုခုေဆာင္ခ်င္သူအေနနဲ႕ သူ႕ရင္ထဲမွာ အာေသာကမင္းႀကီးရဲ႕စိတ္ဓာတ္မ်ဳိးကို ဒီတိရစာၦန္သံုးမ်ဳိးရဲ႕အရည္အေသြးနဲ႕တစ္ကြ ရိွရပါမယ္။ ဒီေန႕ေခတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ရတနာသံုးပါးကို လူငယ္ေတြ မသိၾကေတာ့ဘူး။ သူတို႕ကို ဒီ လိုဂိုနဲ႕ နိုးၾကားသတိ၀င္ေအာင္ လုပ္ထားတာ။ ဒီအမွတ္တံဆိပ္ကိုကပ္ထားသူအေနနဲ႕ ဒီဂုဏ္ေတာ္သံုးပါးကို ရြတ္ဆိုဆည္းကပ္ေနသင့္တယ္။ စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ျပသဖို႕အတြက္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာနဲ႕ အသံုးျပဳသြားရမယ္။ တကယ္လို႕ ဒီအမွတ္တံဆိပ္ကို တျခားဘာသာ၀င္ေတြက ဟန္ေဆာင္ပန္ေဆာင္ အသံုးျပဳၾကမယ္ဆိုယင္ေတာ့ အေရးယူတာခံရမယ္ ” စသျဖင့္ သူက ဒီတံဆိပ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ၫႊန္ၾကားခ်က္ တသီတတန္း ေပးခဲ့တယ္။

ဒီအမွတ္တံဆိပ္ဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ၊ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႕က စတင္ ထုတ္ေ၀ျဖန္႕ခ်ိတယ္။ ယမန္ႏွစ္ ဇြန္လနဲ႕ေအာက္တိုဘာလအတြင္း ရခိုင္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြကို ဦးတည္တိုက္ခိုက္မႈေတြနဲ႕ ဒီလႈပ္ရွားမႈက ဘာမွမပတ္သက္ဘူးလို႕ သူက ဆိုထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူက ျမန္မာျပည္ထဲဘဂၤါလီေတြ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ေျပာင္းေရႊ႕လာတာေၾကာင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရတာလို႕ ေျပာၾကားလာခဲ့တယ္။ သူရည္ၫႊန္းေနတဲ့သူေတြဟာ စင္စစ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ မ်ဳိးဆက္အလီလီေနထိုင္လာခဲ့တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြျဖစ္တယ္။ သူတို႕အေပၚ အစိုးရနဲ႕ႏိုင္ငံသားမ်ားစြာက ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႕ အျမင္မရိွဘူး ျဖစ္ေနၾကတယ္။

“ သူတို႕၀င္လာယင္ ဒို႕တိုင္းျပည္ကို အလြယ္တကူ ခ်ဳပ္ကိုင္သြားလိမ့္မယ္။ သူတို႕ဟာ ဒို႕နယ္ဒို႕ေျမေပၚမွာ သူတို႕ ဘ၀တိုးတက္မႈကို ရွာႀကံလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအမွတ္သေကၤတနဲ႕လႈပ္ရွားမႈကို မိမိကိုယ္ကို ကာကြယ္ဖို႕ရည္ရြယ္တယ္။  တစ္ခ်ဳိ႕ ဘဂၤါလီမြတ္စ္လင္မ္ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြျဖစ္ၿပီး ဒို႕ႏိုင္ငံကို အစၥလာမ္တိုင္းျပည္ျဖစ္ေအာင္ ပံုသြင္းဖို႕ လုပ္ေနတယ္လို႕ စိုးရိမ္ရတယ္ ” လုိ႕ ပူပန္စကားဆိုတယ္။

ျမေစတီေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဟာ မြတ္စ္လင္မ္ေတြကိုဆန္႕က်င္ဖို႕ရည္ရြယ္ထားတာ မဟုတ္ဘူးလို႕ ျငင္းဆန္ေနေပမယ့္လည္း “ အခုဆိုယင္ အာရွေဒသအနည္းအက်ဥ္းမွာသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ က်န္ရိွေနေတာ့တယ္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက တူရကီနဲ႕အီရတ္အပါအ၀င္ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အာဖဂန္နစၥတန္ စတဲ့ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားဟာ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံေတြျဖစ္ခဲ့တယ္။ အခုေတာ့ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ကုန္ၿပီ ” ဆိုၿပီး အာရွတိုက္မွာ အစၥလာမ္ လႊမ္းမိုးလာမွာကို ပူပန္ေနျပန္ပါတယ္။

၉၆၉ ေပၚေပါက္ၿပီး မေရွးမေႏွာင္းမွာဘဲ မြန္ျပည္နယ္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ သူ႕ကို တင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုဆိုယင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနပါၿပီ။ ဒီအဖြဲ႕က ႏိုင္ငံ့တရား၀င္အဖြဲ႕အစည္း မဟုတ္ေပမယ့္ ေနရာေဒသအသီးသီးမွာ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ ျပဳမူေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွပါတယ္။ “အျခားေသာ ေဒသေတြ၊ ၿမိဳ႕ေတြက မိမိတို႕ကိုယ္ပိုင္အစီအစဥ္၊ ကိုယ္ပိုင္ရည္ရြယ္ခ်က္ ကိုယ္စီနဲ႕ ျဖန္႕ခ်ိေနၾကတာပါ ”။

ဒါ့အျပင္ မြတ္စ္လင္မ္ေတြနဲ႕ စီးပြားေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး အဆက္အသြယ္ျဖတ္ဖို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအၾကား မုန္းတီးေရးစကားသြတ္သြင္းေနသူအျဖစ္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေ၀ဖန္ခံေနရတဲ့ ၀ီရသူဟာလည္း မူလ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကေန ခြဲထြက္ေဆာင္ရြက္ေနတာမ်ဳိး ျဖစ္တယ္။ ဒီလႈံ႕ေဆာ္ခ်က္ဟာ ဗုဒၶလမ္းစဥ္မဟုတ္ေပမယ့္ ၀ီရသူက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကဲ့သို႕ စည္းလံုးညီညြတ္ေစလိုတာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥေတြက ဗုဒၶ၀ါဒကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစတယ္ဆိုယင္ေတာ့ လက္ခံရမွာဘဲ လို႕ဆိုၿပီး ရွင္းလင္းေျပာဆိုလိုက္ျပန္ပါတယ္။

ဧၿပီလအတြင္း DVB နဲ႕ျပဳလုပ္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာ ထင္ရွားတဲ့ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ေနာက္ခံျပဳ ၿခံရံထားၿပီး ဦး၀ီရသူက စီးပြားေရးေခါင္းပံုျဖတ္ျခင္း၊ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းအားျဖင့္  ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလႊမ္းမိုးဖို႕ မြတ္စ္လင္မ္ေတြရဲ႕ မေကာင္းႀကံစည္ခ်က္ကို မိမိမွ ေဖာ္ထုတ္သြားမယ္လို႕ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္အမ်ားအျပားရိွေနတဲ့ ေဒသကို ရည္ၫႊန္းၿပီး “ ဒီကိစၥကိုတားဆီးဖို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႕ တစ္စံုတစ္ရာ မလုပ္ၾကဘူးဆိုယင္ သကၠရာဇ္ ၂၁၀၀ က်ယင္ ရခိုင္ျပည္နယ္က ေမယုေဒသလိုမ်ဳိး တစ္ႏို္င္ငံလံုး ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအဖို႕ မြတ္စ္လင္မ္ေတြနဲ႕ စကားေျပာဆိုႏိုင္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားတာ မလုပ္ရဘူး။ သူတို႕နဲ႕ရင္းႏွီးစြာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံႏိုင္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ကုန္သြယ္စီးပြားမလုပ္ရဘူး  ” လို႕ ေျပာၾကားခဲ့တယ္။

ဦး၀ီရသူရဲ႕ တို႕မီးရိႈ႕မီးတရားပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ျပဳလုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ မိတၳီလာမွာ မတ္လအတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈႀကီး ျဖစ္ပြားခဲ့ေပမယ့္လည္း သူဟာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္တာမဟုတ္ဘူးလို႕ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဘူမိနက္သန္နယ္ေျမ မြန္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး မိမိတို႕မွာတာ၀န္မရိွဘူးလို႕ ၉၆၉ အတြင္းေရးမွဴးကလည္း ျငင္းဆိုထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရိွမြတ္စ္လင္မ္ေတြက ၇၈၆ ကိန္းဂဏန္းကို အသံုးျပဳတာဟာ (၇+၈+၆=၂၁) အဓိပၸာယ္မ်ဳိးနဲ႕ ၂၁ ရာစုမွာ ျမန္မာျပည္ကို အစၥလာမ္ႏို္င္ငံျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႕ႀကံစည္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ တန္ျပန္ေခ်ပခ်က္အျဖစ္ ၉၆၉ ကို သံုးတာလို႕ အမ်ားက ဆိုၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဗလီႀကီးတစ္ခုရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္ဆရာက မြတ္စ္လင္မ္ေတြအေနနဲ႕ ၇၈၆ ကို အသံုးျပဳတာဟာ ဘုရားသခင္ထံက ကူညီေဆာင္မမႈနဲ႕ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာကို ေတာင္းခံျခင္း သေဘာသာ ျဖစ္တယ္လို႕ ေျပာၾကားပါတယ္။ သူက  “  ျမန္မာ့ရာဇ၀င္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေပၚ အစၥလာမ့္အၾကမ္းဖက္မႈဆိုတာ မရိွပါဘူး။ ဗလီဆရာေတြကလည္း မြတ္စ္လင္မ္လူငယ္ေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားကိုလက္ကိုင္ထားၾကဖို႕၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ လႈံ႕ေဆာ္ရန္စမႈမ်ားအေပၚ မတုန္႕ျပန္ၾကဖို႕ ေဟာေျပာမွာၾကားလ်က္ရိွပါတယ္” လို႕ ထပ္မံေျပာၾကားသလို ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကန္႕လန္႕ကာေနာက္ကြယ္မွာ ၀ီရသူနဲ႕ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္သမားေတြရိွေနတဲ့အျပင္ အစိုးရကလည္း ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳေပးေနေၾကာင္း သံသယျဖစ္ရတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားစြာကလည္း ဒီအတိုင္း သံသယ၀င္ေနၾကၿပီး စစ္တပ္ကို အာဏာျပန္သိမ္းေရးအတြက္ လမ္းေၾကာင္းေဖာ္ေပးခ်က္အျဖစ္ အျမင္ရိွေနေၾကာင္း ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။

ဒီလိုေျပာဆိုေ၀ဖန္သူထဲမွာ ကာလရွည္ႏိုင္ငံေရးလုပ္လာတဲ့ အသက္ ၅၆ ႏွစ္အရြယ္ အရွင္ ပုဏ၀ံသ လည္း အပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္တဲ့ Peace Cultivation Network မွာပါ၀င္သလို၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြက တရား၀င္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း ရပ္တည္ကာကြယ္ေပးေနတဲ့ လူအနည္းငယ္ထဲကတစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ “ ၀ီရသူနဲ႕၉၆၉လႈပ္ရွားမႈကို ခရုိနီေတြက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ထားပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ မြတ္စ္လင္မ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားဟာ စက္ရံုနဲ႕လုပ္ငန္းႀကီးေတြကို ပိုင္ဆိုင္ထားၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းေဒသေတြမွာေပါ့။ ခရိုနီေတြက အဲ့ဒါေတြကို အပိုင္စီးခ်င္ေနတာေလ ” လို႕ ေျပာလိုက္ပါတယ္။

၁၉၅၈ ခုႏွစ္က ဦးႏုေခါင္းေဆာင္တဲ့ အရပ္သားအစုိးရအဖြဲ႕ဟာ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႕ စစ္တပ္ကို အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့တယ္။ လက္ရိွျဖစ္စဥ္က ဒီသေဘာတရားနဲ႕ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္ေနတယ္လို႕လည္း သူက ဆိုလိုက္ပါတယ္။

ဒီသံုးသပ္ခ်က္မ်ား ဘယ္ေလာက္မွန္မမွန္ေတာ့ မသိႏိုင္ဘူး။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႕အျပားမွာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးေတြ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ႀကီးထြားလာေနၿပီး အစုိးရက ဟုတ္တိပတ္တိ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ (ဟန္႕တား)မႈ မျပဳတာကေတာ့ အထင္အရွားပါဘဲ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေျမာက္ဖက္ မိုင္ ၆၀ သာေ၀းတဲ့ ဥကၠံမွာ မၾကာေသးမီကပဲ ျဖစ္ပ်က္သြားတာဟာျဖင့္ ႏိုင္ငံတစ္ခုလံုးကို ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႕ ဖံုးလႊမ္းလိုက္ေတာ့မလားဆိုၿပီး ထပ္မံ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာရပါၿပီ။

(  သာကီ ထက္ေကာင္း  )

**    CARLOS SARDINA ၏  Who are the monks behind Burma’s ’969′ campaign ? ေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္  **
မူရငး္ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္။