သစ္ေတာေတြလည္း ညအိပ္မီးေတြနဲ႔

ၾသဂုတ္ ၀၂၊ ၂၀၁၃
M-Media Knowledge က႑
ရွာေဖြတင္ဆက္သူ – မိုးတိမ္

Avatar ရုပ္ရွင္ထဲက လင္းလက္ေနတဲ့ အပင္ေတြရွိတဲ့ ေတာႀကီးကို မွတ္မိၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ 3D animation ကိုအထူးျပဳလုပ္ထားၿပီး ထူးျခားဆန္းသစ္တဲ့ အျမင္ေတြေပးႏိုင္တဲ့ Avatar ဇာတ္ကားကေတာ့ စံခ်ိန္တင္သြားပါတယ္။ အဲဒီ စိတ္ကူးယဥ္ဇာတ္ကားထဲက ထူးဆန္းတဲ့ အရာတခ်ဳိ႕နဲ႔ အျပင္မွာ မိတ္ဆက္ခြင့္ရမယ္ဆိုရင္ေရာ …

ညဖက္မွာ ေမွာင္မဲေနတဲ့ ေတာထဲမွာ အလင္းေပးဖို႔ သူတို႔ေတြတာဝန္ယူထားၾကပါတယ္။ သူတို႔ဆိုတာ Foxfire (သို႔) Fairy fire လို႔ေခၚတဲ့ သစ္ေဆြးေတြမွာ ေပါက္တတ္တဲ့ ခပ္ျဖဴျဖဴေသးေသး မႈိတစ္မ်ဳိးရဲ႕အလင္းဓါတ္ပါ။ သူတို႔ရဲ႕ သိပၸံနာမည္ကေတာ့ Panellus stipticus ျဖစ္ၿပီး ညဖက္မွာ သဘာဝအရ အျပာ၊ အစိမ္း၊ အဝါစသျဖင့္ မ်ဳိးကြဲေတြအေပၚမူတည္ၿပီး အလင္းေရာင္ထုတ္လႊတ္ၾကပါတယ္။

နယူးအဂၤလန္ရဲ႕ သစ္ေတာေတြအတြင္း ေဆာင္းဦးရာသီမွာ အမ်ားဆံုး ေတြ႕ရၿပီး ႀကီးမားတဲ့ မ်ဳိးကြဲေတြကိုေတာ့ ၾသစေတးလ်နဲ႔ အေမရိကမွာေတြ႔ရကာ အခ်င္း ၅ လက္မေလာက္ထိႀကီးပါတယ္။ အလင္းေရာင္ေတြကေတာ့ ဝက္သစ္ခ်ပင္ဆီက စုပ္ယူထားတဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းေတြကို ေခ်ဖ်က္ရင္းထြက္လာတာပါ။ အလင္းေရာင္ေတြရဲ႕ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကို အတိအက်မသိရေပမယ့္ ဝတ္မႈန္ကူးေစရန္ အင္းဆက္ပိုးမႊားေတြကို ဆြဲေဆာင္ဖို႔လို႔ ယံုၾကည္ထားၾကပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ဆာေလာင္ေနတဲ့ တိရိိစာၦန္ေတြကို မစားရန္ေျခာက္လွန္႔ဖို႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ေဖ်ာ့ေတာ့ေတာ့ အလင္းေရာင္သာရွိေပမယ့္ တခါတရံမွာေတာ့ သတိထားမိေလာက္ေအာင္ကို လင္းပါတယ္။

အေစာဆံုးမွတ္တမ္းအေနနဲ႕ Aristotle က ဘီစီ ၃၈၂ ခုႏွစ္မွာေရးခဲ့ၿပီး ေရာမအေတြးအေခၚပညာရွင္ Pliny the Elder နဲ႔ Benjamin Franklin တို႔ရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြမွာေတြ႕ရပါတယ္။ သိပၸံပညာရွင္ေတြနဲ႔ သဘာဝေလ့လာသူေတြရဲ႕ မွတ္တမ္းအေျမာက္အမ်ားရွိေပမယ့္ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္ မွာမွ မိုင္းတြင္း သစ္ေတြေပၚက အလင္းေရာင္ေတြဟာ မႈိေတြေၾကာင့္ဆိုတာ သိရတာပါ။ Foxfire ထဲက fox ကေတာ့ ျပင္သစ္စကားလံုးေဟာင္း fols (အဓိပၸါယ္: false အတု) ဆီကဆင္းသက္လာတာျဖစ္ၿပီး ေျမေခြးကို ဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ပါဘူး။

ကိုးကား – Wikipedia, Britannica, Science Source