လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ အျမစ္တြယ္ေစတဲ့ သမိုင္း တရားခံမ်ား (Analysis By Maung Zarni)

စက္တင္ဘာ ၃ ရက္၊ ၂၀၁၃
M-Media
မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္- ေဒါက္တာဇာနည္
ဘာသာျပန္- သာကီထက္ေကာင္း

လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အလြန္ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ နာဇီလက္သစ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြတိုးပြားလာၿပီး၊ သီးျခားလူနည္းစုျဖစ္ေနတဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ေတြ၊ မြတ္စ္လင္မ္ေတြရဲ႕ သမိုင္းေနာက္ခံေတြကို ပစ္မွတ္ထားလို႕ လူရမ္းကားေတြက အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျပဳလုပ္လာၾကတယ္။

အစၥလာမ္အေပၚ တစ္ဖက္သတ္ အျမင္ေစာင္းမုန္းတီးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈဗဟိုခ်က္ကိုၾကည့္လိုက္ယင္ အာဏာပိုင္အစိုးရ နဲ႕ တစ္ခ်ိန္ကေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားက အစပ်ဳိးလာတာကို ေတြ႕ၾကရပါလိမ့္မယ္။ သူတို႕ဟာ မိမိတို႕ ပုဂၢလအစီအမံေတြ၊ အပါးေတာ္ၿမဲ အုပ္စုေတြရဲ႕အက်ဳိးေတြကို ကာကြယ္ထားႏိုင္ဖို႕အတြက္ ကလိမ္ကက်စ္ႏိုင္ငံေရးစံနစ္နဲ႕ ေရွ႕ဆက္လာၾကၿပီး ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒျဖစ္စဥ္ထဲ ဆက္လက္ သြတ္သြင္းလည္ပတ္ေနေစတာျဖစ္တယ္။

ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႕စပ္လ်ဥ္းၿပီး ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူေတြ၊ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြအျပင္ ႏိုင္ငံတကာက ဗုဒၵဘာသာ၀င္မ်ား အၾကားမွာ အျမင္ အမ်ုဳိးမ်ဳိးရိွေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ စစ္တပ္တစ္ပိုင္း အရပ္သားတစ္ပိုင္း အစိုးရကေန ေပးအပ္လိုက္တဲ့ လြတ္လပ္မႈပံုဟန္သစ္ေၾကာင့္လို႕ ျပစ္တင္ၾကတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ လူမ်ဳိးဘာသာခြဲျခားမႈဆိုင္ရာ ပဋိပကၡအျဖစ္ ရႈျမင္ၾကတယ္။

တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း မွ်တမႈမဲ့ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး နဲ႕ လူတန္းစားေတြအၾကား ၀င္ေငြကြာဟခ်က္ႀကီးမားျခင္းက အရင္းခံအေၾကာင္းျဖစ္တယ္လို႕ သံုးသပ္ျပန္တယ္။ ဗုဒၶက်မ္းဂန္ သုေတသီမ်ား နဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈတန္ဖိုးထားသူမ်ားက အဆံုးသတ္ေဆြးေႏြးတင္ျပလိုက္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Islamophobia လို႕ေခၚတဲ့ “အစၥလာမ္အေပၚ တစ္ဖက္သတ္အျမင္ေစာင္းမုန္းတီးမႈေရာဂါ” ျဖစ္ေပၚေနလို႕ပါတဲ့။

အေသခ်ာဆံုးကေတာ့ အထက္ပါေဖာ္ျပခ်က္အေပါင္းက ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္ထုကို တအံုတက်င္း ဆန္႕က်င္အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႕အတူ ေျမလွန္လိုျခင္းဟာ နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း ပြင့္ထြက္လာတယ္လို႕ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းထဲ ပိုၿပီးနားလည္သိျမင္သြားေစတာပါဘဲ။ ဒါေပမယ့္ စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ႏိုင္ငံတစ္ခုဟာ အာဏာရွင္ဒႆန လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒကို ကာလၾကာရွည္ သြတ္သြင္းထားေလ့ရိွေၾကာင္း သူတို႕အားလံုး ျမင္ေအာင္မၾကည့္တတ္ၾကေပဘူး။ အိမ္ခန္းထဲ ဆင္တစ္ေကာင္လံုးေရာက္ေနတာေတာင္ မျမင္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႕ဆိုရမွာပါ။

ကမာၻ႕သံုးသပ္ခ်က္နဲ႕ဆန္႕က်င္စြာ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းက အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒီ (Buddhist Terror) ဆိုၿပီး မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါးအျဖစ္ ေဖာ္ျပလိုက္တယ္။ ဒီေဖာ္ျပခ်က္မွာ ဗုဒၶဘာသာကို ျပႆနာရွာတာမဟုတ္သလို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဗမာလူမ်ဳိးမွန္သမွ်ကို သိမ္းက်ဳံးဆိုလိုထားတာလည္း မပါပါဘူး။ ေယဘူယ်သံုးသပ္ခ်က္ထက္ ပိုၿပီး လက္ေတြ႕က်တဲ့အခ်က္အလက္ကို တင္ျပထားျခင္း၊ လမ္းလြဲလမ္းမွားကို တည့္မတ္ေပးလိုျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

မြတ္စ္လင္မ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဖယ္ထုတ္ေရး၊ အဲ့ဒီေနာက္ လက္ရဲဇက္ရဲသတ္ျဖတ္မႈ၊ ဖ်က္ဆီးေသာင္းက်န္းမႈ၊ ခိုးဆိုးလုယက္မႈ၊ မြတ္စ္လင္မ္အိမ္ေျခနဲ႕ဗလီ ၀တ္ေက်ာင္းေတြကို မီးေလာင္တိုက္သြင္းမႈ စသျဖင့္ တကယ့္လူရမ္းကားေတြသံုးၿပီးတိုက္ခိုက္တဲ့ေနရာမွာ — စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ားရဲ႕ ေနာက္ေတာ္ပါးအသီးသီးေတြရယ္၊ သူတို႕ရဲ႕အာဏာယႏၱရားလို႕ဆိုရမယ့္ အာဏာပိုင္ေတြ နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးဆိုၿပီး ၀ါဒျဖန္႕ခ်က္ေတြရယ္က တိုက္ရိုက္ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဖက္လွည့္နဲ႕ေသာ္လည္းေကာင္း လံုး၀ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပလို႕ေနပါတယ္။

ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြက ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူရမ္းကားေတြနဲ႕ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ဖက္လွဲတကင္းရိွေနၿပီး လံုေလာက္တဲ့အခ်ိန္တစ္ခုကို သေဘာတူခဲ့တယ္၊ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ သက္တမ္းရိွတဲ့ ၿမိဳ႕က်က္သေရေဆာင္ ဗလီႀကီးကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ဖ်က္ဆီးဖို႕ မိနစ္သံုးဆယ္ ခြင့္ေပးခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ခိုင္မာတဲ့ မွတ္တမ္းတစ္ေစာင္က ဆိုထားပါတယ္။  YouTube ဗီဒီယိုဖိုင္တစ္ခုထဲမွာ ပရမ္းပတာလုပ္ရပ္ႀကီးထြားေနစဥ္မွာေတာင္  လံုၿခံဳေရးအာဏာပိုင္တစ္စုက မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလူရမ္းကားတစ္ခ်ဳိ႕နဲ႕ အတူတစ္ကြ ေဆးလိပ္မီးၫိွေသာက္ယင္း စကားေဖာင္ဖြဲ႕ေနၾကတဲ့ ျမင္ကြင္းကို ေတြ႕ၾကရပါလိမ့္မယ္။

စာေရးသူဟာ မ်ားမၾကာမီက ကြာလာလမ္ပူကို ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီခရီးစဥ္အတြင္း မိထၳီလာနဲ႕မႏၱေလးမွာရိွတဲ့ ျမန္မာအသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားနဲ႕ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ သူတို႕အဆိုအရ မႏၱေလးကအာဏာပိုင္ေတြေရာ မိတၳီလာခရိုင္ တရားစီရင္ေရးဖက္ကေရာ မဒ္ရစာ(အစၥလာမ္ဘာသာေရးေက်ာင္း)ေက်ုာင္းသား ၂၀ နဲ႕အထက္ကို ေန႕ခင္းေၾကာင္ေတာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ လုိက္လံသုတ္သင္ သတ္ျဖတ္မႈမွာ ၀င္ေရာက္ ကယ္တင္ျခင္းမျပဳဘဲ လက္ေရွာင္ေနခဲ့ၾကတယ္လုိ႕ သိရတယ္။ လက္နက္ကိုင္ေ သြးဆူေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူရမ္းကားလက္ကလြတ္ေစဖို႕ ေက်ာင္းသားေလးေတြကို ေနရာအႏွံ႕လိုက္ဖြက္ေနခ်ိန္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ျခားေနတဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေဒသဆိုင္ရာနဲ႕ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အာဏာပိုင္ေတြအထိ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ၾကပါတယ္။

အာဏာပိုင္နဲ႕စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက စိတ္မသိုးမသန္႕ပင္လွ်င္ မျဖစ္ဘဲ လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့ၾကတာ မ်က္ျမင္ထင္ရွားပါ။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္ေတြအေပၚ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ေပါက္ကြဲျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ျပည္တြင္းနဲ႕ႏိုင္ငံတကာသံုးသပ္သူမ်ားက “တစ္ဖက္သတ္အၾကမ္းဖက္မႈ” ကို “အျပန္အလွန္ပဋိပကၡ” ဆိုၿပီး တလြဲတေခ်ာ္ ေဖာ္ျပေနၾကတယ္။ ဒီလိုပံုေဖာ္ခ်က္ေတြက လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕အခန္းက႑ကို အလြန္အကၽြံ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ရာေရာက္သြားေစပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူရမ္းကားတို႕ရဲ႕ အုပ္စုဖြဲ႕အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႕လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒအတြက္ ယဥ္ေက်းမႈ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို အားေပး အားေျမွာက္ျပဳရာေရာက္သြားေစပါတယ္။

ေသခ်ာတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႕အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးအၾကားမွာ တစ္ယူသန္ အစြဲႀကီးျခင္းက နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း စိမ့္၀င္ေနတာပါဘဲ။ လူမ်ဳိးေရးအေျခတည္ အမ်ဳိးသားစီးပြားေရး စံနစ္မ်ဳိးဟာ ေရွးအစဥ္အဆက္အရေရာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ကာလမ်ားမွာပါ ျမန္မာအမ်ဳိးသားေရး၀ါဒရဲ႕မ႑ိဳင္တစ္ရပ္လို တည္ရိွေနခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ Race – “လူမ်ဳိး” နဲ႕ Ethnicity – “လူ႕အုပ္စု” ဆိုတာ အေျပာင္းအလဲမရိွဘူး၊ ေသြးေပၚအေျခခံခြဲထုတ္ရမယ္ ဆိုတဲ့ အသိတရားက နိမ့္က်ေဆြးေျမ႕ေနၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ေရပန္းစား လို႕ေနတယ္။ အရည္တစ္စက္ေပၚ အေျခခံတဲ့ စိတ္ကူးစိတ္သန္းႀကီးက လက္ရိွ အမ်ဳိးသားေရးျပန္လည္ႏိုးၾကားမႈမွာ အတိုင္းအတာ တစ္ရပ္အထိ ႀကီးစိုးေနပါတယ္။ အမွန္ကိုဆိုရယင္ ဗုဒၶ၀ါဒ နဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈတို႕ဟာ အႏွစ္သာရခ်င္း ဆန္႕က်င္ေနေပမယ့္၊ လက္ရိွအေျခအေနနဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္း အရပါ ထာ၀စဥ္ ဒြန္တြဲေနခဲ့ၾကတယ္လို႕ ဆိုရမွာပါ။

စင္စစ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တရုတ္၊ အိႏိၵယ၊ ေသြးေႏွာ၊ အျခားဘာသာ၀င္လူနည္းစုေတြအေပၚ လူမ်ဳိးစြဲ၊ ဘာသာစြဲေတြျဖစ္ပြားလာေအာင္ သြတ္သြင္းခင္းက်င္းအားေပး က်ားကန္ေနတာကေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕အာဏာပိုင္နဲ႕ဦးေဆာင္ေနသူမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းကေန လက္ရိွအၿငိမ္းစား အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊလက္ထက္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အထိ အစဥ္အဆက္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လူမ်ဳိးနဲ႕ဘာသာတရားကို စစ္ေရးနဲ႕ႏိုင္ငံေရးဗ်ဴဟာ ဖဲခ်ပ္အျဖစ္ ထုတ္ကစားခဲ့ၾက ယံုတင္မကပါဘူး – ဗုဒၶဘာသာလူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒကိုလည္း သြတ္သြင္းခဲ့ၾကတယ္။ ေရႊျပားကပ္ေစတီေတြ၊ ေကာက္ရိတ္ခ်ိန္ ေရႊေရာင္ျဖာေနတဲ့ လယ္ကြင္းျပင္ေတြကို အစြဲျပဳၿပီး ဗုဒၶဘာသာေရႊႏိုင္ငံ အျဖစ္ ေသြးနားထင္ေရာက္ေအာင္ အဓိကေသာ့ခ်က္လို အသံုးျပဳခဲ့တာ လူသိမ်ားလွေပတယ္။

ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ တရား၀င္အကာအကြယ္ကို ရယူထားတဲ့ လက္သစ္နာဇီဘုန္းႀကီး ဦး၀ီရသူ ဟာ ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ စနက္တံကို ေမာင္းျဖဳတ္လႊတ္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ ဒီလႈပ္ရွားရဲ႕ဇစ္ျမစ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး စစ္အစိုးရလက္ထက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေစာေမာင္ အစိုးရရဲ႕ ပ်ဳိးေထာင္ စီစဥ္ခဲ့မႈျဖစ္ေၾကာင္း ရိုက္တာသတင္းဌာနက ေျခရာခံမိၿပီး မၾကာေသးမီက အထူးအစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။

ျပည္တြင္းသာသနာေရးဦး ဌာနေအာက္က သာသနာေရးၫႊန္မွဴး(ယခုအၿငိမ္းစား)က လူထုၾကားထဲ အစၥလာမ္မုန္းတီးေရး အေတြးအျမင္ေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေအာင္ ဦးေစာေမာင္ရဲ႕အားေပးအားေျမွာက္မႈနဲ႕ ႀကံစည္ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လို႕ ရိုက္တာအစီရင္ခံစာမွာ အထူးအားျဖင့္ ဖြင့္ခ်ျပခဲ့တယ္။ ဦးေစာေမာင္ကို ဆက္ခံတဲ့ – လက္ရိွအခ်ိန္မွာ အနားယူၿပီလို႕ ေၾကညာထားတဲ့ ဦးသန္းေရႊဟာ “ျမန္မာႏိုင္ငံ၏က်ဳိးပဲ့ေနေသာအေနာက္တံခါး” ေခါင္းစဥ္တပ္ မြတ္စ္လင္မ္နဲ႕ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႕က်င္ေရး ၀ါဒျဖန္႕စာတစ္ေစာင္ ထုတ္ေ၀ျဖန္႕ခ်ိခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အေနာက္တံခါး ဆိုတာ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ားစုရိွတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၫႊန္းဆိုထားတာပါ။

လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ သပ္လွ်ဳိဥပေဒ

သို႕ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက စစ္ဥပေဒသစ္ကို ထူေထာင္သူ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဦးေန၀င္း၊ ဦးေန၀င္းရဲ႕အႀကံေပးပညာရွင္ –  ေနာက္ပိုင္းမွာသမၼတျဖစ္လာသူ ၿဗိတိန္နဲ႕ဒတ္ခ်္က ဥပေဒဘြဲ႕ရ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၊ ၾသစေတးလ် တကၠသိုလ္ထြက္ ရခိုင္သမိုင္းဆရာ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္တို႕က လက္ရိွ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒကို စတင္ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ သူတို႕တစ္ေတြဟာ တစ္ကိုယ္ရည္ အေၾကာက္လြန္စိတ္ေၾကာင့္ မြတ္စ္လင္မ္၊ ခရစ္ယာန္၊ အိႏိၵယျမန္မာကျပား၊ တရုတ္ႏြယ္ဖြားေတြကို “ေသြးေႏွာသူေတြ” တစ္နည္းအားျဖင့္ “မ်ုဳိးမစစ္သူေတြ” လို႕ ရည္ၫႊန္းၿပီး အက်ယ္တ၀င့္ သတင္းျဖန္႕ခဲ့ၾကတယ္။

၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ဦးေန၀င္းက သူရဲ႕အဆင့္ျမင့္လူယံုေတြ၊ အႀကံေပးေတြကို စာၾကမ္းတစ္ေစာင္နဲ႕ သမိုင္း၀င္တာ၀န္တစ္ရပ္ ၫႊန္ၾကားခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီမွာ သူ႕ကိုယ္ပိုင္သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႕ ဥပေဒထဲ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒသြတ္သြင္းၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးလို႕ ေခါင္းစဥ္တပ္ခိုင္းခဲ့တယ္။ အဲ့ဒါဟာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒဆိုၿပီးေတာ့ ေပၚထြက္လာခဲ့တာပါဘဲ။ ယမန္ႏွစ္က ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရးေတြ တအံုတက်င္းျဖစ္ပြားလာရတာ အဲ့ဒီ ဥပေဒအရင္းခံေၾကာင့္လို႕ ဆိုရပါမယ္။ အခုအခ်ိန္မွာျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ျပႆနာဟာ ႏိုင္ငံတကာက မ်က္ေစ့ေဒါက္ေထာက္ အာရံုစိုက္ေနၾကတဲ့ – အႀကီးအက်ယ္ေဆြးေႏြးရမယ့္ အေရးအရာ ျဖစ္သြားခဲ့ပါၿပီ။

၁၉၈၂ ခုႏွစ္မွာ ဦးေန၀င္းက တရုတ္(တရုတ္ျပည္နဲ႕တရုတ္လူမ်ဳိး အဆက္အႏြယ္) နဲ႕ ကုလား(အိႏိၵယႏြယ္ဖြားလူၫိဳ သို႕မဟုတ္ မြတ္စ္လင္မ္)ဆိုၿပီး တရား၀င္ သံုးႏႈန္းခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ အသံုးအႏႈန္းေတြက လူမ်ဳိး ခြဲျခားႏွိမ့္ခ်တဲ့ ေ၀ါဟာရေတြ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရား၊ စစ္တပ္ အပါအ၀င္ အေရးပါအရာေရာက္တဲ့ ရာထူးေတြမွာ သူတို႕ကို ေနရာမေပးေစခဲ့ဘူး။ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္က ၀င္ေရာက္ အေျခခ်ၾကတဲ့ တိုင္းတစ္ပါးသား အႏြယ္မ်ားဟာ သူ႕အဆိုအရ “ဧည့္သည္” နဲ႕“ေသြးေႏွာ”ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတယ္။

၁၈၂၄ ခုႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ပထမစစ္ပြဲျဖစ္ပြားတယ္။ ျမန္မာေတြ စစ္ရံႈးေတာ့ တနသၤာရီကမ္းေျမွာင္ေဒသ နဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၿဗိတိသွ်တို႕ဆီ ေပးအပ္လိုက္ရတယ္။ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ခံေရာက္ခဲ့တဲ့ အဲ့ဒီကာလေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္ထဲ ေျပာင္းေရႊ႕ ၀င္ေရာက္အေျခခ်လာ ခဲ့တဲ့သူေတြဟာ ရာစုႏွစ္ တစ္ခုေက်ာ္လြန္ေအာင္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေပမယ့္ အဲ့ဒီဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးရဲ႕အခြင့္အေရးကို အျပည့္အ၀ မရခဲ့ၾကပါဘူး။

ဒုတိယကမာၻစစ္မတိုင္ခင္ ႏိုင္ငံအတြင္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ေနထိုင္လာသူမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ေပးဖို႕ကိစၥအေပၚ ဦးေန၀င္းစကားေၾကာင့္ သံသယနဲ႕ေစာင့္ၾကည့္ခံေနရဆဲျဖစ္တယ္။

“ သူတို႕ဟာ နည္းလမ္းမ်ဳိးစံုသံုးလို႕ ေငြရွာဖို႕ဘဲသိၾကတယ္။ ဒါကို သိေနတဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံရဲ႕ကံၾကမၼာကို ဆံုးျဖတ္မယ့္အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဘယ္လို ယံုၾကည္စိတ္ခ်ႏိုင္မွာလဲ ? ဒါ့ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ သူတုိ႕ကို ႏိုင္ငံသားနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္လုိဘဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကိဳးရွည္ရွည္နဲ႕လွန္ထားရဦးမွာပါဘဲ။ သူတို႕အလုပ္နဲ႕သူတို႕ကို ၀မ္းစာရွာေဖြခြင့္ေပးမယ္၊ ဆက္လက္ေနထိုင္ခြင့္ေပးသြားမယ္။ ဒီ့ထက္ေတာ့ မပိုႏိုင္ဘူး ” လို႕ အာဏာရွင္ေဟာင္းႀကီးက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လမ္းၫႊန္ခဲ့တယ္။

၁၉၈၂ ခုႏွစ္ရဲ႕အဲ့ဒီေန႕ကစၿပီး အစဥ္အဆက္စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြထံမွာ အင္အားေလးသိန္းေက်ာ္ရိွ တပ္မေတာ္ထဲက တရုတ္ နဲ႕ အိႏိၵယအဆက္အႏြယ္ေတြကို ရာထူး အဆင့္တိုးျမွင့္ေပးတာမ်ဳိး  မရိွၾကေတာ့ဘူး။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဦးေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီးကတည္းက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏိုင္ငံ တစ္ခုအေနနဲ႕ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ပညာေရး၊ သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း နဲ႕ အျခားက႑ေတြမွာ မ်က္ကန္း မ်ဳိးခ်စ္လိႈင္းလံုးေတြ ဆင့္ကာဆက္ကာ လွိမ့္၀င္လာၾကတယ္။

“ေသြးစစ္မ်ဳိးမွန္” နဲ႕ “ႏိုင္ငံ့သားေကာင္း” ဆိုတဲ့ ဦးေန၀င္းရဲ႕ သည္းေျခႀကိဳက္ေပၚလစီက သူကိုယ္တိုင္နဲ႕ ဆန္႕က်င္ဖက္ျဖစ္ေနျပန္ေရာ။ သူကိုယ္၌က ဗမာလူမ်ဳိးစစ္စစ္ မဟုတ္တဲ့အျပင္ သူ႕ရဲ႕သစၥာခံ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီေတြ၊ သူ႕အိုင္ဒီယာအေမြခံေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း “ေသြးစစ္မ်ဳိးမွန္” ထဲက မဟုတ္ၾကပါဘူး။ သာဓကျပရမယ္ဆိုယင္ လက္ရိွ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးနဲ႕ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေစ့စပ္ၫိွႏိႈင္းသူ ဦးေအာင္မင္းဟာ တရုတ္ႏြယ္ဖြားထဲက ျဖစ္ေနပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အိပ္မက္ဆိုးတံခါးပြင့္သြားေစတဲ့ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာသန္႕စင္ေရးလမ္းေၾကာင္းဟာ – လက္ရိွအတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ဖခင္ လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္း အာဇာနည္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း နဲ႕ သူ႕ေသေဖာ္ေသဖက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ လူမ်ဳိးဘာသာယဥ္ေက်းမႈ မခြဲျခားေရး အျမင္အရ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ထိပ္တိုက္ ဆန္႕က်င္လို႕ေနပါတယ္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ်တို႕ဆီက လြတ္လပ္ေရးရလု ဆဲဆဲကာလမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက မ်ားမၾကာခင္ လြတ္လပ္လာေတာ့မယ့္ ျမန္မာ(ဗမာ)ႏိုင္ငံထဲ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးကို မေရာေထြးၾကဖို႕ တင္ႀကိဳသတိေပးခဲ့တယ္။ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာျပဳေရးအေပၚ အတိုက္အခံျပဳဆန္႕က်င္ၿပီး တိုင္းျပည္ရဲ႕အနာဂတ္အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး ၀ါဒီနဲ႕ႏိုင္ငံေရးသမားရဲဲ႕အျမင္တစ္ရပ္ကို ဒီလို မိန္႕မွာခဲ့ပါတယ္။

“ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ေခတ္ကာလ(၁၇၅၄-၁၈၈၅)ကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာ ဘာသာတရားအသီးသီး ရိွႏွင့္ၿပီးျဖစ္တယ္။ နတ္ကိုးကြယ္သူေတြရိွၾကတယ္။ ကက္သလစ္ခရစ္ယာန္ေတြ ရိွၾကတယ္။ နယ္စြန္နယ္ဖ်ားတိုင္းရင္းသားေတြအနက္ ခရစ္ယာန္အျဖစ္ သြတ္သြင္းခံရသူေတြရိွၾကတယ္။ လူမ်ဳိးနဲ႕ဘာသာ ကြဲျပားေနလင့္ကစား သူတို႕အားလံုးဟာ ျပည္သူေတြျဖစ္တယ္။ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေတာ္လွန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရာမွာ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ဳိးတစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ လူမ်ဳိးစံု ဘာသာစံု ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ ေပးဆပ္ခဲ့ၾကတယ္။ တကယ္လို႕မ်ား ဒီ(ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာျပ႒ာန္းေရး)လမ္းေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္မယ္ဆိုယင္ အမိေျမကို သိကၡာခ်ရာ ေရာက္သြားပါလိမ့္မယ္ ”။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လက္ရိွအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စံနစ္ကေတာ့ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီေတြကိုသာ ခ်ီးေျမွာက္ေနၾကတယ္။ တြန္းတင္ေပးေနၾကတယ္။ အဆင့္ျမင့္ရာထူးေတြမွာ ခန္႕အပ္ေနၾကတယ္။ ေဟာင္ေကာင္သံ အရာရိွေဟာင္းျဖစ္ခဲ့ဖူးသူ ရဲျမင့္ေအာင္ဟာ ႏိုင္ငံတကာသံတမန္ အသိုင္းအ၀ိုင္းဆီကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြက အရိုင္းအစိုင္းေတြျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အသား၀ါ မြန္ဂိုလြိဳက္ အႏြယ္၀င္ မဟုတ္ေၾကာင္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္မ်ားစြာက စာေရးေပးပို႕ခဲ့သူျဖစ္တယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြက သူ႕ကို အာဏာကုန္လႊဲအပ္ခံရတဲ့သံအမတ္အျဖစ္ခန္႕အပ္ၿပီး ဂ်ီနီဗာကို ေစလႊတ္လိုက္တယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သူဟာ ကုလသမဂၢလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမွတ္တမ္းအတြက္ ခုခံေခ်ပေနရပါၿပီ။

၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒထဲရိွ ဦးေန၀င္းရဲ႕လမ္းၫႊန္ခ်က္အရ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးျဖစ္လာတဲ့ ဦးအံုးေဂ်ာ္ ဟာလည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွစ္သိန္း သံုးေသာင္းကို ျမန္မာအစိုးရက အဓမၼနယ္ႏွင္ျခင္းအေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းထံကို ဒီလိုတုန္႕ျပန္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

“ အဲ့ဒီလူေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏွင္ထုတ္ခံရတယ္ဆိုတာ သြားပုပ္ေလလြင့္စကားပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲ ေရာက္ေနတဲ့အဲ့ဒီလူေတြဟာ ဒါကာကေန ေရာက္လာတာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဗမာျပည္ကို စြန္႕ခြာသြားရတဲ့လူဆိုလို႕ တစ္ဦးတစ္ေလမွ် ရိွမေနပါဘူး ”။

အာဏာပိုင္တို႕ရဲ႕ မုသားမ်ား

ျမန္မာႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ သူတို႕ရဲ႕လုပ္ေနက်လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းထံမွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လအထိ ထပ္ျပန္တလဲ မုသားဆိုေနတုန္းပါဘဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္လ္ဆုရွင္လ်ာထား စာရင္းမွာ ပါ၀င္ေနေပမယ့္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ပီပီ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒရုပ္လံုး ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ေခါင္းမာစြာ စြဲကိုင္ထားဆဲသာမက ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ Chantham House ထဲ မိန္႕ခြန္းေပးရာမွာ “သူစိမ္းဧည့္သည္/တိုင္းတစ္ပါးသား” နဲ႕ “ေသြးစစ္မ်ဳိးမွန္” စကားလံုးေတြ ထည့္သံုးေျပာၾကားသြားတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါဟာ လူမ်ဳိး အုပ္စုေတြေပၚထားရိွတဲ့ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒအျမင္ကို တရား၀င္ေဖာ္ျပလိုက္တာပါဘဲ။

တန္ဆာဆင္ေရးသားခ်က္ေတြကို ဖတ္ျပၿပီးတဲ့ေနာက္ Whitehall နဲ႕ White House မွာ ေနျပည္ေတာ္ကို ေနာက္ကြယ္က ေထာက္ခံ အားေပးေန သူမ်ားနဲ႕ ေတြ႕ဆံုခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီမွာ အခိုင္အမာအေထာက္အထားေတြ ေတာင္လိုပံုၿပီးရိွေနတာကို ဆန္႕က်င္ၿပီး ဘာသာေရးအေျခခံ လူမ်ဳိးစု ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ရွင္းထုတ္ေရး လုပ္ရပ္ တစ္ခု ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားဦးမယ့္ စကားမ်ဳိး ဦးသိန္းစိန္က တရား၀င္ ေျပာၾကားခဲ့ျပန္တယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္ကထင္သာျမင္သာအကာအကြယ္ေပးမႈနဲ႕အတူ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားရဲ႕ေဆာင္ပုဒ္ကို အငွားသံုးၿပီး နာဇီလက္သစ္ ၀ါဒေခါင္းေထာင္လာမႈဟာ ႏိုင္ငံ့ လူနည္းစုေတြျဖစ္ၾကတဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ျဖစ္ပြားေစခဲ့တာပါဘဲ။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒ၊ အဲ့ဒါကို က်ားကန္ေပးေနတဲ့ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒမ်ားဟာ  ဗုဒၶဘာသာ၀င္အစြန္းေရာက္၀ါဒီေတြအဖို႕ အဓိကေရေသာက္ျမစ္ႀကီး ျဖစ္လို႕လာခဲ့ပါၿပီ။ ဒါဟာ ေသြးေႏွာေတြ၊ ႏိုင္ငံျခားသား အဆက္အႏြယ္ေတြနဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးအတြက္ ဆန္႕က်င္ဖက္ျဖစ္တယ္။

လူမ်ဳိးခြဲျခားမႈ နဲ႕ ဘာသာေရး အယူသည္းမႈေတြက ဗမာလူမ်ဳိး သို႕မဟုတ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြၾကားမွာ သူစိမ္းျပင္ျပင္ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ သို႕တေစလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ မြတ္စ္လင္မ္လူနည္းစုေတြကိုတိုက္ခိုက္မႈ နဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုကို ဖယ္ရွားရွင္းလင္းေရးဆီကေနအက်ည္းတန္စြာထြက္လာတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈဟာ ဘာသာလူမ်ဳိးအစြဲမ်ား နဲ႕ ႏိုင္ငံ့လူမ်ဳိးႀကီးမူ၀ါဒမ်ား အၾကားက အလြန္အႏၱရာယ္ႀကီးလွတဲ့ အျပန္အလွန္ခ်ိတ္ဆက္မႈႀကီး ျဖစ္ေနပါတယ္။

နယ္သာလန္၊ ဂ်ာမဏီ၊ ယူေက တို႕လို လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ဒီမိုကေရစီစံနစ္ရိွတဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာေတာင္မွ နာဇီလက္သစ္အုပ္စုေတြ ရိွတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႕ဟာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုထုတ္ေ၀စုရံုး ဖြဲ႕စည္းခြင့္အားျဖင့္ သူတို႕ရဲ႕ အတၱစြဲလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒကို ထုတ္ေဖာ္ျဖန္႕ခ်ိၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႕ရဲ႕၀ါဒေတြက လူထုလက္ခံတဲ့ အဆင့္အထိ ေရပန္းမစားၾကဘူး။ အာဏာရယူေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရး လက္ကိုင္ဒုတ္အျဖစ္ မတြင္က်ယ္ၾကပါဘူး။ အဲ့ဒါဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ ဒီမိုကေရစီ တိုင္းျပည္ေတြမွာ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ ဆန္႕က်င္ေရး အုပ္စုက အမ်ားစု ျဖစ္ၿပီး နာဇီလက္သစ္နဲ႕အစြန္းေရာက္၀ါဒီအုပ္စုေတြက အနည္းစုသာရိွေနလို႕ပါဘဲ။ လူပမာဏအမ်ားစုက လူမ်ဳိးႀကီးနဲ႕အစြန္းေရာက္ ၀ါဒီေတြကို ထိပ္တိုက္ဆန္႕က်င္ရင္ဆိုင္ၾကလို႕ပါဘဲ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ လူ႕အခြင့္အေရးအေပၚအၾကြင္းမဲ့ရပ္တည္ပါတယ္ဆိုတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ အပါအ၀င္ လူမ်ားစု ဗမာလူမ်ဳိး နဲ႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶအယူ၀ါဒေခါင္းေထာင္လာမႈကို စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ႏႈတ္ပိတ္ တိတ္ဆိတ္ေနၾကတယ္။ လူအမ်ားစုရဲ႕ႏႈတ္ဆိတ္ေနမႈက လူနည္းစုေတြအေပၚ ပ်က္ရာပ်က္ေၾကာင္း ျဖစ္သြားေစပါတယ္။

လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႕ သူတို႕ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမ်ားဟာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္လမ္းစဥ္တစ္ရပ္အျဖစ္ အသံုးခ်လိုက္တာျဖစ္တယ္။ စစ္အာဏာပိုင္ေတြဟာ သူတို႕ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ႏိုင္ငံေရး နဲ႕ စီးပြားေရးခံစားခြင့္ ျပန္လည္ရွင္သန္လာေစခ်င္တယ္။ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြရဲ႕ခါးသည္းမႈကို အသိအမွတ္ မျပဳရဲၾကဘူး။ စစ္မွန္တဲ့လူထု ကိုယ္စားျပဳအ စိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ တုန္႕ျပန္မႈကို ဖိန္႕ဖိန္႕တုန္ေအာင္ ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကလို႕ ဒီလိုဖန္တီးေနၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

OIC အဖြဲ႕ဟာ တရုတ္ျပည္မဟုတ္သလို ေဘဂ်င္း(ပီကင္း)လုိမ်ဳိး ျမန္မာႏိုင္ငံကိုစိုးမိုးေနတဲ့ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြအေပၚ တြန္းအားမေပးႏိုင္ပါဘူး။ အီရန္က သူႏိုင္ငံထဲမွာ ကိုယ့္ဒုကၡနဲ႕ကိုယ္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ အေနာက္ပါကစၥတန္စစ္ေသြးၾကြေတြနဲ႕ျဖစ္ပြားတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဟိႏၵဴေတြရဲ႕ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းခဲ့တဲ့ အိႏိၵယဟာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အစြန္းေရာက္ေပၚလစီသစ္ တစ္ခု ရိွေနတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ အိႏိၵယစီးပြားအ က်ဳိးအျမတ္အတြက္ (ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕) သဘာ၀သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ေတြကို ခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီး တရုတ္ျပည္ရဲ႕လႊမ္းမိုးမႈကို ျဖတ္ေတာက္ႏိုင္ေရးဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

နာဇီလက္သစ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားရဲ႕အႀကီးအက်ယ္အၾကမ္းဖက္မႈဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းမွား ျမင့္တက္ႀကီးထြားလာျခင္းေနာက္ကြယ္မွာ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈ မေရရာမႈေတြ ရိွေနတယ္။ ဒီအေျခအေနကိုလည္း အဖိႏွိပ္ခံလူထုက ကၽြမ္း၀င္ရင္းႏွီးၿပီးသားပါ။ စင္စစ္မွာေတာ့ မေသခ်ာမေရရာမႈေတြ၊ မလံုၿခံဳမႈေတြ က်ယ္ျပန္႕လာဖို႕ ေနျပည္ေတာ္က ကစားကြက္ခင္းေနပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြဟာ ႏိုင္ငံ့ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူထုၾကားက အတူတစ္ကြယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးမူ ပ်က္စီး ဖယ္ရွားႏိုင္ယင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျပန္လည္အသက္သြင္းဖို႕ အေကာင္းဆံုး အေၾကာင္းျပခ်က္ ျဖစ္လာေတာ့တာေပါ့။

ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ပညာေရးမွာ ကာလၾကာရွည္ဖိႏွိပ္ထားခဲ့တဲ့ မြတ္စ္လင္မ္နဲ႕ရိုဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဓားစာခံလုပ္ၿပီး တိုင္းျပည္ရဲ႕နစ္နာမႈလို႕ ပံုေဖာ္မယ္။ အႀကီးအက်ယ္ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္လာယင္ မဟာဗ်ဴဟာလမ္းေၾကာင္းထဲ အလိုလို ၀င္ေရာက္ၿပီးသားျဖစ္မယ္။ စစ္မွန္တဲ့ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲေရး၊ လူမ်ဳိးစုေတြအၾကား ရင္ၾကားေစ့သင့္ျမတ္ေရး၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္နဲ႕ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္တဲ့ သန္း၆၀ ျပည္သူေတြရဲ႕စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့အလုပ္ေတြထက္  ဒိလိုအလုပ္က ပိုလြယ္ကူတာကိုး။ ဒါဟာ စစ္အာဏာရွင္တစ္စုရဲ႕ စီးပြားေရးတံခါးဖြင့္ႏိုင္ငံေရးကစားကြက္သာလွ်င္ျဖစ္ပါတယ္။ လမ္းမေပၚမွာေရာ မိမိရဲ႕အနီးကပ္အတြင္းမွာေရာ အမာခံ သစၥာခံေတြ တအံုတက်င္းရိွေနတဲ့ စစ္အစိုးရဟာ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို စစ္စစ္မွန္မွန္ ျပဳလုပ္အေကာင္အထည္ေဖာ္တာမ်ဳိး ေတြ႕ဖူးၾကပါသလား ? ရိွခဲ့ဖူးပါသလား ?

နာဇီလက္သစ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးရွင္းလင္းဖယ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္ ပင္ကိုယ္အရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုျမတ္ႏိုးပါတယ္ဆိုၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားရဲ႕ေၾကြးေၾကာ္မႈအေပၚ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက ဘယ္လိုမွ နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနရပါၿပီ။ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ကမာၻ႕တစ္လႊား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ မိမိတို႕မွ “အႏၱရာယ္ေကာင္ေတြ”၊ “တိရိစာၦန္ေတြ”၊ “လူလို႕မသတ္မွတ္လိုသူေတြ” လုိ႕ သတ္မွတ္တဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို အေပ်ာက္ရွင္းမ်ဳိးျဖဳတ္ျခင္းနဲ႕သာ ေနာက္ဆံုးအေျဖရွာခဲ့ၾကတာမ်ားတယ္။

ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္ေတြအေပၚ လက္ရိွက်ဴးလြန္ေနတဲ့ အလြန္အကၽြံအၾကမ္းဖက္မႈေတြအေပၚ ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕စံခ်ိန္စံၫႊန္း အေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕အၾကမ္းဖက္မႈ သို႕မဟုတ္ ေကာင္းျမတ္မႈဆိုင္ရာ သမိုင္းဆန္းစစ္ခ်က္အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးခ်က္ သို႕မဟုတ္ ျငင္းခံုခ်က္မ်ားနဲ႕ ထိထိေရာက္ေရာက္ အလင္းေဆာင္ေျဖရွင္းႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ (ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့) ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕သြန္သင္ေဟာၾကားမႈမွန္သမွ်ကို ဒုတိယအဆင့္အရံေလာက္သာ သေဘာထားေနၾကလို႕ျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕အမွတ္အသားျဖစ္တဲ့ ေစတီပုထိုး၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး နဲ႕ အစဥ္အလာေတြဖံုးလႊမ္းေနတဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီနဲ႕အၾကမ္းဖက္လူစုမ်ားကိုသာ (ဗုဒၶနဲ႕ဗုဒၶတရားေတာ္ထက္) ပိုၿပီး ၾကည္ညိဳကိုင္းရိႈင္းေနၾကတာေလ။

ဗုဒၶဘာသာဆိုတဲ့ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္လို႕ နာဇီလက္သစ္၀ါဒကို အေျမွာင္မယားလို တရား၀င္ေမြးထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ အာဏာပိုင္ေတြ နဲ႕ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီအုပ္စုၾကားက ဆက္ႏြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းကို ေဖာက္ထြင္းဆန္းစစ္မႈ မျပဳသေရြ႕ – ဘယ္သုေတသီကမွ လက္ရိွအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ရွင္းလင္းတိက်ေအာင္ သံုးသပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ေပဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္  ဒီျပႆနာေတြရဲ႕အေၾကာင္းရင္းမွန္ကို သိနားလည္ခ်င္တယ္ဆိုလို႕ရိွယင္ —

– စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႕ သူတို႕ရဲ႕အရွက္မဲ့အာဏာပိုင္ေတြ
– ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္းေျပာ ဆိုေသာ္လည္း ဗုဒၶလမ္းစဥ္အေပၚ ေလွ်ာက္လွမ္းက်င့္သံုးဖို႕   သတိလက္လြတ္ျဖစ္ေနတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြ

ဒီအုပ္စုႏွစ္ရပ္လံုးကို ခ်ဥ္းကပ္အေျဖရွာဖို႕ လိုအပ္ေနတဲ့အေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ေဒါက္တာ ေမာင္ဇာနည္ ( Associate Fellow with the University of Malaya Centre of Democracy and Elections and concurrently a Visiting Fellow at the Civil Society and Human Security Research Unit, London School of Economics) ၏ Military roots of racism in Myanmar အမည္ရိွေဆာင္းပါးကို“ သာကီ ထက္ေကာင္း ” မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားထားျခင္းျဖစ္သည္။

မူရင္းေဆာင္းပါးကို http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/SEA-01-030913.html တြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။