ဂ်ပန္-ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးႏွစ္ဦး ရခိုင္ အေရးေဆြးေႏြး

ႏိုဝင္ဘာ ၄ ၊ ၂၀၁၆
VOA ျမန္မာပိုင္းမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

၅ ရက္ၾကာ ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီးစဥ္အျဖစ္ ဂ်ပန္ႏို္င္ငံကိုေရာက္ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏိုဝင္ဘာ ၃-ရက္ ဒီကေန႔မွာ ဂ်ပန္ႏိူင္ငံျခား ေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ တုိက်ဳိၿမဳိ့မွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့သလုိ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တခ်ိန္က သုေတသနလုပ္ခဲ့တဲ့ က်ဳိတိုတကၠသိုလ္က ခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘြဲ႔ကိုလဲ လက္ခံရယူခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကို ကုိဉာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပပါမယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဂ်ပန္ႏို္င္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္ သုံးရက္ေျမာက္ေန႔ျဖစ္တဲ့ ဒီေန႔ၾကာသပေတးေန႔မွာေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Fumio Kishida နဲ႔ တိုက်ဳိၿမဳိ့မွာ ေတြ႔ဆုံစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡကို အဆုံးသတ္ေစေရးအတြက္ ဂ်ပန္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဂ်ပန္အတြက္ အေရးပါတဲ႔ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံ ျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီေတြ႔ ဆုံပြဲမွာ ဂ်ပန္ႏူိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Kishida ေျပာခဲ႔ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ စံ တန္ဖိုးေတြ၊ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔လည္း မွ်ေ၀ခံစား ေနရတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဂ်ပန္အတြက္ အေရးပါတဲ႔ မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ရဲ႕အစိုးရ ပိုင္းကေရာ ပုဂၢလိက ပိုင္းကပါ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေထာက္ပံ႔ ကူညီသြားဖုိ႔ ဆႏၵ႐ွိပါတယ္။”

ဂ်ပန္-ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ႏွစ္ဦးတို႔ဟာ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္ေဒသအေရးကိုလည္း ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကေတာ့ ေမာင္ေတာ အၾကမ္းဖက္ တုိုက္ခိုက္မႈကို တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအေျခခံနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကေတာ့ ဘယ္လို အၾကမ္းဖက္မႈပံုစံမ်ိဳးကိုမွ လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ရခုိင္ျပည္သူေတြ သြားလာေရး အဆင္ေျပေစဖို႔နဲ႔ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖို႔အတြက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသေဘာၤ အေဟာင္း ၂ စင္းနဲ႔ အသစ္ တစင္းေပး အပ္ခဲ့ပါတယ္။

ႏူိဝင္ဘာ ၂ ရက္ေန႔တုန္းက ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ႐ွင္ဇိုအာေဘးနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတြ႔ဆုံစဥ္မွာ JOCV (Japan Overseas Cooperation Voluteers) လို႔ေခၚတဲ့ ဂ်ပန္ရဲ႕ႏိုင္ငံရပ္ျခား ပူးေပါင္းေဆာင္ေရး ေစတနာ႔ဝန္ထမ္းအစီစဥ္ေတြကို ျမန္မာႏူိင္ငံက စီးပြားေရး လူမႈေရးနယ္ပယ္ အသီးသီးမွာ ကူညီသြားဖို႔ကိုလဲ သေဘာတူခဲ့ၾကသလို၊ ဘီလူးေခ်ာင္းနဲ႔ ဆည္ေတာ္ႀကီး ေရအားလွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္ေရး စက္႐ုံေတြအတြက္ ဂ်ပန္ယမ္း (၁၀ ဒသမ ၈)ဘီလ်ံနီးပါး ေခ်းေငြေပးဖို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။

ၾကာသပေတး မနက္ပိုင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မြန္းလြဲပို္င္းမွာေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ၿမဳိ့ေတာ္ေဟာင္း က်ဳိတိုမွာ႐ွိတဲ့ က်ဳိတိုတကၠသိုလ္ကခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ႔ကုိ လက္ခံယူခဲ့ပါတယ္။ က်ဳိတိုတကၠသိုလ္က ဘာ့ေၾကာင့္ဂုဏ္ျပဳရသလဲ ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ႔ ခ်ီျမွင့္တဲ့အခမ္းအနားကို ကိုယ္တုိင္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသား ဦးမ်ဳိးမင္းဝင္းက ခုလိုေျပာပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို က်ဳိတိုတကၠသိုလ္က ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါရဂူဘြဲ႔ခ်ီးျမွင့္ (MOI)

“အခုဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာရွိတဲ့ လူေတြရဲ႕အခြင့္အေရးေတြ ဒီမိုကေရစီအတြက္ႀကိဳးပမ္းေနတာေတြ စြမ္းစြမ္းတမံေတြျဖစ္ တာေတြက တကၠသိုလ္အေပၚမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြက အမ်ားႀကီး လူငယ္ေတြအေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈရွိတယ္ေပါ့ေလ။ သက္ေရာက္မႈရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ဳိတိုတကၠသိုလ္အေနနဲ႔ ခါတိုင္းဆိုရင္ သိပၸံဆိုင္ရာဆုေတြပဲ က်ဳိတိုတကၠသိုလ္ကေပးခဲ့ရတဲ့အေနအထားကေန ဒီကေန႔က်ေတာ့ ဒီႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒါ သိပၸံပညာရပ္ဆိုင္ရာ Academic ပိုင္းဆိုင္ရာမဟုတ္ဘူးေပါ့ေလ။ ပညာရပ္ပိုင္းဆိုင္ရာမဟုတ္ေပမယ့္ ဒီဟာကို ဒီႏွစ္မွာေပးဖုိ႔ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ေမးျမန္းၿပီးေတာ့မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္းေမးတယ္ေပါ့ေလ၊ Academic နဲ႔ ပဲေပးေနက်ကို ဒါမ်ိဳးေပးေနက်ဟာကို ေက်ာင္းရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္လားဆိုတာေတြကို ေမးၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းကလည္း ဒါေတြက သက္ဆိုင္တယ္ဆိုတာေတြကို Science of Policy နဲ႔Science of Peace ေပါ့ေလ ဒါကလည္း Science တမ်ိဳးပါပဲဆိုၿပီးေတာ့ ဒါသိပၸံပညာသေဘာပါပဲဆိုၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေဒါက္တာဘြဲ႔ေပးတာပါ။”

ဦးမ်ဳိးမင္းဝင္းဟာ ဓါတုအင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္အတြက္ ပါရဂူဘြဲ႔ယူဖုိ႔ က်ဳိတိုတကၠသုိလ္မွာ တက္ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားျဖစ္ ပါတယ္။ က်ဳိတုိတကၠသုိလ္မွာ ပညာေတာ္သင္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ၄၀ နီးပါး႐ွိၿပီး၊ ဒီေက်ာင္းသားေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မွာၾကားခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလဲ ျမန္မာေက်ာင္းသား ဦးမ်ဳိးမင္းဝင္းက ေျပာပါတယ္။

“ၿပီးခါနီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာသြားတာက အဓိက ဒီႏိုင္ငံျခားကို ပညာေတာ္သင္အမ်ားႀကီးလႊတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေျပာသြားတယ္။ ပညာေတာ္သင္အမ်ားႀကီးလႊတ္မယ္၊ လႊတ္တယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အဓိက က ကိုယ္ျမန္မာျပည္ကလာတယ္ဆိုတာလည္း ရဲရဲ၀ံ႔၀ံ႕ ဂုဏ္ယူၿပီးေတာ့ ေျပာရဲဖို႔ ေနာက္တခုက ကိုယ့္ အားနည္းတဲ့ စနစ္ကိုလည္း အမွန္အတိုင္းသိၿပီးေတာ့ အားနည္းတယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အားနည္းတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ လက္ညိွးထိုးအျပစ္တင္ဖို႔မဟုတ္တဲ့ပံုစံမ်ိဳးေျပာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီမွာအခြင့္အလမ္းရတုန္းကို အမိအရယူၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္အတြက္ေကာင္းက်ိဳးေတြကို သယ္ေဆာင္ေပးခဲ့ဖို႔ဆိုတဲ့ အဓိကေတာ့ အေမစုရဲ႕ အဲဒါေလးပဲ အေမစုဆီက ျမန္မာလိုေလးၾကားခြင့္ရခဲ့တာေပါ့ေလ။ ဒီေန႔ကေတာ့ English လို discuss လုပ္တာဆိုေတာ့ အေမစုရဲ႕ဆံုးမစကားကေတာ့ အဲဒါေလးကို share ခ်င္လု႔ိပါ။”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တုန္းက က်ဳိတိုတကၠသိုလ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးႀကဳိးပမ္းမႈအေၾကာင္း သုေတသန စာတမ္းကို ျပဳစုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

မနက္ျဖန္ ေသာၾကာေန႔မွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူ႔ရဲ႕ဂ်ပန္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ တိုက်ဳိၿမဳိ့ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္မ်ားအသင္းမွာ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မူရင္းသတင္း Link => http://burmese.voanews.com/a/japan-myanmar-agree-to-stop-the-ethnic-conflict-/3577485.html