အာရပ္ေဒသျပႆနာကုိ လူ႕အခြင့္အေရးစံျဖင့္ ေျဖရွင္းေရး ႏုိင္ငံတကာညီလာခံတစ္ခု က်င္းပ

ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၂၊ ၂၀၁၇
M-Media

– အာရပ္ေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား ေျဖရွင္းရာတြင္ လူ႕အခြင့္အေရးအေျချပဳ နည္းလမ္းျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္ေရးဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံတကာ ညီလာခံတစ္ခုကုိ ကာတာႏုိင္ငံ ဒုိဟာၿမိဳ႕၌ တနလၤာေန႔မွ စတင္ကာ က်င္းပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

ညီလာခံကုိ ကာတာႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားလူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မတီ (NHRC)၊ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး (OHCHR)၊ အာရပ္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးမ်ားေကာင္စီ၏ အေထြေထြအတြင္း၀န္၊ အာရပ္ အမ်ိဳးသားလူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားကြန္ယက္တုိ႔ ပူေပါင္းက်င္းပျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ေဒသတြင္း ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ လူ႕အခြင့္အေရးအား ေလးစားလုိက္နာျခင္း၊ လူမႈေရးတရားမွ်တမႈ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းတုိ႔ျဖင့္ အစုိးရမ်ား၊ အစုိးရမဟုတ္သည့္အဖြဲ႕မ်ား ပူးေပါင္းအေျဖရွာၾကရန္ ညီလာခံက တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

၂ ရက္တာ ၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ အဆုိပါ ညီလာခံတြင္ ကုလတာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ အစုိးရႏွင့္ အစုိးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႕မ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာမွ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ လူအခြင့္အေရး ကာကြယ္မႈဆုိင္ရာ အဖြဲ႕မ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ပဋိပကၡ အေျဖရွာေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕မ်ား၊ ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာမွ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

NHRC ဥကၠဌ ေဒါက္တာ အလီ ဘင္ ဆူမုိက္ခ္ အလ္-မာရီကမူ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက အာရပ္ေဒသတြင္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည့္ ဆုိးရြားျပင္းထန္ေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္အတြက္ အစုိးရႏွင့္ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕မ်ားအားလံုး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ဟု အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ လက္နက္ကုိင္အုပ္စုမ်ား တစ္ခုိးထြားလာမႈ၊ အမုန္းတရားမ်ား ျပန္ႏွံ႔လာမႈ၊ ဂုိဏ္းဂနကြဲမႈ၊ လြတ္လပ္မႈကုိ ကန္႔သတ္ျခင္း စသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားအေၾကာင္း၊ ဆီးရီးယား၊ ယီမင္ႏွင့္ အီရတ္တုိ႔တြင္ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားအေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ျပႆနာအေၾကာင္း စသည္တုိ႔ကုိလည္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။

“အၾကမ္းဖက္၀ါဒကုိ အဆံုးသတ္ဖုိ႔ဆုိတာ လက္နက္နဲ႔တင္ မလံုေလာက္ပါဘူး။ တကယ္လုပ္ရမယ့္နည္းလမ္းက လူ႕အခြင့္အေရးကို ေလးစားလုိက္နာဖုိ႔၊ ေဆြးေႏြးညႇိႏုိင္းမႈေတြမွာ ပါ၀င္ဖုိ႔၊ အကူးအေျပာင္းကာလ တရားမွ်ေရး အေျခခံက်က် ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ပါပဲ” ဟု ေဒါက္တာ အလ္-မာရီက ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။

လူ႕အခြင့္အေရးကုိ ေလစားမႈမရွိပါက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရႏုိင္ေၾကာင္း၊ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါက အၾကမ္းဖက္၀ါဒ တုိက္ဖ်က္ေရး တုိးတက္မႈကုိ အတားအဆီးျဖစ္ႏုိင္ကာ ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္ရမည့္အရာမွာ ႏုိင္ငံမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းကူးဆံဆက္ေရးျဖစ္ေၾကာင္း အလ္-မာရီက အေလးထား ေျပာၾကားခဲ့သည္။

Ref: IINA