6 years ago
ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔
6 years ago
ဓာတ္ျပားအဆိုေတာ္ ေတးသံရွင္ ေဒၚမာမာေဝ အသက္(၉၃) ႏွစ္ ကြယ္လြန္
6 years ago
ဒုကၡသည္စခန္းမွ လုပ္အားေပးဆရာမတစ္ဦး ရခိုင္မွ ရန္ကုန္သို႔လာစဥ္ လဝကဥပေဒျဖင့္ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္တစ္ႏွစ္က်
7 years ago
ဦးေဇာ္ေဌး (ခ) မွဴးေဇာ္အား ဌာနေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ေပး
7 years ago
NVC ကဒ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးခံရမႈကုိ ျငင္းဆုိေသာ ကမန္တုိင္းရင္းသားမ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ခံေနရ
7 years ago
ASEAN ထိပ္သီးမ်ား ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြး
7 years ago
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး
7 years ago
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
7 years ago
AA ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အပါအ၀င္ ၉ ဦးကို ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အမႈဖြင့္စစ္ေဆး
7 years ago
ဘာသာေပါင္းစုံ ဆုေတာင္းပြဲ (ရုပ္သံ)

ဧၿပီ ၁၉၊ ၂၀၁၇
M-Media

– အလံမလွဲ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံအက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္၊ ခုိင္မာတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသေဘာထားကို လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိကာ ယခင္စစ္အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ အတိုက္အခံတစ္ေယာက္ စသျဖင့္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိလာခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ပံုရိပ္ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ဆုိတဲ့ ရာထူးအသစ္ ရတဲ့အခါမွာေတာ့ ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဘက္ေပါင္းစံုက ေ၀ဖန္မႈကုိ ခံလာရပါတယ္။ ဒါဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔အတူ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈအတြက္ ကိုယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ လူနည္းစု မြတ္စလင္ေတြအေပၚ လူမ်ိဳးစုလိုက္ရွင္းလင္းမႈ၊ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြက မွတ္ယူထားတဲ့ကိစၥအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူမရဲ႕ NLD ပါတီဟာ ႀကံရာပါျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ယူဆခံရၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရပါတယ္။

႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ အကူအညီေပးေရးဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ပံုမွန္ကူညီေနၾက ရင္းျမစ္ေတြကလာသလုိ ေဆာ္ဒီ အာေရဗ်ကလည္း ကူညီမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီဘုရင့္ႏုိင္ငံဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အေျခအေန စၿပီး ဆုိးရြားလာကတည္းက ဘ႑ာေရးကူညီမႈေတြ လုပ္ေနတာပါ။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ အမ်ားဆံုးရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ရဲ႕ ေရနံလုပ္ငန္းမွာ ႀကီးႀကီးမားမား ရင္းႏွီျမႇဳပ္ႏွံထားတာေၾကာင့္ ေဆာ္ဒီဟာ ကုိယ္က်ိဳးစီးပြားကုိကာကြယ္ဖုိ႔ လုပ္ရမယ့္ဟာမွန္သမွ် အားလံုးလုပ္ဖုိ႔၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုစလံုးကုိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ဖုိ႔ ဆႏၵရွိတယ္ဆုိတာသံသယျဖစ္ရမယ့္အရာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ၂၀၁၆ ခုနွစ္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြကုိ တုိက္ခုိက္မႈအပါအ၀င္ ေဆာ္ဒီနဲ႔ ပါကစၥတန္ကရွိေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈက ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း အစုိးရစစ္တပ္ရဲ႕ တည္ရွိမႈကုိ ႀကီးမားလာေစခဲ့ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ၊ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ကိစၥေတြကုိ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုႏွစ္အေစာပုိင္းတုန္းကဆုိရင္ လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ (Human Rights Watch) ဟာ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ပစ္မွတ္ထားတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ စနစ္တက်နဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ပြားေနတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ဒီအစီရင္ခံစာကုိ ျငင္းဆုိခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဒီေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို သေဘာမတူခဲ့ဘဲ အစုိးရဟာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈအတြက္ အျပစ္ရွိတယ္ဆုိတဲ့ စြဲခ်က္ကုိလည္း ျငင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္က အၾကမ္းဖက္မႈရင္းျမစ္ေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔ၿပီး ကုိလုိနီႏုိင္ငံ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ သန္ေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈမွာ ‘႐ုိဟင္ဂ်ာ’ ဆုိတဲ့ စကားလံုးကုိ ၿဗိတိသွ်ကုိလုိနီအစုိးရက ထည့္သြင္းမႈ မရွိခဲ့တဲ့အေပၚ မူတည္ေနၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံကေန ၀င္ေရာက္လာသူေတြျဖစ္တယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ သမုိင္းေၾကာင္း ဆက္စပ္မႈမရွိဘူးလုိ႔ မွားယြင္း သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အရင္က စစ္အာဏာရွင္နဲ႔ လက္ရွိ ဒီမုိကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ထားတဲ့ အစုိးရ ႏွစ္ခုစလံုးဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ျပည့္၀တဲ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကုိ ျငင္းပယ္ထားၿပီး လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာမႈ၊ မဲေပးပုိင္ခြင့္ေတြကုိလည္း တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အခုအခ်ိန္မွာ မဟန္တဲ့ အေျခအေနတစ္ခုကို ႀကံဳေတြ႕ေနရၿပီး အၾကမ္းမဖက္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေျပာင္းလဲမႈသေဘာတရားကုိ ေထာက္ခံတယ္လုိ႔ ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားထားေပမယ့္ တစ္ဖက္မွာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္က အင္နဲ႔အားနဲ႔ တည္ရွိေနတာဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက တရားဥပေဒစုိးမိုးေရးကုိ အေလးမထားလုိ႔ဆုိၿပီး ဆင္ေျခေပးခဲ့ပါတယ္။

ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ ေဆာ္ဒီဘုရင္ အဘ္ဒူလာဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အရင္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ဒုကၡသုကၡကုိ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၂၅၀၀၀၀ ေလာက္ကုိ အၿမဲတမ္းေနထုိင္ခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆာ္ဒီအာဏာပုိင္ေတြဟာ သူတုိ႔ႏုိင္ငံကုိ ေရာက္လာတဲ့အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ခြဲျခားမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆာ္ဒီကုိေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအမ်ားစုဟာ ကၽြမ္းက်င္မႈ နိမ့္ၿပီး၊ လစာနည္းတဲ့ အလုပ္သမားေတြအျဖစ္ ေရာက္လာတာျဖစ္ၿပီး၊ အျခားေသာ ဆင္းရဲတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြက အလုပ္သမားတြလုိ စိန္ေခၚမႈေတြကုိလည္း ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ ဘုရင္ အဘ္ဒူလာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘုရင္ဆလ္မန္ဟာ ဂ်စ္ဒါေထာင္ထဲမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမိသားစု ၃၀၀၀ ေလာက္ကုိ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ျပန္ပုိ႔ဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိျပန္ပို႔မယ့္ အေၾကာင္းအရင္းကုိေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရပါဘူး။

ေဆာ္ဒီႏွင့္ ျမန္မာတုိ႔၏ ဆက္ဆံမႈ

ဒီလုိေနာက္ျပန္သြားမႈေတြေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ေဆာ္ဒီရဲ႕ ေပၚလစီကုိ မွန္းဆရခက္သြားပါတယ္။ အခုႏွစ္မွာေတာ့ ေဆာ္ဒီအစုိးရက သူတုိ႔အေနနဲ႔ ၄ ႏွစ္အတြင္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၁၉၀၀၀၀ ကုိ လက္ခံသြားမယ္လုိ႔ ေၾကျငာခဲ့ၿပီး၊ အကန္႔အသတ္နဲ႔ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ဖုိ႔လည္း ရွိပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ေဆာ္ဒီအစုိးရဟာ ကုလအစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာအစုိးရဲ႕ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဆက္ဆံမႈကုိ လူသိရွင္ၾကား ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ေဆာ္ဒီအစုိးရက သိပ္ၿပီး လုပ္ေလ့လုပ္ထမရွိတဲ့ လုပ္ရပ္ပါ။ ႐ိုဟင္ဂ်ာျပႆနာမွာ ပထမဆံုး ပါ၀င္ျပလုိက္ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးဟာ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ရဲ႕ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တယ္ဆုိတာ အျခားႏုိင္ငံေတြကုိ သိေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ သဘာ၀ရင္းျမစ္ေတြ ထုတ္လုပ္မႈ၊ ျဖန္႔ျဖဴးမႈေတြမႈေတြအတြက္ ျမန္မာအစုိးရ၊ တ႐ုတ္အစုိးရေတြနဲ႔ ေဆာ္ဒီက ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကန္႔လန္႔ျဖတ္ကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္အထိ သြယ္တန္းထားတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ေရနံပုိက္လုိင္းကေန တစ္ေန႔ကုိ ေရနံစည္ေပါင္း ၂ သိန္း ေပးပုိ႔ဖုိ႔အတြက္ ေဆာ္ဒီနဲ႔ တ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက ေဆာ္ဒီနဲ႔ ပါရွင္ပင္လယ္ေကြ႕ႏုိင္ငံေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေရနံလုပ္ငန္းမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္လာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စု (ယူေအအီး) က ရခုိင္ရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာတဲ့ ေရနံလုပ္ငန္းကုိ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔အတြက္ လမ္းေတြ၊ ဟုိတယ္ေတြကုိ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ တာကာဟာ တ႐ုတ္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံကတစ္ဆင့္ မီသိန္းဓာတ္ေငြ႕ ေပးပုိ႔ခဲ့ၿပီး ပင္လယ္ေကြ႕ အာရပ္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေရးပါမႈကုိ ထင္ရွားေစခဲ့ပါတယ္။ ေဆာ္ဒီက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေထာက္ခံမႈကုိ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနေပမယ့္ ကာတာလုိ အျခား ပင္လယ္ေကြႏုိင္ငံေတြကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ေဒသတြင္း မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ဆန္႔က်င္မယ္ဆုိရင္ ဒီကိစၥကုိ လစ္လ်ဴ႐ႈထားမယ့္ပံုေပၚေနၿပီး အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ တင္းမာမႈေတြ မျဖစ္ေစခ်င္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည္ျဖစ္ေစ၊ ဦးမေဆာင္သည္ျဖစ္ေစ ျမန္မာအစုိးရက အနာဂတ္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရပ္တည္ခ်က္ကုိ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ မရွိပါဘူး။ ေဆာ္ဒီဟာ သူ႕ရဲ႕ ၂၀၃၀ ရည္မွန္းခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ပုိမိုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ခုိင္မာေစဖုိ႔အတြက္ အာ႐ံုစုိက္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက သူတုိ႔ရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ကုန္စည္ကူးသန္းမႈ၊ ရင္းျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ အက်ိဳး စီးပြားေတြကုိ မထိခုိက္သ၍ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ကူညီပံ့ပုိးမႈကေတာ့ ဆက္ရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေဆာ္ဒီဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏွစ္ဖက္အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ခုိင္မာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ကာတစ္ဖက္ကလည္း ဖိႏွိပ္ခံ မြတ္စလင္လူနည္းစုတစ္ခုအတြက္ ရက္ရက္ေရာေရာ ကူညီပံ့ပုိးေပးမႈကုိ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းၿပီး သူ႕ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကုိ ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္ပါ့မလား။

ေဆာ္ဒီရဲ႕ ဒီလုိ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္မႈေတြဟာ ပုိၿပီး ႐ႈပ္ေထြးလာဖုိ႔ရွိေနေပမယ့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ကူညီပံ့ပုိးမႈကေတာ့ အခ်ိန္အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ဆက္ရွိေနမွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီမြတ္စလင္လူနည္းစုေတြအတြက္ ရပ္တည္ေပးမႈက ကမၻာ့အျမင္မွာ ဆုိးက်ိဳးထက္ ေကာင္းက်ိဳးကုိ ပုိၿပီး ရရွိေစမွာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: Fair Observer

(Fair Observer တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Saudi Arabia’s Colliding Interests in Myanmar ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

Comments are closed.