နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ား ရခုိင္တြင္ ျခိမ္းေျခာက္မႈ႕ခံေနရ

Source: http://www.trust.org

ဘန္ေကာက္ (AletNet) – က်န္းမာေရး လူမႈဝန္ထမ္းအဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ နယ္စည္းမျခား ေဆးပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႕ (MSF) က လူမ်ိဳးေရး အစြန္းေရာက္မ်ားသည္ ၎တို႔၏ ဝန္ထမ္းမ်ားအား ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းတြင္ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ လူ ၈၉ ေသၿပီး (၃၅ ၀၀၀) အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေစေသာ အဓိကရုဏ္း၏ ဒုကၡသည္မ်ားဆီသို႔ မေရာက္ႏိုင္ေအာင္ တားဆီးခဲ့ၾကသည္ ဟုဆိုသည္။

ေဟာ္လန္ နုိင္ငံ အေျခစုိက္ INGO တစ္ခုျဖစ္ေသာ နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႔
(AZG)က ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမဳိ႕ မိဇံရပ္ကြက္တြင္ အသစ္ဖြင္႔လွစ္မည္႔ ရႈခင္း သာ ေဆးခန္းကုိ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ေအာက္တုိဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔ နံနက္ ၉နာရီတြင္ ကန္႔ကြက္ေနစဥ္။ (ဓါတ္ပံု The Voice)

ယခုတခ်ိန္ ထြက္ေျပးခဲ့ရသူမ်ားသည္ ျပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္စလင္မ္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏  ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ၎တုိ႔၏ အိမ္မ်ားကို စြန္႔ခြာခဲ့ၾကေသာ (၇၅ ၀၀၀) ေသာ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ အတူ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိၾကသည္။

ယခု ရခိုင္ေဒသရွိ ထြက္ေျပးခဲ့ရသူမ်ား၏ အမ်ားစုမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳႏိုင္ဟု ျငင္းပယ္ျခင္း ခံထားရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ကုလသမဂၢ ကဆုိသည္။

“လိုအပ္ေနသူေတြဆီ က်န္းမာေရးအကူအညီေတြ သြားတာကို တားဆီးတယ္၊ ျခိမ္းေျခာက္တယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ အံ့ၾသဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ အခုလူေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာဟာ သူတုိ႔အေရးတႀကီးလိုေနတဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို မရဘဲ ျဖစ္ေနတယ္” ဟု MSF ၏ Operations Manager ဂ်ိဳးဗယ္လီဗ်ဴး (Joe Belliveau) က ဆုိသည္။

ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားေရာ ရခုိင္မ်ားပါ ဒဏ္ရာအနာတရမ်ား၊ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈမ်ား၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလ်ာႏွင့္ ဖ်ားနာျခင္းမ်ား အပါအဝင္ အေရးတႀကီး က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား လိုအပ္ေနသည္ဟု Belliveau က ဆက္ေျပာသည္။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ၏ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ရာသီသည္လည္း နီးကပ္လာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သူက သတိလည္းေပးခဲ့သည္။

Belliveau က ဒုကၡသည္မ်ားဆီသို႔ ေရာက္ရွိရန္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ အာဏာပိုင္မ်ားထံမွ ခြင့္ျပဳမိန္႔မ်ားရရန္ ခက္ခဲမႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ အေျခအေနမွာ တုိးတက္လာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာခဲ့သည္။

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ပိုႀကီးတဲ့ျပႆနာက တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ျခိမ္္းေျခာက္တာေတြနဲ႕ ရန္လိုတာေတြပါ။ ‘မင္းတုိ႔ တျခားဖက္ကလူေတြကို ကုေပးလို႔မရဘူး၊ ငါတုိ႔ရန္သူကို ေပးမကုဘူး၊ ငါတုိ႔ ဒီလိုလုပ္တာကို ခြင့္မျပဳဘူး၊ ဒါဟာ မမွန္ဘူး’ လို႔ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြေျပာၾကတယ္” ဟု AlertNet ႏွင့္ ဖုန္းအင္တာဗ်ဴး တစ္ခုတြင္ သူကေျပာသည္။

Belliveau ၏ အဆုိအရ ႏိုင္ငံတကာ က်န္းမာေရး က်င့္ဝတ္မ်ားအရ လုပ္ေဆာင္ရေသာ MSF ေဒါက္တာမ်ားႏွင့္ သူနာျပဳမ်ားသည္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေၾကာင့္ အလုပ္လုပ္ခ်င္စိတ္ မရွိေတာ့ေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။

သူက ျခိမ္းေျခာက္ရန္လိုမႈေတြဟာ ရခုိင္မ်ားဘက္မွ အဓိကလာျခင္းျဖစ္ၿပီး ပံုစံမ်ိဳးစံု ျခိမ္းေျခာက္ရန္လိုမႈမ်ားျဖစ္သည္ ဟုဆုိသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ပိုၿပီးေထာက္ခံအားေပးေနတယ္ဆုိၿပီး စြပ္စြဲျခင္းခံေနရတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လုပ္တာက လိုအပ္ခ်က္ အရွိဆံုးေနရာေတြကို ဒီတုိင္းသြားတာပဲ” ဟု Belliveau ကဆုိသည္။

MSF က လုပ္ငန္းေတြထဲက ကမာၻေပၚမွာ အႀကီးဆံုးထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရခုိင္ေဒသမွ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြမွာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာအားလံုးေသာ လူနာေတြကို ကုသေပးခဲ့ေၾကာင္း MSF က ေျပာပါတယ္။

“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၈ ႏွစ္တာ ကာလမွာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရခုိင္က လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုသေပးခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ ငွက္ဖ်ားနဲ႔ HIV/AIDS ေရာဂါေတြကို ကုသေပးခဲ့တယ္။ အဲလိုကုသေပးတာ ေတာင္မွ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အုပ္စု တစ္ခုကို ပိုၿပီးေတာ့ မ်က္ႏွာသာေပးတယ္လို႔ စြပ္စြဲေနတာေတြ ရွိေနတယ္” လို႔ Belliveau က ထပ္ေျပာသည္။

သူက MSF ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရရဲ႕ ျပန္႔က်ဲေနတဲ့ ေဆးခန္းေတြကို ေထာက္ပံ့ဖုိ႔ အမ်ားႀကီးလုပ္ႏိုင္ပါတယ္ ဒါေပမယ့္ “ ပုိသည္းခံဖုိ႔နဲ႔ ပိုၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္” လို႔ ဆုိပါတယ္။

ေရရွည္ ေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းေတြလည္း ထိခိုက္ခဲ့

အာရွရဲ႕ လူမ်ိဳးကြဲ အမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစု အစိုးရဟာ စုစည္းညီညြတ္ျခင္းအား ကတိကဝတ္ျပဳထားေပမယ့္ ခန္႔မွန္း ၈၀၀ ၀၀၀ ေလာက္ရွိေသာ ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား အိမ္နီးနားခ်င္း ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ တရားမဝင္ ခုိးဝင္လာသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါသည္။

ဘဂၤလားႏုိင္ငံကလည္း သူတုိ႔ကို အသိအမွတ္မျပဳပါ။ ၎တုိ႔ဟာ တရားဝင္ ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားျဖစ္ၿပီး ကုလသမဂၢက “အေဖာ္မဲ့သူမ်ား” ဟု ခုိင္းႏႈိင္းသံုးႏႈန္းသည္။

တီဗြီႏွင့္ ေမြးရာပါ ေရာဂါမ်ားအား ရခုိင္ေဒသတြင္း ကုသေပးေနေသာ MSF သည္ လူ ၈၀ ေသဆံုးခဲ့ေသာ ဇြန္လ အဓိကရုဏ္းအၿပီး ပိတ္ပင္ထားသည့္ ရခုိင္ေျမာက္ပိုင္းေဒသ၏ ေရရွည္ က်န္းမာေရး အစီအစဥ္မ်ားကိုလည္း စိတ္ဝင္စားမႈရွိေၾကာင္း ဆုိသည္။

Belliveau ၏အဆုိအရ ထြက္ေျပးခဲ့ရသူမ်ား မဟုတ္ေသာ္လည္း အဓိကရုဏ္းေၾကာင့္ သြားလာခြင့္ပိတ္ပင္ျခင္း ခံထားရသူ ရာေက်ာ္ (သို႔) ေထာင္ေက်ာ္ဟာလည္း က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားကို လႏွင့္ခ်ီၿပီး မရေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ကုလသမဂၢ၏ ေအာက္တုိဘာ ၂၈ ရက္ေန႔ထုတ္ အေျခအေန အစီအရင္ခံစာမွာ ကုလသမဂၢႏွင့္ လူမႈေရးအသင္း အဖြဲ႕မ်ားအား ဆန္က်င္မုန္းတီးေရး မ်ားအား ရခုိင္ေဒသတြင္းရွိ အခ်ိဳ႕သူေတြက အားေပးအားေျမွာက္ျပဳေနၾကတယ္ ဟုေဖာ္ျပထားသည္။

“လမ္းကမ္းစာေစာင္မ်ား ေဝၿပီး လူသားခ်င္းစာနာေသာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုလံုးအား ဆန္႔က်င္မုန္းတီးေရး ဝါဒျဖန္႕ေနၾကသည္”  ဟု အစီအရင္ခံစာက ဆုိၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ အဖြဲ႕အစည္းေတြအား ၎တုိ႔၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြဟာ ဘက္လိုက္တယ္လို႔ ေျပာျခင္းခံေနပါသည္ ဟုလည္း ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားသည္။

“ရလဒ္အားျဖင့္ အခ်ိဳ႕အေျခအေနေလ့လာေရး အဖြဲ႕မ်ားအား ထြက္ေျပးခဲ့ရသူမ်ားရွိေနရာသို႔ မေရာက္ႏိုင္ရန္တားဆီးျခင္း၊ ဒုကၡသည္ေထာက္ပံ့ေရးမ်ားအား ျငင္းပယ္ျခင္းမ်ားကို အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားအပါအဝင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္” ဟု အစီအရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ အပတ္က ဆႏၵျပမႈေတြေၾကာင့္ MSF ၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ စစ္ေတြ၌ ေဆးခန္းသစ္ ဖြင့္လွစ္ျခင္း အစီအစဥ္အား ေရြ႕ဆုိင္းခဲ့ရသည္။

“လူနည္းစု တစ္အုပ္စုက MSF ကဲ့သုိ႔ေသာ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ အေထာက္အပံ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ကို တနည္းနည္းနဲ႔ ျဖည္႔ဆည္းေပးေနတယ္လို႔ အခုိင္အမာေျပာဆုိေနၾကတယ္” လို႔ Belliveau က ေျပာသည္။

“ျပႆနာက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ေရွ႕ေျပးဝန္ထမ္းေတြဟာ တစ္ခါတစ္ေလ တုိက္ရုိက္ ျခိမ္းေျခာက္ ရန္လိုမႈေတြနဲ႔ ေတြ႕ႀကံဳေနရၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး ေၾကာက္လန္႔ တုန္လႈပ္ေနၾကပါတယ္” လုိ႔ ဆုိပါသည္။

http://www.trust.org/alertnet/news/msf-says-staff-threatened-in-western-myanmar/ မွာ သတင္း ကို M-Media မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာလိုဘာသာျပန္ပါသည္။