သေဘာထားႀကီးႀကီး တရားမွ်မွ်

ႏိုဝင္ဘာ ၂၄ ၊၂၀၁၂
M-Media
အမ္.ေအ.ဂနီ(ကမာၻ႔အလင္း)

အထူးသတိျပဳရန္ ။     ။   ဤေဆာင္းပါးကုိဖတ္႐ႈေသာ မြတ္စလင္မ္တုိင္သည္ ‘နဗီကုိယ္ေတာ္ျမတ္’ဟူေသာ ေရးသားခ်က္ကုိေတြ႕ရတုိင္း ‘ဆြလႅလႅာဟု အလိုင္းေဟး၀စလႅာမ္’ ဟု တြဲဖက္ ဖတ္႐ြတ္ပါရန္ သတိမူေစလုိပါသည္။( တမန္ေတာ္အေပၚသုိ႔ ေမတၱာပို႔သျခင္း)

“အုိ မုအ္မင္န္၊ သက္၀င္ယုံၾကည္သူအေပါင္းတုိ႔၊ အသင္တုိ႔သည္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္(၏ ႏွစ္သက္ေတာ္မူရန္)အလို႔ငွာ ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္ေသာသူမ်ား (သက္ေသခံရာတြင္) တရားမွ်တစြာ သက္ေသခံသူမ်ားျဖစ္ၾကေလကုန္။ ၎ျပင္ မည္သည့္လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးကုိမဆုိ မုန္းတီးျခင္းသည္ အသင္တုိ႔အား တရားမွ်တမႈကုိ မျပဳပေနၾကရန္ လႈံ႕ေဆာ္သည္မ႐ွိေစရ။ အသင္တုိ႔သည္ (မည္သည့္ကိစၥမ်ဳိးတြင္မဆုိ) တရားမွ်တၾကကုန္။ ယင္းတရားမွ်တမႈသည္ကား ျပစ္မႈဒုစ႐ိုက္တုိ႔မွ က်ဥ္ေ႐ွာင္ျခင္းႏွင့္ အနီးကပ္ဆုံးပင္တည္း။ ထုိမွတစ္ပါး အသင္တုိ႔သည္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္ကုိ ႐ုိက်ဳိးေၾကာက္႐ြံ႕ၾကကုန္။ မလြဲဧကန္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္သည္ အသင္တုိ႔ျပဳသမွ်ကုိ အၾကြင္းမဲ့ ၾကားသိေတာ္မူေသာ အ႐ွင္ျမတ္ပင္ျဖစ္ေတာ္မူေခ်သတည္း။” (က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ ၅း၈)

အဆုိပါအာယသ္ေတာ္သည္ လူမ်ဳိးတုိင္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာ၀င္အသီးသီးႏွင့္လည္းေကာင္း ဆက္ဆံရာတြင္ မြတ္စလင္မ္တုိ႔အား လမ္းညႊန္အပ္ေသာ ပညတ္၊ ျပဌာန္းခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ သုိ႔အေလ်ာက္လည္း နဗီကုိယ္ေတာ္ျမတ္လက္ထက္ေတာ္မွစ၍ အစၥလာမ္သမုိင္းစဥ္တေလွ်ာက္လုံးတြင္ ဘာသာတုိင္း၊ လူမ်ဳိးတုိင္းႏွင့္ဆက္ဆံရာတြင္ မြတ္စလင္မ္တုိ႔သည္ သေဘာထားႀကီးစြာထား၍ တရားမွ်တပုံကုိ ေျပာင္ေျမာက္စြာ သမုိင္းက သက္ေသထူလ်က္႐ွိေပသည္။

အေနာက္ႏိုင္ငံ ပါေမာကၡႀကီး ဒန္ကန္ဂရင္းလစ္က ဖြင့္ဟ ၀န္ခံထားသည္မွာ – “The nobility and broad tolerance of Islam, which accepts as God inspired all the real religions of the world, will always be a glorious heritage for mankind. On it could in deed be built a perfect world religoan. The Gospel of Islam.” [Duncan Greenless M.A. (oxon)]

အစၥလာမ္တရားေတာ္က ျပ႒ာန္းပညတ္ထားသည့္အေလ်ာက္ နဗီကုိယ္ေတာ္ျမတ္သည္ မကၠာၿမိဳ႕ေတာ္တြင္လည္းေကာင္း၊ မဒီနဟ္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္လည္းေကာင္း၊ ခိုင္ဘရ္တြင္ လည္းေကာင္း၊ လူမ်ဳိးစုံ၊ ဘာသာေပါင္းစုံတုိ႔ႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ လက္ေတြ႕က်င့္သုံးျပသေတာ္မူေသာ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားမွာ ကမာၻ႔သမုိင္းတြင္ တုႏႈိင္းစရာမ႐ွိေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။

ယင္းနမူနာေတာ္မ်ားကုိ စံတင္ကာ အစဥ္တစိုက္ မြတ္စလင္မ္မ်ား က်င့္သုံးလာပုံကုိ ကမာၻေက်ာ္ပညာ႐ွိ၊ က၀ိသုေတသနပညာ႐ွိႀကီး၊ သမုိင္းက်မ္းျပဳအေက်ာ္အေမာ္ႀကီးမ်ားက ၀န္ခံထားၾကပုံမွာ – “ဒုတိယမေျမာက္သာ၀ကႀကီး အုမရ္သည္ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ေအာင္ႏိုင္သိမ္းပိုက္ၿပီး စာခ်ဳပ္တစ္ရပ္ခ်ဳပ္ဆုိရာတြင္ ေဂ်႐ုစလင္႐ွိ မြတ္စလင္မ္မဟုတ္ေသာ တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔၏ အသက္အုိးအိမ္၊ စည္းစိမ္ဥစၥာပစၥည္းႏွင့္ ဘုရား၀တ္ျပဳရာဌာအားလုံးႏွင့္ ၎၀တ္ျပဳေဆာင္အားလုံးႏွင့္ ပက္သက္ေသာပိုင္ဆုိင္ခြင့္ဟူသမွ်ကုိ ကာကြယ္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ရန္အာမခံသည္။ ၎တုိ႔၏ ေျမယာမ်ားႏွင့္ ဘာသာ သာသနာေရးတြင္ မည္သုိ႔မွ် စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳ၊ ၎တုိ႔၏ ဘုရား႐ွိခုိးေက်ာင္းမ်ားကုိ ဖ်က္သိမ္းျခင္းကုိလည္းေကာင္း၊ အက်ဳိးယုတ္ေစျခင္းကုိေသာ္လည္းေကာင္း လုံး၀မျပဳ။ ၎တုိ႔ဘာသာေရးလွဴဒါန္းထားေသာ ၀တၱကမ်ားကုိ၊ ဂုဏ္သိမ္မညွိဳးေစရန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေ႐ွာက္မည္။ ေဂ်႐ုစလင္ျပည္သူျပည္သားမ်ားသည္ ဘာသာေရးက်င့္သုံးမႈတြင္ လုံး၀လြတ္လပ္ခြင့္႐ွိၿပီး ၎တုိ႔အေပၚ မည္သည့္က်ဳးေက်ာ္မႈမ်ဳိးကုိမွ ခါင့္ျပဳမည္မဟုတ္”ဟုပါ႐ွိေလသည္။ [The Eclips of Christianity in Asia – By Lawrence]

ဤကဲ့သုိ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိ႐ုံသာမဟုတ္ေသး၊ သာ၀ကႀကီးသည္ လက္ေတြ႕က်င့္သုံးခဲ့ပုံကုိ အစၥလာမ္အား အၿမဲတေစအျပစ္႐ွာ အေကာင္းမျမင္ေသာ ‘ဆာ၀ီလ်ံျမဴး’ပင္လွ်င္ ‘The Caliphate its Rise and fall’တြင္ ေဂ်႐ုစလင္ကုိသိမ္းပိုက္ၿပီးေသာ္လည္း သာ၀ကႀကီးအုမရ္သည္ နမာ့ဇ္၀တ္ျပဳခ်ိန္ေရာက္ေနသျဖင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ထုိေနရာတြင္ပင္ နမာဇ္၀တ္ျပဳရန္ေျပာလတ္ေသာ္ အုမရ္က အကယ္၍ ကၽြႏ္ုပ္ ဤေနရာတြင္ ၀တ္ျပဳလွ်င္ ကၽြႏ္ုပ္၏လမ္းစဥ္ဟု ေနာင္မြတ္စလင္မ္တုိ႔ ထင္မွတ္မွားၿပီး ခရာဇ္ယာန္ဘုရား႐ွိခုိးေကာင္းကုိ မာစ္ဂ်ီဒ္၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အျဖစ္ ေျပာင္းပစ္မည္ကုိ စုိးရိမ္သျဖင့္ ဤေနရာတြင္ နမာဇ္၀တ္မျပဳလုိပါဟု သေဘာထားႀကီးႀကီး အျမင္က်ယ္က်ယ္ အေျဖေပးလိုက္ေလသည္။

ယင္းသုိ႔ သာ၀ကႀကီးအုမရ္က ဘာသာေရးသေဘာထားႀကီးမႈကုိ ေျပာင္ေျမာက္စြာ က်င့္သုံးျပသေသာ ထုိသမယ၀ယ္ ကမာၻတစ္ခြင္လုံးတြင္ ဘာသာေရးအယူသည္းမႈ၊ ဆုိးသြမ္းသံသရာမွာ လႊမ္းမုိးလ်က္႐ွိေပသည္။ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ မသိမ္းပိုက္မီ ဟရ္ကလ္ဘုရင္သည္ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ မီးေတာက္မီးလွ်ံႀကီးကုိ ဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္ေစလ်က္ ႐ွိခဲ့ေပ၏။ ပါလက္စတုိင္း၊ ဆီးရီးယား၊ အာ႐ွမုိင္းနားႏွင့္ အီဂ်စ္ျပည္တုိ႔မွ အစၥေရးဂ်ဴးတုိ႔အား ေမာင္းႏွင္ပစ္ရန္အမိန္႔ထုတ္ထားခဲ့ေသည္။ ဤွမွ်တြင္မက ခရာဇ္ယာန္အခ်င္းခ်င္းပင္လွ်င္ ဟရ္ကလ္ဘုရင္ယုံၾကည္ေသာ ဂုိဏ္း – ကလ္စီဒုိနီယန္ (Chalcedonian) ႏွင့္ ဆန္႔က်င္လွ်င္ မညွာမတာ ႏွိပ္စက္ကလူျပဳျခင္းခံရေတာ့သည္။

ဂ်ကုိဘီယန္ဂုိဏ္း၀င္ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးက ယင္းရက္စက္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေရးသားခဲ့သည္မွာ – “ဟရ္ကလ္ဘုရင္သည္ မိမိဂိုဏ္းႏွင့္လမ္းစဥ္မွတစ္ပါး အျခားဂုိဏ္းဂဏသုိ႔လိုက္ေသာ မည္သည့္ခရာဇ္ယာန္ကုိမဆုိး နား ႏွာေခါင္းမ်ားကုိ ျဖတ္ပစ္ရမည္။ ၎တုိ႔၏အိမ္မ်ားကုိ အဓမၼ၀င္ေရာက္ ဖ်က္ဆီးပစ္ရမည္ဟု မိမိႏိုင္ငံတစ္၀န္းလုံးတြင္ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားခဲ့ေလသည္။ ဂ်ကုိဘီယန္ဂုိဏ္း၀င္ ခရာဇ္ယာန္တုိ႔အား မိမိေ႔႐ွေမွာက္သုိ႔ ၀င္ေရာက္ခြင့္လည္းမျပဳသျဖင့္ ၎တုိ႔သည္ မိမိတုိ႔၏ နစ္နာခ်က္မ်ားကုိလည္း တင္ျပခြင့္မ႐ွိေပ။ သုိ႔ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ထာ၀ရဘုရားသခင္သည္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔အား ဤၾကမ္းၾကဳတ္ရက္စက္မႈမ်ားမွ ကယ္တင္ရန္၊ အစၥမာအီလ္၏ အႏြယ္ထဲမွ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ (မုဟမၼဒ္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္)အား ပြင့္ေရာက္ေစေတာ္မူခဲ့၏။ မြတ္စလင္မ္တုိ႔သည္ ထုိသုိ႔ေသာ ေဒသမ်ားကုိ ေအာင္ႏိုင္သိမ္းပိုက္ၿပီးေသာအခါ ခရာဇ္ယာန္တုိ႔၏ ဘာသာေရးတြင္ မည္သုိ႔မွ စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳသျဖင့္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔သည္ ေရာမခရစ္ဇ္ယန္တုိ႔၏ ညဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ၊ သံကြန္ခ်ာေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ကာ အာရဗ္မြတ္စလင္မ္(မ်ား)ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ၀ေျပာ လြတ္လပ္စြာေနထိုင္ခြင့္ ရ႐ွိေပေတာ့၏။” [Chronique De Michel Le Syrian II. 412-413]

အီဂ်စ္ျပည္တြင္

အီဂ်စ္ျပည္တြင္လည္း ဘာသာေရးညွဥ္းပန္းမႈ အထြဋ္အထိပ္သုိ႔ေရာက္ခ်ိန္မွာ အစၥလာမ္က ကယ္တင္ခ့ဲပုံကုိ အာေမနီယံ ခရာဇ္ယာန္တစ္ဦးျဖစ္သူ အဗူဆြာေလက  “ကိုင္ဇာဘုရင္သည္ မူရင္း ခရာဇ္ယာန္ဘာသာဂုိဏ္း၀င္တုိ႔အား လြန္မင္းစြာ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၍ မိမိယုံၾကည္ေသာဂုိဏ္းသုိ႔ သြတ္သြင္းရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေလသည္။ မူရင္း ခရာဇ္သာသနာေတာ္ကုိ လက္ခံထားၾကေသာ ခရာဇ္ယာန္တုိ႔သည္ ဟရ္ကလ္ႏွင့္ မကူကာ့စ္တုိ႔လက္၀ယ္ အျပင္းထန္ဆုံး ႏွိပ္စက္မႈ ခံၾကရကုန္၏။ ညွဥ္းပန္းမႈ၊ ႏွိပ္စက္မႈ၊ က်ဴးေက်ာ္မႈတုိ႔ အထြဋ္အထိပ္သုိ ႔ေရာက္႐ွိလာေသာ အခါ မြတ္စလင္မ္လူမ်ဳိးစုေပၚထြန္းလာၿပီး ေရာမလူမ်ဳိးတုိ႔၏ မာန္မာနကုိ ေခ်မႈန္း၍ အီဂ်စ္ကုိ ေအာင္ႏိုင္သိမ္းပိုက္ကာ ဂ်ကုိဘီယံဂုိဏ္း၀င္ ခရာဇ္ယာန္တုိ႔အား ေရာမလူမ်ဳိးတုိ႔၏ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားျခင္းတုိ႔မွ ကယ္တင္ခဲ့ေပသည္။” [The Churches And Monastrics of Egypt: P 30-31]

အီဂ်စ္ကုိ သိမ္းပိုက္ၿပီး ၎တိုင္းျပည္႐ွိ ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားႀကီးစြာထား၍ ဆက္ဆံပုံကုိ ဆာအာႏုိလ္က ေဖာ္က်ဴးသည္မ်ာ – “အီဂ်စ္ကုိ ေအာင္ႏိုင္သိမ္းပိုက္ၿပီးေသာအခါ ဂါဗာနာမင္းႀကီး အုမရ္ဗင္န္အာဆြိသည္ တုိင္းသူျပည္သားအေပါင္းအား အမိန္႔ေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္လိုက္ေလသည္။ ယင္းေၾကညာခ်က္အရ တုိင္းျပည္ျပည္သားအေပါင္းတုိ႔၏ အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ဥစၥာပစၥည္းတုိ႔သည္ လုံၿခံဳမႈအျပည့္အ၀႐ွိေစရန္ ကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္မည္။ ၎တုိ႔ဘာသာ သာသနာေရးသည္ အဟန္႔အတား မည္သုိ႔မွ်မ႐ွိေစပဲ လြတ္လပ္ေစရမည္။ ၎တုိ႔၏ ဘုရား၀တ္ျပဳေက်ာင္းမ်ားအား မည္သု႔မွ ေႏွာက္ယွက္မျပဳရ။ ၎တုိ႔အား ရန္သူမ်ားက က်ဴးေက်ာ္ ေစာ္ကားသမႈျပဳလာပါက ၎တုိ႔ကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္ရန္ မြတ္စလင္မ္တုိ႔၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္”ဟူသတည္း [The Preaching of Islam — Sir Arnold]

စပိန္ျပည္တြင္

စပိန္ျပည္တြင္ ခရာဇ္ယာန္တုိ႔ စုိးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္ေနစဥ္အခါက ရဟူဒီဘာသာ၀င္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးတုိ႔အား လြန္မင္းစြာ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းၾကေလသည္။ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ စပိန္ျပည္ကုိ သိမ္းပိုက္ၿပီးေသာအခါ ဂ်ဴးတုိ႔ကုိ ကယ္တင္ၿပီး ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေပးခဲ့သည္။ ခရာဇ္ယာန္တုိ႔အားလည္း မိမိတုိ႔ဘာသာကုိ လြတ္လပ္စြာ က်င့္သုံးခြင့္ႏွင့္ ဘုရား႐ွိခုိးေက်ာင္းမ်ားကုိလည္း လြတ္လပ္စြာ တည္ေဆာက္ခြင့္ျပဳခဲ့ေပသည္။ [The Preaching of Islam — Sir Arnold]

အိႏၵိယျပည္တြင္

ဂါဇီမူဟမၼဒ္ဗင္န္ကာစင္၊ အိႏၵိယျပည္ သိႏၶဳနယ္ကုိ သိမ္းပိုက္သည့္အခါႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ‘ဆာ၀ီလွ်ံျမဴး’က “မြတ္စလင္မ္တုိ႔သည္ ဟိႏၵဴဘုရား႐ွိခုိးေကာင္းမ်ားကုိ လုံး၀ထိပါးျခင္း မျပဳၾကေပ။ ၎တုိ႔အား ႐ုပ္တုဆင္းတုကုိးကြယ္မႈမွလည္း အဓမၼမတားျမစ္ခဲ့ေပ။ ယဟူဒီ၊ ခရာဇ္ယန္၊ မီးကုိးကြယ္ေသာ ပါရ္စီတုိ႔အားလည္း မိမိတုိ႔ဘာသာအေလ်ာက္ လြတ္လပ္စြာက်င့္သုံးခြင့္ျပဳထားခဲ့ေပသည္။” [Sir Willam Muir —- The Caliphate, P. 365]

အကၠဘာဘုရင္မင္းႀကီးလက္ထက္က  ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္မ်ားအား ေျမွာက္စားခ်ီးျမွင့္ၿပီး ရာဇာမာန္ဆင္းႏွင့္ ရာဇာတူဒါမီလ္အး အထြတ္အထိပ္ဆုံးေသာ ရာထူးဌာနႏၲမ်ားကုိပင္ အပ္ထားခဲ့ေပသည္။

ေအာင္ရန္ဇိဗ္ဘုရင္ အုပ္စုိးေသာအခါက ဗာရာဏသီတြင္း ျဗဟၼဏအခ်ဳိ႕ကုိ ႏွိပ္စက္သည္ဟု ၾကားေတာ္မူသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ ဗာရာဏသီဘုရင္ခံ အဗူဟဆန္ထံ ခ်က္ခ်င္းပင္ “အစၥလာမ္တရားေတာ္အရ သူမ်ားဘာသာ ဘုရား႐ွိခုိးေက်ာင္းကုိ မဖ်က္ဆီးရ။ ၀တ္ျပဳသူမ်ားကုိ အေႏွာက္အယွက္မျပဳရဟု ျပင္းထန္စြာပညတ္ထားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘာသာ၀င္တုိင္းအား သေဘာထားႀကီးစြာ တရားမွ်တစြာ ဆက္ဆံရမည္”ဟု အမိန္႔ထုတ္လိုက္ေလသည္။

ဤကား အျခားဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ သေဘာထားႀကီးစြာထား၍ တရားမွ်တစြာ ဆက္ဆံခဲ့ပုံ ေျမာက္ျမားစြာအနက္မွ အနည္းငယ္မွ်ကုိသာ တင္ျပရျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ေသာဘာသာတုိင္းသည္ အျခားဘာသာ သာသနာ၀င္မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ သေဘာထား၊ တရားမွ်တမႈတုိ႔ကုိ အထူးေ႔႐ွ႐ႈၾကေပသည္။ ယင္းသုိ႔ သေဘာထားႀကီးမႈ၊ တရားမွ်တမႈတုိ႔ကုိ ေဖာ္က်ဴးထားေသာ အာေသာကဘုရင္ႀကီး၏ ေက်ာက္စာ(၁၂)ကုိ ျမတ္ဗုဒၶေဒသနာက်မ္းတြင္ ဖတ္႐ႈရေပရာ အတုိင္းမသိ ႏွစ္ေထာင္း ၀မ္းေျမာက္ျဖစ္ရေပသည္။ ၎က်မ္း၌ ေအာက္ပါအတိုင္းေရးသားထားခ်က္ကုိ ေတြ႕ရေပသည္။

ဗုဒၶ၏မြန္ျမတ္လွေသာ စိတ္ထားႀကီးမႈ၊ စာနာမႈမ်ားကုိ စံနမူနာျပဳၿပီး ဘီစီ(၃)ရာစုႏွစ္အတြင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ေသာ အာေသာက ဧကရာဇ္မင္းျမတ္ႀကီးသည္ ၎၏က်ယ္ျပန္႔ေသာ အင္ပိုင္ယာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအတြင္း႐ွိ အျခားဘာသာ၀င္အားလုံးတုိ႔အား ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအတြင္း႐ွိ အျခားဘာသာ၀င္အားလုံးတုိ႔အား ေလးစားခ်ီးျမွင့္ေထာက္ပံ့ျခင္းျပဳခဲ့ေပသည္။ ယေန႔တုိင္ ဖတ္႐ႈႏိုင္ေသာ ေက်ာက္စာအျဖစ္ထုထြင္းထားခဲ့သည္။ ၎၏အမိန္႔ေတာ္ ရာဇသံတစ္ခုတြင္ ဧကရာဇ္ဘုရင္ႀကီးက ေၾကညာခဲ့သည္မွာ –

”မိမိတုိ႔ကုိးကြယ္သည့္ဘာသာကုိသာ ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စား၍ အျခားဘာသာမ်ားကုိ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းကုိ မျပဳလုပ္႐ုံသာမဟုတ္ေသး။ ဤအေၾကာင္း ထုိအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ အျခားဘာသာ၀ါဒမ်ားကုိ ေလးစားခ်ီးျမွင့္ရေပမည္။ ဤကဲ့သုိ႔ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ မိမိဘာသာကုိ ႀကီးပြားတုိးတက္ေစၿပီးလွ်င္ အျခားဘာသာတုိ႔အားလည္း ကူညီေထာက္ပ့ံေလသည္။ ဤကဲ့သုိ႔မလုပ္မူ မိမိဘာသာ၏ သခၤ်ဳိင္းကုိ မိမိတူးရာေရာက္၍ အျခားဘာသာမ်ားကုိလည္း အႏၲရာယယ္ျပဳရာေရာက္ေပသည္။ မိမိကုိးကြယ္သ္ည့ဘာသာကုိသာ ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စား၍ အျခားဘာသာမ်ားကုိ ဖိႏွိပ္႐ႈံ႕ခ်သူမ်ားသည္ မိမိဘာသကုိၾကည္ညိဳသည့္စိတ္ျဖင့္ ငါ့ဘာသာ ဂုဏ္သိမ္ထြန္းေတာက္ေစမည္”ဟု ေတြးေတာယူဆၿပီးျပဳလုပ္ျခင္းအမွန္ျဖစ္ေပသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဤကဲ့သုိ႔ ျပဳမူေဆာင္႐ြက္ျခင္းေၾကာင့္ ၎၏ ဘာသာကုိ ပုိမုိေလးနက္စြာအက်ဳိးယုတ္ပ်က္ျပားေစပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ သာယာညီညြတ္ျခင္းသည္ မြန္ျမတ္ေပသည္။ လူအေပါင္းတုိ႔မွ မွတ္သားလိုက္နာၾကေလာ့၊ အျခားသူမ်ား၏ ဘာသာ၀ါဒမ်ားကုိ ေလးစား ၾကားနာၾကကုန္ေလာ့။ (အာသာကေက်ာက္စာ – ၁၂)

ေဒါက္တာ ၀ါလ္ုိလာရာဟုလာေရး What the Buddha Though ကုိ ဦးကုိေလး(ေဇယ်ာေမာင္) အၿငိမ္းစား ဒုတိယ အဓိပတိ မႏၲေလး တကၠသုိလ္၊ ျမန္မာဘာသာျပန္ဆုိသည့္ ျမတ္ဗုဒၶေဒသနာက်မ္း စာမ်က္ႏွာ ၁၀-၁၁။

ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္လည္း တစ္ဘာသာႏွင့္တစ္ဘာသာ ေလးစားမႈ႐ွိေၾကာင္းကုိ စာေရးဆရာမန္းတင္၊ ပါကစၥတန္သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ ပါကစၥတန္ၿမိဳ႕ေတာ္ အစၥလာမ္မာဘတ္၌ ဂုဏ္ျပဳဧည့္ခံပြဲတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာသည္မွာ –

“ဂုဏ္သေရ႐ွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ားနဲ႔ လူႀကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ား၊ ဒီအထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ေခတၱခဏေရာက္ဖူးတဲ့ သူေတြပါသလုိ လနဲ႔ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေနထိုင္ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ပါပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ၿမိဳ႕လယ္လမ္းမႀကီးေတြအနက္က တစ္လမ္းျဖစ္တဲ့ ဆူးေလဘုရားလမ္းမႀကီးေပၚလည္း ေရာက္ဖူးၾကမွာပဲ။ အဲဒီလမ္းမႀကီးအေပၚကေနၿပီး လမ္းရဲ႕ဗဟုိမွာ တည္႐ွိေနတဲ့ ေ႐ႊေရာင္တ၀င္း၀င္းနဲ႔ ဆူးေလေစတီေတာ္ႀကီးကုိ လွည့္ေမာင္းသြားတဲ့ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေပၚကျဖစ္ေစ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ဂ႐ုစိုက္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆုိရင္ တစ္ဘက္တြင္ ခရာဇ္ယာန္ဘာသာ၀င္တုိ႔ရဲ႕ ဘုရား႐ွိခုိးေကာင္းကုိေတြ႕ျမင္ရမွာျဖစ္ၿပီး အျခားတစ္ဘက္မွာေတာ့ မြတ္စလင္မ္ဘာသာ၀င္ရဲ႕ ဗလီႀကီးကုိျမင္ရမွာျဖစ္တယ္။ ေစတီေတာ္၊ ဗလီႀကီးနဲ႔ ဘုရား႐ွိခုိးေက်ာင္းတုိ႔ရဲ႕အရိပ္ေတြဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ေရာယွက္ေနတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္တုိ႔ရဲ႕ကုိးကြယ္တဲ့ ေစတီေတာ္ကလည္း ဆည္းလည္းသံ၊ ခရာဇ္ယာန္ဘာသာ၀င္တုိ႔ရဲ ဘုရား႐ွိခုိးေက်ာင္းက ေခါင္းေလာင္းထုိးသံ၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တုိ႔ရဲ႕ ဘုရား၀တ္ျပဳရာဗလီစင္ေပၚက ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားဟာလဲ တစ္သံနဲ႔တစ္သံ မၾကာခဏဆုိသလုိပဲ ေရာေထြးထြက္ေပၚလာတာကုိ သာယာနာေပ်ာ္ဖြယ္ၾကားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ ေရွးေရွးျမန္မာမင္းေတြလက္ထက္ကစၿပီး ကုိးကြယ္မႈဘာသာနဲ႔ပတ္သက္လုိ ဘာျပႆနာမွ မ႐ွိဘူး။ ယခုလည္းမ႐ွိဘူး။ ေနာင္လည္း႐ွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။” (စစ္ျပန္မဂၢဇင္း)

အမွန္ပင္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ႏိုင္ငံတြင္ ဘာသာေရး သေဘာထားႀကီးမႈသည္ စံတင္ေလာက္ေအာင္ ႐ွိခဲ့ေပသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ ျပည္ေထာင္စုဆုိ႐ွယ္လစ္သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သည္ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးအင္အားျဖင့္ ဆုိ႐ွယ္လစ္ပန္တုိင္းသုိ႔ မမွိတ္မသုန္ခ်ီတက္လ်က္႐ွိရာ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မႈကုိ ဟန္႔တားပ်က္စီးေစမည့္ ဘာသာေရးအျမင္က်ဥ္း၍ ေသြးခြဲမႈဟူသမွ်ကုိ အေျမာ္အျမင္႐ွိသူတုိင္း လက္ခံမည္မဟုတ္ဟု ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ အခိုင္အမာယံုၾကည္မိေပသည္။

ျပည္ေထာင္စုႀကီး ခိုင္မာေတာင့္တင္းစြာတည္ေဆာက္ေရးတြင္ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မႈမွာ အဓိကက႑တြင္ ႐ွိေနသည္။

သုိ႔ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားတုိင္းသည္ အဆုိပါ လမ္းျပညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကုိ အေလးအနက္ခံယူကာ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မႈကုိ ထိခိုက္ေစမည့္ ဘာသာေရး အျမင္က်ဥ္းဖိႏွိပ္မႈ၊ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္မႈတုိ႔ကုိ ႐ွင္းလင္းဖယ္႐ွားပစ္ရမည္မွာ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔တုိင္းရင္းသားတုိင္း၏ တာ၀န္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ တစ္ဘာသာႏွင့္တစ္ဘာသာ၊ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ခ်စ္ၾကည္ေလးစားၾက၍ သေဘာထားႀကီးၿပီး တရားမွ်မွ် ဆက္ဆံၾကကာ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ျခင္းအားျဖင့္ ဆုိ႐ွယ္လစ္ပန္းတိုင္သုိ႔ အဟုန္ျပင္းစြာခ်ီတက္ၾကပါစုိ႔ဟု ဆႏၵျပဳအပ္ပါသည္။

အမ္-ေအ-ဂနီ

•  ေရးသားခဲ့သည့္ခုႏွစ္ ႐ွာေဖြမသိ႐ွိပါ။ လျပည့္၀န္းမဂၢဇင္း(ခုႏွစ္မမွတ္မိ)ပါ မူရင္းေဆာင္းပါးအတုိင္း စာလုံးေပါင္းသတ္ပုံအတုိင္းကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
• ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့သည့္ စာအုပ္ဟု ခန္႔မွန္းရပါသည္။