ပလက်၀တွင် တပ်မတော်၏ လေကြောင်းမှတိုက်ခိုက်မှု စစ်ရာဇဝတ်မှု မြောက်နိုင်

ဇူလိုင် ၈၊ ၂၀၂၀
M-Media

-မတ်လနဲ့ ဧပြီလက ချင်းပြည်နယ် ပလက်၀မြို့မှာ အစိုးရစစ်တပ်ရဲ့ အရပ်သား၊ သူပုန် မခွဲခြားဘဲ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ကလေးငယ်အပါအဝင် အရပ်သားတွေ ဒါဇင်နဲ့ချီ သေဆုံးတဲ့ ဖြစ်စဉ်ဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုမြောက်နိုင်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ Amnesty International က အစီရင်ခံစာသစ်မှာ ဖော်ပြထားပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ ကုလ လုံခြုံရေးကောင်စီကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

ပလက်၀မှာ မတ်လ ၁၄၊ ၁၅ ရက်တွေက ​ေလကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း အသက် ၇ နှစ်အရွယ် ကလေးငယ်တစ်ဦးအပါအဝင် အနည်းဆုံး လူ ၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး၊ ဧပြီလ ၇ ရက်နေ့ တိုက်ခိုက်မှုမှာလည်း ၇ ဦးသေဆုံးကာ ၈ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။ Amnesty International ရဲ့ ဒီကနေ့ အစီရင်ခံစာမှာ တိုက်ခိုက်ခံရသူတွေ၊ သူတို့ရဲ့မိသားစုတွေနဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှု၊ တစ်ခြားအထောက်အထားတွေကို ဖော်ပြထားပါတယ်။

အရပ်သား၊ သူပုန် မခွဲခြားဘဲ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သားတွေ သေဆုံးရပြီး ဒါဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှု မြောက်တယ်လို့လည်း Amnesty International က ပြောပါတယ်။

ပလက်၀မှာ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA နဲ့ အစိုးရပ်တပ်ဖွဲ့အကြား တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကတည်းက စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး မတ်လမှာတော့ အခြေအနေ ပိုမိုပြင်းထန်ခဲ့ပါတယ်။

“Covid-19 ပြန့်နှံ့မှုကို ရပ်တန့်နိုင်ရေး ပြည်သူတွေ အိမ်တွင်းမှာသာနေထိုင်ကြဖို့ မြန်မာအာဏာပိုင်တွေက တိုက်တွန်းထားတဲ့အချိန် ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ စစ်တပ်ဟာ အရပ်သား၊ သူပုန် မခွဲခြားဘဲ တိုက်ခိုက်တာ၊ နေအိမ်တွေ မီးရှို့တာ၊ အရပ်သားတွေကို သတ်​ဖြတ်တာ လုပ်နေပြီး ဒါဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုမြောက်ပါတယ်” လို့ Amnesty International အဖွဲ့ရဲ့ အာရှ ပစိဖိတ်ဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ နီကိုလက်စ် ဘီကွီလင်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

လေကြောင်းကနေ အဓိကထား တိုက်ခိုက်တာ၊ အင်တာနက်ဖြတ်တောက်တာတွေကို အခုမှ တွေ့ရပေမယ့် အရပ်သားတွေရဲ့ အသက်အိုးအိမ်ကို အလေးမထားမှုဟာ စစ်တပ်ရဲဉာဉ်ဖြစ်နေကြောင်း၊ ဒီလိုချိုးဖောက်မှုဟာ နိုင်ငံတကာခုံသမာဓိရုံး ICJ နဲ့ဆိုင်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီက ICJ ရောက်အောင် ဆောင်ရွက်ရမှာဖြစ်ကြောင်း နီကိုလက်စ်က ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

လွန်ခဲ့တဲ့ ၃ နှစ်အရင်က ရိုဟင်ဂျာ သိန်းချီး ထွက်ပြေးခဲ့ရတဲ့ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက စစ်တပ်ရဲ့ စစ်ဆင်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဟာ ICJ ရဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ခံနေရတာပါ။ ဇန်နဝါရီလက ကြားနာမှုအတွင်း တရားရုံက ရိုဟင်ဂျာတွေဟာ ပြန်လည်ကုစားလို့မရ​တော့တဲ့ နစ်နာဆုံးရှုံးမှုတွေကို ခံစားခဲ့ရပြီး လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုအဆင့်အထိ မရောက်အောင် တားဆီးရေး အလျင်အမြန်ဆောင်ရွက်ဖို့ အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်က တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ ဒေသတွေမှာ စစ်တပ်က တရားလက်လွတ် ဖမ်းဆီးမှု၊ ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်မှုအတွက် မျက်မြင်သက်သေတွေရဲ့ ထွက်ဆိုမှုတွေကို စု​ဆောင်းထားပြီး ဒီပြောကြားမှုတွေကို ဗီဒီယို အထောက်အထားတွေနဲ့လည်း အတည်ပြုနိုင်ခဲ့တယ်လို့ Amnesty International က အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဖမ်းဆီးထားတဲ့ အရပ်သားတွေကို စစ်သားတွေက လှေပေါ်မှာ နှိပ်စက်တဲ့ဗီဒီယိုတစ်ခု မေလမှာ ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး အစိုးရစစ်တပ်ကလည်း ဒီအဖြစ်အပျက်ကို ဝန်ခံခဲ့ပါတယ်။ အရပ်သားတွေကိုအပေါ် နှိပ်စက်မှုတွေ စစ်တပ်က ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လုပ်ဆောင်နေတယ်ဆိုတာ ဒီဗီဒီယိုက အထောက်အထားဖြစ်ပြီး၊ ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံတွေအရ ရွာလုံးကျွတ် မီးရှို့တဲ့ နည်းလမ်းကိုလည်း စစ်တပ်က အခုအချိန်အထိ အသုံးပြုနေတယ်ဆိုတာ တွေ့ရကြောင်းလည်း Amnesty International က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

Amnesty International ရဲ့ ဒီအစီရင်ခံစာအသစ်အတွက် မြန်မာအစိုးရနဲ့ စစ်တပ်တို့ဖက်က တုန့်ပြန်ပြောကြားခြင်း မရှိသေးပါဘူး။

Covid-19 နောက်ဆက်တွဲ သွားလာမှု ကန့်သတ်ချက်ကြောင့် ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ၊ ကျူးလွန်မှုတွေကို မှတ်တမ်းမယူနိုင်ခဲ့ဘူးလို့ Amnesty International က ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တိုက်ခိုက်မှုတွေအတွင်း အရပ်သားတွေကို ဓားစာခံပုံစံမျိုး ဖြစ်စေတာ၊ ဒေသခံလူအဖွဲ့အစည်းတွေကို ခြိမ်းခြောက်တာတွေ ပါအဝင် ကျူးလွန်မှုပုံစံအမျိုးမျိုးကို AA က ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

Ref: Aljazeera