ဘာသာလူမျိုးပေါင်းစုံ ညီညွတ်မှုကို ပြနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက စစ်အစိုးရ ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲ

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂၊ ၂၀၂၁
M-Media

-မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခုရက်ပိုင်း လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြကြတဲ့ သိန်းနဲ့ချီတဲ့ လူတွေထဲမှာ လူများစု ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေအပြင် တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ၊ လူနည်းစုတွေဖြစ်တဲ့ ခရစ်ယာန်တွေ၊ မွတ်စလင်တွေ၊ ဟိန္ဒူတွေလည်း ပါဝင်ကြပါတယ်။

နိုင်ငံအတွင်းက ဒေသတစ်ချို့ကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက အားကောင်းလာတဲ့ CDM လှုပ်ရှားမှုကို ပံ့ပိုးပေးနေကြသလို၊ ဆန္ဒပြသူတွေအပေါ် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက အင်အားသုံး နှိမ်နှင်းတာမျိုး သည်းခံမှာမဟုတ်ဘူးဆိုတဲ့ သဘောမျိုးလည်း ထုတ်ပြောထားပါတယ်။

“လက်ရှိဖြစ်ပျက်နေတာတွေက ပါတီနိုင်ငံရေးမဟုတ်ဘူးဗျ။ စနစ်တစ်ခု ပြောင်းလဲဖို့ တိုက်ပွဲဝင်နေတာပါ။ စစ်တပ်နဲ့ အပေးအယူလုပ်လို့မရဘူး။ သမိုင်းမှာ အမည်းစက်ထင်သွားပါလိမ့်မယ်” လို့ နာဂလူမျိုးတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ Ke Jung က ပြောပါတယ်။

နာဂလူမျိုးတွေဟာ အိန္ဒိယနဲ့ကပ်နေတဲ့ ဒေသမှာ အခြေစိုက်နေထိုင်တာဖြစ်ပြီး အဲဒီဒေသက အကြီးဆုံးနာဂပါတီကလည်း စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ရှုတ်ချတဲ့ ကြေငြာချက်တစ်စောင် ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။

လူဦးရေ ၅၃ သန်းရှိတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တောင်ဘက် ကမ်းရိုးတမ်းကစပြီး၊ အလယ်ပိုင်း မြေပြန့်ဒေသ၊ မြောက်ပိုင်းက တောင်တန်းဒေသအဆုံး ဆန္ဒပြမှုတွေ ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သူမရဲအစိုးရကို ဖြုတ်ချအာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်အစိုးရအနေနဲ့ အာဏာစွန့်လွှတ်ရေး၊ ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးရေး ဆန္ဒပြသူတွေက တောင်းဆိုနေကြတာပါ။

မနေ့ကဆိုရင် ရှမ်းပြည်နယ်က အင်းလေးကန်မှာ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ပြည်သူတွေ လှေတွေနဲ့ ဆန္ဒပြခဲ့ကြသလို၊ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင် ကရင်လူမျိုး ထောင်ချီဟာလည်း ရန်ကုန်မြို့နဲ့ အခြားဒေသတွေမှာ ကရင်အမျိုးသားနေ့ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။

အမြင်မတူကြ

သဲသဲမဲမဲရွာချတဲ့ မိုး၊ ပူပြင်းလှတဲ့ နေရောင်အောက်မှာ ဟူဒီတွေ၊ ခြေညှပ်ဖိနပ်တွေ၊ ပင့်ကူလူသား ဝတ်စုံ၊ တိုင်းရင်းသားဝတ်စုံတွေဝတ်ပြီး လူမျိုးစုံ၊ ဘာသာစုံက ပြည်သူတွေ ညီညီညာညာ စုပေါင်းချီတက်ကြတဲ့ မြင်ကွင်းဟာ လူမျိုး၊ ဘာသာအခြေခံပြီး မကြာခဏ သွေးကွဲလေ့ရှိတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မြင်ရခဲတဲ့ ညီညွတ်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နယ်စပ်ဒေသတွေမှာ အစိုးရစစ်တပ်နဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် တောင်းဆိုနေကြတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေအကြား ​ဆယ်စုနှစ်ချီ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြတာပါ။

ဗမာဗုဒ္ဓဘာသာတွေကြီးစိုးတဲ့ အစိုးရဟာ သူတို့အပေါ်မှာ ခွဲခြားဆက်ဆံ၊ ဖိနှိပ်ချုပ်ခြယ်တယ်လို့ လူနည်းစုတိုင်းရင်းသားတွေက ခံစားနေ​ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရာစုနှစ်တစ်ဝက်နီးပါးကြာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို အဆုံးသွားစေတဲ့ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာ တောင်ပြိုကမ်းပြိုအနိုင်ရ​ပြီး တက်လာတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အစိုးရဟာ မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေတဲ့ နယ်စပ်ဒေသတွေမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးရအောင် လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ ကတိကဝတ် ပေးခဲ့ပေမယ့် မတည်ဘူးလို့ တိုင်းရင်းသားတွေက ယူဆနေကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အာဏသိမ်းလိုက်တဲ့ စစ်တပ်ဟာ တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုတွေအပေါ် ကြမ်းကြုတ်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တယ်လို့ စွပ်စွဲခံရတဲ့အဖွဲ့ပါ။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ရခိုင်ပြည်နယ်က ရိုဟင်ဂျာမွတ်စလင်တွေကို အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်တာ၊ အုပ်စုဖွဲ့ အဓမ္မကျင့်တာ၊ လူ ၇ သိန်းကျော်လောက်ကို မောင်းထုတ်တာတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်တယ်လို့ The Hague ခုံရုံးကို အတင်ခံရပြီး ဒါကို စစ်တပ်က ငြင်းထားပါတယ်။

အစိုးရသစ်က အဓိကနေရာတွေကို တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးသမားတွေကိုပေးပြီး၊ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီဟာ တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်တွေကို နှစ်သိမ့်ဖို့ ကြိုးစားလာပါတယ်။ အာဏာသိမ်းပြီး ပထမဆုံးမိန့်ခွန်းမှာ ‘ထာ၀ရငြိမ်းချမ်းရေး’ ဟာ သူတို့အစိုးရသစ်ရဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အာဏာရှင်စနစ် အဆုံးသတ်ရေး

အကြီးဆုံးတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်ဟောင်းတစ်ဦးဖြစ်ပြီး၊ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကပေးတဲ့ ရာထူးကို လက်ခံထားတဲ့ ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင်က ၁၀ စုနှစ်တစ်ခု ကြာမြင့်ခဲ့တဲ့ ဒီမိုကရေစီအုပ်ချုပ်ရေးဟာ တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုတွေကို အခွင့်အရေးပိုမပေးနိုင်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။

“ဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲတွေက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးတောင်းဆိုချက်တွေကို မဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ပါဘူး။ ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့အတွက် အဓိကသင်ခန်းစာပါပဲ”

ဒါပေမယ့် KNU ကတော့ ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင်နဲ့ သဘောထား လုံး၀မတူပါဘူး။ KNU ခေါင်းဆောင် စောမူတူးစေးဖိုးက ‘အာဏာရှင်စနစ် အဆုံးသတ်ရေး အတူတကွ လက်တွဲလုပ်ဆောင်ကြဖို့’ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အားလုံးကို မနေ့က တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။

တနင်္ဂနွေနေ​နေ့က မြ၀တီမြို့ဆန္ဒပြမှုအတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့က မိုးပေါ်ထောင် သေနတ်ပစ်ဖောက်မှု လုပ်ပြီးနောက် ကရင်ဗုဒ္ဓဘာသာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ DKBA က ဆန္ဒပြလူအုပ်အလယ်ကို ကားနဲ့ သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့ပါတယ်။ ရိုင်ဖယ်ကိုယ်စီကိုင်ထားတဲ့ ဒီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို လူထုက ချီးကျူးဩဘာ ပေးခဲ့ကြပါတယ်။

အင်အားကောင်းတဲ့ တအန်းလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ TNLA၊ ရှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSS တို့ကလည်း အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေကို ထောက်ခံတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

TNLA ခေါင်းဆောင်တွေဆိုရင် ဆန္ဒပြမှု အမှတ်အသားဖြစ်တဲ့ ‘လက်သုံးချောင်းသဏ္ဍာန်’ လုပ်ကာ Facebook ပေါ် တင်တာတွေတောင် ရှိခဲ့ပါတယ်။ ‘စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျဆုံးပါစေ’ ဆိုတဲ့ စာသားနဲ့ တွဲတင်ခဲ့တာပါ။

၂၀၁၈ ခုနှစ်ကတည်းက ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အစိုးရတပ်တွေနဲ့ တိုက်ပွဲအကြီးအကျယ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ‘မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လက်ရှိ ဖြစ်ပျက်နေတာကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေတယ်’ လို့ ပြောပါတယ်။

နိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ KIA က တရားဝင်ထုတ်ပြန်တာမျိုး မရှိပေမယ့် အကြီးတန်းခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက စစ်တပ်အနေနဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေကိုမပစ်ဖို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။

ကရင်ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး တတ်သိပညာရှင်များအဖွဲ့ ‘သံလွင်အင်စတီကျု’ ကို ထူထောင်သူ စောကပိက အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တာဟာ မိမိတို့တာဝန်ဖြစ်တယ်လို့ လူတော်တော်များများက ရှုမြင်ကြကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့ပါတယ်။

“နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းက ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ တိုင်းရင်းသားလူငယ် ထောင်ချီ ပါဝင်ကြတယ်။ သူတို့ရဲ့ ဘုံရည်မှန်းချက်က စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်ရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ တည်ဆောက်ရေး ဖြစ်ပါတယ်”

Ref: Reuters

(Reuters သတင်းဌာနပါ Setting aside divisions, Myanmar’s ethnic groups unite against coup ဆောင်းပါးကို လေးအောင်က ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုပါသည်)