ရခုိင္အေရး သတင္းေရးသားျခင္းမ်ား အေပၚ အစိုးရက ဟန္႔တားေနဟု လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔မ်ားေျပာ

ႏိုဝင္ဘာ ၆ ၊ ၂၀၁၆

Photo: Nyunt Win/EPA

ျမန္မာတိုင္းမ္စ္မွ ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦး အလုပ္ထုတ္ခံရျခင္း အပါအဝင္ ရခုိင္ပဋိပကၡတြင္ သတင္းေရးမည့္ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားအား အစိုးရက ဟန္႔တား ပိတ္ပင္ေႏွာင့္ယွက္ျခင္းမ်ား ရွိေနေၾကာင္း လူအခြင့္အေရးအဖြဲ႔တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။

ရခုိင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡမ်ားအေၾကာင္း သတင္းေရးသားရန္ ႀကိဳးစားၾကသည့္ မီဒီယာသမားမ်ားအေပၚ တားဆီးေႏွာင့္ယွက္ပိတ္ပင္ျခင္းမ်ားကို ရပ္သင့္ေၾကာင္း Committee to Protect Journalist CPJ က ထုတ္ျပန္သည္။

ပဋိပကၡဒဏ္ ႀကံဳေတြ႔သည့္ ရခုိင္ျပည္နယ္သို႔ အေမရိကန္၊ ဥေရာပႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား သြားေရာက္ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီးခ်ိန္တြင္ CPJ ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ စစ္တပ္၏ အၾကမ္းဖက္မႈၿဖိဳခြင္းေရး၌ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ အလြဲသုံးစားလုပ္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း စြပ္စြဲခ်က္မ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ထြက္ေပၚေနသည့္ၾကား ယခုကဲ့သို႔ မီဒီယာမ်ားကို တားျမစ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း CPJ ကဆိုသည္။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕တြင္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြား၍ လုံၿခံဳေရးေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ သတင္းမီဒီယာမ်ားမွ ဂ်ာနယ္လစ္ႏွင့္ ဓာတ္ပုံသတင္းသမားမ်ားအား ျဖစ္ပြားရာေနရာမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ခြင့္အား စစ္တပ္က တားျမစ္ထားခဲ့ေၾကာင္း CPJ က ေျပာသည္။

သတင္းမီဒီယာမ်ားအတြက္ ေဘးကင္းလုံၿခံဳမႈ မရွိ၍ သြားေရာက္ခြင့္ မျပဳျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လုံၿခံဳေရးတာဝန္ရွိသူမ်ားက ဆိုသည္။ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ တိုက္ခိုက္မႈေနာက္ပိုင္း သတင္းသမားမ်ား ႐ုိက္ကူးလာသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားကိုလည္း စစ္တပ္အရာရွိမ်ားက ဖ်က္ခိုင္းျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ခံအစိုးရအေနနဲ႔ ရခုိင္အေရးတြင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဘးကင္းလုံၿခံဳစြာ သတင္းမ်ား လိုက္ပါေရးသားခြင့္ ရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ပါတယ္။ ထြက္ေပၚေနတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းက လြတ္လပ္တဲ့ မီဒီယာကို ခြင့္ျပဳေပးရမွာျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ ဖုံးကြယ္စရာ မရွိဘူးဆိုရင္ ရခုိင္အေရးမွာ မီဒီယာကို ဝင္ေရာက္ခြင့္ျပဳသင့္တယ္။”ဟု CPJ ၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွဆိုင္ရာ အႀကီးတန္းကိုယ္စားလွယ္ Shawn Crispin က ေျပာခဲ့သည္။

စစ္တပ္၏ သားမယားျပဳက်င့္မႈရွိသည္ဟု သတင္းေဖာ္ျပခဲ့သည့္ Myanmar Times မွ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းအယ္ဒီတာ Fiona MacGregor က အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

ႏိုဝင္ဘာ ၂ ရက္က ကုလသမဂၢဌာေနညွိႏႈိင္းေရးမွဴးႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢအပါအဝင္ ႏုိင္ငံရွစ္ႏိုင္ငံမွ သံကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ရခုိင္ျပည္နယ္သို႔ ေရာက္ရွိကာ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။

 Mizzima မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။