ေမတၱာကုိအေျခခံ၍ ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္လွမ္းသြားမည့္ ယူေအအီး

ႏုိ၀င္ဘာ ၂၂၊ ၂၀၁၆
M-Media

ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔က ဒူဘိုင္း၌ျပဳလုပ္ေသာ သည္းခံမႈကုိ ေဖာ္က်ဴးသည့္ ခ်ီတက္လမ္းေလွ်ာက္ပြဲမွ ပံုရိပ္တစ္ခု

– အဘူဒါဘီ၏ အိမ္ေရွ႕မင္းသားျဖစ္ၿပီး အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စု (ယူေအအီး) စစ္တပ္၏ ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ရွိခ္ မုိဟာမက္ ဘင္ ေဇယဒ္ အလ္-နဟ္ယန္က မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ပြင့္လင္းမႈ၊ သည္းခံမႈႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္မႈတုိ႔ကုိ အေျခခံ၍ ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းသြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ ရွိခ္ ေဇယဒ္ ဘင္ ဆူလ္တန္ အလ္ နဟ္ယန္ရဲ႕ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အေမြအႏွစ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေမ့သြားမွာမဟုတ္ဘဲ ဒီအေမြအႏွစ္ကုိ ဆက္လက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္၊ တုိးတက္ေအာင္လုပ္ကာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ စီမံကိန္းေတြ၊ လႈပ္ရွားမႈေတြအားလံုးမွာ ဦးစားေပး ပါ၀င္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ သည္းခံမႈ စံနမူနာေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ဖုိ႔၊ ေမတၱာတရားလႊမ္းၿခံဳရာ၊ ႏွလံုးသားခ်င္း၊ စိတ္ဓာတ္ခ်င္း စည္းလံုးညီညြတ္ရာ ဘူမိနက္သန္ ျဖစ္လာဖုိ႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရး တန္ဖုိးေတြကုိ ခ်ဲ႕ထြင္ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတာ ယူေအအီးက ယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု ‘ႏုိင္ငံတကာ သည္းခံခြင့္လႊတ္ျခင္းေန႔’ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ရွိခ္ မုိဟာမက္ ဘင္ ေဇယဒ္က Twitter စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ယူေအအီးအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံအတြင္း လက္ခံက်င့္သံုးေနသည့္ ဘာသာလူမ်ိဳးစံု၀ါဒ၊ မတူကြဲျပားစြာညီညြတ္မႈတုိ႔မွ ထိေရာက္သည့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ ႀကီးပြားတုိးတက္ၿပီး သာယာ၀ေျပာသည့္ ရင္းျမစ္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏုိင္ခဲ့သည္ဟုလည္း အိမ္ေရွ႕မင္းသားက ဆုိသည္။

ယူေအအီးကုိ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာအေျချပဳေသာ တုိင္းျပည္ျဖစ္ ဆက္လက္ေလွ်ာက္လွမ္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္းက ႏုိင္ငံအား တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ရွိခ္ ေဇယဒ္ မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးခဲ့ေသာ တုိးျပည္တန္ဖုိး၊ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္တုိ႔ကုိ ကုိယ္စားျပဳျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း ရွိခ္ မုိဟာမက္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

‘ႏုိင္ငံတကာ သည္းခံခြင့္လႊတ္ျခင္းေန႔’ အျဖစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔က ဒူဘိုင္းတြင္ သည္းခံမႈကုိ ေဖာ္က်ဴးသည့္ ခ်ီတက္လမ္းေလွ်ာက္ပြဲတစ္ခု ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး ဘာသာစံုလူမ်ိဳးစံုမွ ဘာသာေရးေခါင္ေဆာင္မ်ား၊ ျပည္သူမ်ား ေထာင္ခ်ီ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။

သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ အစီအစဥ္

ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔က ဒူဘိုင္း၌ျပဳလုပ္ေသာ သည္းခံမႈကုိ ေဖာ္က်ဴးသည့္ ခ်ီတက္လမ္းေလွ်ာက္ပြဲမွ ပံုရိပ္တစ္ခု

‘ကၽြန္မတုိ႔အတြက္ေတာ့ ေန႔တုိင္းဟာ သည္းခံတဲ့ေန႔ပါပဲ’ ဟု သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီး ရွိခ္ခါ လြဘ္နာ ဘင္တီ ခါလစ္ အလ္ ကာစီမီက ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ အဘူဒါဘီ၌ ႏုိင္ငံျခားသံတမန္မ်ားကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံတကာ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ျပဳလုပ္ေသာ အခမ္းအနားတြင္ ထုိကဲ့သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယူေအအီး ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ အစီအစဥ္ကုိလည္း ထုိအခမ္းအနားတြင္ မိတ္ဆက္ခဲ့သည္။

ဒူဘုိင္းရွိ Ritz Carlton ဟုိတယ္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ အဆုိပါအခမ္းအနားသုိ႔ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၅၀ နီးပါးမွ သံအမတ္မ်ား၊ ေကာင္စစ္၀န္မ်ား၊ သံတမန္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိအခမ္းအနားက ယူေအအီး၏ ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခား ဆက္ဆံမႈနည္းလမ္းကို ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္မ်ားအား ရွင္းျပႏုိင္မည့္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။

ရွိခ္ခါ လြဘ္နာကမူ ႏုိင္ငံျခား သံတမန္အသုိင္းအ၀ုိင္း၏ ယူေအအီး လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ အက်ိဳးျပဳမႈကုိ ေက်းဇူးတင္ခဲ့ၿပီး ‘ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ အစီအစဥ္’ ၏ အေရးပါမႈကုိလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ကၽြန္မတုိ႔ဟာ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈနဲ႔ အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္မႈတုိ႔ရဲ႕ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စကားမ်ိဳးကုိ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေျပာရပါလိမ့္မယ္”

ယူေအအီး၏ ထုိအစီအစဥ္အတြက္ အျခားေသာ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား အမ်ားအျပားျပဳလုပ္ကာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ရွိခ္ခါကေတာ့ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ သတင္းစကား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖန္႔ေ၀ရန္အတြက္ သူမ၏ ၀န္ႀကီးဌာနက ေလာ္စပီကာျဖစ္သည္ဟု ဖြင့္ဟခဲ့သည္။

ႏုိင္ငံတကာ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈေန႔ဆုိတာ

ႏုိင္ငံတကာ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈေန႔ကုိ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ကုလက အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံမ်ားကုိေခၚကာ ပထဆံုး က်င္းပသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ႏွစ္စဥ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔တိုင္း ကမၻာတစ္၀ွမ္းတြင္ ျပဳလုပ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က ကုလ၏ ‘သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈႏွစ္’ ေနာက္ပုိင္း ယခုခဲ့သုိ႔ ေန႔ရက္တစ္ခုအျဖစ္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ေပၚထြက္လာျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က ကုလတည္ေထာင္မႈ ႏွစ္ ၅၀ ျပည့္ေျမာက္သည့္ေန႔ျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗိသုကာ မဟတၱမဂႏၵီ၏ ၁၂၅ ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔လည္းျဖစ္သည္။ ထုိႏွစ္တြင္ ယူနက္စကုိအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံမ်ားက ‘သည္းခံမႈစည္းမ်ဥ္းမ်ားဆုိင္ရာ ေၾကျငာစာတမ္း’ ကုိ အတည္ျပဳခဲ့ေလသည္။

အဆုိပါ ေၾကျငာခ်က္တြင္ သည္းခံမႈဆုိသည္က ‘မိမိတုိ႔ကမၻာႀကီး၏ ႂကြယ္၀ေသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား၊ စိတ္ခံစားမႈကုိ ေဖာ္ျပသည့္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ လူသားျဖစ္တည္မႈ ပံုစံမ်ားကုိ ေလးစားလက္ခံၾကရန္’ ႏွင့္ ‘ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ အျခားသူမ်ား၏ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ အသိအမွတ္ျပဳရန္’ စသျဖင့္ ေဖာ္ျပထားေလသည္။

“သည္းခံမႈဆုိတာ ကုိယ္က်င့္တရားပုိင္းဆုိင္ရာ တာ၀န္တစ္ခုသာ မဟုတ္ဘဲ၊ လူတစ္ဦးခ်င္း၊ အုပ္စုတစ္ခုခ်င္းနဲ႔ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံခ်င္းအတြက္ ႏုိင္ငံေရးလုိအပ္ခ်က္၊ ဥပေဒေရးရာ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေၾကျငာခ်က္က ဆုိသည္။

သည္းခံမႈဆုိင္ရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား

ယူေအအီးႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံအတြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံျပင္ပတြင္ပါ သည္းခံမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယႇဥ္တြဲေနထုိင္မႈ၊ အျခားသူမ်ားအားလက္ခံမႈ စသည္တုိ႔ကုိ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ သြတ္သြင္းႏုိင္ေရးႏွင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ေရရွည္တည္တံ့သည့္ အစိတ္အစိတ္အပုိင္းျဖစ္လာေရးအတြက္ ‘ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ သည္းခံမႈအစီအစဥ္’ ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ေလသည္။

ထုိ႔ျပင္ Voice of Tolerance ဆုိသည့္ လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုလည္း ရွိေသးၿပီး ထုိလႈပ္ရွားမႈက လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္းမွ အသံမ်ား၊ သည္းခံမႈတန္ဖုိးကုိ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပန္႔ႏွံ႔ေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားထံမွ အသံမ်ားကုိ အဓိကနားေထာင္သည့္ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္သည္။

သည္းခံမႈ ျပန္႔ႏွံ႔ေရးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေပၚလစီမ်ား၊ မဟာဗ်ဴဟာမ်ားကို ခ်မွတ္ရန္အတြက္ Tolerance Thinkers Council ကုိလည္း ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး၊ Tolerance, Co-existence and Peace Charter အဖြဲ႕ကမူ သည္းခံမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရးႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒမ်ား၊ ျပည္တြင္းဥပဒမ်ားကုိ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား၊ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ား နားလည္ႏုိင္ေစရန္အတြက္ အသိပညာေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။

Corporate Tolerance Responsibility လႈပ္ရွားမႈကမူ ပုဂၢလိက အသင္းအဖြဲ႕မ်ားအေနျဖင့္ သည္းခံႏုိင္စြမ္းႏွင့္ပတ္သက္သည္မ်ားကုိ တုိက္တြန္းအားေပးသည့္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိ႔ျပင္ ယူေအအီးမွာ လူသားမ်ား၏ အသိပညာနယ္ပယ္၊ စာေပဖန္တီးမႈနယ္ပယ္ႏွင့္ အႏုပညာနယ္ပယ္တြင္ သည္းခံႏုိင္စြမ္း ျမႇင့္တင္ေပးသည့္ ႏုိင္ငံတကာမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ အာရပ္လူငယ္မ်ားအတြင္း သည္းခံႏုိင္မႈတန္ဖုိးကုိ သြတ္သြင္းေပးသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကုိ ဂုဏ္ျပဳေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ရန္အတြက္ Mohammed Bin Rashid Tolerance Award ဆုကုိလည္း ဖန္တီးထားသည္။

Ref: Khaleejtimes