ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း အစုိးရစစ္တပ္၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ကုလအထူးကိုယ္စားလွယ္ ႐ႈတ္ခ်

ဇန္န၀ါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၇
M-Media

– ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တုိက္ခုိက္ေနမႈမ်ား၊ ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားအေပၚ ညႇင္းပမ္းမႈမ်ား အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံ၏ ျပႆနာမ်ားတြင္ အစုိးရက လြန္လြန္က်ဴးက်ဴးတုန္႔ျပန္မႈမ်ားအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ယန္ဟီးလီက ႐ႈတ္ခ်လုိက္သည္။

“ဒီျပႆနာအားလံုးကုိ အစုိးရရဲ႕ လက္ရွိတုန္႔ျပန္မႈက ကာကြယ္မယ္၊ ပယ္ခ်မယ္၊ ခံျငင္းမယ္ ဆုိတဲ့ ပံုစံပါပဲ။ ဒီလုိ တုန္႔ျပန္မႈဟာ ဆန္႔က်င္ဖက္ရလဒ္ ထြက္ေစတာသာမက ျမန္မာႏုိင္ငံက ရရွိထားတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကုိလည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစမွာပါ” ဟု ယန္ဟီးလီက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အဆုိပါလားရာကုိ ျပန္လည္တည့္မတ္ရန္ အလြန္ေနာက္မက်ေသးဟုလည္း ဆုိသည္။

ယန္းဟီးလီ၏ ၁၂ ရက္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္မွာ ေသာၾကာေန႔က အဆံုးသတ္ခဲ့ၿပီး ထုိခရီးစဥ္အတြင္း ရခုိင္ျပည္နယ္သုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း တုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားရာ ကခ်င္ျပည္နယ္သုိ႔ သြားေရာက္ခြင့္ မရခဲ့ေပ။ လီကမူ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အေျခအေန ဆုိးရြားလာသည္ကုိ ထင္ထင္ရွားရွား ျမင္ေနရၿပီး ထုိေဒသတြင္ ေနထုိင္သည့္ ျပည္သူမ်ားကလည္း အေျခအေနမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားကထက္ ပုိမိုဆုိးရြားလာခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားမႈရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

သူမမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ အစုိးရစစ္တပ္၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိလည္း ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး၊ စစ္တပ္က ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စစ္ဆင္ေရးမ်ားတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာတုိ႔ကုိ အေလးထားပံုမရဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ အစုိးရစစ္တပ္က ျပဳလုပ္ေနေသာ စစ္ဆင္ေရးမ်ားေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာျပည္သူ ၆၅၀၀၀ ခန္႔မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ျဖတ္ေက်ာ္ထြက္ေျပးရသည္ဟု သတင္းမ်ားက ေဖာ္ျပၾကသည္။

လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေနအိမ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္မွာ မီး႐ႈိ႕ ဖ်က္ဆီးျခင္း ခံခဲ့ရသည္ဟု စြပ္စြဲေျပာၾကားထားသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ မီးေလာင္မႈမွာ ယိုင္နဲ႔နဲ႔အိမ္မ်ားေနရာတြင္ ပုိမိုေကာင္းမြန္သည့္အိမ္မ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္ ႏုိင္ငံတကာ၏ အကူအညီကုိ ေမွ်ာ္ကုိး၍ ႐ုိဟင္ဂ်ာေဒသခံမ်ားမွာ ၎တုိ႔၏ အိမ္ကုိ ၎တုိ႔ကုိယ္တုိင္ မီး႐ႈိ႕ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အစုိးရက မိမိကုိ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း လီက ဖြင့္ဟခဲ့သည္။

“ဒီေျပာၾကားမႈအတြက္ အာဏာပုိင္ေတြက အေထာက္အထား ဘာမွ မေပးပါဘူး။ ဒီေစာဒကဟာ ယံုၾကည္ေလာက္စရာ မရွိဘူးဆုိတာကုိ ကၽြန္မ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္” ဟု ကုလအထူးကုိယ္စားလွယ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အစုိးရအေနျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား တုိက္ခိုက္မႈမ်ားကုိ အေၾကာင္းျပ၍မရဘဲ ထုိတုိက္ခုိက္မႈမ်ားမွာ ‘႐ုိဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ စနစ္က်ႏွင့္ အေျခခံက်က် ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ အေၾကာင္းအရင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေနသူမ်ားအေနျဖင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ေသာ အလုပ္မ်ားကုိ လုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း’ လီက ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ယန္းဟီးလီမွာ ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ အျခားေသာ ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္က ေတြ႕ဆံုရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။

၎ႏွင့္ စကားေျပာခဲ့သူ၊ ေျပာခ်င္သူ အရပ္သားမ်ား လက္တုန္႔ျပန္ျခင္းခံရႏုိင္သည္ဆုိသည့္ စုိးရိမ္မႈမ်ား မိမိတြင္ရွိေနၿပီး၊ ႐ုိး႐ုိးသားသား၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျပာခဲ့သူမ်ား လက္တုန္႔ျပန္မခံရေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေရး အာဏာပုိင္းမ်ားအား တုိက္တြန္းခဲ့သည္ဟု ကုလအထူးကုိယ္စားလွယ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“စိတ္ပူတာက ‘ဒီေတြ႕ဆံုမႈၿပီးရင္ ကၽြန္ေတာ္ ဘာျဖစ္မလဲမသိဘူး’ လုိ႔ ကၽြန္မနဲ႔ ေတြ႕တဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေျပာၾကတာပါ။ တစ္ႀကိမ္မွာ လူတစ္ေယာက္က ဒီစကားေျပာဆုိမႈၿပီးရင္ သူတုိ႔ အဖမ္းခံရမယ္လုိ႔ထင္တယ္လုိ႔ ကၽြန္မကုိ ဒဲ့ပဲေျပာပါတယ္။ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခု တစ္ဖက္စီ သီးျခားေနထုိင္တဲ့ ေနာက္တစ္ရြာမွာဆုိရင္ ကၽြန္မက ကၽြန္မနဲ႔စကားေျပာတဲ့သူေတြအဆင္ေျပပါ့မလားလုိ႔ ေမးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ‘ကၽြန္ေတာ္ေၾကာက္တယ္။ အမွန္ေျပာလုိ႔ရမွာမဟုတ္ဘူး’ လုိ႔ ျပန္ေျဖတာ ၾကားခဲ့ရပါတယ္”

Ref: New York Times