႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ က်ဴးလြန္မႈအတြက္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ အႀကီးအကဲမ်ားကုိ အျပစ္ေပးသင့္ဟု HRW ေျပာ

ေဖေဖာ္၀ါရီ ၆၊ ၂၀၁၇
M-Media

– ရခုိင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြအေပၚ စစ္တပ္က အဓမၼျပဳက်င့္တာ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားတာေတြလုပ္ဖုိ႔ အထက္လူႀကီးေတြက ခြင့္ျပဳထားတယ္ဆုိရင္ စစ္တပ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ တပ္မွဴးေတြကုိ အျပစ္ေပးဖုိ႔ လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည္အဖြဲ႕ Human Rights Watch က ျမန္မာအစုိးရကုိ ဒီကေန႔မွာ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ လ ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းက နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြ တုိက္ခုိက္ခံရၿပီးေနာက္ပုိင္း အစုိးရစစ္တပ္က ျပဳလုပ္တဲ့ စစ္ဆင္ေရးေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကုိ ထြက္ေျပးလာရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၆၉၀၀၀ ထဲက အခ်ိဳ႕ကုိ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာမွာ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြအေပၚမွာေတာင္ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼျပဳက်င့္တာ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလုပ္တာမ်ိဳး ရွိေနတယ္လုိ႔ မွတ္တမ္းရထားေၾကာင္း Human Rights Watch (HRW) က ဆုိပါတယ္။

“လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈဟာ ေျဗာက္ေသာက္လုပ္တာမ်ိဳး၊ အခြင့္အေရးရတုန္း လုပ္တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ လူမ်ိဳးျဖစ္တည္မႈ၊ ဘာသာတရားကုိးကြယ္မႈေတြေၾကာင့္ ေသေသခ်ာခ်ာနဲ႔ စနစ္တက် တုိက္ခုိက္မႈရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုပါပဲ” လုိ႔ HRW ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒီသတင္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ Reuter သတင္းဌာနက ျမန္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းလုိ႔ မရခဲ့ပါဘူး။

ေအာက္တုိဘာ ၉ ရက္ေန႔ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြ တုိက္ခုိက္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ အစုိးရတပ္က စစ္ဆင္ေရးလုပ္ေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းကုိ လြတ္လပ္တဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူေတြ ၀င္လုိ႔ မရေသးပါဘူး။

အစုိးရစစ္တပ္ဟာ တရားလက္လြတ္သတ္ျဖတ္မႈ၊ ဖမ္းဆီးမႈ၊ ေနအိမ္ေတြမီး႐ႈိ႕မႈ၊ အဓၶမျပဳက်င့္မႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာအစုိးရက ဒီသတင္းေတြကုိ ျငင္းဆုိထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢ စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြဟာ စစ္တပ္ဟာ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ပံုရွိတယ္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပုိင္းက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ HRW ရဲ႕ ဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပၚလာတာပါ။

ကုလရဲ႕ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး ဇုိက္ ရာအဒ္ အလ္-ဟူစိန္က ေသာၾကာေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဖုန္းေျပာခဲ့ၿပီး ရခုိင္ကိစၥအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံု႐ံုးကုိ တင္ဖုိ႔ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ကာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ သူ႕အေနနဲ႔ စြပ္စြဲမႈေတြအတြက္ စံုစမ္းေပးမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

HRW က သူတုိ႔အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမွာ အစုိးရစစ္တပ္က ေသနတ္နဲ႔ခ်ိန္ၿပီး အုပ္စုဖြဲ႕အဓမၼျပဳက်င့္ခံခဲ့ရတယ္ဆုိတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ၉ ဦးနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးအပါအ၀င္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈ ၂၈ မႈအတြက္ သီးျခားအေထာက္အထားေတြ ရရွိထားေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီအမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ အျခား မ်က္ျမင္သက္ေသေတြက က်ဴးလြန္သူေတြဟာ စစ္သား၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ေတြျဖစ္ၿပီး သူတုိရဲ႕ ယူနီေဖာင္း၊ တံဆိပ္ေတြေၾကာင့္ ဒီလုိ သိရွိရတာျဖစ္ေၾကာင္း ထြက္ဆုိခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးေတြ၊ မိန္းကေလးငယ္ေတြအေပၚ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြက ဒီလုိ ေသြးပ်က္ဖြယ္ တုိက္ခုိက္မႈဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚမွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျပဳလုပ္တဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ႏွလံုးနာဖြယ္ သမုိင္းဆုိးမွာ စက္ဆုပ္စရာ က႑သစ္တစ္ခုကုိ ေပါင္းထည့္လုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကိစၥမွာ ပါ၀င္သူေတြကုိ တားဆီးဖုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ အျပစ္ေပးဖုိ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ ၾသဇာနဲ႔ ဘာမွမလုပ္ခဲ့ဘူးဆုိရင္ေတာ့ စစ္တပ္က တပ္မွဴးေတြ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕က တပ္မွဴးေတြဟာ ဒီရာဇ၀တ္မႈအတြက္ တာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ HRW က အေရးေပၚကိစၥဆုိင္ရာ အႀကီးတန္း သုေတသနပညာရွင္ ပရီယန္ကာ မုိတာပါသီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: CNA