အစြန္းေရာက္မ်ားေၾကာင့္ နာမည္ပ်က္လာသည့္ ဗုဒၶဘာသာ

ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉၊ ၂၀၁၇
M-Media

– ထုိင္း၊ ျမန္မာႏွင့္ သီရိလကၤာကဲ့သုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုရွိရာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အမုန္းစကားမ်ား ျမင့္တက္လာမႈက အလြန္စုိးရိမ္စရာေကာင္းေနၿပီး၊ အႏၱရာယ္ကုိလည္း ျမင္ေနရေသာေၾကာင့္ ထုိကိစၥအား တြန္းလွန္ရန္အတြက္ ထုိႏုိင္ငံမ်ားက တစ္ခုခု လုပ္ရမည္ဟု ထုိင္းႏုိင္ငံမွ ထင္ရွားသည့္ ဗုဒၶဘာသာ ပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ Sulak Sivaraksa က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

“သိပ္စုိးရိမ္စရာေကာင္းတယ္ဗ်။ လက္နက္ေတြထက္ေတာင္ ပုိၿပီး အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္” ဟု Sulak Sivaraksa က CNA ၏ Between The Lines အစီအစဥ္ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎မွာ ႏုိင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳမႈကုိ ရရွိထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶဘာသာ၏ သင္ၾကားမႈမ်ားက အၾကမ္းမဖက္မႈ၊ ခႏၱီတရားတုိ႔ကုိ အရင္းတည္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒမ်ား ေပၚေပါက္လာသည့္အခ်ိန္တြင္ အမုန္းစကားမ်ားက သေဘာထားတင္းမာေသာ အုပ္စုမ်ားအၾကားတြင္ သိသိသာသာ လႊမ္းမုိးလာခဲ့ၿပီး အျခားအုပ္စုမ်ားကုိ အၾကမ္းဖက္ရန္၊ ဖ်က္ဆီးရန္ႏွင့္ သတ္ျဖတ္ရန္ ထုိအမုန္းစကားမ်ားျဖင့္ လႈံ႕ေဆာ္လာၾကသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ဘုန္းႀကီးတစ္စုက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ Bodu Bala Sena ဆုိသည့္အဖြဲ႕ကုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံ၏ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ဟု ေခါင္းစဥ္တပ္သည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ မြတ္စလင္ႏွင့္ ခရစ္ယာန္မ်ားအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈ ရာေပါင္းမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္ ဘုန္းႀကီးမ်ား၏ မဘသ အုပ္စုက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ သေဘာထားမ်ားကုိ မီးထုိးေပးသည္။

ဆုိရွယ္မီဒီယာက ေဒါသျဖစ္စရာ ေသြးထုိးမႈမ်ား ျပန္႔ႏွံ႔ရာတြင္ ပါ၀င္ေနသည္။ မစၥတာ Sulak က အမုန္းစကားမွာ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ လႈံ႕ေဆာ္ႏုိင္သည့္ စြမ္းအားရွိေသာေၾကာင့္ အစုိးရမ်ားအေနျဖင့္ အမုန္းစကားကုိ တရားမ၀င္အျဖစ္သတ္မွတ္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

“လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိမႈကုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မကန္႔ကြက္ပါဘူ။ အျမင္မတူတာေတြရွိမယ္၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အမုန္းစကားေတြ၊ တစ္ဖက္လွည့္စကားေတြ ေျပာလာမယ္ဆုိရင္ ဒါကုိ ခြင့္ျပဳလုိ႔ မရပါဘူး”

သုိ႔ဆုိလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားကုိ သင္ၾကားသည့္ ဗုဒၶဘာသာကဲ့သုိ႔ ဘာသာတရားတစ္ခုက အမုန္းတရား၏ သားေကာင္ျဖစ္လာႏိုင္မည္ေလာ။

စာနာမႈကုိ အမုန္းက လႊမ္းမုိးသြားသည့္အခါ

Thammasat တကၠသုိလ္မွ ဗုဒၶဘာသာေရးရာ ပါေမာကၡတစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာ Mano Laohanavich က ဗုဒၶဘာသာ၀င္အခ်ိဳ႕မွာ အျခားဘာသာတရားမ်ားကုိ နားလည္မႈမရွိဟု သံုးသပ္ခဲ့သည္။

“ကုိယ့္ရဲ႕ အမွန္တရားသီးသန္႔ကုိသာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ က်မ္း၊ သူတုိ႔ရဲ႕ တရားကုိပဲ ေလ့လာၾကတာ။ ဒီအမွန္တရားက တစ္ခုတည္းျဖစ္ရမယ္၊ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္ ဆုိတာမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ”

၎တုိ႔ဘာသာတရား၏ တန္ဖုိးမ်ားကသာ အသာလြန္ဆံုးျဖစ္သည္ဟု ထင္လာၾကေသာအခါ အျခားေသာ ဘာသာတရားမ်ားကုိ ဂ႐ုမထားေတာ့ျခင္း၊ ၎တုိ႔၏ ဘာသာတရားမွာ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရသည္ဟု ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္လာသည္ဟု Mahidol တကၠသုိလ္မွ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိင္ရာ ေလ့လာမႈအသင္းမွ ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ ေဒါက္တာ Eakpant Pindavanija က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ား၏ ကိစၥကုိ ၎က ေထာက္ျပသည္။ အစပုိင္းတြင္ ထုိေျပာင္းေရႊ႕လာသူမ်ားကုိ သနားဂ႐ုနာသက္ၾကေသာ္လည္း မြတ္စလင္ျဖစ္သည္ဟု သိလာၾကသည့္အခါတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာထုိင္းမ်ား၏ သနားမႈက ေဒါသထြက္မႈအျဖစ္ ေျပာင္းသြားၾကသည္။

“ခ်က္ခ်င္းဆုိသလုိပဲ ‘အုိ- သူတုိ႔ေတြက ငါတုိ႔တုိင္းျပည္ကုိ ဖ်က္ဆီးဖုိ႔ ရာက္ေနၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြက ငါတုိ႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ ဖ်က္ဆီးခ်င္ေနတယ္’ ဆုိတဲ့ အမုန္းစကားေတြ ေပၚလာတယ္။ သနားဂ႐ုဏာသက္တဲ့ စိတ္ထားလည္း ေပ်ာက္သြားတယ္” ဟု ေဒါက္တာ Eakpant က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အေၾကာက္တရားက ဆင္ျခင္တံုတရားအေပၚ လႊမ္းမုိးသည့္အခါ

ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဗုဒၶ၏ဓမၼ၊ စစ္မွန္ေသာရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အဓိပၸါယ္တုိ႔ကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ နားမလည္ၾကဟု Chulalongkorn တကၠသုိလ္မွ လက္ေထာက္ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ Chantana Banpasirichote Wun’gaeo က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဘာသာေရး လူမ်ားစုႏွင့္ လူနည္းစုမ်ားရွိရာ ေဒသတြင္ လူမ်ားစုက ‘ငါတုိ႔ ဆံုးျဖတ္မယ္။ မင္းတုိ႔က ငါတုိ႔ေနာက္လုိက္ရမယ္’ ဟု ပံုမွန္လုိလုိ ယူဆထားသည္ဟုလည္း ေဒါက္တာ Mano က ေထာက္ျပခဲ့သည္။

“ကုိယ့္ရဲ႕ အမွတ္သညာကုိ ခြဲျခားမႈေတြဖန္တီးဖုိ႔ သူတုိ႔က သံုးၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ေၾကာက္ရြံ႕မႈက ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ဂ႐ုဏာတရားတုိ႔အေပၚမွာ လႊမ္းမုိးသြားတယ္”

ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားက ၎တုိ႔ အာဏာရေရးအတြက္ ထုိသေဘာတရားမ်ားအေပၚ မၾကာခဏ အျမတ္ထုတ္သည္ဟုလည္း သူက ဆုိသည္။

“ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္၊ တစ္ဖက္ဆြဲ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြနဲ႔ လုပ္ရတာျဖစ္ၿပီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက လာတာပါ” ဟု ေဒါက္တာ Chantana ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အတူလုပ္ရမည္

တရိပ္ရိပ္တက္လာသည့္ အမုန္းတရားႏွင့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကုိ တုန္႔ျပန္တုိက္ဖ်က္ရန္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းက ဘာသာတရား မတူသူမ်ား ၎တုိ႔၏ အယူ၀ါဒႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးႏုိင္မည့္၊ အတူတကြ စားေသာက္ႏုိင္မည္၊ ၀တ္ျပဳႏုိင္မည့္၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကဲ့သုိ႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏ ျပႆနာကုိ အတူတကြ ေျဖရွင္းႏုိင္မည့္ လံုၿခံဳေသာ ၀န္းက်င္တစ္ခုဖန္တီးေပးေရးျဖစ္သည္ဟု ေဒါက္တာ Mano က အႀကံျပဳခဲ့သည္။

၎၏အေတြ႕အႀကံဳအရ မတူညီေသာ ဘာသာတရားမ်ားမွ လူမ်ားမွာ အနီးကပ္ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ပါက နားလည္မႈ၊ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈ ပုိမိုရရွိႏုိင္သည္ဟုလည္း Mano က ဆုိသည္။ မႏွစ္က ထုိင္၀မ္ႏုိင္ငံ Kaohsiung ေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ငလ်င္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္၊ မြတ္စလင္ႏွင့္ ခရစ္ယာန္မ်ား ပူးေပါင္းေကာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္မႈကုိ ၎က ေထာက္ျပခဲ့သည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ မတူညီေသာ ဘာသာတရားမ်ား ေပါင္းစည္းလုိက္သည့္အခါတြင္ ‘မတူကြဲျပားမႈမရွိဘဲ ညီညြတ္သြားသည့္အတြက္ေၾကာင့္ အလြန္အားေကာင္း ထိေရာက္သြားေစႏုိင္သည္’ ဟု ေဒါက္တာ Mano က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

မစၥတာ Sulak ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အေျခအေနအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိေနသည္ဟု ဆုိသည္။ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီးမ်ားက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားအေပၚ တုိက္ခုိက္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားမွာ လူတစ္စု စီစဥ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ သတင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ျပန္႔ႏွံ႔ရန္ ရည္ရြယ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ‘ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ႐ႈေမာဖြယ္ရာ အတူတကြ ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည္’ ဟု ဆုိေလသည္။

(CNA သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Why Buddhism, a religion of tolerance, is falling prey to hate-speech: Panel ေဆာင္းပါကုိ ေလးေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)