6 years ago
ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔
7 years ago
ဓာတ္ျပားအဆိုေတာ္ ေတးသံရွင္ ေဒၚမာမာေဝ အသက္(၉၃) ႏွစ္ ကြယ္လြန္
7 years ago
ဒုကၡသည္စခန္းမွ လုပ္အားေပးဆရာမတစ္ဦး ရခိုင္မွ ရန္ကုန္သို႔လာစဥ္ လဝကဥပေဒျဖင့္ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္တစ္ႏွစ္က်
7 years ago
ဦးေဇာ္ေဌး (ခ) မွဴးေဇာ္အား ဌာနေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ေပး
7 years ago
NVC ကဒ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးခံရမႈကုိ ျငင္းဆုိေသာ ကမန္တုိင္းရင္းသားမ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ခံေနရ
7 years ago
ASEAN ထိပ္သီးမ်ား ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြး
7 years ago
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး
7 years ago
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
7 years ago
AA ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အပါအ၀င္ ၉ ဦးကို ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အမႈဖြင့္စစ္ေဆး
7 years ago
ဘာသာေပါင္းစုံ ဆုေတာင္းပြဲ (ရုပ္သံ)

ဧၿပီ ၆၊ ၂၀၁၇
M-Media

– ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လတ္ေလာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အျပင္းထန္ဆံုး တုိက္ခုိက္မႈမ်ားမွ အခ်ိဳ႕မွာ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ားေနထုိင္သည့္ ကုိးကန္႔ေဒသတြင္ ျဖစ္သည္။ ထုိေဒသက စစ္ပြဲႏွင့္ မကင္းသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူသိအနည္းဆံုး၊ အ႐ႈပ္ေထြးဆံုး ေဒသမ်ားထဲမွ တစ္ခုျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္ထံမွ သြယ္၀ုိက္၍ ရရွိေသာ လက္နက္မ်ားႏွင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ေတာေထာင္ထူထပ္သည့္ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ တုိက္ခုိက္ေနသည့္ ကုိးကန္႔သူပုန္မ်ားမွာ တစ္ခ်ိန္က ေႏြးေထြးခဲ့ေသာ တ႐ုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရး လတ္တေလာ ဆုိးရြားလာမႈအတြက္ အဓိကအေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ေနသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားက ကုိးကန္႔မ်ားကုိ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ မွတ္ယူသင့္လားဆုိသည့္ ေမးခြန္းမ်ိဳးကုိ Facebook စာမ်က္ႏွာမ်ား၌ ေရးတင္ၾကသည္။ အစုိးရတပ္မ်ားႏွင့္ ကုိးကန္႔ လက္နက္ကုိင္မ်ားအၾကား တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာျခင္းေၾကာင့္ တစ္ခ်ိဳ႕ျပည္သူမ်ားက ‘တ႐ုတ္၏ က်ဴးေက်ာ္မႈ’ ဆုိသည့္ အႏၱရာယ္ရွိေသာ အေရးအသားမ်ိဳးကုိ ေရးသားလာၾကၿပီး ကုိးကန္႔ေဒသကုိ တ႐ုတ္က ‘ခ႐ုိင္းမီးယားပံုစံ’ ဖဲ့ထုတ္သိမ္းပုိက္မႈ ျဖစ္လာမည္လားဆုိသည့္ စုိးရိမ္မႈမ်ားလည္း ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။

တ႐ုတ္မ်ိဳးခ်စ္မ်ားက ၎တုိ႔၏ ‘ကုိးကန္႔ညီေနာမ်ား’ ကုိ ကူညီရန္ လုိအပ္ေနမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ Weibo ကဲ့သုိ႔ ဆုိရွယ္မီဒီယာမ်ား၊ ေဒသတြင္း မီဒီယာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ျပန္လည္ တုန္႔ျပန္ေရးသားလာၾကသည္။ အဏာရ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အာေဘာ္သတင္းစာ The Global Times က ေဖေဖာ္၀ါရီလ အယ္ဒီတာအာေဘာ္တြင္
“ကုိးကန္႔ေဒသႏွင့္ ခ႐ုိင္းမီးယားကုိ ႏႈိင္းယွဥ္မႈမွာ အေျခအျမစ္မရွိေၾကာင္း” သို႔ေသာ္လည္း “တ႐ုတ္ပုိင္နက္အတြင္းသုိ႔ ဒုကၡသည္မ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ ၀င္ေရာက္လာမႈမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ ထိခုိက္ေစေၾကာင္း” ေဖာ္ျပထားသည္။

တကယ္ေတာ့ ကိုးကန္႔မွာ ျမန္မာအစုိးရက တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ၁၃၅ မ်ိဳးစာရင္းတြင္ ပါ၀င္သည္။ ကုိးကန္႔ေဒသကုိ ၁၈၉၇ ခုႏွစ္ႏွင့္ ‘ေဘဂ်င္းကြန္ဗန္းရွင္း’ အရ ထုိစဥ္က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အုပ္စုိးေနသည့္ ၿဗိတိသွ် ကုိလုိနီအစုိးရကုိ တ႐ုတ္က လႊဲအပ္ခဲ့သည္။ ထုိကြန္ဗန္းရွင္းက ထုိစဥ္က
ဘားမား၏ဟုေခၚသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ တိဘက္တုိ႔ႏွင့္ တ႐ုတ္၏ ဆက္ဆံေရးကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္သြားေစသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ၿဗိတိန္က အဆုိပါ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားေသာေဒသကုိ ၎တုိ႔ ကုိလုိနီအစုိးရ၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္သုိ႔ အျပည့္အ၀ မသြတ္သြင္းႏုိ င္ခဲ့။

လြတ္လပ္ေသာျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အစုိးရအဆက္ဆက္ကလည္း ကုိးကန္႔ေဒသကုိ ဗဟုိထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္သုိ႔ ေရာက္ရွိေရးတြင္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ေလာက္ပင္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္။ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ေမာ္စီတုန္း၏ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကုိ ႐ႈံးနိမ့္ၿပိးေနာက္ ျမန္မာ-တ႐ုတ္နယ္ျခားကုိ တပ္ဆုပ္လာေသာ တ႐ုတ္မ်ိဳးခ်စ္
ကူမင္တန္ (KMT) တပ္မ်ားက ကုိးကန္႔ေဒသ အားလံုးနီးပါးကုိ သိမ္းပုိက္ခဲ့သည္။

ထုိအခ်ိန္က ကုိးကန္႔ေဒသကုိအုပ္စုိးေသာ ယန္ (Yangs) မိသားစုမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးကုိ အုပ္စီးထားသူမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေနသည္။ ထုိအထဲမွတစ္ဦးမွာ ဂ်င္မီယန္ဟုေခၚသည့္ ယန္က်င့္ရွန္းျဖစ္ၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားေက်ာင္း(Shan Chiefs School) မွ ဘြဲ႕ရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၁၉
၅၀ တြင္ ကုိးကန္႔ေဒသ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာသည့္အခါ ‘ ျမန္မာအေရွ႕တုိင္းဘဏ္’ (East Burma Bank) ကုိ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ထုိဘဏ္ကုိ မ,တည္သူမ်ား၊ ရွယ္ယာထည့္၀င္သူမ်ားမွာ ရွမ္းမင္းသားမ်ားႏွင့္ ရွမ္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား ျဖစ္သည္။

ဂ်င္မီယန္အပါအ၀င္ ကုိးကန္႔အမ်ားစုက ကူမင္တန္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့သည္။ ကုိးကန္႔စစ္ဘုရင္ ဖုန္းၾကားရွင္ဦးေဆာင္သည့္ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕တစ္ခုက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔သြားေရာက္ကာ ေလ့က်င့္မႈမ်ား ရယူခဲ့ၿပီး KMT အဖြဲ႕ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေမာင္းထုတ္ေရး ကူညီမည္ဟူသည့္ ကတိမ်ားလည္း ရခဲ့သည္။

၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ဖုန္းၾကားရွင္သည္ တ႐ုတ္အေထာက္အပံ့ေပးသည့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (CPB) မွ အဖြဲ႕တစ္ခု၏ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ျပန္လာခ့ဲၿပီး ကုိးကန္႔ေဒသ အမ်ားစုတြင္ ၎၏တပ္မ်ား ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့သည္။ CPB ၏ ႀကီးထြားလာမႈမွာ ကြမ္းလံုရွိ သံလြင္သံတားကုိ သိမ္းပုိက္ရန္ ကြန္ျမဴနစ္တပ္မ်ားက ႀကိဳး
စားခဲ့သည့္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အေရးပါေသာ စစ္ပြဲၿပီးေနာက္ ရပ္တန္႔သြားခဲ့သည္။ ထုိတုိက္ပြဲတြင္ ေအာင္ႏုိင္သြားပါက ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတစ္ခုလံုးမွာ ၎တုိ႔၏ လက္သုိ႔ က်ေရာက္သြားဖြယ္ရွိေနသည္။

ကြမ္းလံုတြင္ အစုိးရတပ္မ်ား၏ ေအာင္ျမင္မႈမွာ ပထ၀ီအေျခအေနကုိ ေကာင္းစြာသိသည့္ ေဒသတြင္း ျပည္သူ႕စစ္ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ မူးယစ္ေခါင္းေဆာင္ ေလာ္စစ္ဟန္၏ ကူညီမႈကလည္း တစ္စိတ္တစ္ပုိင္း ပါ၀င္သည္။ ထုိအကူအညီကုိ ေက်းဇူးဆပ္သည့္အေနျဖင့္ ျမန္မာစစ္တပ္က ေလာ္စစ္ဟန္၏ ဘိန္းမ်ားကုိ ထုိင္
းနယ္စပ္ရွိ ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ေပးၿပီး ထုိေနရာတြင္ ဘိန္းျဖဴအျဖစ္ သန္႔စင္ျခင္း၊ ကမၻာ့ေစ်းကြက္သုိ႔ တင္ပုိ႔ျခင္းတုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္ေလသည္။

၁၉၇၃ ခုႏွစ္တြင္ အစုိးရႏွင့္ သေဘာထားကြဲၿပိးေနာက္ ေလာ္စစ္ဟန္မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ႏွင့္ လြတ္ေျမာက္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေတာင့္တင္းဆံုးႏွင့္ အက်ယ္ျပန္႔ဆံုး လုပ္ငန္းစုႀကီးမ်ားမွ တစ္ခုျဖစ္သည့္ ေအးရွားေ၀ါလ္ ကုမၸဏီကုိ ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္ ေလာစ
စ္ဟန္၏သား စတီဗင္ေလာေခၚ ထြန္းျမင့္ႏုိင္က ဦးေဆာင္ေနသည္။ ေအးရွားေ၀ါလ္ ကုမၸဏီမွာ မၾကာေသးခင္ကပင္ အေမရိကန္၏ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၌ ဗမာလူမ်ိဳး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ဗမာမဟုတ္သည့္ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားက ပုန္ကန္မႈ ႀကီးထြားလာသည့္အခ်ိန္တြင္ ဖုန္းၾကားရွင္ႏွင့္ ၎၏ အဖြဲ႕မွာ အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကရက္တစ္ မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ (MNDAA) ဟု သိၾကသည့္ ဖုန္းၾကားရွင္၏
ကုိးကန္႔တပ္ဖြဲ႕မွာ အျခားေသာ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕မ်ားကဲ့သုိ႔ အစုိးရႏွင့္ အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။

ယာယီၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္အတူ ဖုန္းၾကားရွင္မွာ ကိုးကန္႔ႏွင့္ ဆက္စပ္နယ္ေျမမ်ားတြင္ ဘိန္းျဖဴအင္ပါယာတစ္ခုကုိ ထူေထာင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အျခားေသာ ေဒသတြင္း ဘိန္းဘုရင္မ်ားႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ အစုိးရတပ္က ၾကား၀င္ေပးရမႈအထိ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ဖုန္းၾကားရွင္မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေစာပုိင္းတြင္ ကုိးကန္႔ေဒသသုိ႔ ပုိမိုေတာင့္ တင္းေကာင္းမြန္သည့္ MNDAA ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။

MNDAA မွာ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း၌ ပုိမိုက်ယ္ျပန္႔သည့္ သူပုန္မဟာမိတ္အဖြဲ႕တစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီး ပေလာင္၊ ကခ်င္ႏွင့္ ရခုိင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားလည္း ပါ၀င္လာကာ တ႐ုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ အင္အားေတာင့္သည့္ ၀,စစ္တပ္ကလည္း ထုိအဖြဲ႕ကုိ ပံ့ပုိးေပးထားသည္။ လက္ရွိ ပဋိ့ပက​ၡတြင္ မည္သည့္ရလဒ္ ထြက္လာ
သည္ျဖစ္ေစ ေနျပည္ေတာ္တြင္ မည္သူ တက္တက္ ထုိေဒသ၌ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္ ၾသဇာမ်ိဳး တည္ေဆာက္ရန္ ခက္ခဲမည္ျဖစ္သည္။

ကုိကန္႔ေဒသ၊ ေတာင္ဘက္ရွိ ၀ေတာင္တန္းေဒသတုိ႔မွာ ကုိလုိနီေခတ္အပါအ၀င္ မည္သည့္အခ်ိန္ကမွ ဗဟုိအစုိးရ၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္သုိ႔ မေရာက္ရွိခဲ့သည့္ ေဒသမ်ားျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဘးဂ်င္းက တုိက္႐ုိက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္းလည္း မရွိ။

Ref: Asia Times

(Asia Times တြင္ ဘာေတးလစ္တနာ ေရးသားသည့္ A Chinese war in Myanmar ကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

Comments are closed.