ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမွာ အကာအကြယ္မဲ့ေနဆဲ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား

မ ၁၈၊ ၂၀၁၇
M-Media

– မသီရိေအာင္တင္တစ္ေယာက္ ခ်စ္သူရဲ႕ စည္း႐ံုးမႈေၾကာင့္ ခုိးရာလိုက္ေျပးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေမွာင္မဲေနတဲ့ အခန္းအတြင္း ရက္အနည္းငယ္ၾကာေအာင္ ဆက္တုိက္ပိတ္ေလွာင္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာ ၂ ႏွစ္တာ ၾကာျမင့္ခဲ့တဲ့ သူမရဲ႕ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရမႈ၊ ႏႈတ္နဲ႔ ေစာ္ကားခံရမႈ အစျဖစ္တယ္လုိ႔ သူမကဆုိၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသခ်င္တဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ သူမက ရဲတပ္ဖြဲ႕ကုိ တုိင္ၾကားၿပီး ၂ ရက္အၾကာမွာပဲ သူမရဲ႕ခ်စ္သူဟာ ျပန္ေပးဆြဲမႈ၊ ပိတ္ေလွာင္ထားမႈေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရကာ ထုိက္တန္တဲ့အျပစ္ကုိ ခံရဖုိ႔ သီရိေအာင္တင္တစ္ေယာက္ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ မတ္လအေစာပုိင္းမွာ အာမခံေတာင္ မေပးရဘဲ လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ၁၉ ရာစုႏွစ္ကတည္းက
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်င့္သံုးလာခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒအရ ‘ေသြးေဆာင္ဖ်ားေယာင္းမႈ’ နဲ႔ ပုဒ္မတပ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာ သစၥာမရွိတဲ့ ဘ၀လက္တြဲေဖာ္ေတြကုိ စြဲဆုိတဲ့ ပုဒ္မတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အျမင့္ဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၁ ႏွစ္ေလာက္သာ က်ခံရမွာပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ၾကားနာမႈေတြ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။

“ဒါဟာ လံုး၀ တရားမမွ်တဘူးလုိ႔ ကၽြန္မ ခံစားရပါတယ္” လုိ႔ အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္ သီရိေအာင္တင္က ေျပာပါတယ္။

ဒီမုိကရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈကေန ကာကြယ္ေပးဖို႔ ကိစၥမွာေတာ့ အပ္တစ္ေထာက္ေလာက္ေတာင္ မေရြ႕ပါဘူး။

ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ေနာက္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလး က်န္ေနခဲ့ၿပီလုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံအၾကား အလုိမတူဘဲ အဓမၼျပဳက်င့္မႈကုိ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒမွာ အသိအမွတ္မျပဳထားမႈ၊ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြမရွိမႈကုိ ေထာက္ျပၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႕ေတြက ေျပာပါတယ္။

သံတမန္ေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အၾကမ္းဖက္ခံေနရမႈဟာ ‘ႏႈတ္ဆိတ္ေနတဲ့ အေရးေပၚအေျခအေန’ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိၿပီး၊ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကလည္း ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒရဲ႕ မထိေရာက္မႈဟာ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈအားနည္းတာ၊ တရား႐ံုးမွာ ျခစားမႈ၊ မိန္းမမုန္း၀ါဒရွိေနတာေတြေၾကာင့္ ျ
ဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒကုိ ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီေအာင္ ျပင္ဆင္ျခင္းကေန အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ အကာအကြယ္ ပုိမိုရရွိေစမယ့္ ဥပေဒမူၾကမ္းတစ္ခုကုိ ျပည္တြင္း လူ႕အခြင့္အေရး အုပ္စုေတြ၊ အာဏာရ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီက လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကလည္း ေထာက္ခံၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီဥပေဒမူၾကမ္းဟာ ရပ္တန္႔ေနၿပီး ေရွး႐ုိးစြဲေတြ၊ စစ္ဏာရွင္ေဟာင္းနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ မဟာဖုိ၀ါဒီေတြက မူၾကမ္းမွာပါတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြကုိ ေလ်ာ့ေပးဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးဆု
ိင္ရာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြက ဆုိပါတယ္။

“ဒီ တာ၀န္ရွိသူေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြကိစၥကုိ သူတုိ႔စဥ္းစားေပးတယ္ ဆုိတာနဲ႔တင္ လံုေလာက္သြားၿပီလုိ႔ ထင္ေနတာရွင့္။ ဒီထက္ပုိၿပီး လုပ္ရမယ္ဆုိတာကို သူတုိ႔မေတြးၾကဘူး” လို႔ အက်ိဳးအျမတ္ယူတဲ့အဖြဲ႕အစည္း Legal Clinic Myanmar က ဒါ႐ုိက္တာ ေဒၚလွလွရီက ဆုိပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ခုိင္ခုိင္မာမာ မွတ္တမ္းတင္ထားမ်ိဳး သိပ္ရွားပါတယ္။ဒါေပမယ့္ မၾကာေသးခင္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာမႈေတြအရေတာ့ ဒီျပႆနာဟာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ ျပသေနပါတယ္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ကုလရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပဋိပကၡျဖစ္ပြားတဲ့ ေဒသေတြမွာ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈဟာ ပံုမွန္လုိလိုျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ အဲဒီလုပ္ရပ္ေတြအတြက္ စစ္သား ၆၁ ဦးကုိ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက တရားစြဲဆုိထားတယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚအၾကမ္းဖက္မႈဟာ အမ်ိဳးသားေတြၾကားမွာ အရက္၊ မူးယစ္ေဆးစြဲမႈေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ႐ုိက္ႏွက္ခံရတယ္၊ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရတယ္ဆုိတာ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ အေတြးေတြေၾကာင့္ အေျခအေနပုိဆုိးလာတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“ဒါက ခံရသူကုိ သက္သက္ အျပစ္တင္တာရွင့္။ ‘ဒီေကာင္မဆုိးတယ္။ သူ႕ေယာက်္ား သူ႕ကုိ႐ုိက္တာ နည္းေတာင္နည္းေသးတယ္’ ဆုိတဲ့ စကားမ်ိဳးေတြ သူတုိ႔က ေျပာၾကပါတယ္” လုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ Strong Flowers Sexuality Education Services က အဗလင္း ယုယုေဆြက ေျပာပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းနည္းသာရွိၿပီး၊ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္က အဆုံးသတ္ခဲ့တဲ့ ကိုလုိနီေခတ္ ဥပေဒေတြကုိ မေျပာင္းမလဲ ဆက္လက္အသံုးျပဳေနတာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒအမ်ားစုက ဒိတ္ေအာက္ေနတာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လုိ႔ လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါ
တယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ တစ္ခုကုိျပရရင္ ျပစ္မႈေတြကုိ သီးျခား ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိဘဲ ‘ကာအိေႁႏၵပ်က္ျပားရန္ ရည္ရြယ္၍’ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးအေပၚ က်ဴးလြန္မႈကုိ ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ သိမ္းႀကံဳး သတ္မွတ္ထားတာမ်ိဳးပါ။

ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆုိဖုိ႔ တရား႐ံုးရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ျပည့္မီရင္ေတာင္ က်ဴးလြန္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေရွ႕ေနငွားဖုိ႔၊ စာေရးေတြ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ မၾကာခဏ ေတာင္းေလ့ရွိတဲ့ လာဘ္ေငြကုိ ေပးဖုိ႔ မတတ္ႏုိင္ၾကဘူးလုိ႔ ေဒၚလွလွရီက ေျပာပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အိမ္ေထာင္ရွင္အမ်ိဳးသမီးေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ ခင္ပြန္းေတြကို တရားစြဲရင္ မိသားစု ဒုကၡေရာက္မလားဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

“ကေလးေတြကုိ အက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ သားသမီးေတြအျဖစ္ ႐ႈျမင္တာမ်ိဳး သူတုိ႔ မခံလုိၾကပါဘူး”

လႊတ္ေတာ္ကုိ တင္သြင္း အဆုိျပဳထားတဲ့ ‘အမ်ိဳးသားသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ တားဆီးေရး ဥပေဒ’ မူၾကမ္းကုိ ႏုိင္ငံတကာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရးဆြဲလာခဲ့တာပါ။

ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ဘယ္သူေတြကန္႔ကြက္လဲ

ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီထဲ ေရာက္သြားတဲ့အခါမွာေတာ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြက ေ၀ဖန္သူေတြဟာ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ရွင္းရွင္လင္းလင္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ရမယ္ဆုိတဲ့ အပုိဒ္မ်ိဳး၊ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေဒသေတြမွာ လိင္အၾကမ္းဖက္တဲ့ စစ္သားေတြကုိ အေရးယူဖုိ႔ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အပုိဒ္မ်ိဳးေတြကုိျပင္ဆင္ျဖတ္ေတာက္ပစ္ဖုိ႔ ေျပာလာၾကတယ္လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ကုလက ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ဒီဥပေဒမူၾကမ္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခုလုပ္ေနတဲ့ ျပန္လွန္သံုးသပ္မႈဟာ ျပႆနာျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒီမူၾကမ္းကို ေ၀ဖန္သူေတြက တံခါးပိတ္အစည္းအေ၀းေတြမွာ ၁၉ ရာစု ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မက အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ ကာကြယ္ေပးထားၿပီးသားျဖစ္ၿပီး ဒီမူၾကမ္းဟာ အမ်ိဳးသားေတြကုိ တစ္ဖက္သက္ ပစ္မွတ္ထားတယ္လုိ႔ ေစာဒကတက္ခဲ့ေၾကာင္း ဒီေဆြးေႏြးမႈမွာ ပါ၀င္တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္တဲ့ စစ္သားေတြကုိ အေရးယူေရးဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ကန္႔ကြက္မႈက စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ျပဳလုပ္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ လူမႈ၀န္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဌာနက ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒၚေနာ္သာ၀က ဆုိပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ ဒီလုိျပစ္မႈေတြကုိ စစ္ခံု႐ံုးေတြက ကုိင္တြယ္ထားၿပီး အရပ္ဖက္ကုိ မေရႊ႕သင့္ဘူးဆုိတာပါပဲလုိ႔ သူမက ထည့္သြင္းေျပာၾကားပါတယ္။

“စစ္တပ္က အင္အားႀကီးတယ္ေလ။ သူတုိ႔ (အခ်ိဳ႕အာဏာပုိင္ေတြ) က စစ္တပ္ စိတ္ဆုိးေအာင္ မလုပ္ခ်င္ဘူး” လုိ႔ ရန္ကုန္အေျခစုိက္ အစုိးရအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Triangle Women Support Group က ဒါ႐ုိက္တာ ေဒၚခင္ေလးက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံကအမ်ိဳးသမီးေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈကုိ ကာကြယ္ေပးမယ့္ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ကန္႔ကြက္သူေတြထဲမွာ သေဘာထားတင္းမာတဲ့ ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႕အစည္း မဘသအဖြဲ႕လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒီအဖြဲ႕ဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳအစုိးရလက္ထက္မွာ အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ ခု ေပၚထြက္လာေရး အဓိကအခန္းက႑က ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႕ပါ။ ဒါေပမယ့္ အခု အဆုိျပဳထားတဲ့ ဥပေဒမူၾကမ္းဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ဥပေဒေတြကုိ ထိခုိက္မွာ စုိးရိမ္ေနပါတယ္။

မ်ိဳးေစာင့္ဥေပဒရဲ႕ သိသာတ့ဲရည္ရြယ္ခ်က္က မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ လူဦးေရတုိးလာမႈကုိ တားဆီးဖုိ႔၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသားေတြအၾကား လက္ထပ္တာကုိ ကန္႔သတ္ဖုိ႔ျဖစ္တယ္လုိ႔ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕ နယူးေဆာက္သ္ေ၀းလ္တကၠသုိလ္က ျမန္မာ့ဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ မီလီဆာ ခေရာက္ခ်္က ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အဓိကလူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဲေပးသူေတြကုိ စြဲေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးပါတီကလည္း ဒီမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေတြကုိ ေထာက္ခံခဲ့တယ္လုိ႔ သူမက ထပ္ေျပာပါတယ္။

ဒီမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေလးခုဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ မဘသ ေခါင္းေဆာင္ေတြကဆုိၿပီး ဥပမာအားျဖင့္ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးေတြ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘာသာတရား လြတ္လပ္စြာ က်င့္သံုးပုိင္ခြင့္ကုိ အာမခံေပးထားတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးအေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ဒီဥပေဒေတြထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ အျခားအမ်ိဳးသမီးေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈကေန ကာကြယ္ေပးမယ့္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ိဳး မပါ၀င္ဘူးလုိ႔ ေထာက္ျပပါတယ္။

ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ အမ်ိဳးသမီးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဌာနက မေနာ္သာ၀က အခုအဆုိျပဳထားတဲ့ ဥပေဒမူၾကမ္းဟာ မ်ိဳးေစာင့္ဥေဒက အပုိဒ္ေတြကုိ ပယ္ဖ်က္မွာျဖစ္ၿပီး ဥပမာအားျဖင့္ ပဋိသေႏၶတားေဆးသံုးစြဲမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ကုိယ္ပုိင္ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ဖုိ႔ ခြင့္ျပဳတာမ်ိဳးျဖစ္တယ္လုိ႔ Frontier Myanmar ကုိ ေျပာ
ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမဟာ အက်ယ္တ၀င့္ မေျပာခဲ့ပါဘူး။ ကုလက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မိသားစုစီမံကိန္း လုပ္ငန္းကုိ ဆန္းစစ္မႈမရွိျခင္းဟာ မီးဖြားစဥ္ ကေလးနဲ႔ မိခင္ေသဆံုးမႈႏႈန္းကုိ ျမင့္တက္လာေစတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားထားပါတယ္။

မဘသ ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ၂၀၁၅ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကုိ အစားထုိးမယ့္ ဘယ္လုိ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးကုိမဆုိ သတိေပးထားၿပီး သူတုိ႔ကုိ ေထာက္ခံသူေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္မႈနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕မယ္လုိ႔ ေျပာထားပါတယ္။

“NLD က ဒီလုိလုပ္မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကုိ ရရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး” လုိ႔ မဘသမဂၢဇင္းျဖစ္တဲ့ သာကီေသြးဂ်ာနယ္က အယ္ဒီကာ ကုိေအာင္လင္းႏုိင္က ေျပာပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈကုိ ကာကြယ္ေရး အဆုိျပဳထားတဲ့ ဥေပဒမူၾကမ္းကုိ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ျခင္းမျပဳဖုိ႔ မဘသဟာ အစုိးရထဲက သူတုိ႔ရဲ႕ မဟာမိတ္ေတြကုိ ဖိအားေပးႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြလည္း အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြမွာ ရွိေနပါတယ္။

ဒီဥပေဒကုိ အတည္ျပဳၿပီးသြားရင္ေတာင္မွ NLD ဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ခြာၿပဲမွာေၾကာက္တဲ့အတြက္ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကုိ ပယ္ဖ်က္မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ခေရာက္ခ်္က ေျပာပါတယ္။ စစ္အစုိးရလက္ထက္မွာ ဥပေဒတစ္ခုရဲ႕ ထိေရာက္မႈဟာ ဒီဥပေဒကုိ ေထာက္ခံတဲ့သူ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕စည္းနဲ႔ သက္ဆုိင္တယ္လုိ႔ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ‘ဒီမုိကေရစီတစ္ပုိင္း’ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ရွင္းလင္းတဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ မရွိေသးဘူးလုိ႔လည္း သူမက ဆုိပါတယ္။

“တရား႐ံုးေတြက ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လက္ထည့္တာမ်ိဳး မရွိပါဘူး”

Ref: NY Times

(New York Times တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ As Myanmar Democratizes, Women’s Rights Lag Behind ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)