ေဘာ့စနီးယားဟာဇီဂုိဗီနာ (သို႔) ဂ်ဴးမ်ားအတြက္ ဥေရာပတြင္ အလံုၿခံဳဆံုးႏုိင္ငံ

ဇူလုိင္ ၂၂၊ ၂၀၁၇
M-Media

Source – Harretz

Title of Article – Why Sarajevo’s Tiny Jewish Community Believes It’s in the Safest Place in Europe for Jews

Translator – ကုိတင္ရီ

– ဆာရာေယဗုိၿမိဳ႕က သက္တမ္းရင့္ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Ashkenazi ရဲ႕ ဂိတ္ေပါက္တံခါးေတြက ေသာ့မခတ္ထားပါဘူး။ လံုၿခံဳေရးကင္မရာ၊ သတၱဳရွာေဖြေရးစက္ေတြ မရွိသလုိ အေဆာက္အဦးအျပင္ဘက္မွာ ေစာင့္ၾကပ္ေနတဲ့ ရဲကားဆုိတာလည္း မရွိပါဘူး။ ဘုရားေက်ာင္းထဲ၀င္တဲ့အခါ ဘယ္သူကမွ စာရင္းမေကာက္ပါဘူး။

လူမ်ိဳးေရးတင္းမာမႈေတြ နက္႐ႈိင္းေနတဲ့ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံက ဒီဘုရားေက်ာင္းဟာ ဥေရာပမွာ လံုၿခံဳေရးအနည္းဆံုး ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ နာဇီေတြက ဂ်ဴးေတြကုိ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ‘ဟုိလိုကတ္စ္’ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဥေရာပမွာ အဆုိး၀ါးဆံုး လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေဘာ့စနီးယား ဟာဇီဂုိဗီနာႏုိင္ငံဟာ ဥေရာပတစ္တုိက္လံုးမွာ ဂ်ဴးေတြအတြက္ အလံုၿခံဳဆံုးေနရာတစ္ခု ျဖစ္ႏုိင္ပါသလား။

ေဘာ့စနီးယား ဟာဇီဂုိဗီနာက လူေပါင္း ၁၀၀၀ ေလာက္သာရွိတဲ့ ဂ်ဴးလူ႕အဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအကဲ ဂ်ာေကာ့ဘ္ ဖင္စီကေတာ့ ဒီႏုိင္ငံဟာ ဥေရာပမွာ ဂ်ဴးေတြအတြက္ အႏၱရာယ္အကင္းဆံုး ႏုိင္ငံျဖစ္တယ္လုိ႔ ယူဆေနပါတယ္။

“တံခါးေတြဖြင့္ထားတဲ့ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လံုၿခံဳတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္” လုိ႔ ဖင္စီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ashkenazi ဘုရားေက်ာင္းဟာ ေဘာ့စနီးယားတစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္းျဖစ္ၿပီး ဖင္စီကေတာ့ ေဘာ့စနီးယားဟာ ‘ဂ်ဴးဆန္႔က်င္ေရး မရွိသေလာက္ျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲက တစ္ခု’ လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ေဘာ့စနီယက္ မြတ္စလင္ေတြ၊ ေအာသုိေဒါ့စ္ ဆာ့ဘ္ေတြနဲ႔ ကက္သလစ္ ခ႐ုိအက္ေတြအေၾကာင္း အထူးသျဖင့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြက သူတုိ႔အုပ္စုေတြအၾကားမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲအၾကာင္း လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏုိင္ငံမွာ စတုတၳဘာသာေရးအုပ္စုျဖစ္ၿပီး ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထုိင္လာခဲ့တဲ့ ဂ်ဴးေတြအေၾကာင္းေတာ့ သိခ်င္မွ သိၾကပါလိမ့္မယ္။

‘ဥေရာပရဲ႕ ေဂ်႐ုစလင္’ ‘ေဘာလ္ကန္ေဒသရဲ႕ ေဂ်႐ုစလင္’ လုိ႔ အမည္တြင္ခဲ့တဲ့ ေခတ္သစ္ ဆာရာေယဗုိၿမိဳ႕ဟာ ေဘာ့စနီးယားဟာဇီဂုိဗီနာရဲ႕ အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရွ႕နဲ႔အေနာက္က ဘာသာစံု၊ လူမ်ိဳးစံုေပါင္းစုရာ ဒီၿမိဳ႕ေတာ္ကုိ ပထမဆံုးကုိ ေအာ္တုိမန္ေတြက အုပ္စုိးခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ၾသစထ႐ုိ-ဟန္ေဂရီယန္ အင္ပါယာေအာက္ ေရာက္သြားပါတယ္။

ျပင္သစ္စတုိင္ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းဘားေတြနဲ႔ တူရကီ ရွီရွား႐ံုေတြ ယွဥ္တြဲတည္ရွိေနတာမ်ိဳးလုိ ၿမိဳ႕ရဲ႕ ဘာသာစံု၊ ယဥ္ေက်းမႈစံု ေရာေထြးယွက္ႏြယ္မႈကုိ ဒီေန႔ေခတ္ ဆာရာေယဗုိရဲ႕ လမ္းေတြမွာ ထင္ထင္ရွားရွား ျမင္ေတြ႕ေနရတုန္းပါ။

“ဆာရာေယဗုိက ထူးျခားခ်က္တစ္ခုက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ (ဂ်ဴး) ေတြဟာ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ အရမ္းေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရးရွိတာပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၅၀ သက္တမ္းရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ေဘာ့စနီးယားလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ ထဲထဲ၀င္၀င္ ျဖစ္ေနပါၿပီ” လုိ႔ ဖင္စီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ အိပ္မက္ဆုိး

ေဘာ့စနီးယားက ဂ်ဴးအမ်ားစုဟာ ၁၄၉၂ ခုႏွစ္ စပိန္မွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအတြင္း ေမာင္းထုတ္ခံခဲ့ရတဲ့ စပိန္နဲ႔ ေပၚတူဂီဂ်ဴးအႏြယ္ေတြကေန ဆင္းသက္လာၾကတဲ့ Sephardim ဂ်ဴးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ဥေရာပသားေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈထက္ တူရကီေအာ္တုိမန္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ပုိမိုေကာင္းမြန္စြာ ေနထုိင္ခဲ့ရကာ၊ နာဇီေခတ္ ဂတ္တုိေတြကုိ အတင္းေျပာင္းေရႊ႕တာ မခံရဘူးလုိ႔ ဖင္စီက ေျပာပါတယ္။

၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ ဆာရာေယဗုိၿမိဳ႕တစ္ခုတည္းမွာတင္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ၁၂၀၀၀ ေလာက္ရွိၿပီး ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ေထာင္ေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ ဖင္စီနဲ႔ တစ္ျခားရင္းျမစ္ေတြက ေကာက္ယူခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းအရ သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နာဇီေတြက ဂ်ဴးေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ‘ဟုိလုိကက္စ္’ မွာ လူဦးေရေလ်ာ့သြားၿပီး၊ နာဇီအစုိးရကို လုိလားတဲ့ ခ႐ိုအက္ဖက္စစ္ေတြရဲ႕ သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ဂ်ဴးတစ္ေသာင္းေလာက္ ေသဆံုးသြားပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက မြတ္စလင္ေတြဟာ ဂ်ဴးေတြကုိ ႀကိဳးစားကာကြယ္ေပးခဲ့ၾကၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ သူရသတၱိကုိ ဒီကေန႔ ဆာရာေယဗုိမွာရွိေနတဲ့ ဂ်ဴးျပတုိက္မွာ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း ခံထားရပါတယ္။ အဲဒီျပတုိက္ဟာ အရင္က Sephardi ေတြရဲ႕ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုကို အသြင္ေျပာင္းထားတာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕မြတ္စလင္ေတြကုိေတာ့ ဒီျပတုိက္က Righteous Among the Nations (ႏုိင္ငံအတြင္းမွ ေျဖာင့္မတ္သူမ်ား) ဆုိတဲ့ စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။

ေဘာလ္ကန္ေဒသက ႏုိင္ငံ ၆ ႏုိင္ငံေပါင္းၿပီး ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ ‘ဖက္ဒရယ္ ဆုိရွယ္လစ္ ျပည္သူ႕ ယူဂုိဆလားဗီယားႏုိင္ငံ’ ရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခု ျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ေဘာ့စနီးယားဟာဇီဂုိဗီနာမွာ ဘာသာေရးက်င့္သံုးမႈေတြ ႏွိပ္ကြပ္ခံလာရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ယူဂုိစလားဗီယားသမၼတျဖစ္လာတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ ေတာ္လွန္ေရးသမား ဂ်ိဳဆစ္ ဘ႐ုိ႕ဇ္ တီးတုိးက ဂ်ဴးေတြကုိ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဆက္ဆံတယ္လုိ႔ ဖင္စီက ဆုိပါတယ္။ ဒါဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း တီးတုိးရဲ႕ပါရွန္အဖြဲ႕မွာ ဂ်ဴးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ပါ၀င္တုိက္ခုိက္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ ယူဂုိဆလားဗီယား ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ပုိင္း ဆုိးဆုိးရြားရြားျဖစ္မွာကုိ ေၾကာက္ရြံ႕တာေၾကာင့္ ေဘာ့စနီးယားဟာဇီဂုိဗီနာမွာရွိေနတဲ့ ဂ်ဴးေတြထဲက လူ ၂၀၀၀ ေလာက္ဟာ အစၥေရးကုိ ေျပာင္းသြားခ့ဲၾကပါတယ္။

ဖင္စီကေတာ့ ေဘာ့စနီးယားမွာ က်န္ေနခဲ့သူေတြထဲက တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး သူ႕ရဲ႕တုိင္းျပည္နဲ႔ တုိင္းျပည္အတြင္းက ဂ်ဴးအဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ တာ၀န္ရွိေနတယ္လုိ႔ ခံယူသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ဴးအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ ဆာရာေယဗုိ ပိတ္ဆုိ႔ခံထားရတဲ့ အခ်ိန္တုန္းက လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ မခြဲျခားဘဲ ဆာရာေယဗုိသားအားလံုကုိ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဟာလီး၀ုဒ္က ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းေတြလုိ ဂ်ဴးျပတုိက္မွာ မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြထဲက တစ္ခုမွာ နာဇီေတြလက္ထက္ မြတ္စလင္အိမ္နီးခ်င္း ဟာရ္ဒါဂက္စ္မိသားစုက ဖြက္ေပးထားတာေၾကာင့္ အသက္ရွင္ခဲ့့တဲ့ ကာဗီလီယို႔စ္မိသားစုဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ဆာရာေယဗုိၿမိဳ႕ ပိတ္ဆုိ႔ခံထားရမႈအတြင္း ဟာရ္ဒါဂက္စ္မိသားစုက သမီးတစ္ေယာက္ကုိ လြတ္ေျမာက္ေစကာ အစၥေရးကုိ ေခၚသြားတယ္လုိ႔ ေရးသားထားပါတယ္။ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးဟာ ေနာက္ဆံုးမွာ ဂ်ဴးဘာသာကုိ ေျပာင္းသြားခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိမွာ အေရအတြက္ က်ဆင္းေနေပမယ့္ ဖင္စီကေတာ့ ေဘာ့စနီးယား ဟာဇီဂုိဗီနာက ဂ်ဴးအဖြဲ႕အစည္းဟာ ဆက္လက္ေတာင့္ခံသြားမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ေကာင္းမြန္တဲ့ လကၡဏာတစ္ခုက ၁၅ ႏွစ္အတြင္း အစၥေရးကုိ ေျပာင္းသြားသူ တစ္ဦးသာရွိတာပါ”

တကယ္ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ ေဘာ့စနီးယားမွာေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ဂ်ဴးလူငယ္ ၂၀ ေလာက္ဟာ အစၥေရးကေန ျပန္လာခဲ့ၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ ထူးျခားတဲ့သမုိင္းအေမြအႏွစ္ကုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လုိစိတ္၊ အခမဲ့တကၠသုိလ္ တက္ႏုိင္ခြင့္၊ စိတ္ဖိစီးမႈမရွိဘဲ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး အလုပ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ လူေနမႈဘ၀ေတြက သူတုိ႔ကုိ စြဲေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္တာလုိ႔ ဖင္စီက ဆုိပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ထဲမွာ ကေလးေမြးဖြားမႈႏႈန္း ျမင့္တက္လာမႈလည္း ရွိေနပါတယ္။

“၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ႐ုတ္တရက္ ကေလး ၁၀ ေယာက္ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ အံ့ဖြယ္ပါပဲ။ ဒါက ဒီႏုိင္ငံမွာ သူတုိ႔အတြက္ အနာဂတ္ရွိတယ္လုိ႔ လူငယ္ေတြက ထင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ဖင္စီက ေျပာပါတယ္။

ပြဲေတာ္မ်ား

မီလ္ဂ်က္ကာ ျမစ္ကမ္းနဖူးမွာတည္ရွိၿပီး ခမ္းနားတဲ့ Ashkenazi ဘုရားေက်ာင္းမွာ ေသာၾကာေန႔ညတုိင္း Shabbat ပြဲေတာ္ကုိ က်င္းပၾကပါတယ္။ ဆာရာေယဗုိက ဂ်ဴးလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ အခ်ိန္ျပည့္ ဂ်ဴးဘုန္းႀကီး မရွိတာေၾကာင့္ ေဘာ့စနီးယားမွာေမြးဖြားၿပီး လက္ရွိ အစၥေရးမွာ အေျခစိုက္တဲ့ ဂ်ဴးဘုန္းႀကီးတစ္ပါးဟာ ပြဲေတာ္ေန
႔ေတြမွာ ျပန္လာၿပီး ဦးေဆာင္က်င္းပေလ့ ရွိပါတယ္။

ဒီလအတြင္းက Shabbat ပြဲေတာ္တစ္ခုမွာ ဂ်ဴးလူ႕အဖြဲ႕အစည္းက လူ ၄၀ ေလာက္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကၿပီး စပိန္က ဂ်ဴးေတြအသံုးျပဳတဲ့ ‘လာဒီႏုိ’ ဘာသာစကားနဲ႔ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဖေယာင္းမီးဆုိင္းႀကီးေတြ၊ ဟာလာလ္မုန္ေတြ၊ ၀ုိင္ေတြလုိ အစားေသာက္ေတြနဲ႔ သီးခ်င္းေတြသီဆုိၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္စရာ အခမ္းအနားေလးတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီပြဲေတာ္ကုိ တက္ေရာက္ခဲ့သူေတြထဲက အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ အန္ဒရီယာဟာ ေဘာ့စနီးယား ဟာဇီဂုိဗီနာမွာ ေမြးဖြားသူျဖစ္ၿပီး သူမက ႏုိင္ငံအတြင္း ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံု ေရာေထြးယွက္ႏြယ္မႈ၊ ဘာသာေရးသည္းခံမႈေတြကုိ ရရွိခဲ့စားေနရတယ္လုိ ဆုိပါတယ္။

“ကၽြန္မရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းအမ်ားစုက မြတ္စလင္ေတြပါ။ ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လမွာ သူတုိ႔နဲ႔အတူ အျပင္ထြက္ ေကာ္ဖီေသာက္တာ၊ ဘက္လာဗာ အခ်ိဳမုန္႔နဲ႔ တစ္ျခားမုန္႔ေတြစားေသာက္တာဟာ ႐ုိးရာတစ္ခုလုိ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒီႏုိင္ငံက မြတ္စလင္ႏုိင္ငံျဖစ္ေပမယ့္ ဥေရာပႏုိင္ငံတစ္ခုပါ။ ဂ်ဴးေတြ ဘယ္တုန္းကမွ ျပႆနာမရွိခဲ့ပါဘူး”

သူမရဲ႕သူငယ္ခ်င္း အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္ တီယာကလည္း အန္ဒရီယာရဲ႕ ေျပာၾကားမႈကုိ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။

“ဒီကလူေတြက ဂ်ဴးေတြကို မုန္းတီးဖုိ႔ စိတ္မ၀င္စားဘူးရွင့္”

ေဘာ့စနီးယားမြတ္စလင္အမ်ားစုက ဘာသာေရးမႏြယ္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံကုိ သေဘာက်ေပမယ့္ ၀ဟာဘီ၀ါဒ စိမ့္၀င္ျပန္႔ႏွံ႔လာမႈအတြက္ စုိးရိမ္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ေဘာ့စနီးယားဟာဇီဂုိဗီနာက လူ ၂၀၀ ေလာက္ဟာ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းက IS အုပ္စုထဲ၀င္ဖုိ႔ ထြက္သြားၾကတယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ခဲ့ပါတယ္။

ဥေရာပအေနာက္ျခမ္းမွာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့သလုိ ဂ်ဴးေတြ တုိက္ခုိက္ခံရမႈမ်ိဳး သူတုိ႔ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ဖုိ႔ အလားအလာမရွိဘူးလုိ႔ ဖင္စီက ယူဆေနပါတယ္။ ဆာယာေယဗုိက ဂ်ဴးေတြကုိ တုိက္ခုိက္တာထက္စာရင္ ဘရပ္ဆဲလ္နဲ႔ ပဲရစ္တုိ႔မွာ တုိက္ခုိက္မႈျပဳလုပ္တာကမွ ႏုိင္ငံတကာစာမ်က္ႏွာေတြမွာ ပုိၿပီး ျပန္႔ႏွံ႕မယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ိဳး တုိက္ခုိက္သူေတြမွာ ရွိၾကမယ္လုိ႔လည္း သူက ေထာက္ျပပါတယ္။

လက္ယာအစြန္းေရာက္အုပ္စုေတြ အေျခခုိင္လာၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပဲရစ္၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဘရပ္ဆဲလ္မွာ ဂ်ဴးအသင္းအဖြဲ႕ေတြအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ ဥေရာပအေနာက္ျခမ္းက ဂ်ဴးေတြမွာ ေၾကာက္ရြံ႕စရာအေၾကာင္းအရင္း ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ေပမယ့္ ေဘာ့စနီးယားမွာေတာ့ ဆာ့ဘ္၊ ခ႐ုိအက္နဲ႔ ေဘာ့စနီယက္ေတြအၾကား တင္းမာမႈေတြေၾကာင့္ ဂ်ဴးေတြကုိ ဘယ္သူမွ အေရးတယူ မလုပ္ၾကဘူးလုိ႔ ဖင္စီက ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“သူတုိ႔ ခင္ဗ်ားကုိ ႀကိဳက္တယ္လုိ႔ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီအုပ္စု ၃ ခုဟာ သူတုိ႔အခ်င္းအခ်င္း မုန္းတီးမႈေတြနဲ႔ပဲ အလုပ္မ်ားေနၾကတာပါ”

Ref: Haaretz