ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား ထိခုိက္ခံစားရမႈအတြက္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွတုန္႔ျပန္မႈမ်ား စုစည္းခ်က္

စက္တင္ဘာ ၃၊ ၂၀၁၇
M-Media

– လတ္တေလာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ မတည္ၿငိမ္မႈေတြမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္ တုိက္ခုိက္ခံရမႈကုိ ဆန္႔က်င္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ဆႏၵျပမႈေတြ၊ တုန္႔ျပန္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ စုစည္းေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

အင္ဒုိနီးရွား

အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံက ျပည္သူေတြနဲ႔၊ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကုိ ဆန္႔က်င္ဖုိ႔၊ အဖိအႏွိပ္ခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ တစ္သားတည္းရွိတယ္ဆုိတာကို ျပသဖုိ႔အတြက္ မေန႔က ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး ဂ်ကာတာက ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕ကို ခ်ီတက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

“႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကုိ ကယ္တင္ပါ” “ျမန္မာသံအမတ္ကုိ ေမာင္းထုတ္ပါ” စတဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံေတြကုိ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာအစုိးရကုိဆန္႔က်င္မႈေတြလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

ဆႏၵျပပြဲေတြဟာ ဒီေန႔မနက္ ဂ်ကာတာၿမိဳ႕လယ္ေကာင္မွာလည္း ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ပါ၀င္သူေတြက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအပၚ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကုိ အဆံုးသတ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ တက္တက္ႂကြႂကြပါ၀င္ဖုိ႔ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရကုိ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

ဒီေန႔မနက္အေစာပုိင္းမွာ ဂ်ကာတာက ျမန္မာသံ႐ံုးဟာ ဓာတ္ဆီဗံုးနဲ႔ တုိက္ခုိက္ခံခဲ့ရၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဒီကိစၥအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတယ္လုိ႔ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အင္ဒုိနီးရွားသမၼတ ဂ်ိဳကုိ၀ီဒုိဒုိက သူ႕အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ရက္ႏုိ မာဆူဒီကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေစလႊတ္ခဲ့ၿပီး ကုလအပါအ၀င္ သက္ဆုိင္ရာပုဂၢိဳေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာအေရး ေျခေျချမစ္ျမစ္ ေဆြးေႏြးဖုိ႔အတြက္ မွာၾကားလုိက္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“ဒီေန႔လည္ခင္းမွာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ထြက္ခြာသြားၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ တားဆီးေရး၊ ရပ္တန္႔ေရး၊ မြတ္စလင္ေတြအပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံသားအားလံုးကုိ ကာကြယ္ေပးေရး၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြကုိ ၀င္ခြင့္ေပးေရး ေတာင္းဆုိပါလိမ့္မယ္” လို႔ ၀ီဒုိဒုိက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ ခုိင္မာတဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုိအပ္တယ္ဆုိတာကုိ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရက သိရွိနားလည္ထားၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အကူအညီ ထပ္ေဆာင္းေပးအပ္ေရး ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကုိ သြားေရာက္မယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

တူရကီ

႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း အဂၤါေန႔က ဆႏၵျပမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ တူရကီျပည္သူေတြဟာ မေန႔ကလည္း လမ္းေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး ထပ္မံ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

ၿပီးခဲ့ ၂ ရက္အတြင္းမွာ တူရကီက အစုိးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ ဆႏၵျပမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ၾကပါတယ္။

႐ုိဟင္ဂ်ာ လက္နက္ကုိင္ေတြကုိ ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္က ႏွိမ္ႏွင္းမႈအတြင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ အရပ္သားေတြ အသတ္ခံခဲ့ရတယ္ဆုိတဲ့သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္မွာ တူရကီက ျပည္သူတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ အေ၀းေရာက္ စ်ာပနအခမ္းအနား က်င္းပခဲ့ၿပီး ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းမႈေတြလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

တူရကီက ပရဟိတအဖြဲ႕ေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ကူညီေရး ရန္ပံုေငြေကာက္ခံေနၾကၿပီး၊ တူရကီအစုိးရကလည္း ဘလားေဒ့ရွ္ကုိ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစုိးရကုိ ကူညီပံ့ပိုးမႈေတြ ျပဳလုပ္သြားမယ္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပုိင္းမွာ ေျပာၾကားထားပါတယ္။

သမၼတအာဒုိဂန္ဟာ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔က အီရန္၊ ကာတာတုိ႔အပါအ၀င္ ကမၻာ့မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဖုန္းေခၚၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဒုကၡေတြကုိ ကူညီေျဖရွင္းေပးဖုိ႔အတြက္ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

ဂ်ာမနီ

ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ဘာလင္က ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕မွာ မေန႔က လူတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ဆႏၵျပမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈကုိ ဆန္႔က်င္႐ႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈကုိ ရပ္တန္႔ပါ” “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အားလံုးဟာ လူသားေတြျဖစ္တယ္” ဆုိတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ေတြကုိ ဂ်ာမနီ၊ အဂၤလိပ္ ဘာသာေတြနဲ႔ ေရးသားကာ ကုိင္ေဆာင္ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီဆႏၵျပမႈကုိ NGO အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ပံ့ပုိးမႈနဲ႔အတူ Turkish Community of Berlin အဖြဲ႕က ဦးစီးေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ၿပီး ေၾကျငာခ်က္တစ္ခုကုိလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေၾကျငာခ်က္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ အစုိးရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈ၊ လူမဆန္တဲ့ အေျခအေနေတြေအာက္မွာ ေနထုိင္ေနရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားၿပီး၊ ထိခုိက္ခံစားေနရတဲ့ သူတုိ႔ေတြကုိ ကူညီေဖးမဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

႐ုရွား

ေမာ္စကုိက မြတ္စလင္ေတြကေတာ့ ဒီေန႔မနက္ ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕မွာ စု႐ံုးကာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

ဆႏၵျပလူစုဟာ ေမာ္စကုိၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ကေန ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕ကုိ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကၿပီး ဆႏၵျပမႈမွာ အနည္းဆံုး လူ ၈၀၀ ေလာက္ပါ၀င္တယ္လုိ႔ ေမာ္စကုိရဲတပ္ဖြဲ႕က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

သံ႐ံုးေရွ႕မွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြကုိ ထူထပ္စြာ ခ်ထားခဲ့ၿပီး ဆႏၵျပသူေတြဟာ သံ႐ံုးအေဆာက္အဦးေရွ႕မွာ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းမႈကိုလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေမာ္စကုိမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဒီလုိ ဆႏၵျပတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ဗီဒီယုိေတြဟာ ဆုိရွယ္မီဒီယာမွာ ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့ပါတယ္။

ေျခခ်င္းညာေခါင္းေဆာင္ ရမ္ဇန္ ကာဒီေရာ့ဗ္က သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဒီလုိ ဆႏၵျပမႈမ်ိဳးကုိ စက္တင္ဘာ ၄ ရက္ေန႔မွာ ေျခခ်င္းညာၿမိဳ႕ေတာ္ ဂ႐ုိဇ္နီမွာ ျပဳလုပ္သြားဖုိ႔ စီစဥ္ထားတယ္လုိ႔ Instagram စာမ်က္ႏွမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီဆႏၵျပမႈအတြင္း အဖိႏွိပ္ခံေနရသူေတြအတြက္ ရည္ရြယ္တဲ့ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းမႈလည္း ပါ၀င္မယ္လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။

ေဆာ္ဒီ

ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ေဆာ္ဒီသံအဖြဲ႕ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“အစၥလာမ့္အြမၼသ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေဆာ္ဒီဟာ တာ၀န္၀တၱရားအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကုိ ႐ႈတ္ခ်တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခု ေပၚထြက္လာေရး ေဆာ္ဒီက တုိက္တြန္းေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္” လုိ႔ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြကုိ ေျဖရွင္းေရးအတြက္ ေဆာ္ဒီဟာ ကုလ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒီကိစၥအတြက္ စိတ္ပူပန္မိတယ္လုိ႔ ကုလ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးကုိ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဒုကၡသုကၡေတြအတြက္ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ အေျဖတစ္ခု ရွာေဖြေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ပါကစၥတန္

ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဒုကၡသုကၡေတြအတြက္ အလြန္အမင္း စုိးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားတဲ့ ေၾကျငာခ်က္တစ္ေစာင္ကုိ ဒီေန႔မွာ ထုတ္ျပန္လုိက္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ သတ္ျဖတ္ခံရမႈ၊ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရမႈေတြအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔လည္း ျမန္မာအစုိးရကုိ
တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈေတြျပဳလုပ္သူေတြကုိ ထိေရာက္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ ျပဳလုပ္သင့္တယ္လုိ႔လည္း ေၾကျငာခ်က္က ဆုိပါတယ္။

အလ္ကုိင္းဒါက ၿခိမ္းေျခာက္

ယီမင္ႏုိင္ငံရဲ႕ အလ္ကုိင္းဒါးအဖြဲ႕ခြဲေခါင္းေဆာင္ ခါလစ္ ဘာတာရ္ဖီက ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ကုိ အားေပးေထာက္ခံဖုိ႔နဲ႔ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈေတြျပဳလုပ္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းတဲ့ ဗီဒီယုိတစ္ခု မေန႔မွာ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။

ဒီဗီဒီယုိကုိ အလ္ကုိင္းဒါရဲ႕ al-Malahem မီဒီယာေဖာင္ေဒးရွင္းက ထုတ္ျပန္တာျဖစ္ၿပီး ခါလစ္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ မေလးရွားတုိ႔က မြတ္စလင္ေတြကုိ ဒီလုိ တုိက္တြန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယက အလ္ကုိင္းအဖြဲ႕ AQIS အေနနဲ႔ တုိက္ခုိက္မႈေတြျပဳလုပ္ဖုိ႔လည္း သူက ေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္။

Ref: Reuters, dailysabah, hurriyetdailynews, aa.com, RT, India Express, alarabiya, geo.tv