အေမရိကန္၏ ‘အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရးစစ္ပြဲ’ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ လူ သန္း၀က္ေက်ာ္ ေသဆံုး

ႏုိ၀င္ဘာ ၉၊ ၂၀၁၈
M-Media

– ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ေန႔ေနာက္ပုိင္း အေမရိကန္ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ကမၻာတစ္၀ွမ္း လူေပါင္း သန္း၀က္ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့တယ္လုိ႔ မနက္ျဖန္မွာထုတ္ျပန္ဖုိ႔ရွိေနတဲ့ စစ္တမ္းတစ္ခုမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

Human Cost of the Post-9/11 Wars: Lethality and the Need for Transparency ဆုိတဲ့အမည္နဲ႔ ထုတ္ျပန္မယ့္ အဲဒီ စစ္တမ္းကုိ အေမရိကန္အေျခစုိက္ ဘေရာင္းတကၠသိုလ္က ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ျပည္သူ႕ေရးရာ ေလ့လာမႈဌာန Watson Institute for International and Public Affairs က ေကာက္ယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ အေမရိကန္နဲ႔ သူ႕ရဲ႕ မဟာမိတ္အဖြဲ႕ေတြ တုိက္ခုိက္မႈအတြင္း ေသဆံုးခဲ့တဲ့ အရပ္သားေတြ၊ လက္နက္ကုိင္တပ္သားေတြ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ၊ စစ္သားေတြ အားလံုးကုိ ထည့္သြင္းခဲ့ရာမွာ ေသဆံုးမႈဟာ ၄ သိန္း ၈ ေသာင္းကေန ၅ သိန္း ၇ ေထာင္ေလာက္အထိ ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

အီရတ္မွာ ေသဆံုးတဲ့ အရပ္သားအေရအတြက္ဟာ ၁ သိန္း ၈ ေသာင္းကေန ၂ သိန္းေက်ာ္ေလာက္အထိ ရွိၿပီး၊ အာဖဂန္မွာ ၃၈၄၈၀ ဦး၊ ပါကစၥတန္မွာ ၂၃၃၇၂ ဦး ရွိခဲ့ပါတယ္။ အီရတ္နဲ႔ အာဖဂန္မွာ ေသဆံုးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္စစ္သား အေရအတြက္က ၇ ေထာင္နီးပါး ရွိခဲ့ပါတယ္။

သတင္းအတိအက်မရတာေတြနဲ႔ တစ္ျခားအေၾကာင္းအရင္းေတြေၾကာင့္ အမွန္တကယ္ေသဆံုးသူအေရအတြက္ ဒီထက္ပုိၿပီး မ်ားျပားႏုိင္တယ္လုိ႔ အဲဒီစစ္တမ္းမွာ ၀န္ခံထားပါတယ္။

“စစ္ပြဲတုိင္းမွာ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ အတိအက်ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္တုန္းကမွ မသိရပါဘူး။ ဥပမာအားျဖင့္ IS လက္ထဲကေန မူဆုိးလ္နဲ႔ အျခားၿမိဳ႕ေတြကုိ သိမ္းယူရာမွာ အရပ္သားေသာင္းခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ႏုိင္တယ္။ ဒါပေမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းေတြကုိ ရွာမေတြ႕ပါဘူး” လုိ႔ စစ္တမ္းကုိေရးသားသူ နီရာ ကေရာဖုိ႔ဒ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ေရာဂါဘယေတြ၊ အေျခခံအေဆာက္အဦး မျပည့္စံုမႈေတြလုိ စစ္ပြဲရဲ႕ သြယ္၀ုိက္အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့သူေတြကုိေတာ့ စစ္တမ္းမွာ ထည့္တြက္ထားျခင္း မရွိပါဘူး။

စစ္တမ္းကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လက တစ္ႀကိမ္ထုတ္ျပန္ခဲ့ဖူးၿပီး အခုစစ္တမ္းမွာ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ဟာ တစ္သိန္းတစ္ေသာင္းေလာက္ ပုိမ်ားလာခဲ့ပါတယ္။

“အေမရိကန္ျပည္သူေတြ၊ မီဒီယာေတြ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရးစစ္ပြဲကို ေပါ့ေပါ့တန္တန္ပဲ သေဘာထားေနပါတယ္။ အခုေတြ႕ရတဲ့ စစ္တမ္းအရ ဒီစစ္ပြဲဟာ ေမွးမွိန္မသြားဘဲ အခုအခ်ိန္အထိ ျပင္းထန္ေနဆဲပဲဆုိတာကို ျပသေနပါတယ္”

Ref: Aljazeera