Diet မမွ်တမႈေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေသဆံုးမႈ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၁ သန္း ရွိေန

ဧၿပီ ၄၊ ၂၀၁၉
M-Media

– အစားအေသာက္ကုိ အခ်ိဳးအစားနဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈမရွိတာေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း အခ်ိန္မတုိင္မီ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၁၁ သန္းေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ ကမၻာ့ နာမည္ႀကီး ေဆးပညာဂ်ာနယ္ Lancet မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ သုေတသန စာတမ္းသစ္တစ္ခုမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ေန႔စဥ္ စားေသာက္မႈစနစ္က လူေတြရဲ႕ အသက္ရွင္သန္မႈကုိ ဘယ္ေလာက္အထိ သက္ေရာက္ေစလဲဆုိတာကုိ အဓိက သံုးသပ္တဲ့ ဒီသုေတသနကုိ Global Burden of Disease Study အဖြဲ႕က လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ပါတယ္။

ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေသဆံုးသူ ၅ ဦးမွာ ၁ ဦးဟာ ေန႔စဥ္အဟာရကုိ ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈမရွိတာေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ေဆးလိပ္ေသာက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈထက္ ပုိမို ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဆား အလြန္အကၽြံစားသံုးမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၃ သန္းရွိၿပီး၊ ဆန္လုိ သီးႏွံအေစ့ (whole grain) ေတြ စားသံုးမႈနည္းတာေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဟာ ၃ သန္းရွိတယ္လုိ႔ သုေတသနမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အသီးအႏွံ စားသံုးမႈ နည္းတာေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဟာ ၂ သန္း ရွိေနပါတယ္။

အခြံမာသီး၊ သီးႏွံအေစ့အဆံေတြ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ပင္လယ္စာကေနရတဲ့ omega-3 စားသံုးမႈနည္းတာကလည္း အစားအေသာက္မမွ်တာတာေၾကာင့္ ေသဆံုးရမႈ အေၾကာင္းအရင္းေတြထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။

“အစားအစာကုိ ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈဟာ ကမၻာ့က်န္းမာေရးမွာ အဓိကက်တဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္” လုိ႔ သုေတသနမွာ ပါ၀င္တဲ့ ပေရာ္ဖက္ဆာ ခရစၥတုိဖာ မူေရးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေန႔စဥ္အဟာရကို ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈ မရွိတာေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၁၁ သန္းမွာ ၁၀ သန္းေလာက္က ႏွလံုးေသြးေၾကာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ဆားအလြန္အကၽြံစားသံုးမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့တစ္သန္းေလာက္က ကင္ဆာနဲ႔ အဆင့္ ၂ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေတြေၾကာင့္ ေသဆံုးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေန႔စဥ္ အစားအေသာက္မွာ လူသားေတြ ထည့္သြင္းစားသံုးဖုိ႔ ေမ့ေလ်ာ့က်တဲ့ အစားအေသာက္ေတြက အခြံမာသီးနဲ႔ အေစ့အဆံေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ အဲဒီေလ့လာမႈမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

“ဒီအစားအေသာက္က စြမ္းအင္စုေလးေတြလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အဆီဓာတ္ေပးၿပီး ေကာင္းတဲ့အဆီဓာတ္ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒါကုိ အဓိက အစားအေသာက္အေနနဲ႔ မယူဆၾကဘူး။ ေစ်းႀကီးတာကလည္း အေၾကာင္းတစ္ရပ္ပါ” လုိ႔ ကမ္းဘရစ္ခ်္တကၠသုိလ္က ပေရာ္ဖက္ဆာ နီတာ ဖူ႐ူဟီက သံုးသပ္ပါတယ္။

ျပင္သစ္၊ စပိန္နဲ႔ အစၥေရးတုိ႔လုိ ေျမထဲပင္လယ္ႏုိင္ငံေတြဟာ အဟာရ မမွ်တာမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ အနည္းဆံုးႏုိင္ငံေတြျဖစ္ၿပီး ေတာင္အာရွ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ အလယ္အာရွႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ေသဆံုးမႈအမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံေတြျဖစ္ပါတယ္။

Ref: BBC