ေတာင္ဆူဒန္ႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရ

ဇြန္ ၁၅၊ ၂၀၁၉
M-Media

-ကမ႓ၻာ့ သက္တမ္းအႏုဆံုး တိုင္းျပည္ျဖစ္တဲ့ ေတာင္ဆူဒန္ႏိုင္ငံမွာ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ၃ ခုနဲ႔ ေတာင္ဆူဒန္ အစိုးရတို႔က ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္ၿပီး ဒါဟာ ႏိုင္ငံသမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ စံခ်ိန္တင္ ပမာဏလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆူဒန္ႏိုင္ငံကေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေရးယူခဲ့တဲ့ ေတာင္ဆူဒန္ဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ စျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယသမၼတ ရလက္ မန္ခ်ာက အာဏာသိမ္းဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္လို႔ သမၼတ ဆာလ္ဗာ ကီရ္က စြပ္စြဲခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ႏွစ္ဦးကို သစၥာခံတဲ့ အဖြဲ႕ေတြအၾကား တိုက္ခိုက္ရာကေန ျပည္တြင္းစစ္ စတင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္းစစ္ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ႏွစ္ဖက္ အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရခဲ့ေပမယ့္ ၾကာၾကာမခံပါဘူး။ ေနာက္ဆံုး သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၉ လအရင္က ပ်က္ျပယ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။

လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ၇ သန္းေလာက္ဟာ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရၿပီး ၂ သန္းေလာက္ေတာ့ အငတ္ေဘးက်ေရာက္လုဆဲဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာလရွည္၊ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း၊ မိုးေခါင္ေရရွားမႈေတြေၾကာင့္ အေျခအေနဟာ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ပိုပိုဆိုးဝါးလာတယ္လို႔ ကမ႓ၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္ WFP ရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူ ေရွာင္ေ၀လီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အဆင့္ ၅ ဆင့္ ပါ၀င္တဲ့ ကုလရဲ႕ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလႈံမႈသတ္မွတ္ခ်က္ IPC မွာ ေတာင္ဆူဒန္ႏိုင္ငံက ၁.၈ သန္းေသာ ျပည္သူေတြဟာ အဆိုးဆံုးအဆင့္ရဲ႕ေအာက္ အဆင့္ ၄ ကို ေရာက္ေနတယ္လို႔ WFP၊ FAO နဲ႔ UNICEF တို႔ရဲ႕ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဆင့္ ၄ ဟာ အေရးေပၚအေျခအေနျဖစ္ၿပီး ထမင္း မွန္မွန္မစားရတာ၊ အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တာနဲ႔ ငတ္မြတ္ၿပီး ေသဆံုးမႈျဖစ္တဲ့ အဆင့္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈ အေရအတြက္ဟာ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းက ၆.၁ သန္း ရွိရာကေန ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ၆.၉ သန္းအထိ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္ဆူဒန္က ႏိုင္ငံမွာ လူသားေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈကို ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

စာရင္းအတိအက် ေကာက္လို႔မရေပမယ့္ စားနပ္ရိကၡာအကူအညီ လိုအပ္ေနတဲ့ ပမာဏက ၂ သန္းအထိ ရွိေနၿပီး ဒီအေျခအေနတိုင္း ဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ လူ ၂၁၀၀၀ ေလာက္ဟာ အငတ္ေဘး ဆိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ FAO ရဲ႕ ေတာင္ဆူဒန္ဆိုင္ရာ ဌာနကိုယ္စားလွယ္ ပီယာရီ ဗူသီယာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: Aljazeera