ရခိုင္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္မႈ အကူအညီေပးေရးကို ထိခိုက္ဟု HRW ေျပာ

ဇြန္ ၂၈၊ ၂၀၁၉
M-Media

-ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က ၿမိဳ႕နယ္အခ်ိဳ႕မွာ အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ထားတာဟာ
အတိဒုကၡေရာက္ေနတဲ့သူေတြအတြက္ အကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္းကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ Human Rights Watch က ဒီကေန႔မွာ ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ပိတ္ပင္မႈခ်က္ျခင္း ရပ္တန္႔ဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။

ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ AA နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္တို႔ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ပုဏၰားကၽြန္း၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေျမာက္ဦး၊ မင္းျပား၊ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ေတြ၊ ခ်င္းျပည္နယ္က ပလက္၀ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ အင္တာနက္၀န္ေဆာင္မႈကို ျဖတ္ေတာက္ထားဖို႔ အစိုးရက အမိန္႔ေပးထားတယ္လို႔ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

Human Rights Watch အဖြဲ႕ရဲ႕ အာရွဆိုင္ရာ ဒါ႐ိုက္တာ ဘရဒ္ အဒမ္က ဒီလို အင္တာနက္ ပိတ္ပင္တာဟာ လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္သူေတြ၊ အကူအညီေပးသူေတြကို ခက္ခဲသြားေစတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ ဒီလိုအခ်ိ္န္မွာ ရခိုင္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြက အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္လိုက္တာဟာ အကူအညီေပးေရးလုပ္သားေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္သူေတြရဲ႕ အေရးပါတဲ့ ဆက္သြယ္ေရး နည္းလမ္းေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ျပည္သူလူထု လံုျခံဳေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ အင္တာနက္ အသံုးျပဳခြင့္ကို အျပည့္အ၀ ျပန္ေပးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြနဲ႔ ကုလတို႔က ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးသင့္ပါတယ္”

ေျမာက္ဦး၊ မင္းျပားနဲ႔ ေက်ာ္ေတာ္တို႔မွာ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြက အင္တာနက္ အသံုးျပဳခြင့္မရတာေၾကာင့္ သူတို႔လုပ္ငန္းေတြ အခက္အခဲ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားထားပါတယ္။ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕ေတြဟာ WhatsApp ကို အဓိကထား သံုးစြဲၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္ၾကာျမင့္မလဲဆိုတာကို အစိုးရ တိတိက်က် ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုတာမ်ိဳး မလုပ္ေသးပါဘူး။ ဆက္သြယ္ေရး ေအာ္ပေရတာျဖစ္တဲ့ Telenor က ဒီကိစၥအတြက္ အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းေပးဖို႔ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္း၊ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ေနတဲ့ အခုလို အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈေတြကို အသံုးျပဳခြင့္ေပးျခင္းဟာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ကို အေလးထားတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ကန္႔သတ္ခံရ

ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔မွာ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ AA နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္တို႔အၾကား ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကတည္းက တိုက္ခိုက္မႈေတြ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုး လူေပါင္း ၃၃၀၀၀ ေလာက္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီေဒသေတြကို မီဒီယာေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္၊ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕ေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္ကိုလည္း အစိုးရက တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ တားျမစ္ထားပါတယ္။

“တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္မႈေတြအတြက္ လိုအပ္ၿပီး သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အင္တာနက္ ကန္႔သတ္မႈမ်ိဳးသာ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္သင့္ပါတယ္။ အခုကိစၥကေတာ့ ဒီလိုအေနအထား မ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ျပႆနာ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ လူ႕အသက္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ စီးဆင္းတာကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစတဲ့ သိမ္းၾကံဳး ပတ္ပင္တာမ်ိဳး အာဏာပိုင္ေတြက မလုပ္သင့္ပါဘူး” လို႔ အဒမ္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: Human Rights Watch