ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ က႑စံုထိခိုက္ဟု လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ား ေျပာ

ဇူလိုင္ ၂၃၊ ၂၀၁၉
M-Media

-တစ္လေက်ာ္ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ထားမႈေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အကူအညီေပးေရး၊ စီးပြားေရး အပါအ၀င္ ဘက္စံု၊ က႑စံုမွာ ထိခိုက္မႈေတြရွိေနတယ္လို႔ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြက ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ျပန္ဖြင့္ေပးဖို႔လည္း ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

အစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ AA တို႔အၾကား တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက ၿမိဳ႕နယ္ ၈ ခုနဲ႔၊ ခ်င္းျပည္နယ္က ၿမိဳ႕နယ္ ၁ ခုတို႔မွာ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္ထားဖို႔အတြက္ျမန္မာအစိုးရဟာ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔က ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီေတြကို အမိန္႔ေပးခ့ဲပါတယ္။

၂၀၁၈ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းက စတင္ခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲေတြဟာ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ပိုမို ျပင္းထန္လာခဲ့ၿပီး ျပည္သူ ၃၅၀၀၀ ေလာက္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနရၿပီး အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ ရွင္သန္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အာရွအေျခစိုက္ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ Fortify Rights က ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူ နစ္ကီဒိုင္းမြန္းက အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ အဆက္အသြယ္ေတြ ျပတ္ေတာက္ၿပီး လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ထားမႈကို အျမန္ဆံုးေျဖရွင္းေပးဖို႔ အစိုးရကို ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္”

Fortify Rights က တနလၤာေန႔မွာထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ မီဒီယာမ်ား ၀င္ေရာက္ႏိုင္မႈ၊ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေစာင့္ၾကည့္မႈနဲ႔ စီးပြားေရးေတြကိုပါ ထိခိုက္ေစၿပီး၊ ပိတ္ဆို႔မႈကို ဖယ္ရွားေပးဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တိုက္တြန္းေဆာ္ၾသထားပါတယ္။

“အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္မႈကို အရပ္သားအစိုးရက လုပ္ေဆာင္တဲ့အတြက္ သူတို႔ပဲ ျပန္ၿပီး ဖြင့္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ၊ ရခိုင္ေတြအေပၚ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္မႈေတြ ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဒီလို အင္တာနက္ပိတ္ဆို႔မႈ ေပၚေပါက္လာတာပါ။ စစ္ေသြးႂကြေတြကို ပစ္မွတ္ထားဖို႔ ရည္ရြယ္ေပမယ့္လည္း တစ္လနီးပါး ၾကာလာေတာ့ အရပ္သား တစ္သန္းေလာက္ကို ထိခိုက္ကာ အေျခအေန ဆိုးဆိုးရြားရြား ျဖစ္လာပါတယ္” လို႔ အဖြဲ႕ရဲ႕ CEO မက္သယူး စမစ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အကူအညီေပးမႈ ထိခိုက္

ျပည္တြင္းက အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ အရပ္သားေတြ၊ အာဏာပိုင္ေတြက ေပးပို႔တဲ့ ဓာတ္ပံုေတြ၊ အခ်က္အလက္ေတြကို အသံုးျပဳကာ အကူအညီ အလိုအပ္ဆံုးေနရာေတြကို သြားေရာက္ရတာပါ။

ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ကြန္ဂရက္က အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္တဲ့ ေဇာ္ေဇာ္ထြန္းက သူတို႔ရဲ႕ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕ဟာ ဒဏ္ရာရရွိတဲ့လူနာေတြ၊ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရတဲ့လူေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုေတြကို အရင္က Facebook Messenger ကေန လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ပို႔လို႔ရခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“အင္တာနက္ပိတ္ထားတာေၾကာင့္ ဒီလိုကိစၥေတြကို ထိခိုက္တယ္။ အကူအညီလိုအပ္ေနသူေတြလည္း ဒုကၡေရာက္ပါတယ္”

ပု႑ားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္က ရြာတစ္ရြာမွာ အကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ႏိုင္ဦးေမာင္က အကူအညီအတြက္ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ ပို႔စ္တင္လိုက္ရင္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း လူေထာင္ေသာင္းခ်ီ ေတြ႕ရတဲ့အတြက္ အဆင္ေျပေၾကာင္း၊ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ တစ္ခုခ်င္းစီကို ဖုန္းဆက္ေနရေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ေျမာက္ဦးက ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးထြန္းသာစိန္က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ မရတဲ့အတြက္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူေတြဟာ အစာေရစာ ျပတ္လတ္မႈနဲ႔ ၾကံဳေတြ႕ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ဒုကၡသည္ေတြဟာ အခက္အခဲေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆို နပ္မွန္ေအာင္ေတာင္ မစားရပါဘူး။ အင္တာနက္ ပိတ္ပင္ထားမႈေၾကာင့္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြ အကူအညီေပးပို႔ရာမွာ ေႏွာင့္ေႏွး ၾကန္႔ၾကာမႈေတြ ရွိလာပါတယ္”

ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္းဟီးလီက ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ အေရးပါတဲ့ သတင္းစီးဆင္းမႈေတြကို တားဆီးလိုက္သလိုျဖစ္ၿပီး အရပ္သားေတြအေပၚ စစ္တပ္ရဲ႕ ရက္စက္မႈေတြ ျပင္ပ သတင္းဌာနေတြထံ မေရာက္တာ၊ မိုးရာသီ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈ သတိေပးခ်က္ေတြ ျပည္သူေတြထံ မေရာက္တာေတြ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔က မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕မွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: RFA