ဖိလစ္ပိုင္ရွိ မို႐ိုလက္နက္ကိုင္မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္အရ လက္နက္စြန္႔

စက္တင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၉
M-Media

-ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းက မို႐ိုလက္နက္ကိုင္တစ္ခ်ိဳ႕ဟာ စက္တင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔က လက္နက္စြန္႔ခဲ့ၿပီး ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရနဲ႔ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

မို႐ို အစၥလာမ့္မစ္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (MILF) က တပ္ဖြဲ႕၀င္ တစ္ေထာင္ေလာက္ဟာ လက္နက္မ်ိဳးစံု ၉၄၀ ေလာက္ကို အပ္ႏွံခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ MILF က သူတို႔မွာ အဖြဲ႕၀င္ ၄ ေသာင္းေလာက္ရွိၿပီး လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာ တစ္သုတ္ခ်င္းစီလက္နက္စြန္႔ကာ ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခုအျဖစ္ ထူေထာင္သြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားထားပါတယ္။

ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းက ဌာေနမို႐ိုလူမ်ိဳးစုေတြဟာ တန္းတူအခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္နဲ႔ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္တိုင္ဖန္တီးခြင့္ ရဖို႔အတြက္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္ကတည္းက ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရကို လက္နက္စြဲကိုင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈေတြကိုေတာ့ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ Comprehensive Agreement on Bangsamoro (CAB) သေဘာတူညီခ်က္ကို ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရနဲ႔ မို႐ိုေခါင္းေဆာင္ေတြ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

သေဘာတူညီခ်က္အရ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္ေတြကို ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရက ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ တစ္ျဖည္းျဖည္းတိုးျမႇင့္ေပးသြားမွာျဖစ္သလို၊ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ မို႐ိုလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ MILF ကလည္း တစ္ျဖည္းျဖည္း လက္နက္စြန္႔သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

မေန႔က လက္နက္စြန္႔မႈဟာ ပထမအသုတ္ျဖစ္ၿပီး လာမယ့္ႏွစ္မွာ MILF ရဲ႕ အဓိကတပ္ဖြဲ႕ လက္နက္စြန္႔မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္ရွိတဲ့တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြက ၂၀၂၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ဆံုးထားၿပီး လက္နက္စြန႔္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လက္နက္စြန္႔သူေတြဟာ ေထာက္ပံ့ေၾကး ဖိလစ္ပိုင္ပီဆို ၁ သန္း (ကန္ေဒၚလာ ၁၉၀၀၀) ေထာက္ပံ့ေၾကး၊ ပညာသင္ဆု၊ က်န္းမာေရးအာမခံ စတာေတြ ရရွိမွာျဖစ္သလို၊ အရပ္သားစစ္စစ္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာေရး သင္တန္းေပးဖို႔လည္း ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရက စီစဥ္ထားပါတယ္။

ရာဇ၀တ္မႈစြဲခ်က္ေတြ တပ္ခံထားရသူေတြဟာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ရရွိမွာျဖစ္ၿပီး၊ အစိုးရ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ကို ၀င္ေရာက္ဖို႔ အရည္အခ်င္းျပည့္မီသူေတြကေတာ့ ၀င္ေရာက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္မယ္လို႔ ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ ဒူတာေတးရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအၾကံေပး ကာလီတို ဂါလ္ဗက္ဇ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: AFP