စစ်ခေါင်းဆောင်များ အရှိုက်ထိစေမည့် စီးပွားရေးကို ပိတ်ဆို့ရန် ကျွမ်းကျင်သူများ တိုက်တွန်း

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅၊ ၂၀၂၁
M-Media

-မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ ထိပ်တန်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းပေါင်းများစွာကနေ အကျိုးအမြတ်အများအပြား ရရှိနေပြီး သူတို့အရှိုက်ကိုထိစေမယ့် ပိတ်ဆို့မှုမျိုးတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ ထိပ်တန်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းပေါင်းများစွာကနေ အကျိုးအမြတ်အများအပြား ရရှိနေပြီး သူတို့အရှိုက်ကိုထိစေမယ့် ပိတ်ဆို့မှုမျိုး လုပ်ဆောင်ဖို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

စစ်တပ်ရဲ့ အဓိကစီးပွားရေးလုပ်ငန်းနှစ်ခုဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့စီးပွားရေးဦးပိုင်လိမိတက် (MEHL) နဲ့ မြန်မာ့စီးပွားရေး ကော်ပိုရေးရှင်း (MEC) တို့ကို စစ်ခေါင်းဆောင်တွေက ထိန်းချုပ်ထားတာပါ။

ဒီကုမ္ပဏီနှစ်ခုအောက်မှာ တိုင်းပြည်ရဲ့ အဓိကစီးပွားရေးဖြစ်တဲ့ ကျောက်စိမ်းနဲ့ တွင်းထွက်လုပ်ငန်း၊ ပို့ကုန်သွင်းကုန်လုပ်ငန်း၊ ဘဏ်လုပ်ငန်း၊ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်း၊ ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း၊ ရေနံနဲ့ သဘာ၀ဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း အပါအဝင်၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းပေါင်း ၁၃၃ ခုလောက် ရှိနေပါတယ်။

MEHL ဟာ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ စင်ကာပူနဲ့ အခြားနိုင်ငံက ကုမ္ပဏီတွေနဲ့လည်း ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေပါတယ်။

ပြင်သစ် နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးအဖွဲ့ French Institute of International Relations အာရှဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ ဖရန်ကိုအစ် နီကိုလက်စ်က တိုင်းပြည်ကို နှစ်ပေါင်း ၅၀ နီးပါး အုပ်စိုးမှုအတွင်း ထိပ်တန်း စစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ ကြွယ်၀ချမ်းသာအောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာရွေးကောက်ပွဲမှာ NLD ပါတီ ဒုတိယအကြိမ် တောင်ပြိုကမ်းပြို အနိုင်ရပြီးတဲ့နောက် စစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ သူတို့စီးပွားရေးတွေ စစ်ဆေးခံရတော့မလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေ မြင့်တက်လာတယ်လို့ သူမက ဆိုပါတယ်။

“သူတို့ရဲ့ ကြွယ်၀မှုတစ်ချို့ အန္တရာယ်ရှိလာနိုင်တယ်လို့ သူတို့ မြင်ပုံရပါတယ်။ အာဏာသိမ်းဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တာလည်း ဒီအချက်က တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပါဝင်နိုင်ပါတယ်”
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်တပ်က နိုင်ငံပိုင်ကုမ္ပဏီတွေကို ပြန်လည် ထိန်းချုပ်လို့ရသွားပြီး ပြင်သစ်က Total၊ အမေရိကန်က Chevron ကုမ္ပဏီတို့နဲ့ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်တဲ့ မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာ၀ဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းဆိုရင် တစ်နှစ်ကို ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံလောက် ဝင်ပါတယ်။

အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် ဂျပန်အခြေစိုက် Kirin ကုမ္ပဏီ၊ စင်ကာပူအခြေစိုက် Puma ရေနံကုမ္ပဏီတွေဟာ စစ်တပ်ပိုင်လုပ်ငန်းတွေနဲ့ လုပ်ကိုင်နေမှုကို ပြန်လည်သုံးသပ်သွားမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ International Federation for Human Rights က ဒက်ဘီ စတော့ဟာ့ဒ်က မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အဓိကငွေဝင်လမ်းကြောင်း စီးပွားရေးတွေအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုထပ်လုပ်ပြီး သူတို့အရှိုက်ကိုထိုးဖို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။

စစ်တပ်ပိုင်လုပ်ငန်းအားလုံးနဲ့ လက်တွဲဖြုတ်ဖို့ နိုင်ငံတကာကုမ္ပဏီတွေကို တိုက်တွန်းခဲ့​ပြီး ဒီကိစ္စမှာ စင်ကာပူက အဓိကအခန်းကဏ္ဍကနေပါဝင်တယ်လို့လည်း သူမက ဆိုပါတယ်။
စင်ကာပူဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြီးဆုံး နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူပါ။

“မြန်မာစစ်တပ်က ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တစ်ချို့ဟာ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွေက စပြီး စင်ကာပူမှာ သီးခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားတာတွေ၊ ဘဏ်အကောင့်မှာ ငွေအပ်ထားတာတွေ တော်တော်များများ ရှိပါတယ်။​ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အနည်းငယ်ကဆိုရင် ပိုလို့တောင် များလာပါတယ်” လို့ စတော့ဟော့ဒ်က ပြောပါတယ်။

မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေကို အရေးယူရေးအတွက် စင်ကာပူမှာ အားသာချက်တွေ ရှိတယ်လို့လည်း သူကဆိုပါတယ်။

Justice For Myanmar က ရတနာမောင်ကလည်း စစ်ခေါင်းဆောင်တွေအပေါ် အရေးယူမှု မြန်မြန်ဆန်ဆန်လုပ်ဆောင်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။

“ထိရောက်တဲ့ အရေးယူမှုမျိုး အခုအချိန်မှာ မလုပ်ဘူးဆိုရင် စစ်တပ်ဟာ ပြည်သူအပေါ်မှာ ပိုအကြမ်းဖက်လာပြီး၊ ဒီမိုကရေစီလည်း ခေါင်းထောင်လို့ရတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး”
ဒါပေမယ့် ဒီလိုပိတ်ဆို့မှုတွေဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့စီးပွားရေးကို ထိခိုက်သွားစေမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် နိုင်ငံရေးသုတေသနပညာရှင် ရစ်ချက်ဟော်စီက ပိတ်ဆို့မှုတွေကြားမှာ ၁၀ စုနှစ်ချီ မြန်မာနိုင်ငံကိုအုပ်စိုးခဲ့တဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ အခုတစ်ကြိမ်မှာလည်း ဒီအတွက် ပြင်ဆင်ထားပြီး ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

“ထိခိုက်မှု-ဆုံးရှုံးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျကျနန သုတေသနမလုပ်ဘဲ ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန်လုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းမှုတွေကို ပေါ်လစီချမှတ်သူတွေက ​သတိထားရပါမယ်။ အုပ်စိုးသူတွေရဲ့ မကောင်းမှုကြောင့် မြန်မာပြည်သူလူထု ထိခိုက်ခံစားရတာမျိုးတော့ မဖြစ်ပါစေနဲ့”

Ref: AFP