ကုလအထွေထွေညီလာခံတွင် စစ်ကောင်စီကိုစားလှယ်ကို လက်မခံရန် အမေရိကန်နှင့်​ တရုတ်တို့ သဘောတူထား

စက်တင်ဘာ ၁၄၊ ၂၀၂၁
M-Media

-အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ခန့်အပ်ထားတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်ကို လာမယ့်တစ်ပတ် အထွေထွေညီလာခံမှာ တက်ရောက်စကားပြောခွင့်မပေးဖို့ အမေရိကန်နဲ့တရုတ်တို့ သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့တယ်လို့ သံတမန်သတင်းရင်းမြစ်တွေကို ကိုးကားပြီး Foreign Policy သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါတယ်။

ဒီသဘောတူညီချက်ရဖို့အတွက် တရုတ်နဲ့ အမေရိကန်တို့ဟာ ကန့်လန့်ကာနောက်ကွယ်မှာ တိတ်တိတ်ဆွေးနွေးခဲ့ကြတာလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါဟာ နိုင်ငံတကာရဲ့ သိအမှတ်ပြုမှုရဖို့ ကြိုးပမ်းနေတဲ့ စစ်ကောင်စီအတွက် ထိုးနှက်မှု ဖြစ်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။

သဘောတူညီချက်အရ ကုလဆိုင်ရာ လက်ရှိ မြန်မာကိုယ်စားလှယ် ဦးကျော်မွန်းထွန်းဟာလည်း အထွေထွေညီလာခံမှာ စကားပြောဆိုခွင့်ရမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီညှိနှိုင်းမှုကို ဥရောသမဂ္ဂ၊ အာဆီယံနဲ့ ရုရှားတို့က လက်ခံသဘောတူထားကြတယ်လို့ သံတမန်သတင်းရင်းမြစ်တွေက ဆိုပါတယ်။

လာမယ့်တစ်ပတ်မှာပြုလုပ်မယ့် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုခွင့်ရရေး အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီနဲ့ အဝေးရောက် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG တို့က အပြိုင်ကြိုးပမ်းနေကြတာပါ။

ဒါပေမယ့် အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်တို့ရဲ့ အခုသဘောတူညီချက်ကြောင့် ကုလသမဂ္ဂ အရည်အချင်းစစ်ကော်မတီက နိုဝင်ဘာမှာလုပ်မယ့် ဆုံးဖြတ်ချက် မတိုင်ခင်အထိ ဘယ်သူက မြန်မာနိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုခွင့်ရမလဲဆိုတာ အဖြေပေါ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

၉ နိုင်ငံပါဝင်မယ့် ကုလအရည်အချင်းစစ်ကော်မတီကို စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက် (အင်္ဂါ) နေ့မှာ ထုတ်ပြန်မှာဖြစ်ပြီး ဆွီဒင်က ဥက္ကဌ ဘူတန်၊ ဘဟားမားစ်၊ ချီလီ၊ တရုတ်၊ ရုရှား၊ ဆီရာလီယိုနီ၊ တောင်အာဖရိကနဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့က အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်မယ်လို့ သတင်းထွက်နေပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂမှာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုခွင့်ရရေး အငြင်းပွားမှုတွေရှိနေရင် ဒီအရည်အချင်းစစ်ကော်မတီက သုံးသပ်ဆုံးဖြတ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်မထွက်ခင်အထိ ဦးကျော်မိုးထွန်းက မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုအဖြစ် ဆက်ရှိနေမှာပါ။

အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို လိုလားတဲ့ နိုင်ငံတွေက စစ်ကောင်စီခန့်တဲ့ကိုယ်စားလှယ်ကို လက်ခံရေး အရည်ချင်းစစ်ကော်မတီကို တောင်းဆိုတာမျိုး ရှိလာနိုင်တာကို အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပနိုင်ငံတွေက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အရည်အချင်းစစ်ကော်မတီက ဆုံးဖြတ်ချက်ထွက်မယ့် နိုဝင်ဘာလအထိ လက်ရှိအနေအထားအတိုင်း ဦးကျော်မိုးထွန်းသာ ကုလဆိုင်ရာ မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဆက်ရှိဖို့ လိုလားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

“တတ်နိုင်သမျှ လက်ရှိအနေအထားကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားဖို့ ကျွန်တော်တို့ ဆန္ဒရှိပါတယ်” လို့ ဆွေးနွေးမှုမှာပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ သံတမန်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

ဦးကျော်မိုးထွန်း ဘာပြောလဲ

ကုလသမဂ္ဂမှာ ဘယ်သူ့ကို မြန်မာကိုယ်စားပြုအဖြစ် ထားရှိမလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံကတာအသိုင်းအ၀ိုင်းက ဆွေးနွေးမှုတွေ ပြုလုပ်နေတယ်လို့ ဦးကျော်မိုးထွန်းက အတည်ပြု ပြောဆိုပါတယ်။

အထွေထွေညီလာခံမှာ မိန့်ခွန်းပြောရမယ့် စာရင်းထဲမှာ ကုလကိုယ်စားပြုခွင့်နဲ့ပတ်သက်ပြီး အငြင်းပွားနေတဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ဂီနီနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနည်းတူ မြန်မာနိုင်ငံလည်းပါဝင်ပေမယ့် မိမိအနေနဲ့ မိန့်ခွန်းပြောဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ဦးကျော်မိုးထွန်းက ဆိုပါတယ်။

“အရည်ချင်းစစ်ကော်မတီမှာ ဆွေးနွေးပြီး ထွက်မယ့်အဖြေကို ကျွန်တော်တို့ စောင့်နေတာပါ”

အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်တို့ ရထားတဲ့ သဘောတူညီချက်မှာ ကုလသမဂ္ဂ အ​ထွေထွေညီလာခံပြီးတဲ့အထိ အရည်အချင်းစစ်ကော်မတီမှာ စစ်ကောင်စီခန့် သံအမတ်ကိစ္စ မဆွေးနွေးဖို့နဲ့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဦးကျော်မိုးထွန်းကလည်း အထွေထွေညီလာခံမှာ စကားမပြောဖို့ ပါဝင်ပါတယ်။

အထွေထွေညီလာခံမှာ မြန်မာကိုယ်စားပြုထိုင်ခုံ လွတ်နေမလားလို့ Foreign Policy က မေးမြန်းရာမှာ ဦးကျော်မိုးထွန်းက အတိအကျမပြောနိုင်ဘူးလို့ ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဦးကျော်မိုးထွန်းက ဆက်လက်ကိုယ်စားပြုခွင့်ရမလား၊ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ခန့်တဲ့သူက ကိုယ်စားပြုခွင့်ရမလားဆိုတဲ့ကိစ္စကို နိုဝင်ဘာလအထိ ဆိုင်းငံ့ထားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

“ခိုင်းလုံတဲ့သတင်းကို ပြောရရင် အရည်အချင်းစစ်ကော်မတီက ဒီကိစ္စကို ဆိုင်းငံ့ထားမှာပါ။ လက်ရှိအချိန်မှာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချလို့ မရသေးဘူးလို့ သူတို့ထုတ်ပြန်လိမ့်မယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဦးကျော်မိုးထွန်းက ဆက်ရှိနေမှာပါ” လို့ International Crisis Group ရဲ့ ကုလဆိုင်ရာ ကိုယ်စားလှယ် ရစ်ချက်ဂိုဝမ်က ပြောပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဦးကျော်မိုးထွန်းဟာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) ကို ကိုယ်စားပြုလို့ရမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ရစ်ချက်က ဆိုပါတယ်။

“စကားနည်းရန်စဲဆိုတဲ့ လူကြီးလူကောင်းဆန်ဆန် သဘောတူညီချက်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ လက်ရှိ မြန်မာသံအမတ်ဟာ အရေးပါတဲ့ အထွေထွေညီလာခံမှာ ငြိမ်ငြိမ်လေးနေရမယ်။ စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်တာမျိုး မလုပ်ရဘူးဆိုတဲ့သဘောပေါ့”

Ref: Foreign Policy