အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို လူရာသွင်းနိုင်ရေး ကမ္ဘောဒီးယား၏ကြိုးပမ်းမှု မအောင်မြင်

ဇန်နဝါရီ ၁၅၊ ၂၀၂၂
M-Media

-ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဧပြီလက ရရှိခဲ့တဲ့ သဘောတူညီချက် ၅ ချက် အကောင်အထည်ဖော်ရာမှာ တိုးတက်မှု မတွေ့ရမချင်း အာဆီယံအစည်းအဝေးတွေမှာ စစ်ကောင်စီကိုစားလှယ် မဖိတ်ကြားရေးမူကို အာဆီယံက ဆက်လက် ဆုပ်ကိုင်ထားရမယ်လို့ စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ် လီရှန်လွန်းက ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်ကို ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

မနေ့က လီရှန်လွန်းနဲ့ ဖုန်းပြောဆိုမှုမှာ ဟွန်ဆန်ဟာ အခုလအစောပိုင်းက သူ့ရဲ့ မြန်မာခရီးစဉ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ရှင်းပြခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

လီရှန်လွန်းက အာဆီယံရဲ့ သဘောတူညီချက် ၅ ချက် အကောင်အထည်ဖော်ရေးမှာ တိုးတက်မှု မရှိမချင်း ဒေသတွင်း အဓိကအစည်းအဝေးတွေမှာ စစ်ကောင်စီ ကိုယ်စားလှယ်အစား နိုင်ငံရေးဖက်ကမဟုတ်တဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးသာ ဖိတ်ကြားရမယ်ဆိုတဲ့ အာဆီယံရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဆက်လက် ကျင့်သုံးသွားဖို့ ပြောခဲ့ကြောင်း ဒီကနေ့ စင်ကာပူနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေငြာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့က ရရှိခဲ့တဲ့ သဘောတူညီချက်မှာ အကြမ်းဖက်မှု ချက်ခြင်းရပ်ဆိုင်းရေး၊ အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်ကို မြန်မာ့နိုင်ငံရေး နိုင်ငံရေး နယ်ပယ်က သက်ဆိုင်သူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရေး စတာတွေ ပါဝင်တာပါ။

ဒါပေမယ့် ဒီသဘောတူညီချက်တွေကို စစ်ကောင်စီက အကောင်အထည်ဖော်မှု မရှိပါဘူး။

၂၀၂၂ ခုနှစ် အာဆီယံဥက္ကဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်မယ့် ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်ရဲ့ ဇန်နဝါရီအစောပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်မှာ စစ်ကောင်စီကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီခန့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦး၀ဏ္ဏမောင်လွင်ကို နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများအစည်းအဝေးတက်ဖို့ ဖိတ်ကြားခဲ့ပါတယ်။

ဒီခရီးစဉ်နဲ့ ဖိတ်ကြားမှုကို အာဆီယံနိုင်ငံတွေက လက်မခံတဲ့အတွက် လာမယ့်တစ်ပတ် ကမ္ဘောဒီးယားမှာလုပ်မယ့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများအစည်းအဝေးကို ဖျက်လိုက်ရပါတယ်။

အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ဆုံး​ဖြတ်ချက်ကို ပြင်ဆင်ဖို့ ဘယ်လိုဆွေးနွေးမှုမျိုးကိုမဆို ခိုင်လုံတဲ့ အချက်အလက်တွေအပေါ်မှာသာ အခြေခံရမှာဖြစ်ပြီး အာဆီယံဥက္ကဌအနေနဲ့ စစ်ကောင်စီနဲ့ရော၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အပါအဝင် သက်ဆိုင်သူအားလုံးနဲ့ပါ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ လီရှန်လွန်းက ဟွန်ဆန်ကို အလေးထား ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

“မြန်မာစစ်တပ်ဟာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေနဲ့သာ အပစ်ရပ်ဖို့ ပြောတယ်။ ဒါပေမယ့် အာဆီယံ သဘောတူညီချက် ၅ ချက်က တိုက်တွန်းတဲ့ အကြမ်းဖက်မှု ရပ်တန့်ရေးဆိုတာ တစ်ကယ်တော့ စစ်တပ်က နိုင်ငံရေးအတိုက်အခံတွေ၊ အရပ်သားတွေအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုတွေကို အဓိက ဆိုလိုတာပါ”

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်က မြန်မာနိုင်ငံက အပစ်ရပ်ရေးနဲ့ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီတွေပေးပို့ရေး ကိစ္စတွေမှာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်မယ့် အနေအထားတွေကို လီရှန်လွန်းထံ တင်ပြခဲ့ပါတယ်။

စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ်က အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်ဟာ သက်ဆိုင်သူတွေအားလုံးနဲ့ တွေ့ဆုံခွင့် မရတဲ့အတွက် အပစ်ရပ်ရေးကိစ္စမှာ အာဆီယံနဲ့ အာဆီယံကိုယ်စားလှယ်တို့ ဘယ်လိုအခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်နိုင်မလဲဆိုတာ သေချာမပြောနိုင်ဘူးလို့ ဟွန်ဆန်ကို တုန့်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာကိစ္စ ဟွန်ဆန်ရဲ့ အဆိုပြုချက်တွေကို အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေနဲ့ အကြီးတန်းတာဝန်ရှိသူတွေအကြား ထပ်မံဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်ပြီး အာဆီယံ ဥက္ကဌ ကမ္ဘောဒီးယားအနေနဲ့ အခြား အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ သဘောထားကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစားသင့်တယ်လို့ လီရှန်လွန်းက ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

စင်ကာပူကတော့ မြန်မာကိစ္စမှာ အာဆီယံသဘောတူညီချက် ၅ ချက် အပြည့်အ၀ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး ကမ္ဘောဒီးယားအပါအဝင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်လက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့လည်း လီရှန်လွန်းက ဆိုပါတယ်။

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်ရဲ့ မြန်မာခရီးစဉ်ကို မလေးရှားကလည်း လူသိရှင်ကြား ဝေဖန်ထားပြီး ဟွန်ဆန်အနေနဲ့ မိမိသဘောနဲ့မိမိ ဆောင်ရွက်တာမျိုး မလုပ်သင့်ဘူးလို့ တုန့်ပြန်ထားပါတယ်။

Ref: CNA