မြန်မာစစ်တပ်နှင့် အဆင့်တူလာပြီဖြစ်တဲ့ အစ္စရေး

ဇန်န၀ါရီ ၁၃၊ ၂၀၂၃

M-Media 

-ပါလက်စတိုင်းတွေကို လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်တယ်ဆိုတဲ့ စွဲချက်နဲ့ အစ္စရေးဟာ နိုင်ငံတကာခုံသမာဓိရုံး (ICJ) မှာ ကြာသာပတေးနေ့က စတင်စစ်ဆေးခံခဲ့ရပါတယ်။ 

ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ ဟားမက်စ်ကို လက်တုန့်ပြန်တယ်ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဥ်နဲ့ ဂါဇာမှာ အစ္စရေးက ပါလက်စတိုင်းတွေကို သတ်ဖြတ်နေတာဟာ ရက်ပေါင်း ၁၀၀ ရှိလာပြီဖြစ်ပြီး အသတ်ခံရသူ ၂၃၀၀၀ ကျော်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဂါဇာကမ်းမြှောင်က လူနေအိမ်၊ ဒုက္ခသည်စခန်း၊ ဆေးရုံ၊ စာသင်ကျောင်း၊ အခြေခံအဆောက်အဦးတွေရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကိုလည်း အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးထားပါတယ်။ 

ဂါဇာမှာ လူဦးရေ ၂ သန်းကျော်ရှိပြီး ၁ ဒဿ ၉ သန်းဟာ အစ္စရေးလက်ချက်ကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရကာ ဂါဇာတောင်ပိုင်းမှာ လာရောက်ခိုလှုံနေရပါတယ်။ လက်ရှိ အစ္စရေးဟာ ဂါဇာတောင်ပိုင်းကို အဓိကထားပြီး တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်နေပါတယ်။ 

အစ္စရေးရဲ့ ဒီအကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေဟာ လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုမြောက်တယ်လို့ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံက သတ်မှတ်ပြီး ဒါကို စစ်ဆေးဖို့ ICJ ကို တိုင်ကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ 

ဂါဇာက အစ္စရေးရဲ့ တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မှုဟာ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဂျီနီဗာ သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်ပြီး လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲမှု၊ မြေပြင်တပ်တွေ၀င်ရောက်မှု စတာတွေကို ရပ်တန့်ရေး အရေးပေါ်အစီမံ ဆောင်ရွက်မိန့် ထုတ်ပေးဖို့ တောင်အာဖရိက ရှေ့နေအဖွဲ့က တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

အစ္စရေးရှေ့နေအဖွဲ့ကတော့ တောင်အာဖရိကရဲ့ စွပ်စွဲမှုကို ပယ်ချခဲ့ပြီး ဂါဇာက အစ္စရေးရဲ့ စစ်ဆင်ရေးကို ပုံဖျက်ပြောဆိုတာလို့ ပြန်လည်ချေပခဲ့ပါတယ်။ 

ICJ တရားသူကြီးတွေက ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မကြာခင် ထုတ်ပြန်သွားမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး ရက်အတိအကျ မသိရပါဘူး။ 

ဂါဇာမှာ အစ္စရေးက လူသတ်ပွဲလုပ်နေသလို ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက် နောက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အနောက်ဖက်ကမ်းမှာလည်း အစ္စရေးတပ်တွေနဲ့ တရားမ၀င်အခြေချဂျူးတွေက ပါလက်စတိုင်းတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်မှုတွေ ယခင်ကထက် ပိုမိုပြုလုပ်လာပြီး အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့နောက်ပိုင်း အသတ်ခံရသူအရေအတွက် ၄၀၀ နီးပါး ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။ 

Ref: Aljazeera