Author: editor

        ႏုိင္ငံတစ္ခု တည္ျငိမ္စြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိ္းတက္ႏုိင္ရန္ နုိင္ငံေရး ပတ္ဝန္းက်င္ ေကာင္းမ်ား (Positive Political Ambience) ဖန္တီး ျပင္ဆင္ ထားဖုိ႔လုိသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက တညီတညြတ္တည္း ဆုိၾက၏။ ဒါဆုိရင္ လက္ရွိ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ နုိင္ငံေရးဝန္းက်င္ကုိ ေလ့လာၾကည့္ၾကပါစုိ႔။  

၁။ ႏုိင္ငံသားတုိ႔ ပုိင္ဆိုင္ေသာ အာဏာႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္းမ်ားကုိ အဓမၼ သိမ္းယူျခင္းျဖင့္ စတင္ သေႏၱတည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္ေကာင္စီမွ ျပည္သူတုိ႔ ပုိင္ဆုိင္ေသာ နုိင္ငံေတာ္ အာဏာ အရပ္ရပ္ (ဥပေဒၿပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး) ကုိ စစ္အာဏာ သိမ္းျခင္းျဖင့္ အေျခခံ ရပ္ဝန္းေကာင္း တစ္ခုမွ စတင္ ထြက္ခြာ သြားခဲ့သည္။

ႏုိင္ငံျခား ကုမၼဏီႀကီးမ်ားကုိ ေလ်ွာ္ေႀကးေပးေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသား ျပည္သူတုိ႔၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ငယ္ေလးမ်ားကုိ လုံးဝေလ်ာ္ေႀကး မေပးသည့္ အၿပင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ အသိ အမွတ္ျပဳ ေမာ္ကြန္းဝင္ လက္မွတ္ ေလး တစ္ခု ေတာင္ မေပးဘဲ ျပည္သူပုိင္ သိမ္း သည္ ဟူ၍ အမည္လွလွ ေပးၿပီး ႏုိင္ငံသားမ်ား ပုိင္ဆုိင္ေသာ ဆုိင္ခန္းႏွင့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ အဓမၼ သိမ္းယူသြားၾကသည္။

အဓမၼ ျပည္သူပုိင္ သိမ္းျခင္း ရပ္ဝန္း၏ အက်ဴိးဆက္မ်ားကုိ ၾကည့္ေသာ္ ….

(က) တုိင္းျပည္၏ ကုန္လုပ္ အရင္းအႏွီးမ်ား ျဖစ္ေသာ စက္ရုံ အလုပ္ရုံမ်ားသည္ ျပည္သူပုိင္သိမ္း အစုိးရ၏ စီမံခန္႔ခြဲပုံ ည့ံဖ်င္းမႈေၾကာင့္ တစတစ ပိတ္သိမ္းလုိက္ၾကရသည္။ အဓမၼ ဓားျပ တုိက္သည့္ သဏၭန္ျဖင့္ ျပည္သူ ပုိင္ သိမ္းယူရာတြင္ ကုန္လုပ္ အရင္းအႏွီး (Hardware) ျဖစ္ေသာ စက္ရုံ မ်ားသာ ရရွိသြားၿပီး လုပ္ငန္း လည္ ပတ္ရာတြင္ အေရးပါသည့္ ကုန္လုပ္ ဆက္ဆံေရး (software) ျဖစ္ေသာ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈ ပညာ မပါသြားသည့္ အတြက္ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အားလုံး ဆုံးရႈံး ကုန္ခဲ့ ၾကေသာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္၏ ပုိင္ဆုိင္မႈ (Asset) မ်ား ၿပိဳကြဲကာ ျပည္သူပုိင္သိမ္းၿပီး ႏွစ္ေပါင္း အစိတ္ အၾကာတြင္ အဆင္းရဲဆုံး နုိင္ငံအျဖစ္ ဦးေနဝင္း ကုိယ္တုိင္ ေၾကျငာ ခဲ့ရေလသည္။

(ခ) ျပည္သူပုိင္ အသိမ္းခံရေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံေနၾကသည့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔၏ အတြင္းပစၥည္းမ်ားနွင့္ စုေဆာင္းထားေသာ ေငြေၾကးမ်ားကုိ ေမွာင္ခုိ လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ တဆင့္ ေသာ္၎၊ သက္ဆုိင္ရာ သံရုံးမ်ားမွ တဆင့္ေသာ္၎ တုိင္းျပည္ျပင္ပသို႔ ထုတ္ယူ သြားၾကေသာ အခါ ဒုတိယ အႀကိမ္ (Asset) မ်ား ၿပိဳကြဲကာ တုိင္းျပည္တြင္ အခြံသာ က်န္ပါေတာ့သည္။

(ဂ) သုိ႔ေသာ္ ျပည္သူပိုင္သိမ္း အစုိးရ အေနျဖင့္ အျမင္မွန္ မရဘဲ ႏုိင္ငံျခားသိုိ႔ စြန္႔ခြာသြားသူမ်ား စြန္႕လႊတ္ ခဲ့ၾကေသာ အိမ္ခန္းမ်ား ကုိ ေသာ့တက္ခတ္ၿပီး အုိးအိမ္ခန္းအျဖစ္ ေၾကျငာကာ အစုိးရ ဝန္ထမ္းမ်ားကုိ ေနရာ ခ်ထားေပးေလသည္။ ထုိဝန္ထမ္းမ်ား ပင္စင္ယူေသာ အခါ ထို အိုးအိမ္ တုိက္ခန္းမ်ားကုိ ေရာင္းခ် သြားခဲ့ ၾကေလသည္။ အလကားရ၍ ျမတ္သည္ဟုထင္ေသာ သိမ္းယူထားသည့္ ေျမယာနွင့္ အေဆာက္ အအုံ တခ်ိဳ႔ကုိ ယခု အခါ မူလ ပုိင္ရွင္သုိ႔ ျပန္လည္ ေပးအပ္ေနၾကရ၏။ ေျမယာမ်ား သိမ္းယူစဥ္က ဥပေဒႏွင့္ အညီ မသိမ္း ခဲ့ေလေတာ့ ျပန္လည္ စြန္႔လြတ္ေသာအခါ ပုိင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားစရာမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေလသည္။

(ဃ) တုိင္းျပည္ ျပာပုံ ဘဝေရာက္မွ မွားမွန္းသိေသာ Policy Makers တုို႔သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ပုဒ္မ (၃၅၆) တြင္ နုိင္ငံေတာ္သည္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ တရားဝင္ ရရွိ ပုိင္ဆုိင္ထားေသာ ေရႊ႔ေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္း၊ မေရႊ`့ေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားႏွင္ စပ္လ်င္း၍ ဥပေဒ အရ ကာကြယ္ေပးရမည္ ဟု ထည့္သြင္း ေရးသား လာၾကေသာ္လည္း သူတစ္ပါး၏ ဥစၥာ ပစၥည္းမ်ားကုိ အတင္း အဓမၼ လုယူ၊ ဖ်က္ဆီးတတ္သည့္ ရပ္ဝန္းက တုိင္းရင္းသား ျပည္နယ္ႏွင့္ နယ္စပ္ ေဒသမ်ားတြင္ ယခုတုိ္င္ အားေကာင္းေန ျပန္သည္။

၂။ တဖက္ေစာင္းနင္း ဥပေဒ ေရးစြဲ ျပဳစုသည့္ ရပ္ဝန္း စတင္ ျဖစ္တည္လာျခင္း။

ထုိသူတုိ႔သည္ ဥပေဒမဲ့ ျပည္သူပုိင္ သိမ္းၿပီးေနာက္ ဥပေဒႏွင့္ အနုိင္က်င့္လ်ွင္ တရားမ်ွတ သည္ဟု ယူဆ လာၾကျပန္သည္။ ထုိအခါ ဥပေဒျပဳရာတြင္ လုိက္နာ စံျပဳရမည့္ တရားမ်ွတမႈ ေဘာင္ကုိ ေက်ာ္၍ အိမ္ပုိင္ရွင္ကုိ ဖိႏွိပ္ၿပီး အိမ္ငွားကုိ အသာစီး ေပးထားေသာ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွား ဥပေဒကုိ တဖက္သတ္ ျပဌာန္း လုိက္ေသာေၾကာင့္ အိမ္ငွားမ်ားမွ အိမ္ကုိ ဖယ္မေပးဘဲ အပုိင္စီးယူမႈမ်ား ယေန႔တိုင္ ျဖစ္ေပၚေနပါသည္။

အိမ္ငွား၏ အက်ိဳး အတြက္ ဘက္လိုက္ ျပဌာန္းထားေသာ တရားမ်ွတမႈ ကင္းမဲ့သည့္ တည္ဆဲ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွား ဥပေဒ၏ အက်ဳိးဆက္ကုိ ၾကည့္ေသာ္…

(က) ျမန္မာနုိင္ငံမွ ခ်မ္းသာ သူတုိ႔သည္ ျမန္မာျပည္တြင္ အိမ္ခန္း မဝယ္ရဲေတာ့ဘဲ စကၤာပူ၊ ထုိင္း၊ မေလး၊ ဒူဘုိင္း၊ ေဟာင္ေကာင္၊ တရုတ္ႏွင့္ ဥေရာပ တုိင္းျပည္မ်ားတြင္ လူေန အိမ္ခန္းမ်ား ဝယ္၍ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံ ၾကေလသည္။

(ခ) အခန္းပုိင္ရွင္ အေနျဖင့္ မိမိပုိင္ အခန္းကုိ လက္လြတ္ရႈံးမႈမွ ကာကြယ္ရန္ အတြက္ ႏွစ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ အခန္း ငွားေသာ ဓေလ့ ေပၚေပါက္ လာေသာေၾကာင့္လည္း အိမ္ငွားမ်ား ပုိမုိ အခက္ အခဲ ေတြ႔ၾက ရေလသည္။

၃။ တဆင့္တက္၍ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္ စံညႊန္းမ်ားနွင့္ မကုိက္ညီေသာ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒကုိ ေရးစြဲျပဌာန္း။

လူတုိ႔၏ ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ားကုိ ထိပါးလုိ႔ ရေသာ အခါ ျပည္သူတုိ႔၏ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈကို ဆက္လက္ ထိပါး လာသည္ အထိ အတင့္ရဲ လာၾကေလသည္။ ပင္မ ဥပေဒတြင္ အျပစ္လြတ္ေအာင္ေရးၿပီး ဌာနတြင္း ညႊန္ၾကား ခ်က္မ်ားျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံ၏။ ႏုိင္ငံသားတို႔ အၾကား ေသြးေႏွာ တံဆိပ္ ကပ္ၿပီး မိမိ အေဖႏွင့္ အေမကုိ ေရြး ခ်ယ္ ခြင့္ မရေသာ ကျပား ကေလး ငယ္မ်ားအား ခြဲျခားဆက္ဆံေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသူ၊ တုိင္းရင္းသားႏွင့္ ႏိုင္ငံသား မိဘ တုိ႔မွ ျမန္မာ့ ေျမေပၚတြင္ ေမြးဖြားေသာ ကျပား ကေလးမ်ားမွာ ဧည့္ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ကုန္၏။

တည္ဆဲ ႏုိင္ငံတကာ စံႏွင့္ မညီေသာ ၁၉၈၂ ဥပေဒ၏ အက်ိဳးဆက္ကုိ ၾကည့္ေသာ္ ….

(၁) ျမန္မာ ကျပားမ်ား ႏိုင္ငံျခားသို႔ ထြက္၍ ပညာသင္ၾက၊ အလုပ္ လုပ္ၾကေသာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္အတြက္ လူ သား အရင္း အျမစ္ ဆုံးရႈံး၏။ ဤအေျခ အေနကုိ သိေသာ မေလးရွားက My Second Home Visa ေပးၿပီး လူ သား အရင္း အျမစ္နွင့္ ေငြသား ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံမႈကုိ စုေဆာင္း၏။ ျမန္မာျပည္မွ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အရင္း အႏွီးမ်ား ယိုစီး ထြက္ကုန္၏။

(၂) ၁၉၈၂ မွတြက္ေသာ္ ၃၆ ႏွစ္ၾကာသည့္္တုိင္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္လုိ႔ မၿပီးႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ရခုိင္တြင္ ကမၻာေက်ာ္ ရုိဟင္ဂ်ာ Ethnic Cleansing ျပႆနာ ျဖစ္ေန၏။ ICC သို႔ပင္ အမႈ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္၏။

၄။ ပုတ္သင္ညိဳ အမတ္မ်ားနွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္မ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္း     ။

၁၉၈၇ ခုႏွစ္တြင္ နုိင္ငံေတာ္ ေကာင္စီဝင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးစိန္လြင္က ျပည္သူမ်ား သုံးစြဲေနေသာ ေငြေၾကး မ်ားကုိ တရားမဝင္ ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကျငာၿပီးေနာက္ ထုိေေခတ္ (မ. ဆ. လ)  ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ပါတီ လႊတ္ေတာ္က ထိုေၾကျငာခ်က္ကုိ မဆုိင္းမတြ အတည္ျပဳေပးခဲ့၏။

ေငြဖ်က္သိမ္းမႈေၾကာင့္ နစ္နာေသာ ျပည္သူမ်ား အုံၾကြဖုိ႔ တာစူလာေသာအခါ ေငြေၾကးဖ်က္ သိမ္းမႈ ကုိ အတည္ျပဳ ေပးခဲ့သည့္ လႊတ္ေတာ္၌ ေထာက္ခံမဲ ေပးခဲ့ေသာ ထန္းတပင္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ကပင္ ေငြေၾကး ဖ်က္သိမ္းမႈသည္ ျပည္သူ လူထုကုိ နစ္နာေစေၾကာင္း အဆုိတင္သြင္း ခဲ့ေလသည္။

အက်ဳိးဆက္က နယ္စပ္မ်ားတြင္ ျမန္မာေငြကုိ ယုံၾကည္မႈ မရွိေတာ့ဘဲ ေငြေၾကး လဲလွယ္ ရာတြင္ တန္ဖုိးက် သြားပါေတာ့သည္။ နယ္စပ္မွသြင္းေသာ ကုန္ပစၥည္းမွန္ သမ်ွ ေစ်းတက္ သြားပါသည္။

ထုိသုိ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ကုန္ေစ်းႏႈံး တက္သည့္ ျပႆနာမ်ားကုိ ျပည္သူတုိ႔ အလုူးအလဲ ခံရၿပီးေနာက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ပုဒ္မ ၃၆ ပုဒ္မခြဲ (င) တြင္ တရားဝင္ ထုတ္ေဝထားေသာ ေငြေၾကးကုိ တရားမဝင္ ေငြေၾကး အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း မျပဳရ ဟူ၍ နုိင္ငံေတာ္ အေျခခံမူမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေရးသား လုိက္ရပါေတာ့သည္။

ပုတ္သင္ညဳိမ်ား တက္ေသာ လႊတ္ေတာ္မွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၏ ရလဒ္က ျမန္မာေငြေၾကးကုိ ယုံၾကည္မႈ ကင္းမဲ့သြား ေသာေၾကာင့္ နုိင္ငံျခား ေငြႏွင့္ယွဥ္တုိ္င္း တန္ဖုိး အျမဲ က်ေနေလ့ ရွိ၏။

၅။ ယုန္ေထာင္ေၾကာင္မိ ဥပေဒ ျပဌာန္းေပးသည့္ လႊတ္ေတာ္ ေပၚေပါက္လာျခင္း။

နုိင္ငံသားမ်ား၏ အသက္ အိုးအိမ္ႏွင့္ ပုိင္ဆိုင္မႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္ အညီ အကာ အကြယ္ မေပးႏိုင္သည့္ အစုိးရႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ စံႏႈန္း၊  လူ႔ အခြင့္ အေရး စံႏႈန္း မ်ားႏွင့္ မကုိက္ညီေသာ ဥပေဒမ်ားကုိ တင္သြင္း အတည္ျပဳေပးသည့္ လႊတ္ေတာ္ ရပ္ဝန္းတြင္ မ်ဳိးခ်စ္ အမည္ခံ မ်က္ကန္း ႏိူင္ငံေရး သမားတုိ႔ ေပၚထြက္လာ၏။

အမိန္႔ရ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္တုိ႔က တစ္လင္ တစ္မယား မ်ဳိးခ်စ္ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းရန္ ေဆာ္ၾသ ဆႏၵျပၾက၏။ ဥပေဒ တစ္ခု ေရးစြဲရာတြင္ လုိက္နာအပ္ေသာ ဥပေဒ စံႏႈန္းမ်ားကုိ မသိေသာ ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ားက ထုိဥပေဒ ကုိ ေရးဆြဲ ေပးၾက၏။ လူ႔ အခြင့္အေရး စံႏႈံး၊ ဥပေဒ စံႏႈန္း မ်ားႏွင့္္ တည္စဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ဥပေဒတုိ႔ကုိ မသိေသာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားက ထုိ ဥပေဒ ကုိ အတည္ျပဳေပး ၾကကုန္၏၊

လူ႔ အဖြဲ႔ အစည္း တစ္ခုကုိ ႏွိပ္ကြပ္ရန္ ရည္ရြယ္ေသာ ဥပေဒမ်ိဳးကုိ မေရးစြဲသင့္ေၾကာင္း အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားက ကန္႔ကြက္သည့္ၾကားက မ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒ ျပဳသူမ်ားက မ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒသည္ မည္သည့္ လူ႔ အ ဖြဲ႕ အစည္း ကုိမ်ွ မရည္ရြယ္ ပါဟု ျငင္းဆုိကာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးေအာင္ကုိ (ယခု သာ/ယဥ္ ဝန္ႀကီး) တို႔ ပါဝင္ေသာ လႊတ္ေတာ္က အတည္ ျပဳခဲ့ဲၾကျပီး သမၼတၾကီး ဦးသိန္းစိန္က လက္မွတ္ထုိး ျပဌာန္း ေပးလုိက္သည္။

ထိုဥပေဒျဖင့္ အေရးယူ ခံရေသာ ဘာသာျခား တစ္ဦးမွ မရွိသည့္ အခါ ထုိမ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒကုိ ယုန္ေထာင္ ေၾကာင္မိ ဥပေဒဟု သုံးႏႈံးသည္ကုိ ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ ယုန္ဖမ္းရန္ ရည္ရြယ္ေသာ ဥပေဒ ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ လာ၏။ ကုိယ့္ရႈး ကုိယ္ပတ္ ခ်ိန္တြင္ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ကန္႔ကြက္ ေန သည့္ ၾကားက မရ မက အတည္ ျပဳခဲ့ၾကေသာ ထုိမ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒ ဆုိတာ ႀကီးကုိ ျပန္ျပင္ ဦးမည္ဟု သာ/ယဥ္ ဝန္ ႀကီး ဦးေအာင္ကုိက ဆုိျပန္၏၊ ျမင္သာေအာင္ ေျပာရလ်ွင္ ယုန္ေထာင္ ေၾကာင္မိ ဥပေဒကုိ ယုန္ေထာင္ ယုန္မိ ဥပေဒ ျဖစ္ေအာင္ လည္း ျပင္ဆင္ေရးစြဲရန္ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းက ခြင့္မျပဳပါ။

ထုိ႔ျပင္တဝ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ပုုဒ္မ (၃၆၂၊ ၃၆၃) တုိ႔ အရ နုိင္ငံေတာ္က အသိ အမွတ္ျပဳထားေသာ ဘာသာမ်ားကုိ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ တာဝန္ ရွိသည့္ သာသနာေရး ဝန္ႀကီး ဆုိသူက ဘာသာ ေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရးကုိ စိတ္ထဲ ပါလုိ႔ ုလုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရန္မွ ကင္းေဝးရန္သာ ရည္ရြယ္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား ေျပာျပန္၏။

ထုိသို႔ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒစံ၊ လူ႕ အခြင့္ အေရး စံႏွင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံတုိ႔ကုိ အေလးမထားေသာ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ လႊတ္ေတာ္မ်ဳိးသည္ တရားမ်ွတမႈ မရွိေသာ ဥပေဒမ်ားကုိ ဆက္လက္ ျပဌာန္းၿပီး တိုင္းျပည္ကုိ မတည္ မျငိမ္ျဖစ္ေအာင္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနဦးမည္သာ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားမ်ွတမႈ (Justice) မရွိပါဟု ျမန္မာ့ နုိင္ငံေရးေလ့လာသူမ်ားက တစုိက္မတ္မတ္ ေျပာေန ၾကျခင္းသည္လည္း အထက္ပါ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွားဥပေဒ၊ ၁၉၈၂ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒႏွင့္ မ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒ တုိ႔ကုိ ဖတ္ရႈ ႀကည့္ၿပီး ေျပာဆုိေန ၾကျခင္းျဖစ္၏။

၆။ စီရင္ခ်က္ခ်ရန္ အိတ္ပိတ္စာ ဖြင့္ဖတ္ေပး ရေသာ တရားစီရင္ေရး ရပ္ဝန္း။

လက္ရွိ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္၏ သရုပ္သကန္ကုိ ဟာသသရုပ္ေဆာင္ ေအာင္ရဲေထြး သတ္မႈတြင္ တရားရွင္ လႊတ္ေပးလုိက္သည္ကုိ ၾကည့္ရုံျဖင့္ အလြယ္တကူ သေဘာေပါက္နုိင္ပါသည္။

ဒုတိယ အခ်က္ေထာက္ျပခ်င္တာက အင္ဒင္းရြာ လူ အစုလိုက္ အျပဳံလုိက္ သတ္မႈကုိ ေဖၚထုတ္သည့္ သတင္း ေထာက္မ်ားအား နုိင္ငံေတာ္ လ်ွဳိ႔ ဝွက္ခ်က္ ေပါက္ၾကားမႈျဖင့္ တရားစြဲ ေထာင္ခ်ေသာ အခါ လူ အစု လုိက္ အျပဳံလုိက္ ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က လ်ွဳိ႔ဝွက္စြာ သတ္သည့္ အဓိပၸါယ္ ထြက္ေစ၏၊

ဦးကုိနီ အမႈ ရုံးခ်ိန္းတြင္ တရားေရး ဌာနကုိ ထမင္းဝေအာင္ စားခုိင္းသူမ်ားလည္း အေရးယူျခင္း မခံၾကရ။

တရားစီရင္ေရးကုိ အစုိးရက စြက္ဖက္သည့္ ရလဒ္က တရားေရး မ႑ိဳင္ကုိ ျပည္သူတုိ႔ ယုံၾကည္မႈ မရွိၾကေတာ့ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ နုိင္ငံတစ္ခုကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္ေသာ (Justice) တရား မ်တမႈကုိ တရားေရးဌာနက ေစာင့္ထိန္းထားသင့္သည္။

၇။ ဘာသာတရား၏ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကုိ မေလးစားသာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာ၏။

        ပရြက္ဆိ္တ္တစ္ေကာင္ေတာင္ သတ္ခြင့္ မရွိေသာ ဘာသာတစ္ခု၏ ေခါင္းေဆာင္က လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္သူတုိ႔အား ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား ေျပာၾကားသလုိ လူ႔ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုကုိ စား စရာ၊ ေနစရာ မရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟူ၍လည္း ႀကဳံးဝါးလုိက္ေသာအခါ လက္ခုပ္ ၾသဘာ ေပးသူမ်ား အလြန္ ေပါမ်ားသည္ကုိ အံ့ၾသဘြယ္ရာ ေတြ႔ရ၏။

ဘာသာတရား၏ တားျမစ္ခ်က္၊ ဥပေဒတုိ႔၏ ကန္႔သတ္ခ်က္တို႔ကုိ ေက်ာ္လြန္၍ အမုန္းတရား ေဟာ ၾကားေသာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ နုိင္ငံ အႏွံ႔တြင္ ဘာသာျခား မဝင္ရ ဆုိင္းဘုတ္မ်ား ပလူပ်ံ ေအာင္ ေထာင္လာၾက၏။

ဘာသာ သာသနာ ဆိုင္ရာ ျပစ္မႈမ်ားႏွင့္ ဆုိင္ေသာ ရာဇသတ္ႀကီး အခန္း (၁၅) ပါ ပုဒ္မ ၂၉၅၊ ၂၉၅ (က)၊ ၂၉၆၊ ၂၉၇၊ ၂၉၈ တုိ႔သည္ လူမ်ားစု ကုိးကြယ္ေသာ သာသာႀကီးကုိ ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္သာ အသက္ ဝင္ၿပီး လူ နည္းစု ကုိးကြယ္ေသာ ဘာသာ သာသနာကုိ ဖ်က္ဆီးသူ၊ ေဆာ္ကားသူမ်ား အတြက္ စာအုပ္ထဲမွာ သာ ရွိေသာ ဥပေဒတုိ႔ ျဖစ္ကုန္၏။

အမိန္႔ရ အမုန္းတရား လြတ္လပ္စြာ ပြားခြင့္ ရျခင္း၏ ရလဒ္မွာ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံမႈ မ်ားကုိ တားဆီးေသာ ျပည္တြင္း မျငိမသက္္မႈ မ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆင္းရဲတြင္း နက္ေစ၏။

၈။ ဆြံ႔အ နားမၾကားသည့္ အျပင္ မ်က္ေစ့ပါ ကန္းေသာေခါင္းေဆာင္တုိ႔ ေပၚေပါက္လာျခင္း။

တခါက မ်က္ေစ့ တဖက္ လပ္ေနေသာ ေရတပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ တစ္ဦးသည္ စစ္ပြဲကုိ ရပ္တန္႔ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေထာင္ျပေသာ အခ်က္ျပ အလံကုိ မျမင္ဟန္ ေဆာင္ၿပီး စစ္ပြဲကုိ ဆက္တုိက္၏။ ထုေျခလႊာ တင္ရေသာ အခါ လပ္ေနေသာ မ်က္ေစ့ ဘက္မွ အလံျပ၍ မျမင္ပါဟုဆုိေသာေၾကာင့္ American Idiom တစ္ခု ေပၚထြက္လာ၏။ Authorities were turning a blind eye to the human rights. ဟူ၏။

နားေကာင္းေသာ၊ မ်က္ေစ့ ႏွစ္ဖက္လုံးျမင္ေသာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္တုိ႔သည္လည္း တုိင္းျပည္တြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ မတရား မႈမ်ားကုိ မၾကားဟန္၊ မျမင္ဟန္ ေဆာင္ကုန္ၾက၏။ မတရားမႈ ျပဳသူႏွင့္ ခံရသူ အၾကား၊ ၾကားေန ဝါဒ က်င့္သုံးသူပါ ဟူ၍လည္း ဆင္ေျခ ေပးေသာ ေခါင္းေဆာင္လည္း က်ြနု္ပ္တုိ႔၏ ျမန္မာ ျပည္ႀကီးတြင္ ရွိ၏။ မတရား ျပဳမႈကို မသိ က်ိဳးက်ြန္ ျပဳသူသည္ က်ဴးလြန္သူ ကုိ အားေပး၊ အားေျမွာက္ ျပဳရာ ေရာက္၏။

ကမၻာသိ လူ႔ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ မတားျမစ္ဘဲ ႏူတ္ဆိပ္ကာ ၾကားေနခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးသည္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ထိုအျပစ္ အတြက္ ယခုထက္ တန္ဖုိးႀကီးႀကီး ပုိမုိ ေပးဆပ္ရန္ ရွိေသး၏။ နုိင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီးတြင္ ကန္႔ကြက္မဲ ေပးမည့္ ႏုိင္ငံတုိ႔က တုိင္းျပည္ အတြင္းရွိ လုပ္ပုိင္ခြင့္ တုိ႔ကုိ ေမ်ွာ္လင့္ကုန္၏။ ဗီတုိ အာဏာ ပုိင္ေသာ ႏိုင္ငံ ႀကီးကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သယံဇာတ တုိ႔ကုိ မ်က္ေစာင္း ထုိးေလ၏။

၉။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤရပ္ဝန္းတြင္ ျဖစ္ထြန္း အားသန္ေနေသာ အႏႈတ္ လကၡဏာမ်ား။

        (က) ဆြံ႔အ နားမၾကား သည့္အျပင္ မ်က္ေစ့ အျမင္ပါ မႈံဝါးေနေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္ေန၏။

(ခ) ႏုိင္ငံေရး က်ပ္ မျပည့္ေသာ မ်ိဳးခ်စ္မ်ား ရွိ၏။

(ဂ) နုိင္ငံတကာ ဥပေဒ စံမ်ားႏွင့္ မယဥ္ပါးေသာ ဥပေဒ ပညာရွင္ အမ်ားစု ရွိ၏။

(ဃ) မဲဆြယ္စဥ္က ဘာသာ လူမ်ိဳး မခြဲျခား ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ အတြင္း ေရာက္ေသာအခါ

လူမ်ိဳးတူ ဘာသာတူ သူ မ်ားကုိသာ ကုိယ္စားျပဳေသာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မင္းမ်ားလည္း  ရွိ၏။

(င) ဥပေဒက မည္သို႔ပင္ ဆုိေစကာမႈ အထက္က ေပးပုိ႔ထားေသာ အမိန္႔စာကုိ စီရင္ခ်က္ အျဖစ္

ဖတ္ျပသည့္ တရားသူႀကီးမ်ား လည္းရွိ၏။ တရားစီရင္ေရး က႑တြင္ အဂတိ လုိက္စားမႈက ေတာ့

ဆုိဖြယ္ မရွိ။ အစဥ္ အလာ၊ ရုိးရာ ဓေလ့ ျဖစ္လ်ွက္ ရွိ၏။

(စ) တရားခံကုိ ျမင္လ်ွက္ ဖမ္း၍ မမိေသာ ရဲမ်ား လည္းရွိ၏၊ ရာဇသတ္ႀကီး စာအုပ္ အခန္း (၁၅) ပါ

ပုဒ္မ တုိ႔သည္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ထိပါးေဆာ္ကားသူမ်ားကုိသာ ကပ္ေသာ ပုဒ္မတို႔ ျဖစ္ကုန္၏။

(ဆ) ဖြဲ႔စည္းပုံက အပ္ႏွင္းထားေသာ အာဏာကုိ အျပည့္ အဝ အသုံး မခ်တတ္ေသာ ရုပ္ေသး သမၼတ

လည္း ရွိ၏။

(ဇ) ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ မသိ၍ မလုိက္နာေသာ၊ ထို႔ထက္မက ခ်ိဳးေဖါက္ေသာ အစုိးရ အဖြဲ႔ဝင္

ဝန္ႀကီးမ်ားလည္း ရွိကုန္၏။

(စ်) သတ္ျခင္း ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ လုျခင္း ယက္ျခင္း တုိ႔သည္ မဆန္း ဆုိသည့္ သူမ်ားလည္း အမ်ဳိးသား

ႏိုင္ငံေရးတြင္ တြင္က်ယ္စြာ ပါဝင္ေနၾက၏။

(ည) အစုိးရနွင့္ လႊတ္ေတာ္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ တည့္မတ္ရန္ အားေကာင္းသည့္ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔

အစည္းႏွင့္ မီဒီယာမ်ားလည္း မရွိပါ။

၁၀။ ျမန္မာျပည္ႀကီး အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ အရင္ဆုံး ထုိရပ္ဝန္းမ်ားကုိ

     ေကာင္းေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးပါ။

အကယ္၍ အသင္သည္ ထုိသို႔ေသာ အဖက္ဖက္က ယိုယြင္းေနေသာ ရပ္ဝန္းမ်ားကုိ မျပဳျပင္ဘဲ ျမန္မာ နုိင္ငံသည္   ေနာင္ အႏွစ္ ၂၀ အၾကာတြင္ စကၤာပူကုိ ေက်ာ္တက္မည္ဟု ေျပာအ့ံ၊ ထုိ အေျပာသည္ ႏိုင္ငံ တကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အၾကား အပ်င္းေျပ ဟာသ တစ္ခုထက္ ပိုမည္ဟု မထင္။

ဤစာရႈသူ အေနျဖင့္ ေမ့ေမ့ ဆႏၵမ်ား အမွန္တကယ္ ျပည့္ဝေစခ်င္လ်င္ ေဖၚျပပါ ရပ္ဝန္းမ်ား ေကာင္း မြန္လာေအာင္ ေမေမ တစ္ဦးတည္းကုိသာ အားကုိး မေနဘဲ။ ႏႈတ္၏ ေစာင္မျခင္း၊ လက္၏ ေစာင္မျခင္းမ်ား အျပင္ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔ အစည္းႏွင့္ မီဒီယာမ်ား ဒီ့ထက္ ပုိမုိ အားေကာင္း လာေအာင္ ကုိယ္တုိင္ ဝုိင္းဝန္း ကူညီ ၾကပါရန္ တုိက္တြန္းအပ္ပါသည္။

ေလးစားစြာျဖင့္

ေမာင္သမာဓိ