ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး၁၃၅မ်ိဳးရွိမရွိအျငင္းပြားေနေသာကိစၥကို အစိုးရအဖြဲ႔ႏွင္႔ လႊတ္ေတာ္ကုိတင္ျပၿပီး အတည္ျပဳ ဆုံးျဖတ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ျပည္သူ႔ အင္အားဦးစီးဌာန၊ ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာညီညီက ေနျပည္ေတာ္ သဂၤဟဟုိတယ္မွာ က်င္းပေသာ သန္းေခါင္စာရင္း နည္းပညာရပ္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံတကာအႀကံေပးဘုတ္အဖြဲ႔၏ ႏုိင္ငံတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီးမွာ ေျပာၾကားခဲ႔ပါသည္။
လြတ္လပ္ေရးေၾကညာစာတမ္း
“ ၅။ ငါတို႔၏ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးသည္ မည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၊ တစ္ဖြဲ႔တစ္သင္း၏ အေမြအႏွစ္မဟုတ္၊ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ပုဂၢိဳလိကအပိုင္းပစၥည္းမဟုတ္၊ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ တစ္ဖြဲ႕ တစ္သင္းက ခ်ဳပ္ကိုင္အႏုိင္သိမ္းယူ အက်ဳိးခံစားအပ္ေသာ ႏိုင္ငံမဟုတ္။ အတိတ္ကာလက လည္းေကာင္း၊ ယခုမ်က္ေမွာက္တြင္လည္းေကာင္း ေနာင္လာလတၱံေသာ အနာဂါတ္ကာလ၌ လည္းေကာင္း ငါတို႕ျပည္ေထာင္စုၾကီးအတြင္း၌ မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ ၾကီးငယ္ေ၀းနီး က်ားမ မျခား သစၥာေတာ္ခံ ႏိုင္ငံသားဟူသေရြ႕တုိ႕၏ အေမြအႏွစ္ပိုင္ပစၥည္း အက်ဳိးခံစားရာျဖစ္သည္ဟူေသာ လူ႕ဘာသာ လူ႕တရားႏွင့္အညီ ကမၻာဦးကာလ လူတုိ႕၏ ပထမစည္းရုံးမႈ၌ လူအေပါင္းတို႕၏ သေဘာဆႏၵအရ လူ႕အ၀န္း၏ အက်ဳိးကို ေကာင္းစြာေဆာင္ရြက္ႏုိင္အံ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို ေရြးေကာက္၍ သမၼတတင္ေျမွာက္ၾကေသာ မေဖာက္မျပန္ မစြန္းမၿငိ ပကတိ သန္႔ရွင္းျဖဴစင္ေသာ မူလ လူ႔၀ါဒႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ စည္းကမ္းဥပေဒေသခ်ာထင္ရွားစြာ ပိုင္းျခား သတ္မွတ္တူညီေသာတရား တူညီေသာ အခြင့္အေရး၊ တူညီေသာ အဆင့္အတန္းမ်ားျဖင့္္ ကမၻာအရွည္တည္စိမ့္ေသာငွာ လူ႕အေပါင္း၏ဆႏၵ သာလွ်င္ အဓိကျဖစ္ေသာ သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတည္းဟူေသာ ျမတ္ေသာအျဖစ္ကို လက္ဆုပ္ လက္ကိုင္ ငါတို႕အပိုင္ရျပီ။”
အထက္ပါ ေဖၚျပခ်က္သည္ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ျမန္မာ႔လြတ္လပ္ေရးေၾကညာစာတမ္းမွ အပိုဒ္တစ္ပိုဒ္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ႔လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လူမ်ိဳး၊ဘာသာ ခြဲျခားျခင္းမရွိဘဲ၊ အသက္စြန္႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ႔ၾကရာ၊ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ တူညီေသာ အခြင့္အေရး၊ တူညီေသာ အဆင့္အတန္းမ်ား ရိွၾကသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႔၏ လူအေပါင္းတို႔၏ဆႏၵႏွင္႔ အေမြအႏွစ္ ျဖစ္ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားအေၾကာင္းမ်ားကို ေျပာဆို၊ ေဆြးေႏြးၾကသည္႔အခါ ျမန္မာ႔လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈသမိုင္းကို မေမ႔အပ္ေပ။
၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ လြတ္လပ္ေရးေက်ာက္တိုင္ အုတ္ျမစ္ခ် အခမ္းအနားမွာ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ၿပီး၊ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ႔ပါသည္။ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ မြန္၊ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း၊ ကယား အားလံုးသည္ အညီအမွ် အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးက ပိုင္တာမဟုတ္ေၾကာင္း၊ လူမိ်ဳးအားလံုး အဖြဲ႔အစည္းအားလံုးက ပိုင္ေၾကာင္း မိန္႔ၾကားခဲ႔ပါသည္။
၁၉၄၇ခုႏွစ္၊ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ
၁၉၄၇ခုႏွစ္၊ ဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲရန္ လမ္းညႊန္ခ်က္ (၇)ခ်က္အနက္ “ဤဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ လူနည္းစုမ်ားအဖို႔ လံုေလာက္ေသာ ကာကြယ္ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းျပဌာန္း ထားရိွရမည္။”ဟူ၍ ေဖၚျပခ်က္ကိုလည္း သတိခ်ပ္အပ္ပါသည္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္းဆန္းႏွင္႔ ဦးႏုလက္ထက္
“ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသက္ရိွထင္ရွားရွိစဥ္ကာလနဲ႔ဦးႏုအုပ္ခ်ဳပ္တဲ႔ကာလေတြမွာလူမ်ိဳး၁၃၅မိ်ဳးဆိုတာ မရိွခဲ့ပါဘူး။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း အာဏာရၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းက်မွ လူမ်ိဳး ၁၃၅ မ်ိဳးဆိုတာျဖစ္လာတာပါ။ နဝတ၊ နအဖ ေခတ္ေတြမွာလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း မူအတုိင္း ၁၃၅မ်ိဳးပဲ။ ဒီမူကိုပဲျပန္ယူေနတယ္။ အရင္ကလည္း၇တိုင္း၊၇ျပည္နယ္၊ ခုလည္း၇တိုင္း၊၇ျပည္နယ္ပဲ ျပန္သံုးေနတယ္။ ဘာမွ်မထူးျခားပါဘူး။ လမ္းေဟာင္းအတိုင္း ျပန္ေလွ်ာက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဆလမူေတြကို ျပည္သူလူထု အမ်ားစုက လက္မခံဘူး။မႀကိက္ၾကဘူး။အခု ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဒီအတိတ္က သခန္းစာကသခန္းစာေတြကိုယူၿပီး၊ ပစၥဳပၸန္မွာအမ်ိုးသား ညီညႊတ္ေရးကိုျပန္လည္ တည္ေဆာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ မဆလတစ္ပါတီေခတ္တုန္းက အတိုင္း ဆက္လက္စြဲကိုင္ထားမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ စိုးရိမ္စရာေတြ ျဖစ္လာပါလိမ္႔မယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ ၂မိ်ဳးစလံုးက အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင္႔ျမတ္ေရးကို လုပ္မွ ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ ေကာင္းလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု နိုင္ေငြသိမ္းက သေဘာထားအျမင္ ေပးခဲ့ဘူးပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္းဆန္းႏွင္႔ ဦးႏုလက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ၁၃၅မ်ိဳး မရိွခဲ႔ပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း လက္ထက္တြင္ တီထြင္လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး ၁၄၄မ်ဳိး
ျပည္ထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရမွ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားကို ရည္ညြန္းရာတြင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ုိး ၁၀၀ေက်ာ္ဟုလည္းေကာင္း၊တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး ၁၃၅မ်ုိးဟုလည္းေကာင္း၊၊ ေဖာ္ျပေလ့ရွိပါသည္။ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႕အင္အားဦးစီးဌာန၏ ၉-၁၂-၁၉၇၂ရက္စဲြပါ ပုံစံေရးသြင္းရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္၌ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ၁၄၄မ်ဳိးေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
ထုိ႔အျပင္၂၃-၂-၁၉၇၃ရက္စြဲပါႏိုင္ငံပိုင္ ေန႔စဥ္သတင္းစာမ်ားတြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး၁၄၃မ်ဳိး ရွိေၾကာင္း တရား၀င္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ၁၉၇၃ခုႏွစ္၊မတ္လ ၁၆ရက္ေန႔တြင္ ဗဟိုသန္းေခါင္စာရင္း၏ လူမ်ိဳးစုစာရင္း ထုတ္ျပန္ေသာအခါ ၁၀၈မ်ိဳး ျဖစ္လာခဲ႔ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစာရင္းကို ကိုးကား ေဖၚျပရာတြင္ လူမ်ိဳး၁၀၀ေက်ာ္ဟူ၍ မေရမရာ သံုးႏႈန္းခဲ႔ၾကရသည္ကိုလည္း သတိျပဳမိပါသည္။ ၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္ ဓႏုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္သိန္းက လူမ်ိဳးစု၁၃၅မ်ိုးစာရင္းကို မည္သည့္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ျပဳစုျခင္းကို လႊတ္ေတာ္တြင္ ေမးျမန္းခဲ႔ရသည္အထိ ပြင္႔လင္းျမင္သာမႈ မရိွခဲ႔ပါ။ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ဗဟုိေကာ္မတီဌာနခ်ဳပ္၏ ညွိႏႈိင္းေပးခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး၁၃၅မ်ိဳးေပၚေပါက္လာေၾကာင္း လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင္႔ျပည္သူ႔အင္အား ဝန္ႀကီးဌာန ဒုဝန္ႀကီးဦးဝင္းျမင္႔က လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးခ်က္တြင္ ေျဖၾကားခဲ႔ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး၉မ်ဳိး ျဖဳတ္ခ်ခံခဲ့ရသည္။ ဆလုံ(ပသွ်ဴး) ရခုိင္စစ္တေကာင္း၊ ျမန္မာမြတ္စလင္၊ ေျမဒူးစေသာလူမ်ဳိးမ်ားကို ျဖဳတ္ခဲ့ပါသည္။ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး၁၃၅မ်ဳိးစာရင္းကို သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား ၉မ်ိဳးကိုျဖဳတ္ခဲ့ျခင္းကို ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါသည္။ သက္ဆုိင္ရာ၀န္ၾကီးဌာနမွ ေျဖရွင္းခ်က္ ထုတ္သင့္ပါသည္။ ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင္႔ရိွ-မရိွ စိစစ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ကြဲလြဲမႈ
“လူမ်ိဳးစု ထုတ္ျပန္ေသာစာရင္းတြင္ မ်ိဳးႏြယ္စုႏွင္႔ လူမ်ိဳးကြဲကြဲျပားျပား သတ္မွတ္လိုက္ပါက လူမ်ိဳး၁၃၅မ်ိဳး ရိွမည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ယခုကြဲျပားမႈ အမ်ားအျပား ေဖၚျပျခင္းသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကား ကြဲလြဲမႈ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ေၾကာင္း မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (A.M.D.P) ဦးႏိုင္ေငြသိမ္းက ၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ႔ပါသည္။
ခ်င္း
၁၄-၁၁-၂၀၁၃ရက္တြင္ ဟားခါးျမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားညီလာခံတြင္ ခ်င္း၅၃မ်ဳိး မရွိေၾကာင္း၊ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ လူမ်ိဳးေနရာ၌“ခ်င္း”ဟူ၍သာ ထည့္သြင္းရန္ခ်င္းအမ်ဳိးသားညီလာခံ တက္ေရာက္သူမ်ားက သေဘာတူၾကပါသည္။နာဂလူမ်ိဳးမ်ားကို ခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္စု၅၃စုတြင္ ပါဝင္ေသာ မိ်ဳးႏြယ္စုအျဖစ္ ထည္႔သြင္းျခင္းကိုလည္း နာဂလူမ်ိဳးမ်ားက လက္မခံၾကပါ။ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားဟူေသာ အမည္ေနရာတြင္ ဇိုမီးတိုင္းရင္းသားဟူေသာ အမည္ကို ေျပာင္းလဲရန္ တင္ျပမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဇိုမီးအမိ်ဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေျပာၾကားခဲ႔ဘူးသည္။
ၿမိဳ
ၿမိဳဳလူမ်ဳိးမ်ားကလည္း သီးျခားတုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု၀င္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေစလုိၾကပါသည္။ ၿမိဳတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားသည္သန္းေခါင္စာရင္းႏွင့္ႏုိင္ငံသားမွတ္ပုံတင္မ်ားျပဳလုပ္ရာတြင္လူမ်ဳိးအည္ကိုလြဲမွားစြာ ထည့္သြင္းေနျခင္း မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း ၿမိဳ(ခမီ) စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕က ၂၈-၁၁-၂၀၁၃ရက္ေန႔က ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ရုံးခန္းတြင္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
ရွမ္း
ရွမ္းၾကီးဆုိလွ်င္တုိင္းလုံႏွင့္ရွမ္းၾကီးပါ၀င္ေနေၾကာင္းတုိင္းခႏၱီးတြင္တိုင္းခႏၱီး၊ခႏၱီးရွမ္းပါေနေၾကာင္း၊ ရွမ္းနီတြင္ ရွမ္းကေလး၊ တိုင္းလ်န္၊ ရွမ္းဗမာ၊ ရွမ္းနီေလးမ်ဳိးပါ၀င္ေၾကာင္း၊ သမိုင္းေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ ေသခ်ာစြာ စိစစ္သင့္ေၾကာင္း၊ တိုင္းလိုင္(ရွမ္းနီ) အမ်ဳိးသားမ်ား ဖြံျဖိဳးတုိးတက္ေရးပါတီမွ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ေျပာၾကားခ်က္အခ်ိဳ႕ျဖစ္ရာ၊တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင္႔ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းမရိွဘဲ၊ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ဗဟုိေကာ္မတီဌာနခ်ဳပ္မွ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေရးရာ ေကာ္မတီ၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မွ်သာလွ်င္ ျဖစ္ပါေတာ႔သည္။ တစ္နည္းအားျဖင္႔ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ အတည္ျပဳခဲ႔ေသာ လူမ်ိဳးစာရင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေနာက္ေၾကာင္းကို မသိဘဲ၊ ထပ္ခါထပ္ခါ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ၁၃၅မ်ိဳးကို အတည္ျပဳ ေျပာဆို ေနၾကျခင္းအားျဖင္႔ အမွန္ဟု ထင္လာၾကသည္။ ထုိသို႔တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး စာရင္း ၁၃၅မ်ဳိးကို အေသဆုပ္ကိုင္ထားသျဖင့္၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစာရင္း ကုိျပန္လည္စိစစ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ၾကပါသည္။ ဤသည္တို႔မွာ အေၾကာင္းအရာအရ တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဥပေဒရႈေဒါင္႔မွလည္း သံုးသပ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒ
၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိ္င္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒပုဒ္မ-၃(၁)တြင္ “ (၁) အေျခခံဥေပဒပုဒ္မ-၁၁ အလုိ႕ငွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတုိင္းရင္းသား တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးဆိုသည္မွာ ကခ်င္၊ ကရင္ (ကယား)၊ ခ်င္း၊ ျမန္မာ၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ သို႕တည္းမဟုတ္ ရွမ္းလူမ်ဳိးကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၈၂၃ခုႏွစ္ (ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၈၅ခုႏွစ္) မတုိင္မီကာလမွစ၍ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမတစ္ခုခု၌ မိမိတုိ္႕၏ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ ျဖင့္အေျခစိုက္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားကိုလည္းေကာင္း ဆုိလုိသည္”ဟု ျပဌာန္းခ်က္ရွိခဲ့ပါသည္။ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး(၈)မိ်ဳးႏွင္႔ ၁၈၂၃ခုႏွစ္(ျမန္မာသကၠရာဇ္၁၁၈၅ခုႏွစ္) မတုိင္မီကာလမွစ၍ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါ၀င္ေသာ နယ္ေျမတစ္ခုခု၌ မိမိတုိ္႕၏ ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ ျဖင့္အေျခစိုက္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားကိုတိုင္းရင္းသားမ်ားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းျဖစ္ပါသည္။ျပည္႔စံုေသာ“တိုင္းရင္းသား”အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္ကိုအဆိုပါ ဥပေဒတြင္သာေတြ႔ရိွရပါသည္။၁၉၈၂ခုႏွစ္တြင္္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို ျပဌာန္းေသာအခါ၊ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒကို ရုပ္သိမ္းခဲ႔ရာ၊ “တိုင္းရင္းသား” အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္ေပ်ာက္ခဲ႔ရပါသည္။ မည္သို႔ျဖစ္ေစ “၁၈၂၃ခုႏွစ္မတိုင္မီက ”သတ္မွတ္ခ်က္သည္ အေရးႀကီးေၾကာင္း သိသာပါသည္။ အဂၤလိပ္-ျမန္မာပထမစစ္ မတိုင္မီက အခ်ိန္ကာလကို ပိုင္းျခား သတ္မွတ္ထားျခင္းျဖစ္ သည္။
၁၉၈၂ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားဥပေဒ
၁၉၈၂ခုႏွစ္တြင္္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ျပဌာန္းသည္႔အခါ၊ ပုဒ္မ-၃တြင္ “ ႏုိင္ငံေတာ္တြင္ ပါ၀င္ေသာနယ္ေျမတစ္ခုခု၌ျမန္မာ သကၠရာဇ္၁၁၈၅ခုႏွစ္၊ခရစ္သကၠရာဇ္၁၈၂၃ခုႏွစ္မတုိင္မွီ ကာလမွစ၍ ပင္ရင္းႏုိင္ငံအျဖစ္ အျမဲေနထိုင္ခဲ့ေသာ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ရွမ္းစေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္သည္”ဟု ေျပာင္းလဲ ျပဌာန္းခဲ့ရာ၊ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈဥပေဒတြင္ “တုိင္းရင္းသား” အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ကို္ “ ျမန္မာႏိုင္ငံသား” အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္လိုက္ပါသည္။ ၁၉၈၂ခုႏွစ္တြင္္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ႔ၿပီး၊ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒကို ရုပ္သိမ္းခဲ႔ရာ၊ “တိုင္းရင္းသား” အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္ ေပ်ာက္ခဲ႔ရပါသည္။
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ဥပေဒ
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏ အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ဥပေဒတြင္ “ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား” ဆုိသည္မွာျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏုိ္င္ငံေတာ္တြင္ ပင္ရင္းႏုိင္ငံအျဖစ္ အျမဲေနထုိင္ခဲ့ၾက ေသာ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ယင္းတုိ႕၏ မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားကို ဆိုသည္။ ယင္းစကားရပ္တြင္ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ား ႏွင့္ ဧည့္ႏုိင္ငံသားမ်ား မပါ၀င္ ”ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားရာ၊ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိ္င္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒပုဒ္မ-၃(၁)ကဲ့သို႕ ဥပေဒအရ ျပည့္စုံေသာ အဓိပၸာယ္ ဖြင္႔ဆိုခ်က္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ႔ပါ။ ၁၈၂၃ခုႏွစ္မတုိင္မီွက စာသားကို သိသိသာသာ ျဖဳတ္ထားသည္ကို သတိျပဳအပ္ပါသည္။ ၁၈၂၃ခုႏွစ္ကို ပိုင္းျခားျခင္းသည္ အဓိပၸါယ္ရိွပါသည္။အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ပထမစစ္ပဲြအခ်ိန္ ကာလမတိုင္မီ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တည္ရိွေနခဲ႔ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားကို တိုင္းရင္းသားလူမိ်ဳးမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၃၁)ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရး အထူး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ “၁၈၂၄ခုႏွစ္မတိုင္မီက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံျခားသား မရိွေၾကာင္း ”လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင္႔ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာန ဝန္ႀကီးကေျပာၾကားခဲ႔သည္ကိုလည္း မွတ္သားသင္႔ပါသည္။ မည္သို႔ျဖစ္ေစ“၁၈၂၃ခုႏွစ္မတိုင္မီက” သတ္မွတ္ခ်က္သည္ အေရးႀကီးေၾကာင္း သိသာပါသည္။
အခ်ဳပ္အားျဖင္႔တင္ျပရလွ်င္ ၁၉၆၂ခုႏွစ္မတိုင္မီက ျပဌာန္းျခင္း မရိွခဲ႔ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစာရင္းကို ဦေန၀င္းလက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ဆႏၵ မပါဝင္ဘဲ ျပဳစုခဲ႔ၿပီး၊ ျဖဳတ္ခ်င္သည္႔ လူမိ်ဳးမ်ားကိုျဖဳတ္၍ စစ္အစိုးရေခတ္ အဆက္ဆက္ အတည္ျပဳခဲ႔ေသာ တိုင္းသားလူမိ်ဳးမ်ားစာရင္း ျဖစ္ေနပါေတာ႔သည္။
တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားစာရင္း အေၾကာင္းေျပာလွ်င္ ”တုိင္းရင္းသား” အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ကို ျပဌာန္းရန္လိုအပ္ပါသည္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒတြင္လည္း”တုိင္းရင္းသား”အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ မပါ၀င္သျဖင္႔္၊၎အေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္သည္႔ အခါ”တုိင္းရင္းသား”အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ကိုထည္႔သြင္းျပဌာန္းရပါမည္။၎အေျခခံ ဥပေဒတြင္”တုိင္းရင္းသား”သံုးႏႈန္းေဖၚျပထားေသာ္လည္း၊အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္ မပါဝင္ခဲ႔ပါ။၂၁ရာစုပင္လံုညီလာခံတြင္လည္း၊” တုိင္းရင္းသား” အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ကို ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္သင္႔ပါေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္။
ဦးခင္ေမာင္ခ်ိဳ(တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန)
ဆက္စပ္ ေဆာင္းပါးဖတ္ဖို႔
“တိုင္း” “ရင္း” “သား”၊ Social Construction ႏွင့္ Critical လူမွဳေရး သိပၸံ သုေတသန
