Author: editor

ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံနဲ႔ ကေနဒါဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရခိုင္အေရးေဆြးေႏြး

အာဆီယံနဲ႔ ဆက္စပ္ ထိပ္သီးညီလာခံေတြ တက္ေရာက္ဖုိ႔ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ ကေနဒါ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Justin Trudeau နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆုံၿပီး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အာရွ-ပဖိစိဖိတ္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ (APEC) ထိပ္သီးညီလာခံ က်င္းပမယ့္ Da Nang ၿမိဳ႕က ဒီကေန႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆုံမႈအတြင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ အက်ပ္အတည္း ေျဖရွင္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သေဘာထားအျမင္ေတြကုိ ဖလွယ္ခဲ့ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္႐ုံးက သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေပးေရး၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ ေနရာခ်ထားေရး၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အပါအ၀င္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္က တေက်ာ့ျပန္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံကုိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ၆ သိန္းေက်ာ္ ထြက္ေျပးရတဲ့အထိ ျပႆနာေပၚေနရတဲ့အေပၚ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာက ဖိအားေတြ ဆက္လက္ ထြက္ေပၚေနခ်ိန္မွာပဲ ႏုိင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြပါ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ထိပ္သီး ညီလာခံေတြ တက္ေရာက္ဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရာက္ရွိလာခဲ့တာပါ။

အေမရိကန္ သမၼတ Donald Trump အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ေဒသတြင္းက ေခါင္းေဆာင္ေတြပါ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ညီလာခံေတြမွာ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက အာ႐ုံစုိက္ေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး ေဆြးေႏြးျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနခ်ိန္မွာပဲ ကေနဒါ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ သီးျခားေတြ႔ဆုံခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကေန႔ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံက ေတြ႔ဆုံမႈအတြင္းမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ အမ်ိဳးသားလုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဦးေသာင္းထြန္း၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင္တုိ႔ အပါအ၀င္ ျမန္မာအစုိးရ အဆင့္ျမင့္ တာ၀န္ရွိသူေတြ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသလုိ၊ ကေနဒါႏုိင္ငံဘက္ကေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Trudeau အျပင္၊ ႏို္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Chrystia Freeland ျမန္မာႏို္င္ငံဆုိင္ရာ အထူးသံတမန္ Bob Rae အပါအ၀င္ တာ၀န္ရွိသူေတြလည္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

VOA မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

November 11, 2017
ကၽြနု္ပ္သာ နိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ အၾကံေပးျဖစ္လာခဲ့ရင္

ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ၊ ဆစ္ဒနီျမိဳ႕တြင္ 2017 ခုႏွစ္က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေမြးေန႔ပြဲအခမ္းအနား၌ ေတြ႔ရသည့္ ေဆာင္းပါးရွင္ ေဒါက္တာသိန္းမိုးဝင္း

ဆယ္စုနွစ္မ်ားစြာ အစစအရာရာ ယိုယြင္းခဲ႔ရသည္႔ အမိတိုင္းျပည္ နိုင္ငံတကာစာမ်က္နွာမွာ အလ်င္အျမန္ေနရာယူဖို႔ရာ ေရရွည္၊ေရတို စီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လိုအပ္သည္ဆိုသည္မွာ က်ြန္ပ္လိုပဲ ျပည္သူတိုင္း နားလည္သေဘာေပါက္ပါလိမ္႔မည္။ “တစ္ေန႔တစ္လံ ပုဂံဘယ္ေရြ႔မလဲ” ဆိုသည္႔ဆိုရိုးနွင္႔ အညီ မည္သည္႔စီမံကိန္းမဆို စေဆာင္-လိုေျပာင္း လုပ္ရင္း အေကာင္းဖက္သို႔ ဦးတည္ရန္ၾကိဳးစားရမည္သာ။

စာေရးသူ က်ြန္ေတာ္ ၈၈၈၈-အေရးေတာ္ပံုၾကီးနွင္႔ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ၁၉၉၆- ေက်ာင္းသားအေရးေတာ္ပံုတို႔ကို ျဖတ္သန္းခဲ႔ဖူးတယ္။ အေျခခံလူတန္းစား ဘ၀သမားမို႔ “ငါ႔သားကို ပညာအေမြသာေပးနိုင္တယ္ ၾကိဳးစားသား” ဆိုတဲ႔ အေမ႔စကားရိပ္ေအာက္ စြမ္းစြမ္းတမံၾကိဳးစားရင္း ဒီကေန႔ နိုင္ငံတကာေက်ာင္းေတာ္ၾကီးေတြမွ အင္ဂ်င္နီယာ ပါရဂူဘြဲ႔အထိ စြတ္ခူးခဲ႔ေလျပီ။ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးေတြပိတ္၊ ပညာေရးစနစ္ေတြယိုင္၊ လူမႈဘ၀ေတြက်ဆင္းလာရင္း တိုင္းျပည္အရာရာ ခ်ြတ္ျခံဳၾကသြားေနသည္႔အတြက္ မိမိတို႔ ပညာေရး၊ စား၀တ္ေနေရး၊ ဘ၀တိုးတက္ေရးေတြအတြက္ နိုင္ငံတကာသို႔ထြက္ ဘ၀တိုးတက္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနၾကရသည္႔ ျမန္မာေတြ သိန္းဂဏန္းခံ႔ရွိနိုင္သည္။ မိမိတို႔ေရာက္ရွိရာ နိုင္ငံရပ္ျခားတြင္ ေနထိုင္ၾကိဳးစားေနျခင္းေၾကာင္႔ ထိုတိုင္းျပည္မ်ား ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး တစ္ခမ္းတစ္က႑ အက်ိဴးသက္ေရာက္မႈ ရွိေနေပမယ္႔ ျမန္မာျပည္အတြက္ေတာ႔ ထိုပညာရွင္မ်ိဴးစံု လက္လြတ္ဆံုးရွႈံးရသည္႔ (Brain Drain) အတြက္ လြန္စြာ နစ္နာလွေပသည္။

ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြ အမိေျမကို ခ်စ္ၾကသည္မွာမလႊဲ။ အမိတိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေစခ်င္ၾကသလို မိမိတတ္က်ြမ္းရာ နိုင္ငံရပ္ျခား ပညာ-လုပ္ငန္းအေတြ႔အၾကံဳမ်ား တစ္ေပြတစ္ပိုက္နွင္႔ လာေရာက္ အက်ိဴးျပဳလိုၾကသည္ မွာလဲ အေသအခ်ာ။ သို႔ေသာ္ ေဒသတြင္း တည္ျငိမ္မႈေလ်ာ႔ပါးျခင္း၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းျခင္း၊ သာတူညီမွ်ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္နိုင္မည္႔ အခြင္႔အလမ္းမ်ား နည္းေနေသးျခင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ အလ်င္းမေပ်ာက္ေသးျခင္း စသည္တို႔သည္ နိုင္ငံ႔ပညာရွင္မ်ားအတြက္ မ်ားစြာအဟန္႔အတား ျဖစ္ေနေသးသည္။ “တရုတ္ျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနွင္႔ နိုင္ငံျခားေရာက္ တရုတ္ပညာရွင္မ်ား၏ အေရးပါပံု” သည္ ေလ႔လာအပ္ေသာ သမိုင္းဥပမာတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲအဆင္႔ကိုေရာက္ရန္ ၾကိဳးစားျဖတ္သန္းေနရသည္႔ အမိျမန္မာျပည္ၾကီး နိုင္ငံတကာ႔အလယ္မွာ ရင္ေကာ႔ေခါင္းေမာ႔ရင္း “တို႔ျမန္မာ” ဆိုသည္႔ ဂုဏ္ကို အျမန္ဆံုး ရေစခ်င္လွျပီ။ ဒီ႔အတြက္ စဥ္းစားမိသည္႔ အေတြးတစ္ခုက- အကယ္၍မ်ား ကြ်နု္ပ္သာ နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္၏ အၾကံေပးျဖစ္လာရလွ်င္….တိုင္းျပည္အတြက္ ဘာအၾကံေကာင္းမ်ား ေပးနိုင္မည္နည္း….ေပါ႔။ အၾကံေကာင္းဆိုသည္႔အပိုင္းမွာ ၃-ပိုင္း ေဆြးေႏြးပါမည္။

၁) ၀န္ထမ္း အခန္းက႑

၀န္ထမ္းတိုင္း ငါတို႔သည္ ျပည္သူ႔ဆန္စားေနသည္႔ အက်ိဴးျပဳ၀န္ထမ္းေကာင္းမ်ား အစဥ္ျဖစ္ေနရမည္။ ဤခံယူခ်က္နွင္႔အညီ ေျပာဆိုဆက္ဆံ ၀န္ေဆာင္မႈေပးရာတြင္လည္း ျပည္သူ႔ဘ၀ေတြ တိုးတက္ေစေရးကိုသာ ေရွ႔ရႈလုပ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္သည္။ “ေရျမင္႔ေလ ၾကာတင္႔ေလ” ဆိုသည္႔စကားအတိုင္း ျပည္သူ႔ဘ၀ေတြတိုးတက္မွ ၀န္ထမ္းတို႔သိကၡာလွေစမည္ကို မေမ႔အပ္ေပ။ အထပ္တစ္ရာျမင္႔ အေဆာက္အအံုတည္ေဆာက္ဖို႔ (ဘိလပ္ေျမ-အုတ္-သဲ-ေက်ာက္-ထံုး-သံ-ေရ)မ်ားအား အခ်ိဴးညီ ေပါင္းစပ္ျပီး မွန္ကန္သည္႔ နည္းပညာသံုးနိုင္မွ ေဖာင္ေဒးရွင္းေကာင္းျဖစ္လာနိုင္သလို တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ အနာဂတ္တိုးတက္ရန္မွာလည္း ေဖာင္ေဒးရွင္းျဖစ္သည္႔ ျပည္သူအားလံုး၏ အယုတ္အလတ္အျမတ္မေရြး ညီညာခြန္အားမ်ားအား ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းတို႔၏ ပန္းထိမ္ဆရာသဖြယ္ မွန္ကန္သည္႔ ၀န္ေဆာင္မႈ ျပဳနိုင္သည္႔အေပၚမွာ မူတည္သည္။

သို႔ပါ၍ ၀န္ထမ္းမ်ား (အုပ္ခ်ဴပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ နယ္ေျမေအးခ်မ္းသာယာေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ ကာကြယ္ေရး) ၀န္ေဆာင္မႈျပဳရာတြင္ ျပည္သူအေပၚ ခ်ိဴသာေလးစားစြာဆက္ဆံေရး၊ ဒုကၡ၀န္ထုပ္ မျဖစ္ေစေရး၊ ဘက္လိုက္-ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ေရွာင္ရွားေရး၊ ၀န္ထမ္းက်င္႔၀တ္ ထိမ္းသိမ္းေရး၊ သမာသမတ္ရွိျပီး တရားမွ်တေရး၊ ဥပေဒေဘာင္အတြင္း ေနထိုင္က်င္႔ၾကံ ေဆာင္ရြက္ေရး၊ မိမိကိုယ္က်ိဴးထက္ တိုင္းျပည္အက်ိဴး ေမွ်ာ္ကိုးေဆာင္ရြက္ေရး၊ တိုင္းျပည္နွင္႔ ျပည္သူ႔ေပၚ သစၥာေစာင္႔သိေရး၊ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအား မွန္ကန္စြာေဖာ္ေဆာင္ေရး၊ ပြင္႔လင္းျမင္သာမႈရွိေရး၊ ခ်စား ၀န္ထမ္းမ်ားအား ထိေရာက္စြာေဖာ္ထုတ္နိုင္မည္႔ (Anti-Corruption Agency) ျဖင္႔ ျပန္လည္ထိမ္းခ်ဴပ္ေရး အစရွိသည္တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ရမည္။ စင္ကာပူနိုင္ငံ၏၀န္ထမ္းမ်ား ၀န္ေဆာင္ေပးမႈသည္ ေလ႔လာအပ္ေသာ သာဓကတစ္ခုျဖစ္သည္။

၂) ျပည္သူ႔ အခန္းက႑

သမိုင္းေၾကာင္းအရ စစ္အာဏာရွင္ေအာက္ တိုင္းျပည္ျပန္ေရာက္သြားခဲ႔စဥ္က- တစ္ခါးပိတ္စီးပြားေရး၀ါဒ၊ ကိုလိုနီပညာေရးစနစ္ဟု မွတ္ယူဆန္႔က်င္၊ ဓနသဟာရနိုင္ငံမ်ား အုပ္စုမွခြဲထြက္ စသည္႔စီမံကိန္းမ်ားကိုသံုး တစ္သံ-တစ္မိန္႔ေအာက္ ဆယ္စုနွစ္အခ်ိဴ႔ၾကာ အုပ္ခ်ဴပ္ခံဘ၀ ျဖစ္လာခဲ႔ရသည္႔အတြက္ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံမ်ား ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲအဆင္႔သို႔ တိုးတက္သြားေနခ်ိန္ ျမန္မာျပည္သူေတြ၏ စိတ္ဓာတ္အေတြးေခၚ-စီးပြား-ပညာ-လူေနမႈဘ၀အစံု ခ်ြတ္ျခံဳက်ေနခဲ႔ရသည္။ တိုးတက္ေသာနိုင္ငံမ်ားအဖို႔ အယူအဆ-ဓေလ႔-ကိုးကြယ္မႈ-အသားအေရာင္ မတူကြဲျပားသည္႔ ဘက္ေပါင္းစံု (rich cultural strength) ကို အင္အားစုအျဖစ္ ဖန္တီးေနခ်ိန္ အမိျမန္မာျပည္အတြက္ေတာ႔ ထိုအေျခအေနေရာက္ရန္ အလြန္တရာ အလွမ္းေ၀းေနေသးသည္။ ၂-နွစ္သား၀န္းက်င္သာ ရွိေသးသည္႔ လက္ရွိအစိုးရအတြက္ “ဟတ္ခ်ေလာင္း”ဆိုျပီး အရာရာ မေျပာင္းလဲနိုင္ေသးသည္မွာ မွန္ေပမယ္႔ ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာ၊ ျပည္သူဆိုင္ရာ၊ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာမ်ားဟူ၍ စီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရေပေတာ႔မည္။

၃)အစိုးရ-ျပည္သူ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရမည္႔ အခန္းက႑

နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံကို ပမာဆိုရလ်င္- တိုင္းျပည္တိုးတက္ေစမည္႔ “ျပည္သူတို႔၏လုပ္အားသည္ ပဋိပကၡကင္း ညီညြတ္ျခင္းအေပၚတည္” အျဖစ္စံနွႈန္းမွတ္ယူကာ ျပည္သူတို႔၏ စိတ္ဓာတ္-ပညာ-သဟဇာတ အစဥ္ရွိေနေစဖို႔ ပညာသင္ေက်ာင္းမ်ားမွ လူမႈအသိုင္းအ၀န္းအားလံုးထိ အသိ-သတိ (educate, motivate, brainstorm) ျမွင္႔တင္ေပးသလို တစ္ဖက္မွာလည္းပဲ သာတူညီမွ် အခြင္႔အေရးရရွိေစဖို႔ ဥပေဒေရးရာ ထိမ္းေက်ာင္းမႈမ်ား (Anti-Racism Law, Multiculturalism, Anti-Discrimination) ျဖင္႔ ေဘာင္ခတ္ထိမ္းခ်ဴပ္ထားသည္ကို ေတြ႔နိုင္သည္။

ျမန္မာအခ်ိဴ႔ မွတ္ယူေနသည္႔ ဓေလ႔တစ္ခုက- မိမိ၏ကိုယ္နႈတ္အမူအယာျဖင္႔ လူတစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္လိုက္ျခင္းကိုပင္ တစ္ဖက္ေသာသူ နစ္နာသြားသည္ဟု မမွတ္ယူျခင္းပင္။ ဥပမာ- ငမဲ၊ ေတာသား၊ ဂ်ပု၊ အိမ္ေစ၊ လူနည္းစုဘာသာ၀င္မ်ားအေပၚ ပစ္မွတ္ထား ေခၚေ၀ၚသမုတ္မႈမ်ား၊ မရွိဆင္းရဲသားမ်ားအား မတူမတန္ ဆက္ဆံမႈမ်ား၊ အမူအယာျဖင္႔ နွိမ္ခ်ေစာ္ကားမႈမ်ား၊ ဘ၀ေပးကုသိုလ္ကံေၾကာင္႔ ကိုယ္လက္အဂၤါခြ်တ္ယြင္းသူမ်ားအား ခြဲျခားဆက္ဆံအေခၚအေ၀ၚမ်ား စသည္တို႔ကို ဓေလ႔တစ္ခုသဖြယ္ မွတ္ယူေနျခင္းကို စိတ္မေကာင္းဖြယ္ရာ ေတြ႔ရသည္။ သို႔ျဖစ္ေလရာ ျပည္သူတို႔၏ စိတ္ဓာတ္-ပညာ-သဟဇာတျမွင္႔တင္ျခင္း၊ ဥပေဒေရးရာ ထိမ္းခ်ဴပ္ၾကိဳးညွိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရင္း ကြာဟေနသည္႔ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းကို စြမ္းအင္အျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္ ၾကိဳးစားဖို႔လိုသည္။ ဤကိစၥမ်ားတြင္ ျပည္သူနွင္႔ ေန႔တစ္ဓူ၀ ထိစပ္ေနသည္႔ သတင္းမီဒီယာ၊ အနုပညာနယ္ပယ္၊ ဘာသာေပါင္းစံုလူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ လူမႈေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ပရဟိတအဖြဲ႔စံု၊ အစိုးရယႏၲယား အစရွိသည္တို႔၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ လြန္စြာအေရးၾကီးသည္။

တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ “ပညာလို အုိသည္မရွိ” ဟုဆိုရာနွင္႔အညီ ျပည္သူေတြကိုယ္စီ ပညာတတ္ဖို႔လိုျပီ။ ဗဟုသုတေပးသည္႔ စာေတြဖတ္ဖို႔လိုျပီ။ မိမိတို႔၏ သားသမီးမ်ားအား ေခတ္ပညာအေမြ ေပးကိုေပးရမည္။ ေက်ာင္းပညာ မျဖစ္မေနသင္ၾကားရမည္႔ ဥပေဒျပဌာန္းရမည္။ ပညာသင္ၾကားေပးျခင္းေၾကာင္႔ မိဘျပည္သူမ်ားအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမျဖစ္ေစရန္ လိုအပ္သည္႔ ပညာေရးစရိတ္ဘတ္ဂ်က္မ်ား တိုးျမွင္႔ သံုးစြဲရမည္။ မိဘျပည္သူမ်ား အေရးေပးအားကိုးရေလာက္မည္႔ ပညာသင္ၾကားျခင္းစနစ္၊ က်က္ေျဖစနစ္မဟုတ္ဘဲ ေတြးေခၚဆင္ျခင္ေလ႔လာသံုးသပ္နိုင္သည္႔ နိုင္ငံၾကီးသံုး ပညာေရးစနစ္မ်ိဴးကို ျမွင္႔တင္ရမည္။ သို႔မွသာ အမွန္တရားအေပၚ ရဲရဲ၀ံ႔၀ံ႔ ရပ္တည္ဖလွယ္တတ္ေသာ၊ ေျပာရဲဆိုရဲသတၱိခဲစိတ္ရွိေသာ၊ အေခ်ာက္တရားေပၚ မေၾကာက္တတ္ေသာ၊ နိုင္ငံတကာနွင္႔ ယွဥ္ေပါင္တန္း ေတြးေခၚဆင္ျခင္ လုပ္ေဆာင္တတ္ေသာ နိုင္ငံ႔အက်ိဴးေဆာင္မ်ားစြာ ေပၚထြန္းလာနိုင္ေပမည္။

ဆိုေတာ႔ကာ- နုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္နွင္႔ စာေရးသူတုိ႔ နိုင္ငံတကာအခမ္းအနားၾကီးတစ္ခုမွာ “သဟဇာတလူ႔အဖြဲ႔အစည္း (Harmonious Society)မွ တိုးတက္ေသာနိုင္ငံေတာ္ၾကီးဆီ အေရာက္လွမ္းနိုင္ေရး” ေဆြးေႏြးခဲ႔ဖူးသည္႔အတိုင္း အထက္ေဖာ္ျပပါ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအား ဘက္ေပါင္းစံုမွ ဟန္ခ်က္ညီညီ ေဆာင္ရြက္သြားနိုင္မွသာ တိုင္းျပည္တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား သိသိသာသာေပၚထြန္းလာမည္သာမက “ပါတီကိုၾကည္႔ မဲထည္႔ပါ” “ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ျပီ” ဆိုခဲ႔သည္႔ စကားအားမာန္မ်ား ၂၀၂၀-ေရြးေကာက္ပြဲကာလမတိုင္မီ အက်ိဴးသက္ေရာက္လာနိုင္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

ေဒါက္တာ သိန္းမိုး၀င္း (01-Nov-2017)

The University of New South Wales, Sydney, Australia, +614 5138 9185

November 2, 2017
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး

ေနျပည္ေတာ္လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အအံုကို ဒရုန္းနဲ႔ ရိုက္ကူးဖို႔ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ ၂ ဦး ျမန္မာႏိုင္ငံသား သတင္းေထာက္တစ္ဦးနဲ႔ ယာဥ္ေမာင္းတို႔ကို ဖမ္းဆီး ထားတာဟာ ၄ ရက္ရွိေနၿပီး မိသားစုနဲ႔ေတ႔ြခြင့္မရေသးပါဘူး။ ေ႐ွ႕ေနနဲ႔လည္း ေတ႔ြခြင့္မရေသးဘူးလို႔ ျမန္မာသတင္းေထာက္ရဲ႕အက်ဳိးေဆာင္ေ႐ွ႕ေနက ေျပာပါတယ္။ ဖမ္းဆီးထားတဲ့သူေတြကုိ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္ ဥပေဒပုဒ္မေတြနဲ႔ အမႈဖြင့္ထားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ ကိုထက္ေအာင္ခန္႔ကတင္ျပေပးပါမယ္။

ေအာက္တိုဘာ ၂၇ ရက္ မနက္ပိုင္းက ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္အေဆာက္အအံုအနီးမွာ အေဝးထိန္း ဒရုန္းလႊတ္တင္ရိုက္ကူးဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ တူရကီႏိုင္ငံအေျခစိုက္ TRT သတင္းဌာနရဲ႕စကၤာပူ႐ုံုးခြဲက မေလးရွားႏိုင္ငံသူ သတင္းေထာက္အမ်ဳိးသမီး။ စင္ကာပူႏိုင္ငံသား အမ်ဳိးသားသတင္းေထာက္တုိ႔အျပင္ ဘာသာျပန္အျဖစ္လိုက္ပါသြားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ႏိုင္စိုးအပါအ၀င္ ယာဥ္ေမာင္းတို႔ကို ရဲတပ္ဖြဲ႔ကဖမ္းဆီးၿပီး သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္ဥပေဒပုဒ္မ ၈ နဲ႔ အမႈဖြင့္ထားပါတယ္။

ဖမ္းဆီးတာက ဒီေန႔မွာဆိုရင္ ၄ ရက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး ေနာက္တေန႔ စေနေန႔မွာ ခ်ဳပ္ရမန္ယူ စစ္ေဆးေနတာပါတယ္။ စစ္ေဆးေနဆဲကာလ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အျပင္လူနဲ႔ေတြ႔ခြင့္မရဘူးလို႔ အမႈကို ကူညီလိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေသာ ေရွ႕ေနမ်ားအသင္းရဲ႕ေနျပည္ေတာ္တာ၀န္ခံ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္ကေျပာပါတယ္။

“ရာဇ၀တ္တရားသူႀကီးဆီကေန ရမန္ယူထားတယ္ခင္ဗ်၊ ရမန္ယူထားေတာ့ ရမန္ကဘာနဲ႔ ယူထားသလဲဆိုေတာ့ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၈ နဲ႔ ရမန္ယူထားတယ္ခင္ဗ် ။ ၿပီးတာ့ ကိုေအာင္ႏိုင္စိုးနဲ႔ Taxi driver ၂ ေယာက္ကို ပ်ဥ္းမနားရဲစခန္းအခ်ဳပ္မွာထားပါတယ္။ စကၤာပူ ဂ်ာနယ္လစ္နဲ႔ မေလးရွား အမ်ိဳးသမီးဂ်ာနယ္လစ္ကိုေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာထားပါတယ္။ အမွတ္၁ ရဲစခန္းအခ်ဳပ္မွာထားပါတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ကအခု ရမန္ယူထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရမန္က သူက ၁၄ ရက္ ယူလို႔ရပါတယ္။ ၁၄ ရက္အတြင္းမွာေတာ့ ရံုးကုိျပန္ပို႔ရမယ္ေပါ့ေလ။ စစ္ေဆးမႈကေတာ့ Under investigation လုိ႔ေျပာတယ္ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့့္ အျပင္လူနဲ႔ သူတို႔ကို ေတြ႔ခြင့္မေပးေသးဘူးခင္ဗ်။”

သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ႏိုင္စိုးနဲ႔ ယာဥ္ေမာင္းတို႔ကို အခ်ဳပ္ခ်ထားတဲ့ အမွတ္ ၅ ရဲစခန္းရဲ႕ စခန္းမွဴးက စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြျပဳလုပ္ၿပီးခ်ိန္မွာ မိသားစုနဲ႔ေတြ႕ဆံုခြင့္ေပးမယ္လို႔ေျပာေၾကာင္း ကိုေအာင္ႏိုင္စိုးမိသားစု ကိုယ္စား လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ ကိုရဲထူးကေျပာပါတယ္။

“အမွတ္ ၅ ရဲစခန္းမွဴးကေျပာပါတယ္ သူတုိ႔ Investigation လုပ္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္က်ရင္ေတာ့ ေပးေတြ႔မယ္ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္အားျဖင့္ေတာ့ သတ္သတ္မွတ္မွတ္မေျပာႏိုင္ေသးဘူးလို႔ေတာ့ ေျပာပါတယ္။ ဒီဘက္မွာ ရမန္ယူထားတဲ့ ကာလအတြင္းမွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔အျပင္ကို ဘာမွ ထုတ္ေျပာတာမရွိေသးဘူးခင္ဗ်။”

သတင္းေထာက္ေတြဟာ လႊတ္ေတာ္အေဆာက္အဦးနားမွာ အေဝးထိန္း ဒ႐ုန္းယာဥ္လႊတ္တင္ဖုိ႔လုပ္ေနစဥ္ ဖမ္းဆီးခံရတာျဖစ္ပါတယ္။ ခုလို လံုၿခံဳေရးအထူးသတိထားတဲ့ ေနရမ်ဳိးေတြမွာ အေဝးထိန္းဒ႐ုန္းမလႊတ္ရဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ဳိး႐ွိသလားလို႔ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီက ကိုျမင့္ေက်ာ္ကိုေမးေတာ့

“က်ေနာ္က တခါမွ မၾကားဖူးဘူး Drone သံုးတာ ဘယ္ေနရာကန္႔သတ္တယ္ဆိုတာ ။ ေရႊတဂံုဘုရားမွာေတာ့ ကန္႔သတ္တယ္ဆိုတာက မီဒီယာေတြထဲမွာလည္းပါဖူးတယ္၊ အဲဒါေတာ့ၾကားဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္လိုေနရာမ်ိဳးမွာ မၾကားဖူးဘူး သတိ၊ အသိေပးထားတာ အဲဒါမ်ိဳးမၾကားဖူးဘူး။”

ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား သတင္းေထာက္ ၂ ေယာက္နဲ႔ပါတ္သက္လို႔ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ သံ႐ံုးေတြကို အေၾကာင္းၾကားထားတယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရက သတင္းထုတ္ျပန္ထားထားပါတယ္။ သူတုိ႔ကို သြင္းကုန္ ၊ထုတ္ကုန္ ပုဒ္မ – ၈ နဲ႔ဖမ္းဆီးထားတာျဖစ္ၿပီး အဲဒီပုဒ္မနဲ႔ အျပစ္႐ွိေၾကာင္း ေတြ႔႐ွိရင္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ျဖစ္ေစ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။

VOA မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

October 31, 2017
“ၿငိမ္းခ်မ္္းေရး ဦးတည္သည့္ ဘာသာေပါင္းစံု ဆုေတာင္းပြဲ”

ဓါတ္ပံု- ေပၚပ်ဴလာမီဒီယာ

ကမာၻေပၚတြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္ ရွိသည့္အနက္ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံေပါင္းမွာ ၁၉၅ ႏိုင္ငံသာရွိပါသည္။ ကမာၻ႕လူဦးေရသန္းေပါင္း ၇၀၀၀ေက်ာ္ ရွိသည့္အနက္၊ လူမ်ိဳးႏြယ္အုပ္စုေပါင္း ၅၀၀၀ေက်ာ္ရွိၿပီး ထိုလူသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား၊ ေျပာဆိုသံုးစြဲေနေသာ ဘာသာ စကားေပါင္းမွာ ၆၀၀၀ေက်ာ္ရွိပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းအရ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအသီးသီးရွိ လူသားမ်ားသည္ မိမိတို႔ အားသန္ရာ ဘသာတရားမ်ားကို ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ ၾကပါသည္။ ဘာသာတရားအသီးသီးသည္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ကိုယ္က်င့္တရားမ်ား စာရိတၱမဏၰိဳင္ မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၾကံ႕ခိုင္လာေစရန္ႏွင့္ ေလာကီႏွင့္ ေလာကုတၱရာ ေအးခ်မ္းေစရာ တရားမ်ားကို သာ ညႊန္ျပလ်က္ရွိပါသည္။

ကမာၻ႔ေပၚရွိ လူသားမ်ား ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ေနၾကသည့္ ဘာသာတရားမ်ားကို ဆန္းစစ္ ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ားက သန္းေပါင္း၂၂၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္။ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ားက သန္းေပါင္း ၁၈၀၀ေက်ာ္ရွိသည္။ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ဦးေရက သန္းေပါင္း ၁၁၅၀ ေက်ာ္ရွိသည္။ မဟာယနႏွင့္ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘသာဝင္ဦးေရက သန္းေပါင္း ၅၃၅ သန္းေက်ာ္ ရွိသည္။ မဟာယနဗုဒၶဘာသာဝင္ဦးေရမွာ သန္းေပါင္း ၃၆၀ ေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ လာအိုႏိုုင္ငံ၊ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံ၊ ေတာာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ၊ နီေပါႏိုင္ငံ၊ ထိုင္ဝမ္ႏိုင္ငံတို႔တြင္ ေတြ႕ရပါသည္။ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကို အမ်ားစုလက္ခံယံုၾကည္သည့္ႏိုင္ငံမွာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံႏွင့္ စာေရးသူတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္ဘာသာတရား၊ အယူဝါဒကိုမွ် လက္ခံျခင္းမရွိဘဲေနေသာ လူဦးေရေပါင္းမွာ သန္းေပါင္း ၁၀၀၀ေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ကမာၻ႕ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ တရုတ္ႏို္င္ငံ၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ၊ရုရွားႏိုင္ငံ၊ က်ဴးဘားႏုိင္ငံႏွင့္ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံတို႔ျဖစ္ပါသည္။

ကမာၻ႕နိုင္ငံအသီးသီးတြင္ မတူကြဲျပားေသာ လူမ်ိဳးႏြယ္အုပ္စုမ်ားရွိၾကသည္။ ထိုသူတို႔တြင္ မတူကြဲျပားေသာ ဘာသာအယူဝါဒ၊ ဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား၊ ဘာသာစကားမ်ားရွိၾကသည္။

အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံတြင္္ပင္ လူမ်ိဳးႏြယ္အုပ္စုေပါင္း ၃၀၀ေက်ာ္ရွိသည္။ စာေရးသူတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ၁၉၈၂ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ မဟုတ္ဘဲ ႏႈတ္မိန္႔ညႊန္ၾကားခ်က္အရ ေျပာဆိုေရးသားေနေသာ လူမ်ိဳးႏြယ္ေပါင္း ၁၃၅ မ်ိဳးႏွင့္ ၂၀၁၄ ခု၊ မတ္လ ၃၀ရက္တြင္ ေကာက္ယူ ခဲ့ေသာ သန္းေခါင္းစာရင္းအရ ေပၚထြက္လာေသာ လူမ်ိဳးႏြယ္ေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာေပါင္းစံု၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ရိုးရာဓေလ့ေပါင္းစံု၊ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံု ျပည့္ႏွက္ေနသည့္ ကမာၻ႔လွည့္ခရီးသည္မ်ား စိတ္ဝင္စားျခင္းခံရသည့္ ႏိုင္ငံသည္ စာေရးသူတို႔ ျမန္မာႏို္င္ငံျဖစ္လာသည္မွာ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ ေကာင္းလွသည္။ မတူကြဲျပားေသာ ပန္းအမ်ိဳးအစား ေပါင္းစံု စုေဝးလ်က္ရွိသည့္ ပန္းဥယ်ာဥ္ႀကီးသည္ လူအမ်ား၏ စိတ္အာရံုကို ညိႈ႕ယူဖမ္းစားႏိုင္သကဲ့ သို႕ပင္ျဖစ္သည္။

ကြယ္လြန္သူ ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦးတင္မိုး ေရးစပ္ခဲ့သလို “ဖိုးလမင္းလည္း သူ႕အဆင္းနဲ႔ သူ႔အလင္းနဲ႔၊ ပိုးစုန္းၾကဴးေလးလည္း သူ႕အဆင္းနဲ႔ အလင္းနဲ႕” ဆိုသလိုပင္ျဖစ္သည္။

စာေရးသူတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေခတ္အဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ အစိုးရမ်ား၏ စီမံ၊ ခန္႔ ခြဲမႈ႕၊ ညံ့ဖ်င္းမႈ၊ ေလာဘ၊အတၱ၊ ကိုယ္က်ိဳးရွာမႈမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္မီးမ်ားေၾကာင့္ ကမာၻ႕အဆင္းရဲ ဆံုးႏိုင္ငံ စာရင္းဝင္ခဲ့ရေပသည္။ ယခုအခ်ိန္သည္ အရပ္သားအစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ အခ်ိန္ကာလ ျဖစ္၍ တိုင္းျပည္အတြက္ မိမိတို႔ေပးဆပ္ႏိုင္သည့္ ကာယ၊ ညာဏ၊ စြမ္းအားမ်ားကို ေပးဆပ္ခ်ိန္ တန္ ေနၿပီ။ အမိျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာဝေျပာေစရန္ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္အႏွံ႔တြင္ မတူကြဲ ျပားေသာ ဘာသာဝင္မ်ား၊ အတူတကြလက္တြဲ၍ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုေတာင္းပြဲ” မ်ားကို အလ်ဥ္းသင့္ သလို က်င္းပေနျခင္းသည္ ေကာင္းျမတ္သည့္ အစဥ္အလာေကာင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လည္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ႀကီးမွဴး၍ ေအာက္တိုဘာ (၁၀) ရက္ေန႔က “ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုေတာင္းပြဲ” မ်ားကို ေအာင္ဆန္းအားကစားကြင္း၌ လည္းေကာင္း၊ဒုတိယအႀကိမ္ အင္ယားကန္ေပါင္ေပၚတြင္ လည္းေကာင္း၊ တတိယအႀကိမ္ အေနျဖင့္ ေအာက္တိုဘာ (၂၄)ရက္ သကၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ သုဝဏၰ (Event Park) ၌ လည္းေကာင္း က်င္းပခဲ့ရာ စာေရးသူလည္းတက္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ဘာသာေပါင္းစံုမွ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူအခ်ိဳ႕ စုစုေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ ဆုေတာင္း ေမတၱာ ပို႕သ ခဲ့ၾကပါသည္။ ညေန ၆နာရီေက်ာ္တြင္ ဘာသာေပါင္းစံုမွ အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္မ်ားက “ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး ဖေယာင္းတိုင္ရွည္ႀကီး” ကို ထြန္းညိွ၍ အဆိုပါ အခမ္းအနားကို ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေထရ ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႕၊မဟာယနဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႕၊ အစၥလာမ္ဘာသာအဖြဲ႔၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာအဖြဲ႕၊ ဟိႏၵဴ ဘာသာကိုယ္စားျပဳအဖြဲ႔မ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အထူးရည္ရြယ္လ်က္ မိမိတို႔ဘာသာအလိုက္ ဓမၼေတးပံုစံ ေဖာ္ေဆာင္ကာ သီဆိုသြားခဲ့သည္မွာ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ပရိသတ္အေပါင္း စိတ္ႏွလံုး ေအးခ်မ္းမႈအေပါင္းကို ေပးစြမ္းခဲ့သည္ဟု စာေရးသူထင္ျမင္ခံစားမိပါသည္။

ထိုအခမ္းအနားတြင္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဥိီးၿဖိဳးမင္းသိန္းက လူထုပရိသတ္ႀကီးအား ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာၾကားရာတြင္ “ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔၊ ေအးခ်မ္း သာယာဖို႔ အတြက္ ခိုင္မာတဲ့ယံုၾကည္ခ်က္ေတြ ရွိေနရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးဟာ ေအးခ်မ္းၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ဒီလိုေရာက္ရွိႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး ညီညြတ္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ရင္ထဲမွာ ေကာင္းျမတ္တဲ့ ေမတၱာတရားႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ႀကိဳးပမ္း ၾကဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္၊ ဒီေနရာမွာ တူညီတဲ့စိတ္ဓာတ္နဲ႔ တူညီဆႏၵေတြ တူညီတဲ့ ေမတၱာ တရားေတြနဲ႔ စုစည္းေရာက္ရွိေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ယံုၾကည္မႈေတြ၊ ေမတၱာတရားေတြ၊ ခိုင္ျမဲတဲ့ လက္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ၾကပါစို႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ယေန႔ စုစည္းေနတဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြ ေရွ႕အနာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ႏို္င္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕အားလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ ႀကိဳးပမ္းရုန္းကန္ၾကပါစို႔” ေျပာၾကားခဲ့ေသာအခါ လူထုပရိသတ္ႀကီးက တခဲနက္ လက္ခုပ္ၾသဘာတီး အားေပးခဲ့ပါသည္။

တက္ေရာက္လာေသာ လူထုႀကီးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖေယာင္းတိုင္မ်ားကို ထြန္းညိွကာ အမိ ျမန္မာႏို္င္ငံေတာ္ႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စုေပါင္း၊ သံၿပိဳင္၊ ေမတၱာပုိ႔သခဲ့ေပသည္။ ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုေတာင္းပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္၊ မတူကြဲျပားေသာ ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ခံစားမႈ၊ လုိလားေတာင့္တမႈ၊ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈမ်ား၊ ယခင္ကထက္ ပုိမုိရရွိေစပါသည္။ ညီညြတ္ျခင္းသည္ အင္အား၊ စည္းလံုးျခင္းသည္ခြန္အားဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္ကုိ လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ေအာက္တုိဘာ ၃၁ ရက္ေန႔ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕၌ ျပဳလုပ္မည့္ စတုတၳအႀကိမ္ ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုေတာင္းပြဲတြင္လည္း ႏုိင္ငံေရး၊ အရည္အေသြး ျပည့္မီသည့္ ရန္ကုန္ျပည္သူလူထုႀကီးသည္ ျဖားေယာင္း ေသြးေဆာင္ျခင္းမရွိဘဲ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း မရွိဘဲ တစ္ခဲနက္ အားေပးေထာက္ခံၾကမည္ကုိ စာေရးသူ ႀကိဳတင္ေတြးျမင္မိပါသည္။

ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း (ရန္ကုန္စက္မ႔ႈတကၠသုိလ္)

October 30, 2017
“ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရးက ေပးရမယ့္ သတင္းစကားနဲ႕ ယူရမယ့္ သင္ခန္းစာ”

ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ၊ ၂၀၁၇
ေဆာင္းပါးရွင္- ျမင္သစ္

Graphic symbols of different religions on white

ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ ဆုေတာင္းပြဲေတြ ေခတ္စမ္းေနေတာ့…ဘာသာေရးပြဲေတာ္ေတြကလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္…မြတ္စလင္မ္တို႕ရဲ့ စြန္႕လွဴအီးဒ္ပြဲေတာ္၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႕ရဲ့ အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႕နဲ႕ သီတင္းကၽြတ္ပြဲေတာ္၊ ဟိႏၵိဴဘာသာဝင္တို႕ရဲ့ ေဒပါဝလီပြဲေတာ္ေတြ လတ္တေလာ ျပီးထားျပီး မၾကာမီ ဒီဇင္ဘာမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္တို႕ရဲ႕ ဘာသာေရးပြဲေတာ္ေတြကလည္းလာေတာ့မွာဆိုေတာ့…ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေလး မွ်ေဝပါရေစ။

ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႕ ဘာသာတရားအသီးသီးတို႕ရဲ့ ပြဲေတာ္ေတြဟာ ဘာသာတရားေတြရဲ့ ေနာက္လိုက္ေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကား ခ်စ္ၾကည္ရင္းနီးေရး ေပါင္းကူးေတြပါပဲ။ အလင္းရဲ့ သတင္းစကားေတြ ဖလွယ္ဖို႕ အေၾကာင္းေတြပါပဲ။

ဒါေပမယ့္…အဲ့ဒီ့မွာ ရႈေထာင့္နဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈကေတာ့ အေတာ္ေလး အေရးၾကီးပါတယ္။ ဘာလို႕လည္းဆိုေတာ့…ခ်ဥ္းကပ္မႈမေတာ္ရင္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ရင္းနီးေရးအျခားတစ္ဖက္ ေဝးကြာျခင္းဆီကို ေရာက္သြားေစႏိုင္လုိ႕ပါပဲ။ ဒါမွမဟုတ္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြ အေဟာသိ အခ်ည္းအႏွီးျဖစ္သြားေစႏိုင္လို႕ပါပဲ။

ပထမဦးဆုံး…ဘာသာေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးဆိုရာမွာ အေရးၾကီးဆုံးက ဘာသာတရားေတြရဲ့ မတူညီမႈ ကြဲျပားမႈကို လက္သင့္ခံႏိုင္ဖုိ႕ အေရးၾကီးပါတယ္။ ၾကီးၾကီးက်ယ္က်ယ္ ေျပာရရင္ေတာ့ tolerance ေပါ့…မတူကြဲျပားမႈကို လက္ခံျခင္းေပါ့။

ဘာသာေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးကို ဦးတည္လိုေစာအားၾကီးျပီး တခါတရံ ဘာသာတရားေတြဟာ အတူတူပါပဲဆိုတဲ့စကားဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး သတိထားရမယ့္ ဟာပါ။ ဘယ္လို ဘယ္ပုံတူတာလည္း ဆိုတဲ့ ေကာက္ခ်က္ အေရးၾကီးပါတယ္။

ဘာလို႕လည္းဆိုေတာ့…ဘာသာတရားေတြဟာ လူသားေတြ ေကာင္းေစဖို႕ ဒါေၾကာင့္ အတူတူပဲဆိုတဲ့ အယူအဆနဲ႕ ေဟာေျပာသြန္သင္ခ်က္ေတြဟာ…တကယ္ေရာ ေအာက္ေျခလူထုမွာ ထိေရာက္ေစရဲ့လားဆိုတာ ျပန္သုံးသပ္သင့္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈပါ။

မတူလုိ႕ဘဲ အမည္ေတြေတာင္ကြဲေနျပီေလ… ဟိႏိၵဴဘာသာ၊ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာနဲ႕ အစၥလာမ္ဘာသာနဲ႕ အျခားလူနည္းစုကိုးကြယ္တဲ့ ဘာသာတရားေတြ ရိွေသးတယ္။

အလြယ္ ဥပမာေပးေျပာရရင္…ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာသင္ၾကားမႈအရ သစၥာေလးပါးတရားေတြကို မသိမျမင္သူဟာ ဒိဌိ အျမင္မွားတဲ့သူေပါ့၊ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစၥလာမ့္သင္ၾကားမႈအရ မိမိကိုဖန္ဆင္းထားတဲ့ တစ္ပါးတည္းေသာ ကိုးကြယ္ရာ အလႅာဟ္ရွင္ကို ယုံၾကည္ျခင္းဆိုတဲ့ ေသာဝ္ဟီဒ္တရားကို မသိျမင္သူဟာ ကုဖရ္ ဖုံးကြယ္ထားတဲ့သူပါ။

ဒိဌိနဲ႕ ကုဖရ္ အျပန္အလွန္ ျဖစ္ေနတဲ့ ဘာသာတရားႏွစ္ခု ဘယ္လိုနည္းနဲ႕မွ မတူပါ။ ဘာသာတရားရဲ့ အႏွစ္သာရပိုင္း အဆင္ျမင့္ဆုံး အပိုင္းကို သြားေလ ကြဲေလပါပဲ။

အဲ့ဒါကို ဘာသာတရားေတြဆိုတာ အတူတူပဲ ေကာင္းဖို႕ပဲ သစၥာတရားဆီကို သြားၾကတာပဲဆိုတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး သတိထားရပါမယ္။ ဘာလို႕လည္းဆိုေတာ့…လက္ေတြ႕ grass-root level ေအာက္ေျခ လူထုမွာ လုံးဝ အလုပ္မျဖစ္ပါ။

အဲ့ဒီ့ခ်ဥ္းကပ္မႈကို တရားေသဆုပ္ကိုင္ထားမယ္ဆိုရင္ အက်ိဳးရလဒ္က ဘာသာေရးခုတုံးလုပ္ ညစ္ပတ္တဲ့ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ ဘာသာေရးတင္းမာမႈေတြရိွလာေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံမွာ Interfaith ဘာသာေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးပြဲေတြ လုပ္ေနတာ အလကားပါကြာ၊ တကယ္လည္း ထိမွမထိေရာက္တာဆိုတဲ့ ဟာပါပဲ။

လက္ေတြ႕က်ျပီး အမွန္တကယ္လိုအပ္ေနတဲ့ အရာက tolerance ပါ။ ဘာသာေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြက လူထုဆီ ေဆာင္ယူလာေပးရမယ့္ အရာက မတူကြဲျပားတဲ့ ဘာသာတရားေတြကို ကိုးကြယ္ယုံၾကည္သူေတြ အခ်င္းခ်င္း လက္သင့္ခံျခင္းပါပဲ။

မတူကြဲျပားမႈဟာ လူသားေတြရဲ့ ျဖစ္တည္မႈနဲ႕ တူယွဥ္တြဲရိွေနတဲ့ အရာဆိုတာကို အရင္ႏွလုံးသြင္းဖို႕ လိႈက္လွဲစြာ လက္ခံဖို႕ အေရးၾကီးပါတယ္။

ဟိုးေရွးယခင္ကတည္းက ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အသားအေရာင္၊ ပုံပန္းသ႑န္၊ ဘာသာစကားစတာေတြ မတူကြဲျပားတဲ့ လူေတြ အခ်င္းခ်င္းေရာေႏွာတည္ရိွတဲ့ ကမာၻေလာကၾကီးမွာ အခုလို ကမာၻ႕ရြာျဖစ္လာတဲ့ Globalization Era မွာ ပိုလို႕ေတာင္ မတူကြဲျပားမႈေတြ တူယွဥ္တြဲရိွမယ္ဆိုတာကို အရိွကို အရိွအတုိင္း သိျမင္လက္ခံဖို႕ အေရးၾကီးပါတယ္။

တူတာေတြပဲ စုမယ္ တူတာေတြပဲ လုပ္မယ္ တူမွ ရမယ္ တူမွ လက္သင့္ခံမယ္ဆိုတာ လုံးဝ လက္ေတြ႕မက်တဲ့ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ ေတြးေခၚမႈ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္မႈဆိုတာကို သိျမင္ဖို႕ လိုပါတယ္။

ဘာသာေရး ရႈေထာင့္အရ သီးသန္႕ေျပာရရင္ကို ေဂါတမျမတ္ဗုဒၶနဲ႕ တပည့္သာဝကရဟႏၱာၾကီးေတြ သက္ေတာ္ထင္ရွားရိွေနတဲ့ အခ်ိန္မွာကို အဲ့ဒီ့ကာလ အဲ့ဒီ့ပတ္ဝန္းက်င္က လူအားလုံး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မျဖစ္ခဲ့သလို၊ ခရစ္ေတာ္ (ျငိမ္းခ်မ္းပါေစေၾကာင့္ ေမတၱာပို႕သအပ္ပါသည္)နဲ႕ ရွင္ေပါလုတို႕ကာလမွာလည္း ထို႕နည္းတူ အဲ့ဒီ့ေခတ္ အဲ့ဒီ့ေဒသ လူအားလုံး ခရစ္ယာန္မျဖစ္ခဲ့ပါ။ အလားတူ မုဟမၼဒ္သခင္ (ျငိမ္းခ်မ္းပါေစေၾကာင့္ ေမတၱာပို႕သအပ္ပါသည္)ရဲ့ ၂၃ႏွစ္တာ ၾကိဳးပမ္းမႈမွာလည္း အဲ့ဒီ့ေခတ္ကာလာ လူအားလုံး မြတ္စလင္မ္မျဖစ္ခဲ့ပါ။ ဒါဟာ အရိွတရားပါ။ အဲ့ဒီ့ဘာသာေရး ဦးေသွ်ာင္ၾကီးေတြ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ သူတုိ႕ေခတ္ကာလ သူတို႕ေဒသမွာ ရိွေနတဲ့ အျခားမတူကြဲျပားတဲ့့ ဘာသာတရားယုံၾကည္သူေတြနဲ႕ တူယွဥ္တြဲေနထုိင္ခဲ့ရတာခ်ည္းပါပဲ။ ဥပမာ- ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္နဲ႕ ပထမဦးဆုံး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မ်ိဳးဆက္ဆိုလွ်င္ ဟိႏၵိဴဘာသာဝင္ေတြ ဂ်ိန္းဘာသာဝင္ေတြနဲ႕အတူ၊ ခရစ္ေတာ္နဲ႕ ေနာက္လိုက္ေတြဆိုလွ်င္ ဂ်ဴးဘာသာဝင္ေတြနဲ႕၊ မုဟမၼဒ္သခင္နဲ႕ ေရာင္းရင္းသာဝကေတြဆိုလွ်င္ ၾကားခံနတ္ကိုးကြယ္သူေတြ၊ ဂ်ဴးေတြ၊ ခရစ္ယာန္ေတြနဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ ဘာသာတရားေတြရဲ့ သြန္သင္ခ်က္ေတြက လုံးဝ မတူတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ တူညီတဲ့ က်င့္ဝတ္ပိုင္း သြန္သင္မႈေတြ ရိွပါတယ္။ အဲ့ဒီ့အခ်က္ေတြကေတာ့ ကြဲျပားတဲ့ ဘာသာတရားေတြအၾကား အဲ့ဒီ့ဘာသာဝင္ေတြ အၾကားမွာ နီးကပ္ေစမယ့္ ေပါင္းကူးေပးမယ့္ အရာေတြ common ground ေတြပါပဲ။ ကြဲျပားစြာ တူညီျခင္းလို႕ပဲ ေျပာရမလား။

အဲ့ေတာ့ ဘာသာတရားေတြဟာ မတူဘူး ကြဲျပားတယ္၊ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ဘာသာတရားအသီးသီးကို ယုံၾကည္လိုက္နာတဲ့သူေတြမွာလည္း မတူညီမႈ ကြဲျပားမႈေတြ ရိွကို ရိွမယ္ဆိုကို လက္သင့္ခံျပီးေနာက္မွာမွ…မတူတဲ့ ဘာသာတရားေတြမွာ တူညီတဲ့ က်င့္ဝတ္ပိုင္း သြန္သင္မႈေတြ ရိွတယ္၊ ယုံၾကည္လိုက္နာတဲ့သူေတြမွာလည္း လူဆိုတဲ့ လူသားျဖစ္မႈဆိုတဲ့ တူညီမႈရိွတယ္ဆိုတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ိဳးနဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္ရပါမယ္။

မတူညီ ကြဲျပားျခင္းကို အသိအမွတ္မျပဳႏိုင္ဘူး လက္သင့္မခံႏိုင္ေသးဘူးဆိုလွ်င္ common groundေတြ ရွာေနလို႕လည္း အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္သလို၊ တကယ့္ခ်စ္ၾကည္မႈ တူယွဥ္တြဲေနထိုင္မႈကိုလည္း တည္ေဆာက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါ။

ဘာလို႕လည္းဆိုေတာ့ မတူတာ ကြဲျပားတာကိုပဲ ျပႆနာလုပ္ေန အျပစ္ရွာေနမွာကိုး။ ဒီေန႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ျပႆနာက အဲ့ဒါပါပဲ။ ငါတို႕လို မယုံၾကည္ဘူး၊ ငါတို႕လို စကားမေျပာဘူး၊ ငါတုိ႕လို မဝတ္စားဘူး၊ ငါတို႕လို မစားဘူး၊ ငါတို႕လို ဝတ္မျပဳဘူး၊ ငါတို႕လို…ငါတို႕လို…ငါေကာလို႕ မဆုံးပါဘူး။ ဒါဟာအမွန္တကယ္ေတာ့ ဘာသာေရးဦးေသွ်ာင္ၾကီးေတြရဲ့ သြန္သင္ခ်က္နဲ႕လည္း အေရွ႕နဲ႕ အေနာက္ ေတာင္နဲ႕ေျမာက္လို႕ ဆန္႕က်င္တဲ့ အရာေတြ ေတြးေခၚယုံၾကည္မႈေတြပါ။

ဒါေပမယ့္…ဒီေန႕ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးနဲ႕ ဘာသာႏိုင္ငံေရး မ်က္ႏွာဖုံးေအာက္မွာ အဲ့ဒီ့အရာေတြကပဲ ဘာသာတရားေတြရဲ့ စံႏႈန္းေတြလိုလို စံသြန္သင္ခ်က္ေတြလိုလို ျဖစ္လာေနပါတယ္။ ဘာသာတရားေတြက ယုံၾကည္ရာ ညႊန္ၾကားသင္ျပတဲ့ သစၥာတရား အမွန္တရားေတြကေတာ့ ဘယ္သူမွ မသိေတာ့လည္း ဘယ္သူမွ မလိုက္နာမက်င့္သုံးေတာ့လည္း သူ႕ဖာသာသူတည္ရိွေနမယ့္ တရားေတြဆိုေတာ့…ဒီျဖစ္ရပ္ကို ဘာသာတရားေတြရဲ့ က်ဆုံးခန္းဆိုတာထက္ လူသားရဲ့ က်ုဆုံးခန္း နိဒါန္းလို႕ပဲ သမုတ္ရမယ့္ အခ်ိန္အခါမ်ိဳးပါ။

မတူညီကြဲျပားမႈကို လက္သင့္ခံျခင္းဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံ ခ်ီတက္သြားေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရး အေျခခံအုတ္ျမတ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဗဟုလူမႈအဖြဲ႕အစည္း ဗဟုဝါဒရဲ့ အသက္ေသြးေၾကာပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ သိေစလိုတာက ကၽြန္ေတာ္တို႕ တစ္ဦးခ်င္းရဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လူအဖြဲ႕အစည္းရဲ့ ယုံၾကည္က်င့္ၾကံမႈဟာ ႏိုင္ငံတစ္ခုလုံးရဲ့ အေရြ႕အထိ ခ်ိတ္ဆက္ေနတယ္ဆိုတာပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဘာသာေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ ဆုေတာင္းပြဲေတြကေန ေပးရမယ့္ သတင္းစကား၊ သင္ယူရမယ့္ သင္ခန္းစာက…ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ မတူညီမႈေတြ ကြဲျပားမႈေတြနဲ႕ ကမာၻေလာကၾကီးမွာ ေနထိုင္တယ္၊ မတူညီကြဲျပားတဲ့ ဘာသာတရားေတြကို ယုံၾကည္လိုက္နာၾကတယ္၊ အဲ့ဒီေနာက္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြဟာ လူသားဆိုတဲ့ တူညီမႈၾကီး ရိွတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လိုက္နာက်င့္ၾကံေနတဲ့ ဘာသာတရားေတြမွာ တူညီတဲ့ က်င့္ဝတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သြန္သင္မႈေတြလည္း ရိွတယ္ဆိုတာပါပဲ။

ဘာသာေပါင္းစုံခ်စ္ၾကည္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ဘာသာတရားေတြကို ခ်ဥ္းကပ္ရာမွာ မတူညီကြဲျပားမႈကို ဦးစြာလက္ခံျပီးမွ common ground ေတြကို ရွာေဖြျခင္းက ဘာေၾကာင့္ လက္ေတြ႕မွာ အေရးၾကီးလည္းဆိုတာ အပိုင္း ၂ အေနနဲ႕ အခ်ိန္ရရင္ ဆက္ေရးပါဦးမယ္။

October 26, 2017