Author: KO LAY

M-Media

ဂါဇာ၏ အနာဂတ်အရေး အာရပ်နိုင်ငံများ ဆွေးနွေးမည်

ဂါဇာကမ်းမြှောင်ရဲ့ အနာဂတ်အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အာရပ်နိုင်ငံတွေဟာ ဖေဖော်၀ါရီလ ၂၀ ရက်နေ့ကျရင် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံမှာ ဆွေးနွေးဖို့ ရှိနေပါတယ်။ အမေရိကန်နဲ့ အစ္စရေးတို့ဟာ ဂါဇာက ပါလက်စတိုင်းပြည်သူတွေကို ဂျော်ဒန်နဲ့ အီဂျစ်တို့ဆီ နှင်ထုတ်ကာ ကမ်းမြှောင်ကို အပိုင်စီးချင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျော်ဒန်နဲ့ အီဂျစ်ခေါင်းဆောင်တွေက ဒီအစီအစဥ်ကို လက်မခံကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားပါတယ်။ ဆော်ဒီကအစည်းအ၀ေးမှာ အီဂျစ်၊ ဂျော်ဒန်၊ ကာတာနဲ့ ယူအေအီးနိုင်ငံတိုဟာ ဂါဇာ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကိစ္စနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးကိစ္စတွေကို ဆွေးနွေးမှာဖြစ်ပြီး ဖေဖော်၀ါရီနှောင်းပိုင်းမှာပြုလုပ်မယ့် အာရပ်လိဂ် ထိပ်သီးအစည်းအ၀ေးမှာ တင်ပြသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရာဖာမြို့မှ အကူအညီပေးရေး ရဲတပ်ဖွဲ့ကို အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်

ဂါဇာကမ်းမြှောင်တောင်ပိုင်း ရာဖာမြို့မှာ အကူအညီပေးရေး ထရပ်ကားတွေ ၀င်ရောက်မှုကို ကြီးကြပ်တဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ကို အစ္စရေးက လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် အနည်းဆုံး ရဲတပ်ဖွဲ့၀င် ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ပါလက်စတိုင်း ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ ဟားမက်စ်က အစ္စရေးရဲ့ ဒီလုပ်ရပ်ဟာ အပစ်ရပ်ရေးကို ချိုးဖောက်တာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အစ္စရေးနဲ့ ဟားမက်စ်တို့ ဓားစားခံ အပြန်အလှန်လွှတ်ပေးနေတဲ့ အပစ်ရပ်ရေးဟာ ဒုတိယအဆင့်ကို ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။

ဂျီနင်မြို့က အစ္စရေးရဲ့ လူသတ်ပွဲ

ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက် နောက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အနောက်ဖက်ကမ်းက ဂျီနင်မြို့မှာ အစ္စရေးက စီးနင်းသတ်ဖြတ်မှုတွေ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်လာတာ သီတင်း ၃ ပတ်ခန့် ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ အနည်ဆုံး ပါလက်စတိုင်းပြည်သူ ၂၅ ဦး အသတ်ခံခဲ့ရပြီး ၂ သောင်းကျော်လောက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။ နေအိမ်နဲ့ အဆောက်အဦးပေါင်း ၄၇၀ ကျော်ကို အစ္စရေးက ဖျက်ဆီးထားပြီး ရေ၊ လျှပ်စစ်မီးနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာတွေ မရအောင် လုပ်ဆောင်ထားတာကြောင့် မြို့နေပြည်သူတွေဟာ အတိဒုက္ခနဲ့ ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

Ref : Aljazeera

(ဓာတ်ပုံ – အစ္စရေးက ဖျက်ဆီးထားသည့် ဂါဇာမြင်ကွင်း)

M-Media

ဂါဇာပြည်သူများ ပြောင်းရွှေ့စရာမလိုဟု အီဂျစ်သမ္မတပြော
——————————-
ဂါဇာကမ်းမြှောင် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်း လုပ်ဆောင်ရာမှာ ဌာနေ ပါလက်စတိုင်းတွေ မည်သည့်အကြောင်းရင်းနဲ့မှ ပြောင်းရွှေ့စရာမလိုဘူးလို့ အီဂျစ်သမ္မတ ဖာတာ အလ်-စီစီက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ဟာ ဂါဇာကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေပြီး ဂါဇာက ပါလက်စတိုင်းတွေကို လက်ခံဖို့ အီဂျစ်နဲ့ ဂျော်ဒန်တို့ကို ဖိအားပေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အလ်-စီစီက ပါလက်စတိုင်းတွေ ဂါဇာမှာ နေထိုင်ရေးဟာ သူတို့ရဲ့ ရပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးဖြစ်တယ်လို့ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

အနောက်ဖက်ကမ်းတွင် နေအိမ်များကို အစ္စရေးက ဖျက်ဆီးနေ
——————————-
ပါလက်စတိုင်းပိုင် အနောက်ဖက်ကမ်းက ပါလက်စတိုင်းတွေရဲ့ နေအိမ်တွေကို အစ္စရေးက ဖျက်ဆီးဖြိုချမှုတွေ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်လာတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်အဖွဲ့ Al-Haq က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အစ္စရေးဟာ တူလ်ကရင်မ်၊ ဂျီနင်နဲ့ ဖာရာမြို့တွေမှာ စီးနင်းသတ်ဖြတ်မှုတွေ လုပ်ဆောင်နေတာ တစ်လနီးပါး ရှိလာပြီး အနည်းဆုံး ပါလက်စတိုင်းပြည်သူ ၃၃ ဦး အသတ်ခံရကာ၊ ၄ သောင်းကျော်လောက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။

အပစ်ရပ်ရေးသဘောတူညီချက်ကို ဖောက်ဖျက်သတ်ဖြတ်မှု အစ္စရေးပြုလုပ်
——————————
ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ ဂါဇာကမ်းမြှောင်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ ရက်အတွင်း အစ္စရေးက အနည်းဆုံး ပါလက်စတိုင်းပြည်သူ ၄ ဦးထက်မနည်းကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ ဟားမက်စ်နဲ့ ရယူထားတဲ့ အပစ်ရပ်ရေးသဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်မှုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သဘောတူညီချက် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်တဲ့ ဒဏ်ရာရသူတွေ၊ အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်ရသူတွေကို ရာဖာနယ်ခြားက ဖြတ်ကာ အီဂျစ်ကို သွားရောက် ဆေးကုသခွင့်ကိုလည်း အစ္စရေးက တားမြစ်ပိတ်ပင်တာတွေ ပြုလုပ်နေပါတယ်။

Ref: Aljazeera

ဖေဖော်၀ါရီ ၅၊ ၂၀၂၄
M-Media

-ဂါဇာကမ်းမြှောင်မှာရှိတဲ့ ပါလက်စတိုင်းတွေကို ပတ်၀န်းကျင် အာရပ်နိုင်ငံတွေဆီပို့ဆောင်ကာ ဂါဇာကို အမေရိကန်က သိမ်းယူသွားမယ်လို့ အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အစ္စရေး၀န်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုနဲ့ တွေ့ဆုံအပြီးမှာ ထုတ်ဖော်ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ဂါဇာဟာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်အတွင်း အစ္စရေးရဲ့ အကြိမ်ကြိမ် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးခြင်းကို ခံခဲ့ရတဲ့ဒေသ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလက စတင်တဲ့ အစ္စရေးရဲ့ တစ်ကျော့ပြန် လူသတ်ပွဲအတွင်းမှာတင် ဂါဇာပြည်သူ ၆၂၀၀၀ ကျော် အသတ်ခံခဲ့ရပြီး၊ ကမ်းမြှောင်တစ်ခုလုံးကိုလည်း အစ္စရေးက ဖျက်ဆီးခဲ့ပါတယ်။

ထရမ့်က ပတ်၀န်းကျင် အာရပ်နိုင်ငံတွေဟာ ဂါဇာပြည်သူတွေကို ခေါ်ယူလက်ခံထားရမှာဖြစ်ပြီး ဂါဇာကမ်းမြှောင်ကို အမေရိကန်က သိမ်းပိုက်ကာ အိမ်ယာတွေဆောက်လုပ်ပြီး ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ထရမ့်ရဲ့ ဒီပြောကြားမှုကို အာရပ်နိုင်ငံတွေက လက်မခံကြောင်း ချက်ခြင်းပဲ တု့န်ပြန် ကန့်ကွက်ထားပါတယ်။

Ref: Reuters

M-Media

• 

• 

• 

• 

• 

အနောက်ဖက်ကမ်းတွင် သတ်ဖြတ်မှု တိုးမြှင့်ပြုလုပ်လာ
————————
ဂါဇာမှာ အပစ်ရပ်ထားတဲ့အချိန် အစ္စရေးဟာ အနောက်ဖက်ကမ်းမှာ တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မှုတွေ တိုးမြှင့်ပြုလုပ်လာပါတယ်။ ဂျီနင်ဒုက္ခသည်စခန်းတစ်ခုတည်းမှာတင် ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းအတွင်း အနည်းဆုံး ပါလက်စတိုင်း ၁၄ ဦးကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး အနည်းဆုံး ၅၀ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။ နေအိမ်တွေကိုလည်း ဖြိုချဖျက်ဆီးမှုတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး အနည်းဆုံး ပါလက်စတိုင်းမိသားစု ၂ ထောင်လောက် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဂါဇာပြည်သူတွေ နေရပ်မပြန်နိုင်ရန် ခြိမ်းခြောက်
—————–
ဂါဇာမြာက်ပိုင်းက နေအိမ်တွေကိုပြန်နေတဲ့ ပါလက်စတိုင်းပြည်သူတွေကို အစ္စရေးက ခြိမ်းခြောက်တားမြစ်မှုတွေ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ အပစ်ရပ်ကာလအတွင်း ဂါဇာပြည်သူတွေဟာ ဖျက်ဆီးခံထားရတဲ့ သူတို့ရဲ့နေအိမ်တွေကို ပြန်လာနေကြတာပါ။ အစ္စရေးကတော့ ဒီလိုပြန်လာမှုနဲ့ ငါးဖမ်းတာလို အသက်မွေး၀မ်းကြောင်းလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ကိုင်မှုကိုပါ တားမြစ်ထားပါတယ်။

WHO က လောင်စာဆီများ ထောက်ပံ့
——————–
ဂါဇာကမ်းမြှောင်က ဆေးရုံနဲ့ ကျန်းမာရေးစင်တာ ၂၀ လောက် လည်ပတ်နိုင်ဖို့အတွက် လောင်စာဆီ လီတာ ၇ သောင်းကို ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က WHO လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။ အစ္စရေးဟာ ဂါဇာကမ်းမြှောင်က ဆေးရုံနဲ့ ကျန်းမာရေးအဆောက်အဦး အားလုံးနီးပါးကို တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးထားတာပါ။ WHOက ထောက်ပံ့တဲ့ ဆေးရုံဆေးခန်း ၂၀ ကလည်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသာ လည်ပတ်နိုင်တော့ပါတယ်။

(ဓာတ်ပုံ – အနောက်ဖက်ကမ်းမှ တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မှုများ)