ျမန္မာဘုရင္လွဴတဲ႔ ဇရပ္ ႏုိင္ငံျခားမွာ ဘာျဖစ္ေနတုန္း
ခရီးသြားေတြနားခုိဖုိ႔အတြက္ ဇရပ္ေဆာက္ေပးတာ ဒုိ႔ျမန္မာ၊ ခရီးသြားေတြေသာက္ဖုိ႔ ေရအုိးစင္တည္ေပးတာ ဒုိ႔ျမန္မာ။ ဇရပ္နဲ႔ ေရ ခ်မ္းစင္ေတြ ကုကၠဳိပင္ ေညာင္ပင္ရိပ္က ေရခ်မ္းအုိးေတြျမင္ရလွ်င္ ရင္ထဲႀကည္ႏူးရ၏။
ဇရပ္ဒကာမ်ားကုိ မျမင္ဘူးေသာ္လည္း သူတုိ႔ရင္ထဲက အဇဳတၱျဖည္႔ ဖြဲ႔စည္းသုိမွီေသာ စိတ္ရင္းျဖဴတဲ႔ သဒၵါတရားျပယုဂ္ မ်ားကာ ထင္းထင္းလင္းလင္းႀကီးျမင္လုိက္ရသလုိပင္။ မႏၱေလးနန္းျမဳိ႔ရုိးက်ဳံးေတာ္ႏွင္႔ ေရႊမန္းေတာင္ေျခရွိ ေကာင္းမႈေတာ္ဇရပ္မ်ားကုိျမင္ လုိက္ရတုန္းက ဘယ္လုိက်က္သေရရွိမွန္းမသိဘူးဟုေတြးရင္ေတြးရင္ ပီတီေတြတဖြားဖြား။ ကုိယ္ခ်င္းစားတရား သိပ္ႀကီးမားတဲ႔လူ မ်ဳိးပါတကား။ ျမန္မာတုိ႔သည္ကုိတုိင္းျပည္ ကုိယ္ႏုိင္ငံသာမက အျခားေသာႏုိင္ငံတုိ႔တြင္လည္း လူအမ်ားအတြက္ ဇရပ္မ်ားသြား ေရာက္ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းခဲ႔ေႀကာင္း သိရျပန္ေသာအခါ တကယ္ကုိႀကည္ႏူး၀မ္းေျမာက္မိေလ၏။သုိ႔ႏွင္ဤသုိ႔ စနည္းနာမိ၏။ ပ ထမဦးစြာ ေလေဗ်ာက္အုိး ေလ႔လာမိေသာဇရပ္မွာ ေဆာ္ဒီအာေရဗ် ႏုိင္ငံ မကၠာျမဳိ႔ရွိ “ေဒါင္းဇရပ္” ျဖစ္ပါ၏။ ထုိဇရပ္၏ အေျခအ ေနေလးသိခ်င္လွသျဖင္႔ ေအာက္ပါအတုိင္း စပ္စုမိ၏။ ကသာျမဳိ႔မွ ဟာဂ်ီ ဦးမုိးတီးကလည္း သိသေလာက္ ဒီလုိေျဖႀကားခဲ႔သည္။
မကၠဟ္ျမိဳ႕၌ မင္းတုန္းမင္းၾကီးလွဴဒါန္းခဲ့ေသာ ေဒါင္းဇရပ္ ပံုႏွင့္ မွတ္ပံုတင္စာခ်ဴပ္ပံု
ပါေမာကၡေဒါက္တာေအာင္ေဇာ္ ေရးသားျပဳစုတဲ့ တိုင္းရင္းမြတ္စလင္မ္ စာျပဳစာဆို ၂ မွ ကူးယူပါသည္။
မကၠဟ္ျမိဳ႕၌ မင္းတုန္းမင္းၾကီးလွဴဒါန္းခဲ့ေသာ ေဒါင္းဇရပ္ အတြက္ မွတ္ပံုတင္စာခ်ဴပ္ပံု မွ ဖတ္႐ႈ၍ ရႏုိင္ေသးေသာ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း
ေလေဗ်ာက္အုိး– မကၠာကုိ ဟာဂ်္ လုပ္တာ ဘယ္ႏွစ္ေခါက္ရွိျပီးလဲ။ ဘယ္ေလာက္ကုန္ခဲ႔လဲ။
ဦးမုိးတီး -ႏွစ္ေခါက္ရွိျပီး။ လင္မယားႏွစ္ေယာက္စရိတ္ဆုိေတာ႔ (၁) ေခါက္သြားရင္ သိန္း (၅၀)ကုန္တယ္။
ေလေဗ်ာက္အုိး-မကၠာမွာ မင္းတုန္းမင္းလွဴထားတဲ႔ ေဒါင္းဇရပ္ေကာ္ ရွိေသးလားဗ်။
ဦးမုိးတီး-ေဒါင္းဇရပ္က ဖ်က္တဲ႔စာရင္းထဲပါသြားျပီးေလဗ်ာ။ ဇရပ္က ႏွစ္ထပ္တုိက္ပါ။ သူတုိ႔ဆီမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ၀တ္ျပဳလာႀကတဲ႔ အစၥလာမ္ေတြအရမ္းမ်ားတယ္။ ျမဳိ႔ထဲမွာဆုိရင္ ဟုိတယ္ေတြမေလာက္ဘူး။ အခုဆုိရင္ (၁၀)ထပ္တုိက္ေအာက္ရွိ သမွ် အေဆာက္အဦးေတြ မွန္သမွ် အကုန္ဖ်က္ခ်ရတယ္။ ၁၀ ထပ္တုိက္ အထက္ကုိပဲ ေဆာက္လုပ္ခြင္႔ေပးတယ္။ ျမဳိ႔ထဲမွာဆုိ အ ထပ္ ၁၀၅ ထပ္ ဟုိတယ္ေတာင္ရွိတယ္။ ဒီေတာ႔ (၂) ထပ္တုိက္ျဖစ္တဲ႔ ေဒါင္းဇရပ္လည္း အဖ်က္ခံရတဲ႔ စာရင္းထဲမွာပါသြားတယ္။
ေလေဗ်ာက္အုိး– ဒါဆုိရင္ျမန္မာႏုိင္ငံက အစၥလာမ္ေတြ ဘယ္မွာတည္းခုိႀကတာလဲ။
ဦးမုိးတီး– ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၀တ္ျပဳအဖြဲ႔က ခရီးစဥ္ကုိ တာ၀န္ယူတဲ႔ ေအဂ်င္စီေတြကပဲ ဟုိတယ္မွာေနရာခ်ထားေပးတာပါ။
ေလေဗ်ာက္အိုး– ေဒါင္းဇရပ္သာရွိေနဦးမယ္ဆုိရင္ေတာ႔ အဲဒီမွာတည္းခုိခြင္႔ရမွာေပါ႔ေနာ့္။
ဦးမုိးတီး– ခုေနာက္ပို္င္းကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႀကားတာက ႏုိင္ငံေတာ္က တာ၀န္နဲ႔ ေစလြတ္တဲ႔ သူေတြေလာက္သာအတည္းခံေတာ႔ သတဲ႔ ဗ်။ ဒါေပမယ္႔ ေဒါင္းဇရပ္တည္းဖူးတဲ႔ ဟာဂ်ီေတြ ဟာဂ်ီမေတြ ရွိခဲ႔ဘူးပါတယ္။
ေလေဗ်ာက္အုိး-မင္းတုန္းမင္းႀကီးလွဴဒါန္းခဲ႔တဲ႔ ေဒါင္းဇရပ္မွာခင္ဗ်ားတည္းခုိခြင္႔ ရခဲ႔မယ္ဆုိရင္ေကာ္။
ဦးမုိးတီး– ကုိယ္ႏုိင္ငံက ကုိယ္ဘုရင္က ခ်ီးေျမာက္ ပ႔ံပုိးထားတဲ႔ ဇရပ္ပဲဗ်ာ။ တည္းခုိခြင္႔ရခဲ႔ရင္ေတာ႔ အတုိင္းမသိ ၀မ္းသာမွာေပါ႔။ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ရွင္ဘုရင္တစ္ပါးက ေလယာဥ္ပ်ံေတြ မေပၚခင္ကတည္းက ဒီေလာက္ေ၀းလံတဲ႔ ႏုိင္ငံ မွာလာျပီး လွဳဒါန္းထားတာ တဲ႔ ေစတနာ နည္းနည္းေနာေနာ လားဗ်။
ေလေဗ်ာက္အုိး သည္ အထက္ေဖၚျပပါအေႀကာင္းအရာမွာကုိ မွတ္ဥာဏ္ထဲ သုိးမွီးထားခဲ႔၏။ ထုိ႔ေနာက္ အႏၵိယ နီေပါ ဗုဒဂယာ မွ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ျပန္ေရာက္ရွိလာေသာ ကသာျမဳိ႔နယ္ ေက်ာက္ထုံးႀကီးရြာေန နိဗာန္ဆိပ္ဦးဓမၼာရုံ အလွဴရွင္ ေဂါပက ဥကၠဌ ဦး၀င္း ေသာင္းအား သိလုိသည္မ်ားအား ေမးျမန္းခဲ႔သည္။
ေလေဗ်ာက္အုိး– ခုလုိ ခ်မ္းေအးတဲ႔ ေဆာင္းအခါမွာ ဗုဒဂယာ သြားခဲ႔တာဆုိေတာ႔ ဟုိမွာ မေအးဘူးလား
ဦး၀င္းေသာင္– ကၽႊန္ေတာ္တုိ႔ က အေအးပုိင္းက လူေတြအတြက္ေတာ႔ ဟုိမွာ အေနေတာ္ပဲ။ရန္ကုန္က လူေတြ အတြက္ ကေတာ႔ ခ်မ္းမွာေပါ႔ဗ်ာ။ဒါေပမယ္႔ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တန္ခုိးေတာ္ေႀကာင္႔ ဘယ္သူမွ မဖ်ားႀကဘူး။တရက္ေတာ႔ မုန္တုိင္းမုိးရြာေသးတယ္ဗ်။
ေလေဗ်ာက္အုိး– ဘုရားဖူး ခရီးစဥ္ ဘယ္ေလာက္ကုန္ခဲ႔သလဲ။
ဦး၀င္းေသာင္– ေမသူေမာင္ ဗုဒဂယာ ဘုရားဖူးပုိ႔ေဆာင္ေရး ကုိသြင္းရတာေတာ႔ တစ္ေယာက္ကုိ ၁၀ သိန္းေပ႔ါဗ်ာ။လင္မယားႏွစ္ ေယာက္ဆုိေတာ႔ သိန္း ၂၀ က်တယ္။ ေငြကုန္ရက်ဳိးနပ္ပါတယ္။၀န္ေဆာင္မႈေတြ အားလုံးေကာင္းတယ္။ လွဴတာတန္းတာေရာ ျမန္ မာျပည္ျပန္ေရာက္ေတာ႔ က်ဳိက္ထီရုိးအပါအ၀င္အေတာ္မ်ားမ်ား ဖူးေသးတာဆုိေတာ႔ သိန္း ၃၀ ေလာက္ကုန္ခဲ႔တယ္။
ေလေဗ်ာက္အုိး– ဟုိေရာက္ေတာ႔ ဘယ္မွာတည္းခုိႀကတာလဲ။
ဦး၀င္းေသာင္-ဟုိမွာ ျမန္မာဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ မွာ တည္းခုိဖုိ႔ လုပ္ေပးထားတယ္။တည္းလည္း တည္းခုိ လွဴဒါန္းခြင္႔လည္းရ တာေပါ႔။ ကုိယ္ႏုိင္ငံက ဆရာေတာ္ေတြ သံဃာေတာ္ ေတြ ဖူးခြင္႔ရလုိ႔ ႀကည္ႏူးရတယ္။
ေလေဗ်ာက္အုိး– ျမန္မာ ဘုရားဖူးေတြ အတြက္ မင္းတုန္းမင္းႀကီးက ဇ၇ပ္ေတြ ဘာေတြ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းေပးထားမ်ဳိးမရွိဘူး လား။
ဦး၀င္းေသာင္-ရွိတာေပါ႔ဗ်-ဗုဒဂယာ အနီးမွာ မတန္႔နန္းေတာ္ဆုိတာရွိတယ္ဗ်။ဟုိလုိေျပာရရင္ ဟိႏၵဴဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေပါ႔ဗ်ာ။ အဲဒီေက်ာင္းရဲ႕ေတာင္ဘက္ ေပ ၆၀၀ အကြာမွာ မင္းတုန္းမင္းႀကီးဇရပ္ေတာ္ရွိခဲ႔သဗ်။၁၈၇၄ ခုႏွစ္က ေဆာက္ထားတဲ႔ ႏွစ္ထပ္ တုိက္ႀကီးေပါ႔ဗ်ာ။ ခုေတာ႔ မတန္႔က ျဖဳိဖ်က္ထားလုိ႔ မရွိေတာ႔ဘူး။အဲဒီဇရပ္ရဲ႕ အုတ္ခုံေပၚမွာေတာ႔ ၁ ထပ္တုိက္ ျပန္ေဆာက္ေပး ထားတယ္။
ေလေဗ်ာက္အုိး-ဒါဆုိရင္ ကၽႊန္ေတာ္တုိ႔ ဘုရင္က ႏုိင္ငံျခားမွာ ဇရပ္ေတြ ေဆာက္ေပးခဲ႔တာကုိး။
ဦး၀င္းေသာင္-ဇရပ္ တင္ ဘယ္က မလဲ ဗ်ာ။ မဟာေဗာဓိေစတီေတာ္ႀကီးကလည္း မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး ကုသိုလ္ပါတယ္ဗ်။အဲဒီေစတီေတာ္ကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္ဖုိ႔ စိန္ ျမ ေက်ာက္နီ ပုလဲလုံးေပါင္း ၅၄၅၁။အဲဒီ တုန္းက အႏၵိယ ရူပီး ၆ သန္းဖုိး ေလာက္လွဴခဲ႔တယ္။ဗိသုကာလက္ရာကေတာ႔ အႏၵိယေက်ာက္စာ၀န္တုိ႔ လက္ရာလုိ႔ The light of Asia စာအုပ္မွာ Sir Edwin Arnol က မွတ္တမ္းတင္ခဲ႔တယ္ဗ်။
ေလေဗ်ာက္အုိး– ထူးျခားတာရွိရင္ ေျပာျပေပးပါအုံး အကုိႀကီး။
ဦး၀င္းေသာင္-ကၽႊန္ေတာ္တုိ႔ ကုသိနာရုံေရာက္ေတာ႔ ဘုရားပရိနိဗာန္စံ၀င္တဲ႔ေနရာ က ေလ်ာင္းေတာ္မူရုပ္ပြားေတာ္ေရာက္ ေရာ ဘုရားဖူးတဲ႔ သူေတြ အားလုံးလုိလုိ ငုိႀကတယ္။ဘုရားဖူးတဲ႔ေနရာ ေတြအားလုံး ဟာ ျဖစ္ပ်က္တဲ႔ သေဘာနဲ႔ ႀကည္႔ရင္ သံေ၀ဂ ယူစ ရာေတြႀကီးပဲ။ခရီးစဥ္တေလွ်ာက္လုံး သတိထားမိတာကေတာ႔ အႏၵိယမွာ ဘယ္အမ်ဳိးသမီးမွ ဆုိင္ကယ္မစီးဘူး။ ေႀသာ္……. ကုိယ္ႏုိင္ငံ ကသာျမဳိ႔မွာဆုိရင္ ေယာက္က်ားေတြနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္း ျပီး အစီးႀကမ္းတဲ႔ မန္းကေလးေတြကုိ သြားျမင္ေယာင္မိပါရဲ႕ အခ်ဳိ႔မ်ားဆုိ ဆုိင္ကယ္စီးရင္း ေဘးကုိေငးႀကည္႔ ေနတယ္။ျမင္တဲ႔သူ က ကုိယ္အသိနဲ႔ ကုိယ္ေရွာင္ရတယ္ ဒါ ကြာျခားခ်က္ပဲ။
ေလေဗ်ာက္အုိး– ေက်းဇူးတင္ပါတယ္အကုိႀကီး။
ေလေဗ်ာက္အုိးသည္ ျမန္မာဘုရင္လွဴတဲ႔ ဇရပ္ ႏုိင္ငံျခားမွာ ဘာျဖစ္ေနတုန္း ဆုိျပီး သိလုိသမွ် စုံစမ္းႀကည္႔ရာ ဧ၀ံေမသုတံ (ဤသုိ႔ႀကားသိရပါ၏)ဟုိတယ္ေတြ မုိတယ္ေတြ မရွိခင္ကတည္းက တည္းခုိရန္ စီစဥ္ေဆာက္လုပ္ေပးပါေသာ ေဆာ္ဒီအာေရဗ် ႏုိင္ငံ မကၠာ ျမဳိ႔က ေဒါင္းဇရပ္ကုိ စိတ္ကူးျဖင္႔ပုံေဖာ္ေငးႀကည္႔မိ၏။အႏၵိယႏုိင္ငံ ဂယာျမဳိ႔ ႏွင္႔ ၇ မုိင္ ကြာေ၀းေသာ ဗုဒဂယာသည္ ပြင္႔ေတာ္မူျပီးေသာဘုရားမ်ားအျဖစ္ေအာင္ျမင္မႈရရွိရာ အရပ္ျဖစ္၍ ထူးျခားေသာထုိေနရာ တြင္ မင္းတုန္းမင္းႀကီးသည္ ဇရပ္တစ္ခု လွဴဒါန္းထားျပန္သည္။ဗုဒဘာသာ၀င္ ျဖစ္ေစ အျခားဘာသာ၀င္ျဖစ္ေစ မိမိတုိ႔ယုံႀကည္ရာ ကုိးကြယ္ခြင္႔ျပဳသည္႔ျပင္ ေကာင္းမြန္စြာ သြားေ၇ာက္သာသနာျပဳေစျခင္း အက်ဳိးဌာ ခ်ီးေျမွာက္ ေထာက္ပ႔ံေဆာင္ရြက္ေပးပုံမွာလည္း အံခ်ီးမကုန္ႏုိင္ဖြယ္ျဖစ္မိ၏။
ဗုဒၶသာသနာအတြက္ အထြဋ္ျမတ္ဆုံးျဖစ္ေသာ ပဥမသဃၤယနာ ကုိတင္ႏုိင္ခဲ႔ေသာ သာသနာဒါယကာ မင္းျမတ္မင္းတုန္းမင္းသည္ အျခားေသာ ဘာသာခ်ီးေျမွာက္မႈကုိ အားေပးခဲ႔ေႀကာင္းသိရေသာအခါ ႀကည္ညဳိ သဒၵါပြားျခင္းႏွင္႔ အတူသာဓုအလီလီ ေခၚဆုိမိေခ် ၏။အဆုိပါ ဇရပ္မ်ားႏွင္႔ ပတ္သတ္၍ ေလေဗ်ာက္အုိးရင္ထဲတြင္ ႀကည္ႏူးျခင္းႏွင္႔အတူ ႀကည္ညဳိျခင္းျဖစ္ပိသကဲ႔သုိ႔(အေျခအေနအ ရ) ေႀကကြဲျခင္း ႏွင္႔အတူ သံေ၀ဂမ်ားလည္းရလုိက္မိပါ၏။
အင္း……သုုိ႔ေသာ္ပါေလ…သာဓု သာဓု ပါ။ ဗ်ာတုိ႔……………
ရည္ညြန္း – Hotnews (Vol2 . No 80)
၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ စက္မႈ တကၠသိုလ္ ပၪၥမႏွစ္ (လွ်ပ္စစ္ – အင္ဂ်င္နီယာ) ေက်ာင္းသား အျဖစ္ သင္ၾကားေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ၁၉၈၇ မဆလ အစိုးရမွ ေငြစကၠဴမ်ား တရားမဝင္ေၾကာင္း ေၾကညာမႈေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွ စတင္ကာ ေတာက္ေလွ်ာက္ ပါဝင္ခဲ့သည္။
