ဧျပီ ၆၊ ၂၀၁၄
M-Media
ပထမ အၾကိမ္ Myanmar Muslim Forum မွ
ေဆာင္းပါမ်ား၊ ကဗ်ာမ်ား။ ဝထၳဳမ်ား၊ ဗဟုသုတ ျဖစ္ဖြယ္ရာမ်ား စသျဖင့္
ဧျပီ ၅၊ ၂၀၁၄
M-Media
ပ်ံလႊား
“ရန္သူေတြကို မေၾကာက္ပါနဲ႕၊သူတို႕က (အလြန္ဆံုး) အသင့္ကိုသတ္ရံုပါပဲ။
မိတ္ေဆြေတြကို မေၾကာက္ပါနဲ႕၊သူတို႕ေတြက (အဆံုးစြန္ဆံုး) အသင့္ကို သစၥာေဖာက္ရံုပါပဲ။
ထိုင္ၾကည့္ ရပ္ၾကည့္ေနတတ္တဲ့ ၾကားလူေတြကိုသာ ေၾကာက္ပါ။
ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ သူတို႕ေတြက လူသတ္သမားေတြနဲ႕ သစၥာေဖာက္ေတြကို
ကမာၻေျမေပၚမွာလံုျခံဳစြာ သြားလာေစျပီး က်ဴးလြန္ခြင့္ ေပးလို႕ပဲ”
Fear not your enemies, for they can only kill you.
Fear not your friends, for they can only betray you.
Fear only the indifferent, who permit the killers and betrayers to walk safely on the earth.
Edward Yashinsky
ဧျပီ ၄၊ ၂၀၁၄
M-Media
လမင္း
ရန္ကုန္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၃ ရက္။ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးမတူညီကြဲျပားမႈအေပၚ အျပန္အလွန္တန္ဖိုးထားေလးစား သည္းခံခြင့္လႊတ္သည့္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္ ထူေထာင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အဓိက ဘာသာေရးႀကီးေလးဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၊ အစၥလာမ္၊ ဟိႏၵဴ၊ ခရစ္ယန္ဘာသာမ်ားမွ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ၎တို႔၏ ရွင္းလင္းျပတ္သားသည့္ တာ၀န္ယူကတိေပးမႈကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားရန္ ဧၿပီလ ၂-၃ ရက္ေန႕တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ဘာသာအေပါင္းစံုမွ ေခါငး္ေဆာင္းမ်ား ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ခဲ့ပါသည္။
ေၾကညာခ်က္ အျပည့္အစံု PDF ျဖင့္ဖတ္ရန္ =>http://goo.gl/yanLnL
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘာသာေပါင္းစံု အဖြဲ႕ ႏွင့္ ယူနီဆက္ တို႔၏ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ ေၾကညာခ်က္ဖတ္လိုလွ်င္ =>http://goo.gl/8Yv7EN
ဓါတ္ပံုမ်ား FB တြင္ ၾကည့္ရန္ =>http://goo.gl/KqOv54
ဧျပီ ၃၊ ၂၀၁၄
M-Media
ဘာသာျပန္ဆိုသူ- O’Laie Manzu
ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကိုထားရွိရာ စခန္းေတြမွာ နာရီနဲ႔အမၽွ စာနပ္ရိကၡာေတြေလ်ာ့ပါးလာျပီး ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ တဟုန္ထိုး တက္လာတာေၾကာင့္ စခန္းတြင္းေနထိုင္သူ ကိုလွေမာင္ က အစားအေသာက္ရရွိေရးအတြက္ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ရြာက မိတ္ေဆြဆီမွာ အကူအညီေတာင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ရပါတယ္။
စေနေန႔မနက္ေလာက္မွာ ဆန္တစ္အိတ္ က်ပ္ တစ္ေသာင္းခြဲ (၁၅ ေဒၚလာ)ရွိေပမယ္ ေန႔တြင္းခ်င္း က်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းခြဲအထိ ထိုးတက္ခဲ့တယ္လို႔ မိတ္ေဆြအိမ္ သြားရင္း လမ္းမွာေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ သူ႕မိတ္ေဆြကေတာ့ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ရွိ အေနာက္ပိုင္းရခိုင္ျပည္နယ္မွာမၾကာခဏ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ေနတဲ့ၾကားက အိုးအိမ္မေပ်ာက္၊ ေလွမဆံုးဘဲ ကံေကာင္းလွတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာတစ္ဦးလို႔ေျပာလို႔ရပါလိမ့္မယ္။
ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြျမိဳ႕မွာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အေထာက္အကူျပဳလုပ္သားေတြကို ဖယ္ရွားလိုက္တဲ့အတြက္ ကိုလွေမာင္နဲ႔ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဒုကၡသည္ေတြဟာ အစာေရစာေတြအတြက္ ပိုမိုစိုးရြားတဲ့ အေျခအေနေတြကို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ဖြယ္ရွိတယ္လို႔ဆိုရပါမယ္။ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးစခန္းက ဒုကၡသည္ အနည္းဆံုး ႏွစ္ေသာင္းေလာက္အတြက္ကေတာ့ ဆယ္ရက္အတြင္း ေသာက္သံုးေရကုန္ခမ္းသြားမွာျဖစ္ျပီး ႏွစ္ပါတ္အတြင္း အစားအေသာက္ေတြ ပ်က္ေတာက္သြားပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာလည္း ဒုကၡေရာက္ႏိုင္ေခ်ရွိေနပါတယ္။
ဒါကေတာ့ စစ္ေတြ ေဒသပိုင္းမွာရွိတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းကို အေျခခံျပီး ရည္ညြန္းေျပာဆိုတာျဖစ္လို႔ အားလံုးျခံဳၾကည့္ရင္ေတာ့ ကုန္စည္ခမ္းေျခာက္မႈေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ ဦးေရက ပိုမ်ားပါလိမ့္မယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕ေတြက စစ္ေတြကို အေျချပဳျပီး ဒုကၡသည္စခန္းက လူဦးေရ တစ္သိန္းေလးေသာင္းေလာက္ကို ေထာက္ပံ့တဲ့အျပင္ အျခားေက်းရြာေတြက လူဦးေရ ေလးေသာင္းခန္႔ကိုလည္း ကူညီေနၾကရလို႔ပါဘဲ။
ျပည္နယ္အတြင္း လူနည္းစု ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြက အကူအညီလက္ခံရရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ဦးေရမ်ားတယ္ဆိုေပမယ့္ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြလည္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြအေပၚမွီခိုေနရတာေတြလည္းရွိပါတယ္။
ျပီးခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဟူးေန႔က ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ ၄၀၀ ေလာက္ဟာ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ အိုးအိမ္ေတြ၊ ရံုးေတြ၊ ဂိုေဒါင္ေတြ၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စက္ေလွေတြကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ၾကတဲ့အတြက္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ရပ္တန္႔လိုက္ရတာပါ။ လူစုခြဲဖို႔အတြက္နဲ႔ လူအုပ္ေတြၾကားက ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔အတြက္ ရဲေတြက သတိေပး ေသနတ္ေတြ ပစ္ေဖာက္ခဲ့ၾကျပီး ေသဆံုးမႈေတြ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈေတြေတာ့မရွိခဲ့ပါဘူး။
ေနာက္တစ္ရက္မွာေတာ့ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး ရဲေတြက သတိေပး ေသနတ္ေတြေၾကာင့္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ မိန္းခေလးတစ္ဦး ေသဆံုးခဲ့ျပီး ၃၉ ႏွစ္အရြယ္အမ်ိဳးသမီး ေသနတ္ဒဏ္ရာ ရခဲ့တယ္လို႔ အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အရပ္ဖက္အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႕အစည္းေတြမရွိေတာ့တဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းျပီး အေရးေပၚ ကုန္စည္ေတြကို ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲ ေပးပို႔ေနပါတယ္။ ဒါကလည္း ေရတို ေျဖရွင္းခ်က္သာျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ Office for the Coordination of Humanitarian Affairs က ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ Pierre Peron ေျပာျပပါတယ္။
“ေရတိုနဲ႔ေရရွည္မွာ အရပ္ဖက္ အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႕ ေတြအတြက္ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ေနရာေတြ ရွိဖို႔ အရမ္းလိုအပ္ပါတယ္။” “ ႏိုင္ငံတကာလုပ္သားေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းဝန္ထမ္း ေတြအတြက္ပါ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္ဖို႔ အစိုးရက အာမခံဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ဇြန္လ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးစခန္းေတြထဲကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ တစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ကို ဦးစားေပးကူညီတယ္လို႔ စြပ္စြဲေနတဲ့ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္အသိုင္းအဝိုင္းရဲ႕ မႏွစ္ျမိဳမႈကို ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာၾကာပါျပီ။
အရပ္ဖက္ အန္ဂ်ီအို ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ အသိုင္းအဝိုင္းကိုလည္း ကူညီေပးပါတယ္လို႔ဆိုကာ ဘက္လိုက္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလသမဂၢရဲ႕ အဆိုအရကေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြက ျခိမ္းေျခာက္တာ၊ ေစာ္ကားတာကို ခံၾကရပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အရပ္ဖက္ အန္ဂ်ီအို ေတြကို ျပည္နယ္ကေန ႏွင္ထုတ္ေပးဖို႔ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက အစိုးရဆီမွာ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ လက္တေလာျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အဓိကရုဏ္းကေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕အစည္းက ဝန္ထမ္းေတြကို စစ္ေတြျမိဳ႕က ဖယ္ရွားေအာင္ ဖန္တီးလိုက္သလိုပါဘဲ။
“သူတို႔က က်န္ရွိေနေသးတဲ့ အန္ဂ်ီအို လုပ္သားေတြကို စာရင္းျပဳစုျပီး အျပီးရွင္းဖို႔ ၾကိဳးစားေနတာ” လို႔ အမည္မေဖာ္လိုသူ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားတစ္ဦးကေျပာျပပါတယ္။
စားနပ္ရိကၡာေတြ သယ္ယူဖို႔ေဆာင္ေပးဖို႔ တဆင့္ခံလုပ္ေပးတဲ့ ေဒသခံေတြကိုလည္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အလုပ္မလုပ္ဖို႔ ျခိမ္းေျခာက္ထားတဲ့အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အလုပ္ေတြ ဆက္လုပ္ဖို႔ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲ့ပါလိမ့္မယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။
“ရုံးေတြ၊ ကားေတြ၊ ယဥ္ေတြ၊ ကုန္ကားေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ကို ဘယ္သူမွ မငွားေပးေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကို ဘာမွလည္း မေရာင္းေပးေတာ့ဘူး။” လို႔ သူကေျပာပါတယ္။
သန္းေခါင္စာရင္း အရႈပ္ေတာ္ပံု
ဒီလို ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြကို ဖယ္ရွားလိုက္ခ်ိန္ဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ိဳးေရး ေမးခြန္းေတြေၾကာင့္ အျငင္းပြားမႈေတြ ေပါက္ဖြားေနတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ဖို႔ျပင္ဆင္ေနတဲ့အခ်ိန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အစိုးရကိုယ္ႏိႈက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က တရားမဝင္ဘန္ဂါလီေတြလို႔ စြပ္စြဲခံေနရတဲ့ သန္းခ်ီ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ရဲ႕ ဇာတိေျမျဖစ္ရာ ဒီရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း တင္းမာမႈ ပိုမိုၾကီးထြားလာေစႏိုင္တဲ့ ကိစၥလည္းျဖစ္ပါတယ္။
“ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတဲ့ အမည္ဟာ သန္းေခါင္စာရင္းမွာမပါေပမယ့္ “အျခား” ဆိုတာကိုေရြးခ်ယ္ျပီး သန္းေခါင္စာရင္းလာေကာက္သူကို ကိုယ့္ရဲ႕ လူမ်ိဳးေရးထည့္ေပးဖို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကို တရားဝင္သိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေနအထားကို ေရာက္သြားႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုျပီး တခ်ိဳ႕ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက သန္းေခါင္စာရင္းကို သပိတ္ေမွာက္ဖို႔ ျခိမ္းေျခာက္ၾကပါတယ္။
သန္းေခါင္စာရင္းကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ သေကၤတ အမွတ္အသားေနနဲ႔ စစ္ေတြက ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ဘာသာေရးအလံေတြကို အိမ္ေရွ႕မွာ ခ်ိတ္ဆြဲၾကပါတယ္။ Malteser International ကယ္ဆယ္ေရးရံုးေရွ႕မွာ ဘာသာေရးအလံ ခ်ိတ္ဆြဲထားလို႔ ဘာသာေရး သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး သေကၤတဟာအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕စည္းမ်ဥ္းကိုခ်ိဳးေဖာက္တယ္ဆိုျပီး ဖယ္ရွားလိုက္ပါတယ္။
ဒါကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သား အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ဘာသာေရးအလံကို မဖြယ္မရာ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလ ျပန္႔လြင့္ခဲ့တဲ့ေနာက္ ညေန ၈ နာရီေလာက္မွာေတာ့ Malteser International ရံုးေရွ႕မွ လူ ၄၀၀ ေလာက္ စုေဝးခဲ့ျပီး ေက်ာက္ခဲေတြနဲ႔ ပစ္ေပါက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အျခား အန္ဂ်ီအိုနဲ႔ ယူအန္ရံုးေတြကိုလည္း ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္လို႔ ကုလသမဂၢအတြင္းပိုင္းအစီရင္ခံစာမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။
စေနေန႔မွာေတာ့ အစိုးရေျပာေရဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္က “ရိုဟင္ဂ်ာ” လို႔ထုတ္ေဖာ္ရင္ေတာ့ သန္းေခါင္းစာရင္ေကာက္သူေတြက မွတ္တမ္းတင္မွမဟုတ္ဘဲ “ဘန္ဂါလီ” ဆိုမွသာ စာရင္းသြင္းမယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကိုေျပာခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္က သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္သူေတြကလည္း ညြန္ၾကားထားတဲ့အတိုင္းသာ လိုက္လုပ္ၾကရပါတယ္ လို႔ Reuters သတင္းဌာနကိုေျပာၾကပါတယ္။
“အားလံုးကေတာ့ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာပါ လို႔ေျပာတာဘဲ” လို႔ စံျပေက်းရြာက သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ေပးသူ ေက်ာင္းဆရာ ဦးစိန္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
“ဒီလိုဆို က်ေနာ္တို႔လည္း ဘာမွမေရးရဘူး။ အထက္က အသိအမွတ္မျပဳထားတဲ့ လူမ်ိဳးဆိုရင္ မေရးနဲ႔လို႔ အမိန္႔ထုတ္ထားတာကို” လို႔ေျပာပါတယ္။
သန္းေခါင္စာရင္းကို စီမံေဆာင္ရြက္ရာမွာ ကူညီေပးတဲ့ UN Population Fund (UNFPA) ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ “ကိုယ္ပိုင္ေဖာ္ထုတ္ခြင့္” ကို ခြင့္မျပဳတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္မွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာသန္းေခါင္စာရင္း စံခ်ိန္စံႏႈန္းမ်ားမွလည္းေကာင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးစည္းမ်ဥ္းမ်ားမွ လည္းေကာင္း၊ သေဘာတူလက္ခံထားၿပီးေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားမွ လည္းေကာင္း ဤသို႔ ေက်ာခိုင္းခြဲထြက္လာမႈအေပၚ UNFPA မွ အထူးပင္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနရပါသည္။” လို႔ု အဂၤါေန႔ထုတ္ ေၾကညာခ်က္ေတြ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ “လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈသမိုင္းေၾကာင္း ရိွေနေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ဤလုပ္ရပ္က တင္းမာမႈမ်ား ျမွင့္တက္ႀကီးထြား လာေစႏိုင္ျပီး ေကာက္ခံရရွိသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ ယံုၾကည္ထိုက္မႈတန္ဖိုး ေလ်ာ့က်လာမည္ကိုလည္း စိုးရိမ္ပါသည္။” လို႔ UNFPA က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ Reuters သတင္းေထာက္မ်ားေပးပို႔ျပီး Jared Ferrie ေရးသားကာ Nick Macfie မွတီးျဖတ္ထားသည့္ Humanitarian crisis looms in western Myanmar as foreign aid workers leave သတင္းေဆာင္းပါးအား O’Laie Manzu မွ ဆီေလၽွာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားပါသည္။
ဧျပီ ၂ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
ဘာသာျပန္ဆိုသူ- မင္းထြဋ္ေခါင္
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ လြန္ခဲ့သည့္ရက္သတၱပတ္က ကူညီကယ္ဆယ္ေရး ႏိုင္ငံတကာ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးသည္ ၎ရံုးေရွ႕မွ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာ့ အလံအား ဖယ္ရွားလိုက္သည့္ေနာက္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း NGO ရံုးႏွင့္ ၎တို႔၏ လုပ္သားမ်ားကို တိုက္ခိုက္မႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထိုေဒသ၌ တင္းမာမႈမ်ားက ေပါက္ကြဲလုမတတ္ ျဖစ္ေနသည္။
ထိုအေျခအေန၏ေနာက္ဆံုးရ သတင္းကို သိရိွႏိုင္ေအာင္ ႏိုင္ငံတကာ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕တစ္ခု၏ အမည္ မေဖာ္လိုသူ ထိပ္တန္းအရာရိွ တစ္ဦးႏွင့္ စကားစျမည္ဆိုခဲ့သည္။ ျပည္ပႏွင့္ ရခိုင္ မဟုတ္ေသာ ျပည္တြင္း ၀န္ထမ္းမ်ား စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ေဘးကင္းရာသို႔ ထြက္ခြာျခင္းသည္ ျပႆနာအစိုင္အခဲ၏ အေပၚယံလႊာမွ်သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပ၏။
ယခုေသာ္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအဖို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ အေထာက္အပံ့ ပစၥည္းမ်ား ဆက္လက္ျဖန္႔ေ၀ရန္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မရိွေတာ့ေၾကာင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ (ႏွင့္) အစြန္အဖ်ားေဒသမ်ားထံျဖန္႔ေ၀ရာ၌ အသံုးျပဳေသာ ေလွမ်ား ယာဥ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးမႈအားျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ား ဆက္လက္ မလည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ စံနစ္တက် ဖန္တီးခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ ႏွစ္သိန္းနီးပါး အပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္လူမ်ဳိးတို႔ေနထိုင္လ်က္ ရိွေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ က်ယ္ျပန္႔စြာ အဓိကေထာက္ပံ့ ကူညီေနသည္မွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုတိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ ကယ္ဆယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားကိုသာ အားထားေနရေသာ အိုးအိမ္မဲ့ အပယ္ခံ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ဦးတည္တိုက္ခိုက္ရာ ပင္မေျခလွမ္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ေပၚလြင္လ်က္ရိွသည္။
ေဒသတြင္း ကယ္ဆယ္ကူညီေရး ပစၥည္းျဖန္႔ေ၀ျခင္း၌ ႏိုင္ငံျခား လုပ္သားမ်ားက အဓိကအခန္း က႑တြင္ ရိွေနေသာ္လည္း ေန႔တစ္ဓူ၀ ကြင္းဆင္းေဆာင္ရြက္မႈ အမ်ားအျပားကို ေဒသခံ ျမန္မာ လုပ္သားမ်ားက ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည္။ ရခိုင္လူမ်ဳိး ၀န္ထမ္းမ်ားအား ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ မပါ၀င္ရန္၊ အေျခခံ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုလည္း ျငင္းဆိုရန္ ၎တို႔၏ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက သတိေပးထားသည္။ ဤသည္ကို မလိုက္နာပါက အၾကမ္းဖက္ခံရမည္ဟူ၍ပင္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံထားၾကရသည္။ ထိုရခိုင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ လုပ္ကိုင္ေနသူတို႔ကို သစၥာေဖာက္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္လ်က္ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း စာရင္းထုတ္ျပန္ထားသည္ အထိပင္။ အင္န္ဂ်ီအိုရံုးမ်ားအား တိုက္ခိုက္မႈတို႔မွာ ထြက္ေပၚခဲ့သည့္ သတင္းမ်ားထက္ပင္ ျပင္းထန္ခဲ့သည္။
အႏုစိပ္ႀကိဳတင္ႀကံစည္ထားသည့္ တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ရိွေနၾကသည္။ ထိုျဖစ္စဥ္အတြင္း ပိုင္ဆိုင္မႈ(ေနရာ) ၃၀ ထက္မနည္း တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရရာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ရပ္ စလံုးအတြက္ စီစဥ္ေပးေနေသာ ကမာၻ႕စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ႕၏ ရိကၡာ သိုေလွာင္ရံုသည္လည္း အဖ်က္ဆီးခံ သိုေလွာင္ရံု ၇ ခုအနက္ အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာအစိုးရ၏ တုန္႔ျပန္မႈမွာ စစ္ေတြသို႔ စစ္တပ္ကိုေစလႊတ္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ေစသည့္ လႈပ္ရွားမႈသာ ျဖစ္၏၊ ကူညီကယ္ဆယ္ျဖန္႔ခ်ိေရး လုပ္ငန္းကို ျပန္လည္သက္၀င္လာေအာင္ မည္သည္ကိုမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရိွေခ်။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းေဒသ၌ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္း ျဖတ္ေတာက္ခံရျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္၌ရိွ သူမ်ားသည္ လုပ္သားမ်ားႏွင့္ ပစၥည္းပစၥယမ်ားကိုသာ ပစ္မွတ္ထားျခင္းမဟုတ္၊ ကူညီျဖန္႔ခ်ိေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ားကိုပါ ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ရန္ ရည္ရြယ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ မိုးရာသီ၀င္ေရာက္သည္ႏွင့္ ဒုကၡသည္စခန္း မ်ားစြာသို႔ အေရာက္သြားႏိုင္သည့္ (တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္း)ေလွငယ္မ်ားအား ပစ္မွတ္ထားခဲ့ျခင္းက ဤသည္ကို လြယ္လင့္တကူ သိနားလည္ႏိုင္ေပသည္။
လက္တစ္ဆုပ္စာမွ် ကုလ ၀န္ထမ္းမ်ားသာ ၿမိဳ႕ေပၚ၌ တင္းၾကပ္ေသာလံုၿခံဳေရးျဖင့္ ထားရိွခံရသည္။ ျမန္မာအစိုးရ၏ တုန္႔ျပန္မႈမွာ စစ္ေတြသို႔ စစ္တပ္ကိုေစလႊတ္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ေစသည့္ လႈပ္ရွားမႈသာ ျဖစ္၏၊ ကူညီကယ္ဆယ္ျဖန္႔ခ်ိေရး လုပ္ငန္းကို ျပန္လည္သက္၀င္လာေအာင္ မည္သည္ကိုမွ် ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရိွေခ်။
ယင္းျဖစ္စဥ္သည္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေၾကာင္း အလြန္ရွင္းလင္း ထင္ရွားသည့္ အေၾကာင္းတစ္ရပ္လည္း ရိွေနပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားသူ၀န္ထမ္းတစ္ဦးသည္ ရံုးျပင္ဖက္မွ ဗုဒၶဘာသာသာသနာ့အလံအား ဖယ္ရွားၿပီး ေနရာတက် ျပန္ မထားမီ ၅ မိနစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားသြားျခင္းျဖစ္သည္။ အလံကိုင္ၿပီး ကခုန္ျခင္း၊ သူမ၏ခါး၌ (မဖြယ္မရာျပဳ) ပတ္ထားျခင္း ဟူေသာ သတင္းမ်ားမွာ မမွန္ကန္ေခ်။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ သူမက အလံကို ဖယ္ရွား လိုက္သည္ႏွင့္ ေဒါထြက္ေနသည့္ လူအုပ္ႀကီးက ရုတ္တရက္ လ်င္ျမန္စြာ ထြက္ေပၚစုရံုးလာခဲ့သည္။
၎မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တစ္ခ်က္တည္းႏွင့္ ရပ္တန္႔ သြားေအာင္ ႀကိဳတင္ ဇာတ္တိုက္ထားေသာ စင္တင္ျပကြက္ တစ္ခုအျဖစ္ ေပၚလြင္ေနပါသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ မတ္လအေစာပိုင္းက MSF (နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕)အား ႏွင္ထုတ္ၾကခ်ိန္ – အစိုးရ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒျဖင့္ ခြဲျခားဖယ္ၾကဥ္မႈ သာမက ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ေရးႏွင့္က် န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္ခ်က္ျဖတ္ေတာက္မႈကို အတိအက်ႀကံစည္ေတာ့မည့္ မဟာဗ်ဴဟာ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေယး ကင္တားနားမွ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ယခုေသာ္ အမွန္ျဖစ္ေၾကာင္း ဤျဖစ္စဥ္က ထုတ္ျပေနေပသည္။ ၎တို႔၏ ပ်က္လို ဖ်က္ဆီးျပဳမႈခ်က္မ်ားမွာ ျပင္ပမွ ၀င္လာသည့္ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ားအား အၿပီးတိုင္ျဖတ္ေတာက္ရန္ သီးသီးသန္႔သန္႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမွ တစ္ပါး မည္သည့္အရာမွ် မဟုတ္ခဲ့သည္ကို လြယ္လင့္တကူ သံုးသပ္၍ ရေနေပသည္။
Asian Correspondent တြင္ Francis Wade ေရးသားသည့္ Full extent of anti-NGO attacks in western Burma emerging ေဆာင္းပါးကို မင္းထြဋ္ေခါင္ (M-Media) မွ ဆီေလ်ာက္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။