News @ M-Media

Category: သတင္းေဆာင္းပါး

  • ဘာသာေပါင္းစုံ စည္းလုံးညီညြတ္ျခင္း ေဖာ္ညႊန္းေနသည့္ နိဗၺာန္ေစ်းပဲြေတာ္ေလး

    ဘာသာေပါင္းစုံ စည္းလုံးညီညြတ္ျခင္း ေဖာ္ညႊန္းေနသည့္ နိဗၺာန္ေစ်းပဲြေတာ္ေလး

    ႏိုဝင္ဘာ ၁၅ ၊ ၂၀၁၆
    M-Media
    ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း(ရန္ကုန္စက္မႈ႕တကၠသိုလ္R.I.T) ေရးသည္။
    2222

    “စည္းလုံးျခင္းသည္ ခြန္အား၊ ညီညြတ္ျခင္းသည္ အင္အား”ဆိုသည့္ ျပယုဂ္ကို မတူကဲြျပားဘာသာဝင္တို႕ စုေပါင္းျပဳလုပ္ၾကသည့္ စတုထၱအၾကိမ္ေျမာက္ က်င္းပျပဳလုပ္ခ့ဲတဲ့ နိဗၺာန္ေစ်းပဲြေလးေၾကာင္း စာေရးသူတင္ျပခ်င္ပါတယ္။

    နိဗၺာန္ေစ်းပဲြကို နိုဝင္ဘာလ ၁၅ရက္ အဂၤ ါေန႕က  (ခ)ရပ္ကြက္ သကၤန္းကၽြန္းျမိဳ႕နယ္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသျကီးတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    ထိုရပ္ကြက္ေလးကို လြတ္လပ္ေရး ရျပီးခ်ိန္မွ စ၍ ဖဆပလ အစိုးရေခတ္အထိ “ျမိဳ႕မ “ရပ္ကြက္ေလး ဟု လူသိမ်ားခဲ့ၾကပါသည္။

    သဃၤန္းကၽြန္းဘူတာ နံေဘးတြင္ တည္ရိွပါသည္။  ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္(မဆလ)ေခတ္ေနာက္ပိုင္းက်မွ  (ခ) ရပ္ကြက္ဟူ၍ ျဖစ္လာပါသည္။

    ထိုရပ္ကြက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဦးေရ၊ ဟိႏၵဴဘာသာဦးေရ နွင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာဦးေရမွာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရိွျပီး အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ဦးေရမွာ ၇၀ ရာခိုင္နႈန္းခန္႔ရိွပါသည္။

    ပို၍ ထူးျခားသည္မွာ ထိုရပ္ကြက္ေလးတစ္ခုတြင္ပင္ ဗုဒၶဘာသာ ဓမၼာရုံုတစ္ခု၊   ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္း Temple တစ္ခု၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္တို႕၏ Roman Catholic Saint. Josep Church နွင့္Baptist Church တစ္ခုုစီ အျပင္၊ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္က တည္ေဆာက္ခဲ႕ေသာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တို႔၏  ဗလီတစ္လုံးလည္း ရိွေနပါသည္။

    ထိုရပ္ကြက္သည္  ျဗိတိသ်ွကိုလိုနီေခတ္ကတည္းက တည္ရိွခဲ႕ပါသည္။ သဃၤန္းက်ြန္းျမိဳ႕စတည္ကတည္းက မူလတည္ရိွခဲ႔ေသာ ရပ္ကြက္ျဖစ္ျပီး သဃၤန္းကၽြန္းဘူတာရုံ နွင့္ အလြန္နီးကပ္၍ ရပ္ကြက္ေနျပည္သူမ်ား ရန္ကုန္ျမိဳ႔သို႕ရထားျဖင့္သြားရာတြင္ အလြန္ လြယ္ကူလွပါသည္ အဆင္ေျပလွပါသည္။

    ဘာသာလူမ်ိဳးမခဲြျခားဘဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးမူကို အဓြန္႕ရွည္တည္တံ႕ေစလိုတဲ႕အတြက္ အခုလို   နိဗၺာန္ေစ်းပြဲေတာ္ကို စည္ကားသိုက္ျမိုက္စြာ နွစ္စဥ္ က်င္းပေနပုံကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ပါသည္။

    (ခ)ရပ္ကြက္ရိွ ဓမၼာရံုလူငယ္မ်ား အဖဲြ႔  (ခ) ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴ းႏွင့္အဖဲြ႔တို႕ဦးစီးကာ ရပ္ကြက္အတြင္းရိွ မတူကဲြျပား ဘာသာဝင္မ်ားပူးေပါင္းပါဝင္အားျဖည့္စုစည္းကာ ရပ္ကြက္ နိဗၺာန္ေစ်းပြဲဲေတာ္ကို က်င္းပါေနတာကို ေတြ႔ရိွခဲ့ရသည္။

    နိဗၺာန္ေစ်းပဲြေတာ္ ဟု ဆိုေသာ္လည္း  မည္သည့္ စားစရာ ေသာက္စရာ မ်ား စတီးခြက္စသည့္ အိမ္သုံးပစၥည္း စသည္တို႔ကို ေငြေပးစရာ မလိုဘဲ  ရပ္ကြက္ေန ျပည္သူလူထုအား  အခမဲ႔ ေဝငွထားေသာ ကတ္ျပားေလးမ်ားအား ျပ၍ ရယူႏိုင္ပါသည္။

    ထိုကတ္ျပားေလးမ်ားအား ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးးရုံးတာဝန္ရိွသူမ်ားနွင့္ ရပ္ကြက္ ဓမၼာရုံတာဝန္ခံမ်ားမွ ရပ္ကြက္ေနျပည္သူမ်ားအား အဓိကဦးစားေပးကာ တစ္အိမ္ေထာင္လ်ွင္ ကပ္ျပား ၃ ခုခန္႕ကို  ေဝငွထားတာကို ေတြ႔ရိွရသည္။

    ညေန ၄နာရီခဲြခန္႕အခ်ိန္တြင္ နိဗၺာန္ေစ်းပဲြေတာ္ကို ဖြင့္လွစ္ျပီး လူမ်ိဳးဘာသာမေရြး စာသုံးႏိုင္ရန္ ျကက္ဥ ဘဲဥ ငါးေျခာက္ ဟင္းမ်ားႏွင့္ ညစာ ထမင္းဟင္းမ်ားကိုလည္း   ဓမၼာရုံမ႑ပ္တြင္ေကၽြးေမြးေနေျကာင္း ေတြ႔႕ခဲ႕ရပါသည္။

    စာေရးသူအေနျဖင့္ ထိုရပ္ကြက္ နိဗၺာန္ေစ်းပဲြေတာ္ေလးကို ျမင္ေတြ႔ရသည္မွာ  အတိုင္းမသိဝမ္းသာပီတိျဖစ္ခဲ႔ရပါသည္။

    အေျကာင္းမွာ ရပ္ကြက္ေန လူဦးေရ အမ်ားစုမွာ အစၥလမ္ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ဘာသာေရးအယူမသည္း၊ အျမင္မက်ဥ္းဘဲ ထိုနိဗၺာန္ေစ်း ပဲြေတာ္ေလးတြင္ ပါဝင္ ဆင္ႏႊဲေနျကသည္ကို ေတြ႔ျမင္ရ၍ အထူး မွတ္တမ္းတင္မိပါသည္။

    ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း(ရန္ကုန္စက္မႈ႕တကၠသိုလ္R.I.T)

  • ငါးပိ၊ အာဆင္းနစ္၊ ယူရီးယားနဲ႔ က်န္းမာေရး အႏၱရာယ္

    ငါးပိ၊ အာဆင္းနစ္၊ ယူရီးယားနဲ႔ က်န္းမာေရး အႏၱရာယ္

    (Myanmar Now ) စိုးစံထိုက္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ ေရးသားသည္။

    ကင္ဆာနဲ႔ ေရာဂါစံုျဖစ္ပြားေနျခင္းဟာ လူသံုးမ်ားတဲ့ ငါးပိထဲ ပိုးသတ္ေဆး၊ ဓာတုေဆးပါဝင္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနၿပီး ဒီျပႆနာကို ပူးေပါင္းေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္

     

    aa
    ရန္ကုန္ၿမဳိ႕က မွ်င္ငါးပိသိုေလွာင္ထားတဲ့ ငါးပိ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခု။ အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါး ကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာနက မွ်င္ငါးပိမွာ တားျမစ္ဆိုးေဆး အသံုးမျပဳေရး ပညာေပး ေဆြးေႏြးေနတာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ရွိပါၿပီ။ လုပ္ငန္းရွင္အမ်ားအျပားကေတာ့ ငါးပိ ေရာင္းပန္းလွေရး လုပ္ေဆာင္ရာမွာ ကုန္က်စရိတ္ သက္သာဖို႔ ေစ်းသက္သာတဲ့ တားျမစ္ဆိုးေဆးကို သံုးေနၾကပါတယ္။

    မၾကာေသးခင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ့  ေစ်းတစ္ခုအတြင္း သားငါး ေရာင္းတဲ့ေနရာကို ေရာက္သြားခ်ိန္မွာ အ့ံၾသစရာ အေျခအေန တစ္ခုကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။

    ဟင္းသီးဟင္းရြက္တန္းမွာေတာ့ ယင္ေကာင္ေတြ တဝီဝီ ပ်ံသန္းေနေပမယ့္ ငါးပိဆိုင္ေတြမွာေတာ့  ယင္ေကာင္ တစ္ေကာင္မွ မရွိသလို၊ ငါးပိပံုထဲမွာလည္း ေလာက္ေကာင္ေလးေတြကို မေတြ႔ရပါဘူး။  ငါးပိနဲ႔ေလာက္ ေရႊနဲ႔ေက်ာက္လို႔ ဆိုၾကေပမဲ့ ငါးပိဆိုင္ေတြရဲ႕ အေနအထားက အဲဒီဆိုရိုးစကားနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။

    ျမန္မာေတြရဲ႕ ရုိးရာအစားအစာ ငါးပိမွာ ဆိုးေဆး၊ ယင္မနားေဆး၊ ေလာက္ေသေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြ ပါဝင္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေနတာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ရိွခဲ့ေပမယ့္လည္း ငါးပိနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သုေတသနေတြ ထြက္ေပၚလာျခင္း မရိွေသးသလို စားသံုးသူ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးဆိုတာ ေလထဲ တိုက္အိမ္ေဆာက္သလို မႈန္ဝါးဝါး ျဖစ္ေနဆဲပါ။

    ကင္ဆာနဲ႔ ေရာဂါစံုျဖစ္ပြားေနျခင္းဟာ လူသံုးမ်ားတဲ့ ငါးပိထဲ ပိုးသတ္ေဆး၊ ဓာတုေဆးပါဝင္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနၿပီး ဒီျပႆနာကို ပူးေပါင္းေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာ အစားအစာေတြ ေဘးကင္းလံုၿခံဳေအာင္ အစုိးရက ယခုထက္ပိုၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ဘူးလားလို႔   ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

    bb
    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ငါးပိ အလုပ္ရံုတစ္ခုအတြင္း ေတြ႔ရတဲ့ အရည္က်ိဳ ငါးပိ သိုေလွာင္ကန္တစ္ခု။ လုပ္ငန္းရွင္တခ်ဳိ႕က ကာလတိုအတြင္း ကုန္ေခ်ာထုတ္လုပ္ၿပီးစီးခ်င္တဲ့ အတြက္ အရည္က်ိဳငါးပိထဲ ယူရီးယားေျမၾသဇာထည့္ၾကတယ္လို႔ အစားအစာ သုေတသီ ေဒါက္တာ ျပည့္ၿဖိဳးက ဆိုပါတယ္။

    ငါးပိထဲက  အာဆင္းနစ္
    ————————
    ရန္ကုန္မွာ အစားအစာသုေတသီတခ်ဳိ႕ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ေစ်းကြက္ထဲက ငါးပိနမူနာတခ်ဳိ႕ယူၿပီး  အစိုးရ အသိအမွတ္ျပဳဓာတ္ခြဲခန္း ၁ဝ ခု ေလာက္ကို မၾကာေသးခင္က သြားေရာက္ ဆက္သြယ္ရာမွာ ဓာတ္ခြဲခန္း ၄ ခုကသာ ငါးပိကုိ လက္ခံ စစ္ေဆးနို္္င္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။  အဲဒီထဲမွာပဲ ဓာတ္ခြဲခန္း၂ခုက အာဟာရတန္ဖိုးေတြကိုသာ စစ္ေဆးေပးႏုိင္တာပါ။

    ဓာတ္ခြဲခန္း တစ္ခုရဲ႕ အေျဖကေတာ့ မွ်င္ငါးပိနမူနာမွာ အာဆင္းနစ္ ပါဝင္မႈ မရိွပါဘူး။  တျခား ဓာတ္ခဲြခန္း တစ္ခုရဲ႕ ေတြ႔ရိွခ်က္ကေတာ့  အာဆင္းနစ္ဓာတ္ ပါဝင္မႈက ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ၅ ဆနီးပါး ပိုေနပါတယ္။ ဓာတ္ခြဲခန္းမႉးကေတာ့ အာဆင္းနစ္ဓာတ္ပါဝင္မႈဟာ ဓာတုဆိုးေဆးေၾကာင့္လို႔ ပံုေသ ေျပာလို႔မရဘူး၊ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးကထြက္တဲ့ ငါးပိေတြမွာဆို ေရကတစ္ဆင့္ ပါဝင္ႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။

    အစားအေသာက္ ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ ေဒါက္တာစိုးခိုင္ကလည္း  ေဒသတခ်ဳိ႕ရဲ႕ ျမစ္ေခ်ာင္း၊ အင္းအိုင္မ်ားက ရရွိတဲ့ ငါးပုစြန္ေတြမွာ အာဆင္းနစ္က သဘာဝ အေလ်ာက္ ပါဝင္ႏုိင္သလို၊ ငါးပိထုတ္လုပ္ပံု အဆင့္ဆင့္မွာလည္း ပါဝင္လာႏုိင္ေျခရွိတယ္လို႔  ရွင္းျပပါတယ္။
    အာဆင္းနစ္ အဆိပ္သင့္ ေရာဂါလကၡဏာေတြထဲ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျခင္းတို႔ ပါဝင္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

    cc
    အရည္က်ိဳ ငါးပိကို စဥ့္အိုးထဲ သိုေလွာင္ထားပံု။ ငါးပိေစ်းကြက္ထဲမွာ အရည္က်ိဳ ငါးပိက ေရာင္းအား အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ၿပီး ၁ ပိႆာကို လက္ကားေစ်း က်ပ္ ၃၅ဝ ျဖစ္ပါတယ္။

    ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အသည္းကင္ဆာက ကင္ဆာေရာဂါအားလံုးရဲ႕ တတိယ အျဖစ္အမ်ားဆံုးအဆင့္မွာ ရွိေနေၾကာင္း ရန္ကုန္၊ လမ္းမေတာ္ ၿမိဳ႕နယ္  ခုတင္ ၅ဝဝ ဆံ့ ေဆးရံုႀကီးရဲ႕ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရပါတယ္။

    အဲဒီ ေဆးရုံမွာ အသည္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးကုသမႈ ခံယူေနတဲ့ လူနာမ်ားစြာထဲမွာ တစ္ဦးက ၅၆ ႏွစ္ အရြယ္ ေဒၚခင္ခင္ေစာ ျဖစ္ပါတယ္။

    “ရုတ္တရက္ ေခါင္းမူးၿပီး ၾကြက္တက္လို႔ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီး အေရးေပၚကိုေရာက္မွပဲကြ်န္မမွာ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုးသာမကဘဲ အသည္းကိုပါ ထိေနတယ္ဆိုတာ သိရတာ”  လို႔ ေဒၚခင္ေစာက ဆိုပါတယ္။

    “ေန႔တိုင္းစားေနတဲ့ ငါးပိမွာ ဆိုးေဆးေတြ၊ ယူရီးယားေတြ ထည့္တယ္လုိ႔ အျပင္မွာေျပာၾကတာပဲ။ ငါးပိရည္ မပါရင္ ထမင္းစားမၿမိန္လို႔ စားေနတာပဲ။ အခုေတာင္ ေသြးတိုးေရာဂါရွိတယ္လ႔ို ဆရာဝန္ေျပာလို႔ ေလွ်ာ့စားေနရတယ္”

    dd
    – ငါးပိအလုပ္ရုံ တစ္ခုအတြင္း စဥ့္အိုးထဲ သိပ္ထားတဲ့ မွ်င္ငါးပိကို ေတြ႔ရပံု။ ေရာင္းပန္းလွ၊ တာရွည္ အထားခံဖို႔ ငါးပိကို ေဆးဆိုးၾကတယ္၊ မွ်င္ငါးပိမွာ အမ်ားဆံုးေတြရတဲ့ တားျမစ္ဆိုးေဆးက Rhodamine B ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီဆိုးေဆး အမ်ဳိးအစားကို သိုးေမြး၊ ပိုးထည္၊ သားေရတို႔ကို အေရာင္ဆိုးရာမွာ အသံုးျပဳဖို႔ ထုတ္လုပ္ထားတာျဖစ္ေၾကာင္း အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမႉး တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ထြန္းေဇာ္က ေျပာပါတယ္။

    ေသြးတိုး၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း၊ ကင္ဆာ အပါအဝင္ မကူးစက္နိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏႈန္း က ျမင့္မားလာတယ္လို႔ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန၊ မကူးစက္နိုင္သည့္ ေရာဂါမ်ား ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းေရး ဌာနခြဲ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာျမင့္ေရႊက ေျပာပါတယ္။ တျခားေရာဂါေတြေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ရွိေနတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

    အာဆင္းနစ္အဆိပ္သင့္ အစားအစာေတြေၾကာင့္ အသည္း၊  ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးေစတယ္၊   ေရာဂါလကၡဏာ ေပၚလာဖို႔လည္း ၅ ႏွစ္မွ ၁၅ ႏွစ္အတြင္း ၾကာတတ္တယ္လို႔ ေဆးပညာရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။

    အာဆင္းနစ္ ပါဝင္တဲ့ေရကို ေသာက္သံုးရတဲ့ ေဒသက ေဒသခံေတြ အေနနဲ႔ ဆီးအိမ္၊ အဆုတ္၊ အေရျပား ကင္ဆာတို႔ ျဖစ္ေစနိုင္ၿပီး အေရျပား ျပႆနာ မ်ား၊ ေသြးလည္ပတ္မႈစနစ္၊ ပင္ကို ခုခံအားစနစ္ နဲ႔ အာရုံေၾကာ စနစ္ေတြကို ပ်က္စီး ထိခိုက္ေစနိုင္တယ္လ႔ိုကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ စစ္တမ္းက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ee
    အရည္က်ိဳငါးပိအတြက္ ႀကိတ္ထားတဲ့ ငါးေခါင္း၊ ငါးရိုးေတြကို ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ငါးပိစက္ရံုတစ္ခုအတြင္း ၾကမ္းျပင္ေပၚမွာ ပံုၿပီး သိုေလွာင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမၾသဇာ၊ ဓာတုေဆး မသံုးဘဲ အရည္က်ိဳငါးပိ ျဖစ္လာဖို႔ဆိုရင္ အနည္းဆံုး ၃ လကေန ၆ လအထိ ၾကာေၾကာင္း သိရပါတယ္။

    ငါးပိ ေစ်းကြက္
    —————
    ျမန္မာျပည္သား အမ်ားအျပား ႏွစ္သက္ၾကတဲ့ ငါးပိကို ဧရာဝတီတို္င္း ေဒသႀကီးမွာ စီးပြားျဖစ္ ထုတ္လုပ္လ်က္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ျဖန္႔ခ်ိေနပါတယ္။

    ေစ်းႏႈန္းအနည္းငယ္ ျမင့္မားတဲ့ ၿမိတ္၊ ထားဝယ္ေဒသနဲ႔ ရခို္င္ျပည္နယ္ထြက္ငါးပိက ေဒသတြင္း စားသံုးမႈမ်ားၿပီး တစ္ျခားေဒသကို တင္ပို႔မႈ နည္းပါတယ္။

    ႏွစ္စဥ္ ငါးပိနဲ႔႔ ငန္ျပာရည္တန္ခ်ိန္ ၃,၁ဝဝ၊ ငါးေျခာက္တန္ခိ်န္ ၅၃,ဝဝဝ ေလာက္ကို အလုပ္သမားအင္အား ၆,ဝဝဝ ဝန္းက်င္နဲ႔ ထုတ္လုပ္ေနေၾကာင္း ငါလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနရဲ႕ ခန္႔မွန္းစာရင္းေတြမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။

    ff
    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္က ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္ စက္မူဇုန္ ျမင္ကြင္းတစ္ခု။ အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါး ကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာထြန္းေဇာ္က တားျမစ္ဆိုးေဆးသံုး အစားအစာေတြကို စားသံုးမိရင္ ေရရွည္မွာ ကင္ဆာမ်ိဳးစံု ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

    ရန္ကုန္၊ ဒဂံုဆိပ္ကမ္းၿမဳိ႕နယ္ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္ဇုန္မွာ အလုပ္ရုံ ၄ဝဝ ဝန္းက်င္ဟာ ေျမေအာက္ေရကိုသာ သံုးစြဲၾကၿပီး  ေရသန္႔စက္ေတြ တပ္ဆင္သံုးစြဲဖ႔ို တြက္ေျခ မကိုက္ႏိုင္ဘူးလု႔ိ လုပ္ငန္းရွင္ေတြဆီက သိရပါတယ္။

    ငါးပိလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူေတြက စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ၊ ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနတို႔မွာ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ေလွ်ာက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ငါးပိလုပ္ငန္းရွင္ ၂ဝဝ ေက်ာ္က ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနမွာ လိုင္စင္ တင္ထားတယ္၊ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း လုပ္ငန္းရွင္ အေရအတြက္ရဲ႕ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကိုသာကုိယ္စားျပဳတယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ ငန္ျပာရည္ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းဝယ္သူမ်ား အသင္း အတြင္းေရးမႉး ဦးထြန္းစိန္က ေျပာပါတယ္။

    မွ်င္ငါးပိနဲ႔ ဆိုးေဆး
    ——————–
    ငါးပိဆုိတာ မိသားစု အမ်ားစုရဲ႕ မီးဖိုခန္းထဲမွာ  သိ္မ္းဆည္း သိုေလွာင္ထားတဲ့ အစားအစာ ျဖစ္ပါတယ္။  ႏုိင္ငံရပ္ျခားကို ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြ အၿမဲေတာင့္တမိတဲ့ အစားအစာ စာရင္းမွာလည္း ငါးပိရည္၊ ငါးပိေထာင္းက ထိပ္တန္းမွာ ေနရာယူထားပါတယ္။
    ရန္ကုန္၊ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ေန  ေဒၚခင္ေမျမင့္က  “ဇာတိေျမျဖစ္တဲ့ သံတြဲကပဲ မွ်င္ငါးပိကို မွာၿပီးေတာ့ သံုးတာ။ လတ္ဆတ္တဲ့ မွ်င္ေကာင္ေတြကို ေထာင္းထားတဲ့အတြက္ အနံ႔ ပိုေကာင္းတယ္။ အိမ္က ဟင္းခ်က္္တဲ့အခါ မပါမျဖစ္ဆိုေတာ့ ၁ ႏွစ္စာေလာက္ကို ဝယ္ေလွာင္္ထားရတယ္” လ႔ို ေျပာျပပါတယ္။

    gg
    ေစ်းကြက္ အတြင္း ေတြ႕ရတဲ့ မွ်င္ငါးပိ။ ျမန္မာျပည္တလႊား ပံုစံမ်ဳိးစံု စီမံၿပီး စားသံုးေနၾကတဲ့ ငါးပိမွာ ကယ္လဆီယမ္၊ ပရိုတိန္း၊ ဖက္တီးအက္ဆစ္၊ ဇင့္၊ ဆိုဒီယမ္၊ မဂၢနီဆီယမ္၊ ပိုတက္ဆီယမ္၊ ေဖ႔ာ(စ္)ဖရတ္၊ ဗီတာမင္ ေအ၊ ကလိုရင္း၊ ဗီတာမင္ဒီေတြ အျပင္ တျခား အာဟာရဓာတ္ေတြ ပါဝင္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသာ အလုပ္ရံုေတြကေန ထြက္လာတဲ့ ငါးပိမွာေတာ့ ဓာတုေဆး အနည္းနဲ႔အမ်ား သံုးထားၾကပါတယ္။

    ငါးပိမွာ   အာဟာရဓာတ္ေတြ၊ ဗီတာမင္ေတြ အမ်ားႀကီးပါဝင္တဲ့အတြက္ အရိုးအဆစ္ သန္မာေစရံုမက က်န္းမာေရးအတြက္လည္္း မ်ားစြာ အက်ိဳးျပဳတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြဆီက သိရပါတယ္။

    ကမ္းရိုးတန္းေဒသမွာ ငါးေျခာက္လုပ္ဖို႔ စံမမီတဲ့ငါးေတြကို ႀကိတ္ၿပီး ဆားလူး လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ပုစြန္ဖြဲခြံ ေရာထည့္ၿပီး ႀကိတ္ရပါတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ မႀကိတ္ခင္မွာ ဆိုးေဆးကို ေရေဖ်ာ္ၿပီး ျဖန္းတယ္၊  သံုးေခါက္ေလာက္ ႀကိတ္လိုက္ရင္ အေရာင္ညီညာတဲ့ မွ်င္ငါးပိကို ရႏိုင္တယ္လို႔  ေျပာပါတယ္။

    ေစ်းကြက္မွာ မွ်င္ငါးပိ ေရာင္းပန္းလွဖို႔ ဓာတုေဆး အသံုးျပဳလာတာ ႏွစ္ေပါင္း ၄ဝ ဝန္းက်င္ ၾကာခဲ့ၿပီလို႔ သိရပါတယ္။

    အစားအေသာက္နဲ႔ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန (FDA) က တားျမစ္တာေတြ ရွိေပမယ့္ ငါးပိ ထုတ္လုပ္သူတခ်ိဳ႕က တားျမစ္ဆိုးေဆးေတြရဲ႕ အႏၱရာယ္ကို သိပုံမရၾကပါဘူး။  စားသုံးသူတခ်ိဳ႕ကလည္း မွ်င္ငါးပိ ဆိုတာ အနီေရာင္လို႔ ထင္မွတ္ေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
    မွ်င္ငါးပိ အေရာင္နီေနတိုင္းလည္း အေရာင္ပါတယ္လို႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ပင္လယ္ ေလတုိက္တာေတြ ေျပာင္းလဲတဲ့အခါ  သဘာဝအေရာင္ပါတဲ့ မွ်င္ငါးပိကို ရရွိႏိုင္ပါေသးတယ္။

    အေရာင္ထည့္ရျခင္းရဲ႕ အားသာခ်က္ထဲမွာ အရသာ ခါးသက္မသြားျခင္း၊ တာရွည္အထားခံျခင္းတို႔ ပါဝင္ေၾကာင္း ငါးပိလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးက ေျပာျပပါတယ္။

    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ငါးပိလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေရႊမန္းက  “လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေနနဲ႔ အၿမဲတမ္း ဓာတ္ခြဲခန္းကို သြားၿပီး စမ္းသပ္ေနဖို႔ မျဖစ္ႏုိ္င္ပါဘူး၊ ငါးပိထြက္တဲ့ အခ်ိန္က်ရင္ တစ္ရက္ကို ငါးပိကုန္သည္ အေယာက္ ၆ဝကေန ၈ဝ အထိ ဘုရင့္ေနာင္ ပြဲရံုကို တင္ပို႔ေနတာေတြ ရွိပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

    တားျမစ္ဆိုးေဆး နဲ႔ ကင္ဆာ
    ——————————
    စားေသာက္ကုန္ေတြ အေရာင္အဆင္း လွ၊ အရသာ ေကာင္း၊  တာရွည္ခံဖို႔အတြက္ ဓာတုေဆး သံုးစြဲတာ ပိုမို မ်ားျပားလာေၾကာင္း ေစ်းကြက္ထဲ စံုစမ္းမႈ အရ  သိရပါတယ္။

    အစားအစာထဲ အမ်ားဆံုးေတ႔ြရွိရတဲ့ ဓာတုဆိုးေဆးမွာ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းသံုး Rhodamine B ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ဦးေႏွာက္အာရုံေၾကာ ထိုင္းမိႈင္းျခင္း တ႔ို လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ေရရွည္မွာေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးထြားမႈ ထိခိုက္ေစျခင္း၊ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္တို႔ ပ်က္စီးျခင္းနဲ႔ ကင္ဆာ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ေၾကာင္း   FDA က ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

    hh
    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ယင္ေကာင္၊ ေလာက္ေတြ ကင္းစင္တဲ့ ငါးပိမ်ဳိးစံု အေရာင္းဆိုင္ႀကီးတစ္ခု။ ဆိုင္ပိတ္တဲ့အခါ ေရာင္းမကုန္တဲ့ ငါးပိေတြကို သတင္းစာစကၠဴနဲ႔ ကပ္ၿပီး ထားခဲ့တယ္၊ အရင္တုန္းကေတာ့ အရည္က်ိဳငါးပိကို သိမ္းဆည္းရာမွာ ေလာက္ေသရြက္ အသံုးျပဳၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

    စက္တင္ဘာလ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ခုမွာ ဒီဆိုးေဆးအပါအဝင္  Auramine O, Sudan Dyes, Orange II တို႔ဟာ  ျမန္မာျပည္ အစားအေသာက္လုပ္ငန္းအတြင္း အမ်ားဆုံး သံုးေနၾကတဲ့   အႏၱရာယ္ရွိ တားျမစ္ဆိုးေဆးမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ဓာတ္ခြဲခန္းမႉး တစ္ဦးကေတာ့ သူတို႔ဆီမွာ Rhodamine B မွတစ္ပါး တျခားတားျမစ္ဆိုးေဆးေတြကို   ရွာေဖြ စမ္းသပ္ႏုိင္တဲ့ နည္းပညာေတြ မရိွေသးဘူးလို႔ ေျပာျပပါတယ္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ကင္ဆာေရာဂါေတြရဲ႕ ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အစားအေသာက္က ျမစ္ဖ်ားခံတယ္လို႔ မီဒီယာတခ်ဳိ႕မွာ ေဖာ္ျပေနၾကတာ ၾကာပါၿပီ။

    ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ကက်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေစ်းကြက္အတြင္း မွ်င္ငါးပိမွာ တားျမစ္ဆိုးေဆးပါရင္ သိမ္းယူၿပီး ဖ်က္ဆီးခဲဲ့ပါတယ္။

    အစားအေသာက္မွာ တားျမစ္ဓာတုေဆး လံုးဝ အသံုး မျပဳဖို႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို သတိေပးထားၿပီး လိိုက္နာမႈမရိွပါက အမ်ိဳးသား အစားအေသာက္ ဥပေဒ အရ အေရးယူမယ္လို႔လည္း သက္ဆိုင္ရာက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

    ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္က ဧရာဝတီတိုင္း ေဒသႀကီးမွာ FDA ရံုးခြဲတစ္ခုကို တိုးခ်ဲ႕ခဲ့ၿပီး ေစ်းကြက္ထဲ စစ္ေဆးရာမွာ မွ်င္ငါးပိ ၇ဝ ရာခို္င္ႏူန္းေလာက္မွာ တားျမစ္ဆိုးေဆး ပါဝင္တာ ေတြ႔ရွိခဲ့ရတယ္လို႔ တိုင္းေဒသႀကီး အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန ဒု ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးက ေျပာပါတယ္။

    ဧၿပီကေန စက္တင္ဘာအတြင္း ဧရာဝတီတိုင္း ေဒသႀကီး ေက်းရြာၿမိဳ႕နယ္ေတြက ရရိွတဲ့ မွ်င္ငါးပိ နမူနာေတြကို ဓာတ္ခြဲခန္းပို႔ စစ္ေဆးထားတယ္၊ တားျမစ္ ဆိုးေဆး ေတြ႔ရွိရင္ မူလထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာအထိ ရွာေဖြ အေရးယူသြားမယ္လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
    “ငါးပိ ထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ ဆိုးေဆးအသံုးျပဳထားတဲ့ လက္ရာေတြ ရွိေနတုန္းပါပဲ။ သူတို႔ ေျပာတာက အရင္တုန္းက လက္က်န္ေတြပါလို႔ေတာ့ ေျပာတယ္” လို႔ ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးက ဆိုပါတယ္။

    ဇူလိုင္လကလည္း မႏၱေလးတိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္း ေစ်း ၁၃ ခုက ရရိွတဲ့  ငါးပိ နမူနာေတြရဲ႕ ၁၉ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ တားျမစ္ဆိုးေဆး ေတ႔ြရွိရေၾကာင္း FDAက ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါေသးတယ္။

    သဘာဝဆိုးေဆးေတြ ရိွေပမဲ့ ကုန္က်စရိတ္ ႀကီးမားျခင္း၊ တာရွည္မခံျခင္း၊ ေရာင္းပန္းမလွျခင္း၊ ဝယ္ယူရရိွဖို႔ ခက္ခဲျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက အသံုးျပဳမႈ နည္းပါးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

    ii
    ငါးပိလုပ္ငန္းရွင္တခ်ဳိ႕ သံုးတတ္တဲ့ ပိုးသတ္ေဆးတစ္မ်ဳိးကို ေတြ႔ရပံု။ ပုလင္းတံဆိပ္မွာေတာ့ အဆိပ္ပါဝင္သည္ လို႔ တရုတ္စာနဲ႔ ေရးသားထားပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးပါဝင္တဲ့ အစားအစာ စားမိရင္ မူးေဝ၊ ေခါင္းကိုက္၊ ခံတြင္းပ်က္၊ ပ်ိဳ႕အန္၊ ဝမ္းပ်က္တာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္၊ ပုိးသတ္ေဆး အျပင္းအထန္ အဆိပ္သင့္ရင္ေတာ့ အသက္ရွဴက်ပ္၊ အသိဉာဏ္ ခ်ဳိ႕ယြင္း၊ အျပင္းအထန္ ဗိုက္နာ၊ ေမ့ေမ်ာ၊ ေသဆံုးျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တယ္လို႔ အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

    ယင္မနားေဆးနဲ႔ ပိုးသတ္ေဆး
    —————————-
    ငါးပိ ေရာင္းတဲ့ေစ်းေတြမွာ ေရာင္းခ်သူေတြဟာ  မိရုိး ဖလာ နည္းေတြအရ ဆုိလ႔ိုရွိရင္ တစ္ေန႔စာကိုပဲ ပံုၿပီးေရာင္းတာပါ။ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးေရႊမန္းက “ဆားကို အသံုးျပဳၿပီး ထိန္းရင္လည္း ရပါတယ္။ နည္းပညာကိုေတာ့ လုပ္သက္ရင့္တဲ့ လူေတြဆီက သင္ယူ ရတာ ေတြလည္း ရွိပါတယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။

    ငါးပိ ငါးေျခာက္ေတြမွာ ယင္မနားေဆး အသုံးျပဳေနၾကတာလည္းကာလ အေတာ္ၾကာေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္မွာ ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ရတဲ့ အေနအထားကိုေတာ့ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း လက္ေတြ႔ကြင္းဆင္းၿပီး ေတြ႔ရတဲ့ အေျခအေနကို ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးက ေျပာျပပါတယ္။

    ယင္မနားေဆး ထည့္သြင္းထားျခင္း ရိွမရိွကို ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနနဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးေရး ဦးစီးဌာနမွာ ရွိတဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြမွာသာ စစ္ေဆးႏိုင္တာပါ။

    “ဓာတုေဗဒ ဆိုးေဆး၊ ယင္မနားေဆး၊ တာရွည္ခံေဆး မသံုးစြဲဖို႔ကြ်န္ေတာ္တို႔ အသင္းအဖြဲ႕က အသိပညာေပး ေဆြးေႏြးပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ လိုက္နာမႈ အားနည္းေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္၊ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႕က အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း လည္း မဟုတ္ေတာ့ တင္းက်ပ္စြာ လုပ္ေဆာင္လို႔ မရပါဘူး” လို႔ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ ငန္ျပာရည္ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းဝယ္သူမ်ား အသင္း အတြင္းေရးမႉး ဦးထြန္းစိန္က ေျပာပါတယ္။

    ရန္ကုန္ ေစ်းကြက္အတြင္း ေလ့လာတဲ့အခါ Tricholorofon (ထရိုင္ကလိုရုိေဖာင္း)လို႔ေခၚတဲ့ ပိုးသတ္ေဆး တမ်ိဳးကို ငါးပိ ထုတ္လုပ္သူေတြ ဝယ္ယူမႈ ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

    အဲဒီ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းသံုး ဓာတု ေဆးဝါးကို အစားအစာေတြမွာ ထည့္သြင္း အသံုးျပဳရင္  ေငြဒဏ္ကေန ေထာင္ ၅ ႏွစ္ အထိ ခ်မွတ္နိုင္တဲ့ ပိုးသတ္ေဆး ဥပေဒ ပုဒ္မ(၃၃)အရ အေရးယူခံရနိုင္တယ္လို႔ ဧရာဝတီတိုင္း ေဒသႀကီး စိုက္ပ်ိဳးေရး ဦးစီးဌာန တိုင္းသီးႏွံကာကြယ္ေရး တာဝန္ခံ ဦးဝင္းစိုးက ေျပာပါတယ္။

    “ပိုးသတ္ေဆး ေရာင္းမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ သံုးစြဲပံုသင္တန္း တက္ရပါတယ္။ သင္တန္း လက္မွတ္ရၿပီးမွပဲ ပိုးသတ္ေဆးေရာင္းခ်ခြင့္ လိုင္စင္ ေလွ်ာက္ရတာပါ။ ဒါေတြမရွိဘဲ ေရာင္းခ်ရင္ ပိုးသတ္ေဆး ဥပေဒနဲ႔ အေရးယူပါမယ္” လို႔ ဦးဝင္းစိုးက ရွင္းျပပါတယ္။
    ထရိုင္ကလိုရုိေဖာင္းက အမႈန္႔၊ အရည္နဲ႔ အခဲ ဆိုၿပီး ပံုစံ ၃ မ်ိဳးနဲ႔ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ရွိတာပါ။ အဲဒီထဲမွာ တရုတ္ ႏုိင္ငံကေန တရားမဝင္ တင္သြင္းတဲ့ အစိမ္းေရာင္ပုလင္းကို သံုးစြဲမႈမ်ားတယ္လို႔ ေစ်းကြက္ထဲက သိရပါတယ္။

    နယ္ဘက္က မွာယူတာေတြကိုလည္းကားဂိတ္ကေနတဆင့္ ပို႔ေပးတယ္လို႔ ေရာင္းခ်သူေတြက ေျပာပါတယ္။ ေရာင္းခ် သူ ေတြကလည္း ဓာတုေဆးဝါးေတြနဲ႔ ဒီဓာတုေဆးဝါးေတြရဲ့ အႏၱရာယ္ကို နားမလည္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။   ေဆးအမည္ကိုေတာင္ မွန္ကန္ေအာင္ မေျပာႏိုင္ဘဲ ေလာက္ေသေဆး၊ ယင္မနားေဆး အစရွိတဲ့ အေခၚအေဝၚေတြနဲ႔ ေရာင္းခ် ေနၾကတာပါ။

    ပိုးသတ္ေဆး တာရွည္ အသံုးျပဳမိရင္  ဥာဏ္ရည္၊ မ်ိဳးပြားစြမ္းအင္၊  ေရာဂါဘယဒဏ္ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈတို႔ က်ဆင္း လာျခင္း၊ ပံုမမွန္ေမြးဖြားမႈ၊ ကင္ဆာေရာဂါတို႔ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေစတယ္ လို႔ ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးက ေျပာျပပါတယ္။

    “ဘယ္ပိုးသတ္ေဆးကိုမွ အစားအေသာက္မွာ ပါဝင္ဖို႔္ FDAက ခြင့့္ျပဳထားတာ မရွိဘူး။ အခုမထည့္ဖို႔ ညိွႏႈိင္း ထားတယ္၊ နည္းပညာ ရွာေနတယ္။ ဒီၾကားထဲ က်ဳးလြန္ရင္ အေရးယူမယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

    ငါးပိထဲက ဓာတ္ေျမၾသဇာ
    —————————
    သဘာဝ အေလ်ာက္ရိွတဲ့ ယူရီးယားဆိုတာက ႏုိက္ထရုိဂ်င္ပါဝင္တဲ့ ဓာတုေပါင္းစပ္မႈ ျဖစ္ၿပီး ႏုိ႔တိုက္သတၱဝါ ေတြက စြန္႔လိုက္တဲ့ ဆီးမွာပါဝင္ပါတယ္။

    အစားအေသာက္ေရးရာ ပညာရွင္ ေဒါက္တာစိုးခိုင္က အသားဓာတ္ကတစ္ဆင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ယူရစ္အက္ဆစ္ဟာ အဆစ္ အျမစ္ ေရာင္ရမ္းတဲ့ေရာဂါကို ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေျပာျပပါတယ္။

    “အသည္းေရာဂါနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ယူရီးယားဓာတ္ ပါဝင္မႈ ျမင့္တဲ့ ၾကက္သား၊ ငါး၊ ငါးပိ၊ ငါးပိရည္ စတာေတြကို မစားသုံးသင့္ဘူး” လို႔လည္း ေဒါက္တာစိုးခိုင္က ေျပာပါတယ္။

    ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးကလည္း ယူရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး  အလားတူ သံုးသပ္ပါတယ္။

    “အပူေပး ခ်က္ျပဳတ္္လိုက္တဲ့ ယူရီးယားက အေငြ႕ပ်ံသြားတဲ့အတြက္ အႏၱရာယ္ေတာ့ မရွိေလာက္ေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ခ်လက္ခ် စားသံုးဖို႔ မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။ တိက်တဲ့ သုေတသနရလဒ္ေတြလည္း မရွိေသးပါဘူး” လို႔ ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးက ေျပာပါတယ္။

    အရည္က်ိဳငါးပိမွာ ယူရီးယားဓာတ္ေျမၾသဇာကို ထည့္ျခင္းျဖင့္ ထုတ္လုပ္မႈၾကာခ်ိန္ကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တယ္၊ ယူရီးယားကို မသံုးတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္လည္း ရွိတယ္လို႔  သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

    ငါးပိလုပ္ငန္းကိုကာလၾကာရွည္ လုပ္ကိုင္ဖူးသူ ရန္ကုန္၊ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္က အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက  “တစ္လ အတြင္း ငါးပိျဖစ္ေစဖို႔အတြက္ ေျမဆီ(ဓာတ္ေျမၾသဇာ) အျဖဴတစ္မ်ိဳးကို ထည့္ၿပီး သိပ္ပါတယ္။ အဲဒီေျမဆီ အျဖဴမႈန္႔ကိုလည္း ဘုရင့္ေနာင္ပြဲရံုတန္းက စိုက္ပ်ိဳးေရးဆုိင္ေတြက ဝယ္ယူရပါတယ္”  လုိ႔ ေျပာျပပါတယ္။

    ဘုရင့္ေနာင္ ပြဲရုံတန္း စိုက္ပ်ိုးေရးပစၥည္း အေရာင္းဆိုင္ေတြကိုကြင္းဆင္းေလ့လာ စံုစမ္းတဲ့အခါ  ငါးပိကုန္သည္ေတြက ယူရီးယားကို အရည္က်ိဳငါးပိ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ဝယ္ယူတယ္လ႔ို ေျပာေပမယ့္ အခုလို ျပႆနာေတြ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ငါးကန္ထဲထည့္ဖို႔သာ ေျပာဆို ဝယ္ယူမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔္ သိရပါတယ္။

    စိုက္ပ်ိဳးေရးသမားက ယူရီးယား အရည္အေသြးကို ေသခ်ာစစ္ၿပီးမွ ဝယ္ေပ မယ့္ ငါးကန္သမားေတြကေတာ့ ေစ်းေပါတာကိုသာ ဝယ္ယူေလ့ ရွိတယ္လ႔ို အေရာင္းဝန္ထမ္း တစ္ဦးက ေျပာျပပါတယ္။

    ဧရာဝတီတိုင္း ေဒသႀကီး အတြင္း ငါးပိထုတ္လုပ္မႈေတြကို သုေတသန လုပ္ေနသူ ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးကေတာ့ ထုတ္လုပ္ပံု လုပ္ငန္းစဥ္ အဆင့္ဆင့္မွာ သန္႔ရွင္းမႈ အားနည္းတယ္လို႔ ေျပာျပပါတယ္။

    အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းနိုင္ငံမွာေတာ့ ငါးပိစက္ရုံေတြမွာဆိုရင္ ေခါင္းစြပ္၊ လက္အိတ္ေတြနဲ႔ အဝတ္အစား အကာ အကြယ္ ေတြကို ေသခ်ာသပ္ရပ္စြာ ဝတ္္ဆင္ၿပီးက်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္ေအာင္ ထုပ္လုပ္မႈ၊ သန္႔ရွင္းမႈတို႔ေၾကာင့္ သူတုိ႔ငါးပိကုိ ႏုိင္ငံတကာပို႔တဲ့ အဆင့္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။

    စားသံုးသူကာကြယ္ေရး
    ———————
    ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး စားသံုးသူေရးရာဦးစီးဌာန တိုင္းဦးစီးမႉး ဦးျမင့္ခ်ိဳက မမွန္မကန္ ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို  စားသံုးသူကာကြယ္ေရး ဥပေဒအတုိင္း အေရးယူတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

    “ငါးပိဆိုိတာက အမ်ိဳးသားေရး စားကုန္။  ငါးပိ ငါးေျခာက္ ထုတ္လုပ္တဲ့ ပံုစံက က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီညြတ္ဘူး။ ငါးပိဆိုတာ စထုတ္ကတည္းက ေျခေထာက္နဲ႔နင္းၿပီး သိပ္တာ”  လို႔ ဦးျမင့္ခ်ိဳက ရွင္းျပပါတယ္။

    ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးကေတာ့ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္က ျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ စားသံုးသူကာကြယ္ေရး ဥပေဒမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနေသးေၾကာင္း ေထာက္ျပပါတယ္။

    “အေဟာင္းက လိုအပ္ခ်က္ေတြ သိပ္မ်ားေနလို႔ စနစ္နဲ႔ အံမဝင္ေတာ့လို႔ အသစ္ ေရးဆြဲေနပါတယ္” လ႔ို ေဒါက္တာျပည့္ၿဖိဳးက ဆိုပါတယ္။

    စားေသာက္ကုန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မသမာမႈေတြ ေတြ႔ရင္ တိတိက်က် သတင္း ေပး တိုင္ၾကားပါက လာေရာက္ စစ္ေဆး အေရးယူပါမယ္လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

    အခုခ်ိန္ထိေတာ့ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ၊ စားသံုးသူကာကြယ္ေရး အသင္းေတြကို တိုင္ၾကားခ်က္ေတြ ေရာက္လာတာနည္းပါးေနေသးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

    ဓာတုကင္းစင္တဲ့ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္နဲ႔ ငန္ျပာရည္လုပ္ငန္းေတြကို ေထာက္ခံစာ ထုတ္ေပးသြားမယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ငါးလုပ္ငန္း အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဒု ဥကၠ႒ ဦးႏွင္းဦးက ေျပာပါတယ္။

    ငါးပိ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးေရႊမန္းက ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ထုတ္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနသူဟာ နည္းပညာ၊ ေငြေၾကး အကန္႔အသတ္တို႔နဲ႔ ႀကဳံေနရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

    “ထိုင္းႏို္င္ငံအထိ နည္းပညာေတြကို သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ေပမယ့္ တစ္ခ်ဳိ႕စက္ရံုေတြက ဝင္ေရာက္ ေလ့လာခြင့္ေတာင္ မေပးပါဘူး။ ထုတ္လုပ္မႈ အဆင့္ဆင့္ေတြကို လက္နဲ႔လုပ္တာထက္ စက္နဲ႔လုပ္တဲ့ စနစ္ကို ေရာက္ေစခ်င္ေနၿပီ။ ႏုိင္ငံေတာ္ အဆင့္ကူညီပံ့ပုိးမႈေတြနဲ႔ အဆင့္မီနည္းပညာေတြ ပံ့ပုိးေပးေစခ်င္ပါတယ္” လို႔ ဦးေရႊမန္းက ေျပာပါတယ္။

    ငါးပိ၊ ငန္ျပာရည္ကို ႏိုင္ငံတကာ လက္ခံဖို႔အတြက္  ဆိုရင္ နည္းပညာမွန္ကန္စြာ၊ သန္႔ရွင္းစြာ ထုတ္လုပ္ရမွာပါ။

    အေကာင္းဆံုးကို ဘယ္လို ထုတ္လုပ္ၾကမလဲဆိုတာ အားလံုး ပူးေပါင္းပါဝင္ၿပီး အေျဖရွာၾကဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမ်ိဳး မလုပ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာကိုလည္း မထုိးေဖာက္ႏုိင္တဲ့အျပင္ ျပည္တြင္းမွာလည္း အမ်ားျပည္သူအတြက္ က်န္းမာေရး အႏၱရာယ္ရွိၿပီး ဆုံးရႈံးနစ္နာမႈေတြ ဆက္လက္ ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။  ။

    (အလြတ္တန္းသတင္းေထာက္ စိုးစံထိုက္က ငါးပိလုပ္ငန္းႏွင့္ေစ်းကြက္အတြင္း ကုိယ္တိုင္ကြင္းဆင္းၿပီး  စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။)

  • အိမ္အကူမ်ား အတြက္ အကာအကြယ္ေပးမယ္႔ ဥပေဒတခု လုိအပ္ၿပီ

    စက္တင္ဘာ ၂၀ ၊ ၂၀၁၆
    M-Media
    domestic-worker-abuse-case2

    ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ အိမ္အကူအမ်ဳိးသမီး ႏွစ္ဦးကို ညႇင္းပမ္းႏိွပ္စက္ခံရမႈကို သတင္းေထာက္ တဦးရဲ႕ ေဖာ္ထုတ္ မႈေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ ခဲ့ရျပီး အဆိုပါ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္သည့္ အင္း၀အပ္ခ်ဳပ္ဆိုင္မွ အမ်ဳိးသမီးႏွစ္ဦးကို လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးကာကြယ္ေရး ဥပေဒျဖင့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေနတြင္  ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းတြင္ အမႈဖြင့္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
    ၅ ႏွစ္တြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျမန္မာအိမ္အကူႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားအား ဆိုးရြားရက္စက္သည့္ ကၽြန္ျပဳ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈမ်ားမွ အခ်ိဳ႕ကို သတင္းအေဟာင္းမ်ားမွ စုစည္းေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
    ၁) သရုပ္ေဆာင္ ေမဇြန္ရဲ႕ ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ အိမ္အကူ
    —————————————————-
    ေမဇြန္ မွာ MRTV-4 ၏ Flower & Butterfly ဇာတ္လမ္းတြဲတြင္ သရုပ္ေဆာင္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံထားရသူျဖစ္ၿပီး ကမာရြတ္ၿမဳိ႕နယ္၊ အမွတ္ ၁ ရပ္ကြက္ ဗဟုိလမ္းတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ ဘာ ၁၀ ရက္ညက အိမ္အကူမေလး ေသဆုံးမႈတြင္ ေမဇြန္မွာ စိတ္အလုိမက်ပါက အိမ္အကူမ်ား အား ညဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ပါးရုိက္ျခင္း၊ ဆံပင္ဆြဲေဆာင့္၍ ႀကမ္းျပင္ႏွင့္ နံရံမ်ားျဖင့္ ရုိက္ျခင္း၊ ပက္လက္လွန္ခုိင္းၿပီး ဗုိက္ေပၚသုိ႕ တက္ခုန္ျခင္းႏွင့္ ကုိယ္တုိင္မရုိက္ပါက အိမ္အကူႏွစ္ဦးအား ႀကက္ေမြး တစ္ေခ်ာင္းေပး၍ ၄င္းစိတ္ေက်နပ္သည္အထိ ရုိက္ခုိင္းခဲ့ေၾကာင္း ၀န္ခံခ်က္အရ သိရသည္။
    ၂) ဗိုလ္မွဴးေက်ာ္ႏုေမာ္၏ ဇနီးမွ ၈ ႏွစ္သမီး အိိမ္အကူအား ညွင္းပန္းႏွိပ္မႈ
    ————————————————————–
    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၉ ရက္က ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ တကၠသုိလ္ရိပ္သာ လမ္းသစ္ရွိ တုိက္အမွတ္ 25 (C/4) ေနအိမ္တြင္ အိမ္ရွင္ ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္ မွ အသက္ ၈ ႏွစ္အရြယ္ မစုေ၀ ကို ကုိယ္လံုးတီးခၽြတ္၊ ေနပူထဲ ဒူးေထာက္ခုိင္း၊ ပါးစပ္ထဲ ဆားသိပ္ကာ ႏွိပ္စက္ေနေသာ
     
    ညႇဥ္းပန္းခံ ခဲ့သည့္ ဓါတ္ပံုမ်ား ဆိုရွယ္မီဒီယာ၌ ျပန္႔ႏွ့ံခဲ့ျပီး ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္အား တရားစြဲဆိုခဲ့သည္။ ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္၏ ခင္ပြန္းမွာ ထိုအခ်ိန္အခါက တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မွဴးေက်ာ္ႏုေမာ္ျဖစ္ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေရးယူျခင္းခံခဲ့ရသည္။
    ၃) အိမ္အကူမ်ားကို ညႇဥ္းပန္းႏိွပ္စက္ျပီး ေခြးေလွာင္အိမ္ထဲ ထည့္ခဲ့တဲ့ Pandora အဆီခ်လုပ္ငန္း..
    ——————————-
    “ကၽြန္မပါးကို အခ်က္၅၀ေလာက္ မနားတုိင္း အရုိက္ခံခဲ့ရတာပါ”
    “ကၽြန္မကို ေခြးေလွာင္အိမ္ထဲမွာလည္း ရက္၂၀ေက်ာ္ေလာက္ ထည့္ထားပါ။ ထမင္းလည္း မေက်ြးဘူး။ ေရလည္း မတုိက္ဘူး။ ေရေသာက္ခ်င္ရင္ ေခြးတုိက္ တဲ့ ေရကုိဘဲ ကၽြန္မေသာက္ရတယ္”
    မဇာလီ၀င္းကုိ ေရႊဆြဲႀကိဳး ခုိးသည္ ဟု ဆုိကာ ႐ိုက္ႏွက္ျခင္း၊ သံုးညဆက္တုိက္ မအိပ္ေစဘဲ ညႇဥ္းပန္းႏိွပ္စက္ျခင္း၊ ေခြးေလွာင္အိမ္အတြင္း ေခြးမ်ားႏွင့္အတူ အိပ္စက္ေစျခင္း စသည္တို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္က ရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
    ၄။ အိမ္အကူကုိ မီးပူႏွင့္ ကပ္သည့္ တရားသူၾကီး ဦးေအာင္ဖုန္း၀င္း၏ ဇနီး
    ——————————————
    ပဲခူးျမိဳ႕တြင္ လြန္ခဲ့သည့္(၂၅.၃.၂၀၁၂)ေန႔က ပဲခူးျမိဳ႕နယ္ တရားသူၾကီး ဦးေအာင္ဖုန္း၀င္း၏ ဇနီး ေဒၚျဖဴ၀င္းသက္(၃၆-နွစ္)မွ ၄င္းအိမ္တြင္ အိမ္အကူ အျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္သူ မေအးယုေအာင္(၁၅-နွစ္)အားမီးပူႏွင့္ ထိုးခဲ့သျဖင့္ မေအးယုေအာင္၏ လည္ပင္းနွင့္ ရင္ဘတ္တို႔တြင္ ဒါဏ္ရာမ်ား ရရွိခဲ့သည္ကိုအမွတ္(၃) ရဲစခန္းမွတဆင့္ ပဲခူးျမိဳ့နယ္ တရားရုံး သို႔ တိုင္တန္းခဲ့ရာတြင္ (၉.၅.၂၀၁၃)ေန႔တြင္ ပဲခူးျမိဳ့နယ္တရားသူၾကီး  ေဒၚခင္ေမယုမွ တရားလိုနွင့္ သက္ေသမ်ားကို ေခၚယူစစ္ေဆးခဲ့ၿပီး တရားခံဟု စြပ္စြဲခံရသူသည္ တရားရုံး၏ေရွ႕ေမွာက္သို႔ ယေန႕အခ်ိန္အထိ လာေရာက္ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိေသးသျဖင့္ ေဒၚျဖဴ၀င္းသက္အား ပဲခူးျမိဳ့နယ္ တရားရုံးမွ တရားခံေျပး အျဖစ္ေၾကျငာထား  ေၾကာင္းသိရွိရသည္။
    ၅) ေျမာက္ဒဂံုက အိမ္အကူ မသန္းသန္းအိ ႏွိပ္စက္ခံရမႈ
    ——————————————-
    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၅ ရက္အတြင္း ရန္ကုန္၊ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ေျမာက္ပုိင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ၄၁ ရပ္ကြက္ရိွ ေနအိမ္တစ္အိမ္တြင္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ မသန္းသန္းအိ၏ ဦးေခါင္း၊ ေက်ာ၊ လက္၊ ရင္ဘတ္တို႔ကုိ တုတ္၊ စတီးေယာက္မျဖင့္ ရိုက္ႏွက္ခဲ့သည္ဟု
     
    စြပ္စြဲခံထားရသည့္ အိမ္ရွင္အမ်ိဳးသမီး၊ သမီးႏွင့္ သားမက္ျဖစ္သူတို႔၏ အမႈကုိ ၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးတြင္ စစ္ေဆးေနသည္။
    ၆) စင္ကာပူတြင္ ျမန္မာ အမ်ိဳး သမီး အိမ္ရွင္ တစ္ဦးမွ ျမန္မာ အိမ္အကူ တစ္ဦးအား ႏွိပ္စက္ညွင္းပမ္းမႈ
    ———————————————————
    စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ရရွိထားသူ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ၎၏ျမန္မာအိမ္ေဖာ္အား ႏွိပ္စက္ကာ ဗီဒီယို႐ိုက္ထားမႈျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ လတြင္ ဒဏ္ေငြေဒၚလာ ၁၂၀၀၀ ေက်ာ္ ခ်မွတ္ခံရသည္။ အသက္ ၃၄ ႏွစ္ရွိ ေဒၚေမသူစံေက်ာ္ၿငိမ္း
     
    သည္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ျမန္မာအိမ္အကူ အား ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာတြင္ အလုပ္စ၀င္ၿပီး တစ္ပတ္ခန္႔အၾကာတြင္ စတင္ႏွိပ္စက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္
    ၇)Thai fishing company named Pusaka Benjina Resources ထုိင္း ကြၽန္ၿပဳမွဳ
    ———————————————-
    “အလုပ္က တစ္ေန႔ကို ၂၄ နာရီ ျပတ္တယ္လို႔ကိုမရွိပါဘူး။ အိပ္ခ်ိန္စားခ်ိန္ေတာင္ မရႏိုင္ဘူး။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အေနနဲ႔ကေတာ့ ကိုယ့္ျမန္မာအခ်င္းခ်င္းပဲ ျပန္ေစာင့္ေရွာက္ရတာပါ။ သူတို႔ဘက္က ဘာမွ မလုပ္ေပးပါဘူး။ ပင္လယ္ထဲမွာ တစ္ခါထြက္ရင္
     
    သံုးေလးလေလာက္ၾကာတယ္။ အစားအေသာက္ က်ေတာ့လည္း အဆင္ေျပသလိုပဲ စားလိုက္ရတာပါပဲ။ က်န္းမာေရးေၾကာင့္ မလုပ္ႏိုင္ မကိုင္ႏိုင္ရင္လည္း ႏွိပ္စက္တာေတြ ရွိပါတယ္။ ေလွသားဖ်ားလို႔နာလို႔ အိပ္ရင္လည္း ပ်င္းလို႔အိပ္တယ္ပဲထင္တယ္။ ႐ိုက္ႏွက္တယ္။
     
    ေရေႏြးပူနဲ႔ပက္ ႏုိးတာေတြ လုပ္တယ္။ ကြၽန္းေပၚမွာ ျမန္မာေတြသခ်ဳႋင္း လုပ္ေပးထားတယ္။ ေနမေကာင္းလို႔ ေသသြားတဲ့ ျမန္မာေတြကို အဲဒီမွာပဲျမႇဳပ္ရတယ္။ ဒီလာခါနီးေတာင္ ေနမေကာင္းလို႔ေသသြား တဲ့ ေကာင္ေလး ႏွစ္ေယာက္ကို ျမႇဳပ္ေပးခဲ့ရတယ္” ဟု ရန္ကုန္သို႔
     
    ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည့္ ေရလုပ္သားတစ္ဦးျဖစ္သည့္ မြန္ျပည္နယ္မွ ေမာင္သန္းဦးက ေျပာၾကားသည္။
    ၂၀၁၅ ႏွစ္ တြင္ AP ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားျဖစ္ေသာ အက္စ္သာ ထူးစံ၊ မာဂီ မာဆန္၊ ႐ုိဘင္ မက္ဒုိ၀ဲလ္ႏွင့္ မာသာ မန္ဒုိဇာ၏ ထုိကဲ့သုိ႔ ေဖာ္ထုတ္မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားအပါအ၀င္ ကၽြန္ျပဳခံလုပ္သား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီး တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဒါဇင္ခန္႔ကုိ
     
    ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။
     
    ဲျမတ္သူရေအာင္ စုစည္းေဖာ္ျပသည္။
     
  • လက္ပိုက္ၾကည့္ခံေနရေသာ အြန္လိုင္းအၾကမ္းဖက္မႈ

    လက္ပိုက္ၾကည့္ခံေနရေသာ အြန္လိုင္းအၾကမ္းဖက္မႈ

    အိခ်ယ္ရီေအာင္/Myanmar Now

    img_0368

    အြန္လိုင္းတြင္ ၿခိမ္းေျခာက္၊ တိုက္ခိုက္ခံရသူ အမ်ဳိးသမီးတို႔ကို ကူညီကာကြယ္ေပးသူ နည္းပါးေၾကာင္း ကာယကံရွင္မ်ား၊  လူအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာသည္။

     

    ရန္ကုန္ (Myanmar Now) – ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္လယ္ပိုင္းက ရန္ကုန္၊ တာေမြၿမိဳ႕နယ္မွ အသက္ ၃ဝ အရြယ္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး၏ လက္ကိုင္ဖုန္းကို ေကာက္ရခဲ့သူက  ဖုန္းထဲမွ ဓာတ္ပံုတို႔ကို ဝတ္လစ္စလစ္ပံုမ်ားအျဖစ္ ျပဳျပင္ၿပီး အင္တာနက္တြင္ ျဖန္႔မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ကာ ေငြတစ္သိန္း ေတာင္းခဲ့သည္။

    ဒုတိယအႀကိမ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေငြေတာင္းစဥ္ ထိုပံုမ်ား အမွန္တကယ္ဖန္တီးၿပီး   ေပးပို႔ရာ  ထိုအမ်ဳိးသမီးက ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းသို႔   တိုင္ၾကားရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္ဟု အမႈဖြင့္ရန္ လိုက္ပါကူညီသူ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔တစ္ခုျဖစ္သည့္ ARTICLE 19 ၏ ရန္ကုန္ရံုးမွ စီမံေရးရာ အရာရိွ မယဥ္ရတနာသိန္းက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရဲစခန္းက သူတုိ႔၏ တိုင္ၾကားခ်က္ကို လက္ခံခဲ့ျခင္း မရိွဟု ဆိုသည္။

    “ရဲစခန္းမွာ အမႈဖြင့္ဖို႔ မနက္ ၁ဝ နာရီ ေလာက္ ကတည္းက ညေန ၅ နာရီေလာက္အထိ သြားေစာင့္ခဲ့ေပမဲ့ တာဝန္က်ရဲေတြကလည္း နည္းပညာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နားမလည္၊ စခန္းမွဴး ျပန္မလာေသးတာနဲ႔ အမႈဖြင့္ခြင့္ မရခဲ့ဘူး” ဟု မယဥ္ရတနာသိန္းက ရွင္းျပသည္။
    Myanmar Now က တာေမြၿမိဳ  ့နယ္ရဲစခန္းသို႔ သြားေရာက္ ေမးျမန္းရာ  အမည္မေဖာ္လိုသူ ရဲအရာရိွတစ္ဦးက  အိုင္တီနည္းပညာႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အမႈမ်ဳိး တိုင္ၾကားခ်ိန္တြင္ စခန္းမွဴး ရိွမွသာ လက္ခံ အမႈဖြင့္ေပးသည္ဟု ရွင္းျပသည္။

    အမ်ိဳးသမီး အမ်ားအျပား အင္တာနက္တြင္  ၿခိမ္းေျခာက္၊ ေငြညွစ္ ခံေနရေသာ္လည္း အနည္းငယ္ကသာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေျဖရွင္းၾကၿပီး ထိုသို႔ ေျဖရွင္းရာတြင္လည္း အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္၏ ကူညီမႈ အလြယ္တကူ မရရိွၾကေၾကာင္း ကာယကံရွင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊  လူအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာသည္။

    အြန္လိုင္းအၾကမ္းဖက္မႈ
    ——————————
    ရန္ကုန္၊ မဂၤလာေတာင္ညႊန္႔ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထုိင္သည့္ မရတနာေက်ာ္သူ (အမည္လဲႊ) ကို ယခုႏွစ္လယ္ပိုင္းတြင္ အမ်ဳိးသား အမ်ားအျပားက ေပ်ာ္ပါးရန္ ဖုန္းဆက္ ေျပာဆိုမႈ အႀကိမ္ႀကိမ္ရိွခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

    သူ၏ဓာတ္ပံုမ်ား၊ ဖုန္းနံပတ္တို႔ကို Facebook စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုတြင္ တစ္စံုတစ္ေယာက္က တင္ထားၿပီးေနာက္ပိုင္း   ဖုန္းဆက္ ေစ်းေမးလာၾကျခင္းေၾကာင့္  ဖုန္းကတ္ကို ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။

    “ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရဲစခန္းကို မတိုင္ခ်င္ဘူး။ အမႈဖြင့္ရင္၊ တရားရင္ဆိုင္ကာလက ရွည္သြားရင္ အလုပ္ပ်က္ အကိုင္ပ်က္လည္း ျဖစ္ဦးမယ္၊ ကိုယ့္ေၾကာင့္ အိမ္က မိဘေတြ ဂုဏ္သိကၡာက်မွာလည္း မလိုလားဘူး” ဟု အသက္ ၂ဝ ေက်ာ္အရြယ္ မရတနာေက်ာ္သူက ဆိုသည္။

    အဆုိပါ စာမ်က္ႏွာ ရုပ္သိမ္းသြားႏိုင္ေရးအတြက္ အင္တာနက္သံုးသည့္ သူ႔မိတ္ေဆြမ်ားက  Facebook သို႔ တိုင္ၾကားကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
    ရန္ကုန္အေျခစိုက္  Colours Rainbow အဖဲြ႔မွ ရွင္းသန္႔က လိင္တူခ်စ္သူမ်ားကို အြန္လိုင္းတြင္ အမုန္းစကား ေျပာၾကားျခင္း၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေသြးတိုးစမ္းျခင္း၊ မိမိပံုကို အျပာဝက္ဆိုက္တြင္ တင္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ ေငြညွစ္ျခင္းတို႔ကို ကိုယ္္တိုင္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာသည္။

    “တခ်ိဳ ႔ေယာက္်ားေတြက ႏွမသားခ်င္းမစာနာဘဲ ဖုန္းဆက္ၿပီး ေစ်းေမးၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဖုန္းလာရင္ေတာင္မွ မကိုင္ရဲတဲ့အျဖစ္မ်ိဳးေလးေတြလည္း ရိွပါတယ္” ဟု ရွင္းသန္႔က ေျပာျပသည္။

    အင္တာနက္ လူမႈကြန္ရက္သံုးသူ အမ်ဳိးသမီးတခ်ဳိ႕သည္  လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားေျပာဆုိခံေနရသည္၊ တည္းခိုခန္း၊ ပန္းၿခံအတြင္း လူျပတ္ေသာေနရာတို႔တြင္ ခ်ိန္းေတြ႔ေသာ စံုတဲြတခ်ဳိ႕ကို လွ်ဳိ႕ဝွက္ ရိုက္ကူး ထားေသာ  ဓာတ္ပံု၊ ဗီဒီယိုဖိုင္ အမ်ားအျပားလည္း အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ရိွေနသည္။

    ရန္ကုန္အေျခစိုက္ Gender Equality Network အဖြဲ႔မွ ဆက္သြယ္ေရးတာဝန္ခံ မေအးသဒၵါလွက “ႏွစ္ကိုယ္ၾကားပဲ ျမင္ေတြ႔သင့္တ့ဲ ဗီဒီယိုေတြကို လူမႈကြန္ရက္ေပၚမွာ ျဖန္႔ေဝတာ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရတယ္။ အ့ဲဒီလို အြန္လိုင္းေပၚမွာ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့အခါ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုက ဥပေဒရဲ႕ အကူအညီ မရယူတာကို ေတြ႔ရတယ္” ဟု ေျပာသည္။

    ၎တို႔အဖြဲ႔သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမွ တားဆီးကာကြယ္ေရး ဥပေဒၾကမ္း ေရးဆြဲစဥ္က  အစိုးရကို နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ  အေထာက္အကူေပးခဲ့ၿပီး    အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တစ္ခုတြင္ နည္းပညာႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈကိုလည္း ထည့္သြင္းထားသည္ဟု သူက ရွင္းျပသည္။

    ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ အမတ္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးေနမ်ိဳးေက်ာ္ ေခၚ ဘေလာ္ဂါ ေနဘုန္းလတ္က  အြန္လိုင္းသံုးစြဲသူ အမ်ားစု ဒစ္ဂ်စ္တယ္နည္းပညာ နားလည္ တတ္ေျမာက္မႈ အားနည္းေနသျဖင့္ အစိုးရရုပ္သံက နည္းပညာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပညာေပးအစီအစဥ္မ်ား ထုတ္လႊင့္ေပးသင့္သည္ဟု ဆိုသည္။

    “ပညာေပးေရာ ပညာေရးေရာကို တၿပိဳင္တည္း ဟန္ခ်က္ညီညီ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္” ဟု ဦးေနမ်ိဳးေက်ာ္က ေျပာသည္။

    အာဏာပိုင္တို႔ႏွင့္ နည္းပညာအားနည္းခ်က္
    ————————————-
    အၾကမ္းဖက္မႈေလ်ာ့နည္းလာေစရန္အတြက္ အဓိကႀကီးသည္မွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးပင္ျဖစ္သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာသည္။

    ႏိုင္ငံတကာကဲ့သို႔ပင္ နည္းပညာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးသည့္ ဆိုက္ဘာ (Cyber) ရဲတပ္ဖဲြ႔  သီးသန္႔ဖြဲ႔စည္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဦးေနမ်ိဳးေက်ာ္က သံုးသပ္သည္။

    “ရဲဌာနေတြကိုလည္း အဆင့္ျမွင့္တင္ဖို႔ လိုပါတယ္၊ အိုင္တီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပညာေပးတာတို႔၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမွင့္ေပးတာတို႔ လုပ္သင့္ပါတယ္” ဟု လႊတ္ေတာ္အမတ္က ဆိုသည္။

    ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးရဲတပ္ဖြဲ႔မွ အမည္မေဖာ္လိုသူ ဒုရဲမွဴးတစ္ဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆိုက္ဘာရဲ တပ္ဖြဲ႔ သီးသန္႔မရိွေသာ္လည္း စီအိုင္ဒီ မႈခင္းရဲတပ္ဖြဲ႔ေအာက္တြင္ နည္းပညာမႈခင္းအဖြဲ႔ရိွၿပီး  ညႊန္႔ၾကားခ်က္ရိွလာပါက အြန္လိုင္းမႈခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည္မ်ားကို စစ္ေဆးေပးသည္ဟု ဆိုသည္။

    အြန္လိုင္းတြင္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္ေငြညႇစ္ျခင္း၊ ေစာ္ကားျခင္းတို႔ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ရလွ်င္ ကာယကံရွင္က အီလက္ထရြန္နစ္သက္ေသ အေထာက္အထား တင္ျပၿပီး တရားစြဲဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕ဌာနခ်ဳပ္၊ သတင္းႏွင့္နည္းပညာဌာနက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ထားသည္။ ၿမိဳ႕နယ္ တရားရံုး၊ ရဲစခန္းတို႔တြင္ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒျဖင့္ ဦးတိုက္ ေလၽွာက္ထား တိုင္တန္းလာလွ်င္ အေရးယူႏိုင္ရန္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

    အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ နည္းမ်ိဳးစံုႏွင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက  ၁၉၉၇ တြင္ လက္မွတ္ထုိးထားသည္။

    ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ) တြင္ ဆက္သြယ္ေရးကြန္ရက္တစ္ခုခုကို အသံုးျပဳ၍   ေျခာက္လွန္႔ျခင္း၊ အႏိုင္အထက္ျပဳျခင္း၊   အသေရ ဖ်က္ျခင္း၊ ေႏွာင့္ယွက္ျခင္း၊ မေလ်ာ္ၾသဇာသံုးျခင္း သို႔မဟုတ္ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း တစ္ခုခုကို က်ဴးလြန္ပါက ေငြဒဏ္မွ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္အထိ  ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း  ျပ႒ာန္းထားသည္။

    “၆၆(ဃ) လို ပုဒ္မမ်ိဳးက ေပၚတာမၾကာေသးဘူး။ နည္းပညာကိုလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ နားမလည္၊ ဘယ္ျဖစ္စဥ္က ျပစ္မႈေျမာက္လဲ ဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာနားမလည္ေသးေတာ့ စခန္းမွဴးရိွတဲ့အခ်ိန္ပဲ ပုဒ္မတပ္ အမႈဖြင့္ေပးတဲ့သေဘာပါ” ဟု  တာေမြၿမိဳ  ့နယ္ရဲစခန္းမွ  အရာရိွတစ္ဦးက ေျပာသည္။

    ရဲတပ္ဖဲြ႔က နည္းပညာ အားနည္းသျဖင့္ ျပည္သူတို႔ကို အကာအကြယ္ေပးရာတြင္ ခက္ခဲေနသည္ဟု   ရန္ကုန္မွ အထင္ကရ ေရွ႕ေန တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က သံုးသပ္သည္။

    “အြန္လိုင္းေပၚမွာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈေတြျဖစ္ရင္ အခုလက္ရိွအေနအထားအရ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ဆိုင္ေနတဲ့ အမႈကိစၥေတြကိုေတာ့ ေဖာ္ထုတ္အေရးယူေနပါတယ္။ သာမန္လူေတြျဖစ္တဲ့ကိစၥကိုေတာ့ အေရးယူတာမ်ိဳးေတြ မေတြ႔ရေသးပါဘူး”  ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ဆိုသည္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္တို႔၏ ဓာတ္ပံုကို ျပဳျပင္ၿပီး အင္တာနက္တြင္ ျဖန္႔ေဝမႈျဖင့္ အေရးယူခံရသူမ်ား၊ အမႈ ရင္ဆိုင္ေနရသူမ်ား ရိွေနသည္။

    ပတ္ဝန္းက်င္
    ——————–
    ဖုန္းကတ္ေစ်းႏႈန္း က်ပ္သိန္းဂဏန္းေပါက္ေစ်းရိွသည့္ကာလတြင္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး အသံုးျပဳၾကေသာ္လည္း ေစ်းႏႈန္း က်ပ္ေထာင့္ငါးရာအထိ က်ဆင္းလာၿပီး ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ကတ္အေရအတြက္ သန္းႏွင့္ခ်ီ ေရာင္းခ်စဥ္  ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီတို႔က မွတ္ပံုတင္သည့္လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ျခင္း မရိွေတာ့ေပ။

    အက်ဳိးဆက္မွာ မည္သည့္ဖုန္းနံပတ္ကို မည္သူ အသံုးျပဳေနသည္ ဆိုသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ အာဏာပိုင္တို႔ မွတ္တမ္းတင္ထားႏိုင္ျခင္း မရိွေသးေပ။  Facebook, Viber အေကာင့္ အတုဖြင့္ထားသူ အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္လာခ်ိန္တြင္  ဖုန္းကတ္ျဖင့္ အင္တာနက္သံုးစဲြၿပီး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူတို႔ကို ေျခရာခံရ ခက္ခဲလာသည္။

    ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အိုင္တီဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအဖဲြ႔တစ္ခုျဖစ္သည့္ Myanmar ICT for Development Organization (MIDO) မွ တာဝန္ခံတစ္ဦးျဖစ္သည့္ မရတနာထြန္းက အၾကမ္းဖက္ခံရသူဘက္မွ ရပ္တည္ၾကရန္ လိုအပ္သည္ဟု ေျပာသည္။

    “ကိစၥတစ္ခု အင္တာနက္ေပၚ ေရာက္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ဒါက အမွန္ပဲ ဆိုၿပီးေတာ့ ယူဆတဲ့သူေတြ ရိွသလို၊ အခုလို အြန္လိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္ခံရ၊ အရွက္ခြဲခံရတယ္ဆိုရင္ လူေတြက ခံလိုက္ရတဲ့သူေတြကို စာနာတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ၊ ခံရတဲ့သူကုိပဲ အျပစ္ပံုခ်တာမ်ိဳးေတြ ရိွတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။

    Colours Rainbow မွ ရွင္းသန္႔ကလည္း မတရားမႈမွန္းသိပါလ်က္ႏွင့္ ၾကားေနျခင္းသည္ အၾကမ္းဖက္သူဘက္မွ ရည္တည္သကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားႏိုင္သည္ဟု သတိေပးသည္။

    အိုင္တီ၊ မီဒီယာ၊ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔မ်ားကို ဆက္စပ္အကူအညီေပးေနသည့္ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဖန္တီးရာအဖဲြ႔မွ တာဝန္ခံတစ္ဦးျဖစ္သည့္ မအိျမတ္ႏိုးခင္က  အၾကမ္းဖက္ခံရသူကုိ ပတ္ဝန္းက်င္က ေဖးမဝိုင္းဝန္းရန္ အားနည္းေနဆဲျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။

    “အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး အရွက္ခြဲခံရတယ္။ အၾကမ္းဖက္ခံရတယ္ဆိုရင္ အျပစ္တင္တဲ့အထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ေနတယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာခ်င္တာက အမ်ိဳးသမီးေတြကိုလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြက ခ်စ္ဖို႔လိုပါတယ္” ဟု မအိျမတ္ႏိုးခင္က ဆိုသည္။

    အြန္လိုင္းအၾကမ္းဖက္မႈကို ေတြ႔ျမင္ပါက ကန္႔ကြက္ျခင္း၊ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားျခင္း ျပဳလုပ္သင့္သည္ဟု Gender Equality Network အဖြဲ႔မွ  မေအးသဒၵါလွက အြန္လိုင္းသံုးသည့္ အမ်ဳိးသားမ်ားကို တိုက္တြန္းလိုက္သည္။

    “အခုက က်ဴးလြန္တဲ့ အမ်ိဳးသားက လက္တစ္ဆုတ္စာပဲ ရိွတယ္၊ လစ္လ်ဴရႈထားတဲ့ အမ်ိဳးသားက အမ်ားစုျဖစ္ေနတယ္” ဟု မေအးသဒၵါလွက ေျပာသည္။     ။

  • အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈနဲ႔ တရားမွ်တမႈ

    အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈနဲ႔ တရားမွ်တမႈ

    2013 Little India riot
    ေရးသူ- Zaw Min Oo
    .
    ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔က စကၤာပူႏိုင္ငံ Little India မွာ ယဉ္တိုက္မႈကို အစျပဳၿပီး လူ ၃၀၀ ေလာက္ပါဝင္တဲ့ ဆူပူအံုၾကြမႈ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ရဲကားပါ မီးရႈိ႕ခံလိုက္ရတယ္။ ျဖစ္တဲ့ညမွာ ရဲေတြဟာ ဝိုင္းထားျပီး လူစုခြဲဖို႔ကိုဘဲ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
    .
    တိုင္ၾကားသူမရွိေပမယ့္ ရဲေတြကပဲ တစ္ႏွစ္ၾကာ စနစ္တက် ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ လူေတြဆီမွာ ရွိတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြ ဗီြဒီယိုေတြကို ေတာင္းခံျပီး ဖ်က္ဆီးမႈ လုပ္သူမ်ားကို စနစ္တက် ေဖာ္ထုတ္ျပီး တရားရံုး အေရာက္ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအျဖစ္အပ်က္မွာ ၂၇ ေယာက္ ဒါဏ္ရာရ၊ ၄၀ ေယာက္ ဖမ္းျပီး ၃၁ ေယာက္ကို ျပစ္ဒါဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ဒီအျဖစ္အပ်က္ကို စနစ္တက် သုေတသေနျပဳတဲ့ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ေလ့လာျပီး ေနာက္ေနာင္ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ အစီအမံေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ည ၁၀:၃၀ ေနာက္ပိုင္း အရက္ ဘီယာ ေရာင္းမေပးေတာ့တာ၊ အမ်ားျပည္သူ နားေနရာေတြမွာ ၁၀:၃၀ ေနာက္ပိုင္း အရက္မေသာက္ခိုင္းေတာ့တာ၊ အလုပ္သမားအေဆာင္ေတြမွာ အားကစားလုပ္ဖို႔ ကစားကြင္း ေထာက္ကူပစၥည္းေတြ ထည့္ေပးတာ၊ ပိတ္ရက္ေတြမွာ ရုပ္ရွင္ျပေပးတာေတြအျပင္ အမ်ားစုက အႏၵိယေတြ ျဖစ္ခဲ့လို႔ အႏၵိယ သံအမတ္ပါေခၚျပီး က်န္တဲ့ လူေတြကို လိုက္လံ အားေပးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျပည္သူေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို မမုန္းဖို႔ အစိုးရ မီဒီယာေတြအျပင္ လူမႈကြန္ယက္ေတြသံုးျပီး ပညာေပးေတြ လုပ္ပါတယ္။
    .
    ဒါဟာ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈနဲ႔ တရားမွ်တမႈပါ…