News @ M-Media

Tag: လဝက

  • “လူမ်ိဳးဘာသာ ခြဲျခားကာ ျပည္သူအား ပညာျပေနသည့္ လဝက ဌာနဝန္ထမ္းမ်ား ျပဳျပင္စရာမ်ား”

    “လူမ်ိဳးဘာသာ ခြဲျခားကာ ျပည္သူအား ပညာျပေနသည့္ လဝက ဌာနဝန္ထမ္းမ်ား ျပဳျပင္စရာမ်ား”

     

    အရပ္သားအစိုးရလက္ထက္တြင္ လူဝင္မႈ႕ျကီးျကပ္ေရးႏွင့္ အလုပ္သမားဝန္ျကီးဌာ အမ်ားအေခၚ လ၀ကဌာန ၀န္ထမ္းမ်ားအေနျဖင့္ နဝတ စစ္အစိုးရ နအဖ စစ္အစိုးရ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္ႏွင့္ ယခု NLD အရပ္သားအစိုးရလက္ထက္တြင္ လူတိုင္း အိမ္တိုင္း အေျခအေန အခ်ိန္အခါေပၚ မူတည္၍ မျဖစ္မေန မသြားမေနရ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ဆက္ဆံေနရသည့္ ဌာနတစ္ခုသည္ “လဝက ဌာန”ပင္ ျဖစ္သည္။ျပည္သူမ်ားထံမွ ေပၚေပၚတင္တင္ ေငြေၾကး ေတာင္းခံျခင္းတို႕ေျကာင့္ အစိုးရဝန္ျကီးဌာနဆိုင္ရာမ်ားတြင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစား နည္းေပါင္းစုံျဖင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူျပဳမႈႈႈ႕ေျကာင့္ ျပည္သူမ်ား ေအာ့ႏွလုံးနာစိတ္ပ်က္ရြံရွာမုန္းတီးလြန္းတာေျကာင့္ မသြားခ်င္ဆုံးေသာ ဌာန တစ္ခုအေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္ နာမည္ဆိုးျဖင့္ ထင္ေပၚေက်ာ္ျကားလူသိမ်ားေသာ ဌာနတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေျကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ လဝက ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီး ဦးသိန္းေဆြ အား “ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ေနထိုင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မိဘ ႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူတစ္ဦးသည္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္သည္”ဟု၍ လမ္းညႊန္ခဲ႕ဖူးသည္ကို စာေရးသူ မီဒီယာမ်ားတြင္ ဖတ္ခဲ႕ဖူးပါသည္။

    စည္းကမ္းလိုက္နာမႈ အားနည္းသည့္ ျပဳျပင္ရန္စရာ ဆင္ျခင္စရာမ်ားနွင့္ျပည့္ႏွက္ေနသည့္ အလုပ္သမား၊ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႕႔အင္အား ၀န္ၾကီးဌာနက အခ်က္ ၃၀ ပါသည့္ ညြန္ၾကားခ်က္အား ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ထားခဲ႕ပါသည္။စာေရးသူအေနျဖင့္ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္တြင္ မတူကဲြျပားဘာသာဝင္မ်ားအပါဝင္ ျပည္သူလူထုျကီး ရင္ဆိုင္ျကံုေတြ႔ေနရေသာ လက္ေတြ႔ အခက္အခဲအျကပ္အတည္းမ်ားကို နံပါတ္စဥ္မ်ား မေျပာင္းဘဲ ထပ္မံျဖည့္စြက္ျပီး အစိုးရႏွင့္တာဝန္ရိွသူမ်ား သိရိွဖို႕ရန္ အျကံေပးေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

    ၁။ သက္ဆိုင္ရာရပ္ကြက္ ေက်းရြာကို တာဝန္ယူသည့္ “လဝက”တိုက္နယ္မွဴးမ်ားသည္ ကာယကံရွင္မ်ား (မွတ္ပုံတင္၊ ေမြးတိုး၊သန္ေခါင္စာရင္းစသည္မ်ား)အသစ္ ေပ်ာက္ပ်က္မ်ား လာေရာက္ ေလ်ာက္ထားသူမ်ား အား တာဝန္ရိွ ၿမိဳ႔နယ္ဦးစီးမွဴးမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံခြင့္မေပးျခင္း။

    ၂။ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴးမ်ားမွလည္း ေအာက္ေခ် လဝက ဝန္ထမ္းမ်ားအား အေတြ႔မခံရေအာင္ ႏႈတ္မိန္႕ ညႊန္ျကားထား ျခင္း။

    ၃။ ကာယကံရွင္အား အမႈ႕တဲြပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းလင္းျပသမႈမရွိျခင္း။

    ၄။ ပညာဗဟုသုတနည္းပါးသူမ်ား ရုံးကဏၰသြား ေျကာက္တတ္သူ ျပည္သူမ်ားကို ေခ်ာက္လုံးေဟာက္လုံးသုံးျခင္း။တနည္း ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕စြာ ဆက္ဆံမႈ မရွိျခင္း၊

    ၅။ လာေရာက္ ေမြးတိုး သန္းေခါင္စာရင္း မွတ္ပုံတင္လာေရာက္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားအေပၚ(တရုတ္ႏြယ္ဖြား၊ အိႏၵိယ ႏြယ္ဖြားမ်ားကို) အထူးကန္႕သတ္ရည္ရြယ္ကာ ခဲြျခားဆက္ဆံကာ လူမ်ဳိး၊ႏွင့္ ကုိးကြယ္သည့္ ဘာသာအေပၚ အေျခခံ၍ ခြဲျခားဆက္ဆံေနျခင္း။

    ၆။ ကာယကံရွင္မ်ားထံမွ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ တပ္မက္ ရယူလိုစိတ္ရွိမ်ားျပားေနျခင္း။

    ၇။ ကာယကံရွင္ေလ်ာက္လႊာရွင္မွ လဝက ရုံးသို႕ စတင္ေလွ်ာက္ထားသည့္ေန႔အား အမႈတဲြစတင္စာရင္းသြင္းသည့္ေန႔ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မသတ္မွတ္ဘဲထားရွိျခင္း။

    ၈။ အခ်ိဳ႕တိုက္နယ္မွဴးမ်ားမွ ရုံးတြင္းအမႈတြဲမ်ားအား မိမိတို႕သက္ဆိုင္ရာရံုးမ်ားတြင္စာရင္းမသြင္း မွတ္ပံုမတင္ဘဲ ၎တို႕၏ေနအိမ္မ်ားတြင္ ထားကာ ေနအိမ္တြင္ အမႈတြဲတည္ေဆာက္ေနျခင္း။

    ၉။ အခ်ိဳ႕ ရပ္ေက်းကိုင္ “လဝက” တိုက္နယ္မွဴးမ်ားသည္ ေလ်ာက္ထားသူကာယကံရွင္မ်ား၏ မျပည့္စံုေသာအမႈတြဲအား ရုံးတြင္လက္ခံမေပးဘဲ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားသည့္ ကာယကံရွင္ထံျပန္ေပးလိုက္ျခင္း။ျပည္သူ႕ဝန္ထမ္းေကာင္း ပီသစြာ ေစတနာထားျခင္း အျကံဥာဏ္မ်ားေပးျခင္း လမ္းညႊန္မႈ႕မ်ားေပးျခင္း စသည္တို႕ကို မျပဳလုပ္ႏိုင္ျခင္း။

    ၁၀။ ယေန႕ IT နည္းပညာေခတ္လို အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ကာယကံရွင္မ်ား၏အမႈတြဲအတြက္ လိုအပ္သည္႔ အေထာက္အထားမ်ားကို မိမိတို႕ လဝက ရံုးဌာနအခ်င္းခ်င္း ရုံးစာမ်ား အျမန္ေခ်ာပို႕မ်ား။Fax မ်ား။ Email စသည္႔ တို႕ကိုသုံး၍ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေလ်ာက္လႊာရွင္မ်ားသည္ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းမ်ားသို႔သြားေရာက္ ယူေဆာင္ေပးရသည့္အတြက္ မိမိတို႕၏အမႈတြဲမ်ား မလိုအပ္ဘဲ ျကန္႔ျကာေနျခင္း။

    ၁၁။ သက္ဆိုင္ရာ လဝကရုံးမ်ား၏ ေတာင္းခံခ်က္အရ မိခင္ ဖခင္ မ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ လိုအပ္သည့္ မွတ္တမ္း အေထာက္အထားမ်ားကို ထုတ္ေပးရမည့္ၿမိဳ႕နယ္ရံုးမ်ားသည္ မိမိတို႕ရံုးအခ်င္းခ်င္း ရံုးစာျဖင့္ အျပန္အလွန္ ေပးပို႔ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကာယကံရွင္မ်ားအား ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ယူခိုင္းသျဖင့္ ကာယကံရွင္မ်ားဘက္မွ အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ စိတ္ပမ္းလူပမ္းျဖစ္ရျခင္း။ ကာယကံရွင္မွ ၎စာရြက္စာတမ္းမ်ားအား မိမိအတြက္ လက္ခံအေနျဖင့္ မိတၳဴကူးယူထားသည့္အတြက္ မိမိတို႔ လဝက ဌာန၏ စာရြက္စာတမ္း၊ လံုျခံဳေရးစည္း က်ိဳးေပါက္ရျခင္း။

    ၁၂။ လဝက ဝန္ထမ္း (တိုက္နယ္မွဴး)မ်ားအေနျဖင့္ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားသည့္ ကာယကံရွင္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားႏွင့္ ေနရပ္လိပ္စာမ်ားကို အတိအက် မွတ္သားထားျခင္းမရိွျခင္း။

    ၁၃။ အမႈတြဲဖိုင္မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာစာရြက္စာတမ္းမ်ားတြင္ လဝက ဝန္ထမ္းမ်ား လက္မွတ္ေရးထိုးရာတြင္ အေထာက္အထား တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ရက္စြဲ တတ္ေလ့မရိွျခင္း။

    ၁၄။ အခ်ိဳ႕ လဝက တိုက္နယ္မွဴးဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ေငြမရပါက အမႈတြဲမ်ားအား လဝက ဦးစီဆီသို႕မပို႕ဘဲ ရုံးတြင္းေအာင္းထားျခင္း။ သိမ္းထားျခင္း၊။မၾကာ ၾကာေအာင္ျပဳ တမင္တကာ အခ်ိန္ဆဲြထားျခင္း။

    ၁၅။ အခ်ိဳ႕ ခရိုင္/ျမိဳ႕နယ္ရံုးမ်ားတြင္ တင္ထားသည့္ အမႈတဲြဖိုင္ကိစၥအတြက္ လာျကသည့္ကာယကံရွင္မ်ားအား ရံုးအတြက္ရန္ပံုေငြ ထည့္သြားရန္ ဖိအားေပးေျပာၾကားျခင္း၊(မွတ္ခ်က္-စာေရးသူကိုယ္တိုင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က ခေလး ေမြးတိုးကိစၥအတြက္ သကၤန္းက်ြန္းျမို႕နယ္ လဝက ရုံးသို႕ ဦးစီးမွဴး ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ထြန္း လက္ထက္ ကေတြ႕ဆုံရာတြင္ ထိုဦးစီးကိုယ္တိုင္ စာရြက္စာတမ္းဖိုး အလွဴထည့္ရန္ ေျပာျကားခဲ႕ေသာေျကာင့္ တိုက္နယ္မွဴး ၅၀၀၀ က်ပ္ အလွဴေငြ ၅၀၀၀ က်ပ္ ထည့္ခဲ႔ရပါသည္။)ကာယကံရွင္မွ ရန္ပံုေငြ ၂၀၀၀ိ/ ၃၀၀၀ က်ပ္ထည့္ပါက နည္းသည္ ။ထပ္ထည့္ပါဦးဟု ေျပာဆိုသည့္ဝန္ထမ္းမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း တင္ျပလိုပါသည္။

    ၁၆။ ၿမိဳ႕နယ္ လဝက ဦးစီးမွဴးမ်ားသည္ ျမိဳ႕ျကီး ျပျကီးမ်ားတြင္ မိမိႏွင့္ အဆင္ေျပသည့္ ရုံးဝန္ထမ္းမ်ားကို လာဘ္ေငြယိုဖိတ္သည့္ ေကာင္းသည့္တိုက္နယ္မ်ား/ ရပ္ကြက္မ်ားကို အပိုင္စား ေပးထားျခင္း။

    ၁၇။ ေငြရလြယ္သည့္ အမႈတြဲမ်ားကို ျမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴးမ်ားမွ ၎ႏွင့္အဆင္ေျပသည့္ ဝန္ထမ္းမ်ားကိုသာ တာဝန္ေပးေဆာင္ရြက္ေစျခင္း၊ ဝင္လာသည့္အမႈတြဲမ်ားမွာ ရံုးလုပ္ငန္းစနစ္အရ မွတ္ပံုတင္ျခင္းမျပဳလုပ္ဘဲ ၎ဝန္ထမ္းမ်ားမွ ကိုယ္တိုင္ေဆာင္ရြက္၍ ကိုယ္တိုင္ ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴးမ်ားထံ တိုက္ရိုက္တင္ျပေနျခင္းျဖင့္ ရံုးလုပ္ငန္းသမားစဥ္မ်ား ပ်က္ျပားေနျခင္း။

    ၁၈။ အခ်ိဳ႕ရံုးမ်ားတြင္ တင္ျပလာသည့္အမႈတြဲမ်ားတြင္ ပိုက္ဆံထည့္ထားေသာစာအိတ္ေလးၾကား ညွပ္ ပါရွိမွ ၎အမႈတဲြအား လက္ခံေဆာင္ရြက္ျခင္း။

    ၁၉။ အခ်ိဳ႕ လဝက ဦးစီးရုံးမ်ားတြင္ အမႈတြဲ လက္ခံ မွတ္ပံုတင္စာရင္းစာအုပ္ မထားရွိျခင္း။

    ၂၀။ ေန႔အလိုက္လက္ခံရရွိသည့္အမႈတဲြဖိုင္မ်ားအား နံပါတ္အစီအစဥ္အလိုက္ စိစစ္ေဆာင္ရြက္မည့္အစား အလွည့္က်စနစ္ကို မက်င့္သံုးဘဲ မိမိအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ရွိမည့္ မိမိအားလာဘ္ထိုးထားသည့္ အမႈတြဲဖိုင္မ်ားကိုသာ ေရြးထုတ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း။

    ၂၁။ ၿမိဳ႕နယ္ရံုးမွ စိစစ္ၿပီးေသာ အမႈတြဲဖိုင္မ်ားကို ခရိုင္/တိုင္းေဒသၾကီး/ျပည္နယ္ရုံးမ်ားသို႔ ေပးပို႔ရာတြင္ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္ရံုးႏွင့္ ခရိုင္ရံုးတို႔မွ “ပို႔ပါ” ဆိုသည့္အခ်ိန္မွ ၿမိဳ႕နယ္ရံုးမွပို႔ရသျဖင့္ ၿမိဳ႕နယ္ရံုးတြင္ အမႈတဲြဖိုင္မ်ား ရာန့ဲခ်ီ စုပံုေနျခင္း။ဥပမာ ရန္ကုန္တိုင္း ၄၅ ျမိဳ႔နယ္ရိွ လဝက ဦးစီးရုံးတစ္ခုတြင္ အမႈ႕တဲြဖိုင္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ရိွေနျခင္း။

    ၂၂။ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္ရံုးမွ စစ္ေဆးၿပီး မျပည့္စံုေသာ အမႈတြဲမ်ားကို ခရိုင္ရံုးသို႔ ျပန္ပို႔ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ခရိုင္မွစစ္ေဆးၿပီး မျပည့္စံုေသာအမႈတြဲမ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္ရံုးသို႔ ျပန္ပို႔ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ အမႈတစ္ခုခ်င္းအလိုက္ လိုအပ္ခ်က္ကို တရားဝင္ရံုးစာျဖင့္ ခ်ျပညႊန္ၾကားျခင္း မရွိဘဲ အမႈအားလံုးအတြက္ ေယဘုယ် လိုအပ္ခ်က္ကို ဖုန္းျဖင့္ ေျပာၿပီး ျပန္ပို႔ေနသျဖင့္ ၿမိဳ႕နယ္ရံုးမ်ားမွ မည္ကဲ့သို႔ဆက္လုပ္ရမည္ကို မသိျဖစ္ေနျခင္း။

    ၂၃။ အခ်ိဳ႕ေသာဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ပံုစံ(၁၀) အဝင္မရွိဘဲ မိမိၿမိဳ႕နယ္တြင္ ပံုစံ(၁၀) အဝင္ျပၿပီး အိမ္ေထာင္စုစာရင္း ထုတ္ေပးေနျခင္း။

    ၂၄။ ကိုင္ေဆာင့္သင့္သည့္ ကတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပ်ာက္ဆံုး/ ပ်က္စီးျခင္းအတြက္ မိတၳဴလာေလွ်ာက္ရာ တြင္ ေငြေၾကးတန္ဆိုးလက္ေဆာင္ေပးႏိုင္သူအား ရက္ပိုင္းအတြင္း ထုတ္ေပးျခင္း၊။ မေပးႏိုင္သူ အား ဆိုင္းငံံ့ထားျခင္း။ ပညာျပသည့္အေနျဖင့္ အေျကာင္းမရိွ အေျကာင္းရွာကာ မွတ္ပုံတင္ေလ်ာက္ထားစဥ္က ေတာင္းဆိုခဲ႕သည့္ ကာယကံရွင္မိဘ ဘိုးဘြားမ်ား၏ လဝက အေခၚ ပုံစံ ၁ စသည့္ စာရြတ္စာတမ္းအေထာက္အထားမ်ားကို ေတာင္းခံေနျခင္း။

    ၂၅။ ၿမိဳ႕နယ္လဝကဦးစီးမွဴးမ်ားသည္ မိမိလက္ေအာက္ရွိ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနမႈကို စနစ္ တက် ႀကီးၾကပ္ႏိုင္ျခင္း မရိွသျဖင့္ ဝန္ထမ္းမ်ားမွာ ထင္သလိုစိတ္ျကိုက္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း။ လဝက ရုံးကိုမိမိတို႕ အေရာင္းအဝယ္လုပ္ေနသည့္ ေစ်းဆိုင္မ်ား သဖြယ္ျပဳမူေဆာက္ရြက္ေနျခင္း။

    ၂၆။ လဝကရုံးဝန္ထမ္းမ်ား က်င့္သားရျပီး ေခါက္ရိုးက်ိဳးေနျပီျဖစ္ေသာ ေန႔စဥ္ရံုးတက္ခ်ိန္ေနာက္က်ျခင္းႏွင့္ ရံုးဆင္းခ်ိန္ေစာေနျခင္းမ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴးမ်ားက သိလွ်က္ႏွင့္ ခြင့္ျပဳေနျခင္း။ မသိက်ိဳးကၽြံျပဳေပးေနရျခင္း။

     

    ၂၇။ အခ်ိဳ႕ေသာ ၿမိဳ႕နယ္၊ခရိုင္၊ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္ရံုးမ်ားတြင္ လဝက ဦးစီးမွဴးမ်ားသည္ မိမိ လက္ေအာက္ ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ မိမိလုပ္ပိုင္ခြင့္အရ နားလည္မႈ႕ေပးကာ ခြင့္ရက္ရွည္ ေပးထားျခင္း၊။ ထိုကိစၥကို ထိပ္ပိုင္း တာဝန္ရွိသူအရာရွိမွ မသိရွိျခင္း။

    ၂၈။ အခ်ိဳ႕ေသာ လဝက ရံုးမ်ားတြင္ ရံုးအတြက္ ရန္ပံုေငြထည့္ေပးေသာ လဝက ဝန္ထမ္းမ်ားကို ရံုးဖြင့္ရက္ျဖစ္ေစ ကာမူ နားလည္မႈျဖင့္ ခြင့္ေပးထားျခင္း။ရုံးပိတ္ရက္ သို႕မဟုတ္ ရုံးခ်ိန္ျပင္ပျဖစ္ေစကာမူ ရုံးတြင္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ျပုျခင္း။
    ဥပမာ။ ရုံးတက္သည့္ေန႕မ်ားတြင္ ညေန ၆နာရီမွ ည ၉ နာရီေလာက္အထိလည္းေကာင္း စေနႏွင့္တနဂၤေႏြ ေန႕မ်ားတြင္ မနက္ပိုင္း အခ်ိန္မ်ားတြင္လည္းေကာင္း လဝက ရုံးမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ျပုထားျခင္း။

    ၂၉။ အခ်ိဳ႕ေသာရံုးမ်ားတြင္ တစ္ရံုးထဲတြင္ ခင္ပြန္းနွင့္ဇနီး အတူတူတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၿပီး ၿမိဳ႕ နယ္လဝက ဦးစီးမွဴးျဖစ္သူ (ခင္ပြန္း)မွ ဇနီးျဖစ္သူ (လက္ေအာက္ဝန္ထမ္း)အား နားလည္မႈျဖင့္ ရံုးဆင္း ရုံးတက္ ေနာက္က်မႈကို ခြင့္လႊတ္လိုက္ေလ်ာေပးေနျခင္း။ထို႔အျပင္ ရုံုးတြင္ျပဳလုပ္သည့္ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္လည္း ၎၏ဇနီးအား မေခၚဘဲ ျပင္ပ လုပ္ငန္းတြင္ တာဝန္ေပးထားျခင္း၊ တခါတရံ တစ္ေနကုန္ရံုးမတက္ဘဲ ေနျခင္း ကို ၿမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴးမွ လက္ခံေနျခင္း။

    ၃၀။ ၿမိဳ႕နယ္လဝက ဦးစီးမွဴးမ်ားသည္ မိမိ လက္ေအာက္ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ သာေရး၊ နာေရး၊ လူမႈေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး အတြက္ စည္းကမ္းေဘာင္ အတြင္းမွ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းမရွိဘဲ ၾကံဳသလိုေဆာင္ရြက္ေပးေန ျခင္း တစ္ရံုးထဲရွိ ဝန္ထမ္းအခ်င္းခ်င္းအေပၚတြင္ မွ်မွ်တတ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈမရွိျခင္း။

    အထက္ပါ အခ်က္မ်ားသည္ လဝက ဌာန၏ ေခတ္အဆက္ အစိုးရမ်ားလက္ထက္တြင္ ျမန္မာျပည္တစ္ဝန္း ျပည္သူမ်ား ရင္ဆိုင္ျဖတ္သန္းေနရေသာ လက္ေတြ႔ျဖစ္ရပ္မ်ားပင္ ျဖစ္ေပသည္။စာေရးသူအေနျဖင့္ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္တြင္ ျကဳံေတြ႔ေနရေသာ မတူကဲြျပားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ဘာသာဝင္မ်ားမ်ားဦးေရ တစ္ရာေက်ာ္ကို ေတြ႔ဆုံျပီး မွတ္တမ္းျပု ျဖည့္စြက္တင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ခု ဖြံ႕့ျဖိဳးတိုးတက္ဖို႕အတြက္ ေကာင္းေသာအစိုးရ သန္႕ရွင္းေသာ အစိုးရတစ္ရပ္လည္း လိုအပ္သလို အစိုးရဝန္ထမ္း( ျပည္သူ႕ဝန္ထမ္း )ဆိုသူမ်ားကလည္း ျပည္သူ႕အခြန္ဘဏၰာစားျပီး ျပည္သူလူထုအက်ိဳးကို တာဝန္ေက်ဖို႕ လိုေနေပသည္။ျပည္သူလူထု ရြံရွာမုန္းတီးသည့္ ျပည္သူလူထုကို ဝန္ပိေစမည့္ ဒုကၡေရာက္ေစမည့္လုပ္ရပ္မ်ားကို မျပုလုပ္မိဖို႕အလြန္အေရးျကီးလွေပသည္။ျပည္သူလူထုဘက္ကလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အဖိုးထိုက္တန္သည့္ တာဝန္သိျပည္သူသားေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေစရန္ မိမိအေနနဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ေပးဆပ္ႏိုင္သည့္ ကာယအား ဥာဏအားမ်ားစသည့္ အရာမ်ားကို ေပးဆပ္ဖို႕အခ်ိန္တန္ေနေပသည္။ထို႕ေျကာင့္လည္း စာေရးသူအေနျဖင့္ တာဝန္သိ ျပည္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္လိုတာေျကာင့္ မိမိေတြ႕ျကုံခဲ႕ရသည့္ ဗဟုသုတ အေတြ႕အျကံုမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ တာဝန္ရိွ လူျကီးမ်ား လိုအပ္သလို သိရိွလမ္းညႊန္ဖို႔ရန္ ကေလာက္စြမ္းျဖင့္ အျကံျပဳေရးသားတင္ျပခဲ႕့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

    ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း(ရန္ကုန္စက္မႈ႕တကၠသိုလ္ R.I.T)

  • “ဘာသာကို အေၾကာင္းျပဳ၍ လူမ်ိဳးေရး ခဲြျခားတဲ႕ မူဝါဒစနစ္ေတြ ဖ်က္သိမ္းဖို႕အခ်ိန္တန္ျပီ”

    “ဘာသာကို အေၾကာင္းျပဳ၍ လူမ်ိဳးေရး ခဲြျခားတဲ႕ မူဝါဒစနစ္ေတြ ဖ်က္သိမ္းဖို႕အခ်ိန္တန္ျပီ”

    ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား၊ ျပဳ နိုင္ငံသား ၊ဧည့္ႏိုင္ငံသား စသည္ျဖင့္ ခဲြ့့ျခားခဲ႕တဲ႔ပုဂၢိဳလ္ျကီးမွွာ မဆလ တစ္ပါတီအာဏာရွင္ တရုတ္မ်ိဳးႏြယ္ဝင္ဗိုလ္ရွဳ႕ေမာင္ ေခၚ ဦးေနဝင္း ျဖစ္ပါတယ္။ဥပေဒပညာရွင္ျကီး ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ကို မိမိအလိုက် ဥေဒေတြကို ေရးဆဲြျပဌာန္းေစခဲ႔ပါတယ္။၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စစ္တပ္မွွ အာဏာမသိမ္းခင္ သမၼတ အျဖစ္ေတာင္ ေျမွာက္စားခဲ႕ပါတယ္။

    တိုင္းရင္းသားဆိုတဲ႕အဓိပါၸယ္ဟာ “၁၈၂၃ ခု အဂၤလိပ္- ျမန္မာ ပထမစစ္ပဲြ မတိုင္ခင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေနရင္းေဒသအျဖစ္ အတည္တကၽေနထိုင္ခဲ႕သူေတြပါ”လို႕ အဓိပါၸယ္ ဖြင့္ဆိုေစခဲ႕တယ္။အဲဒိတိုင္းရင္းသားေတြထဲမွာ ပုဂံခတ္၊ အေလာင္းမင္းတရား တို႔ ေခတ္ ကတည္းက ရိွခဲ႕တဲ႕ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြပါေနေတာ့ တိုင္းရင္းသားဆိုတာ လူမ်ိဳး ၁၃၅ မ်ိဳးထဲ ပါဆိုျပီးေတာ့ အာဏာရွင္ပီပီ လုပ္ခ်ပစ္လိုက္ျပန္တယ္။ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ကမန္ တိုင္းရင္းသား အစၥလမ္ဘာသာဝင္ေတြက သူဖယ္ရွားတဲ႕အထဲမွာ ပါမသြားခဲ႕ဖူး။ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈ႕ အာဃာတရားေတြမ်ားေနလြန္းတာေျကာင့္ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာေတြပဲသိျပီး သမိုင္းကို မေက်တာေျကာင့္ ဗိုလ္မွဴးျကီးဘရွင္တို႔လို ေဒါက္တာသန္းထြန္းတို႕လိုဂုဏ္သေရရိွ သမိုင္းပညာရွင္ေတြ ေရးခဲ႕တဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းေထာက္ခ်ီက ရိွခဲ႕တဲ႕ ျမန္မာမြတ္စလင္ (ပသီ)တိုင္းရင္းသားေတြကိုလည္း တိုင္းရင္းသားစာရင္းကေန ဖယ္ထုတ္ခဲ့တယ္။ယခုလို ႏိုင္ငံေရးပြင့္လင္း ရာသီအခ်ိန္မ်ိဳးမွာေတာ့ ေခတ္ပညာတတ္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ လူမ်ိဳးစုေခါင္းေတြက အာဏာရွင္ျကီးႏွင့္အေပါင္းပါေတြ သတ္မွတ္ခဲ႕တဲ႔ လူမ်ိဴး ၁၃၅ မ်ိဳးကို ေဝဖန္ေထာက္ျပ ကန္႕ကြက္ ေျပာဆိုေနျကျပီျဖစ္သည္။သူတို႕ရဲ႕ေထာက္ျပခ်က္အရ

    (၁)လူမ်ိဳး ၁၃၅ မ်ိဳးစာရင္းထဲမွာ တကယ္ မရိွေတာ့တဲ႕ လူမ်ိဳးစာရင္းေတြပါေနတယ္။
    (၂)နာမယ္တူတာေတြပါေနတယ္။နာမယ္ထပ္တာေတြပါေနတယ္။
    (၃)လူမ်ိဳးစုအမည္စာရင္းေတြထဲမွာ မဆီမဆိုင္တဲ႕ လူမ်ိဳးစုစာရင္းေတြကို ထည့္ထားတယ္။
    (၄) သမိုင္းေျကာင္းအရ ႏွစ္တစ္ေထာင္ေက်ာ္ကတည္းက တကယ္ရိွေနျကတဲ့ တိုင္းရင္းသားစာရင္းဝင္ေနျကတဲ့ လူမ်ိဳးစ ုစာရင္းေတြကိုလည္း ကိုးကြယ္တဲ႕ဘာသာတရားကို အေျကာင္းျပဳ၍အတၱစိတ္ လႊမ္းမိုးကာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ခဲ႕တာေတြရိွခဲ႕ေျကာင္း ၂၀၁၄ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႕မွာ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ အဖဲြ႔အစည္းျကီးရဲ႕လက္ေအာက္ခံအဖဲြ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ႔ UNFPA ရဲ႕ အကူအညီနဲ႕လုပ္ခဲ႕တဲ႕တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္း အတာနဲ႕ေကာက္ယူခဲ႕တဲ႕ သန္းေခါင္းစာရင္းေကာက္ယူေရးစီမံခ်က္မွာ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက သမိုင္းအကိုးအကား အေထာက္အထားအျပည့္အစုံျဖင့္ လူဝင္မႈ႕ျကီးျကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူအင္အားဦးစီးဌာန တာဝန္ရိွ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ရွင္းျပခဲ႕ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။

    ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္(မဆလ တစ္ပါတီေခတ္)မွာေတာ့ ဦးေနဝင္း ကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ေသာ ဥပေဒပညာရွင္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ရဲ႕အကူအညီႏွင့္ ေရးဆဲြခဲ႕တဲ႕ ၁၉၈၂ ခု ျမန္မာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို မဆလ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပုျပဌာန္းခဲ႕ပါတယ္။ အဲဒီ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒ အသက္မဝင္ခင္ မွာပဲ ရွစ္ေလးလုံး ၈၈၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပုံျကီးေျကာင့္ တစ္ပါတီအာဏာရွစ္စနစ္ ပ်က္ခဲ႕ရပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခု စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႕မွာ မဆလ သမၼတေဟာင္း ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ထံမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးျကီးေစာေမာင္ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၉ ဦးပါ (ႏိုင္ငံေတာ္ ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ႕တည္ေဆာက္ေရးအဖဲြ႔-နဝတ စစ္အစ္ုိးရအဖဲြ႕)က ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို လႊဲေျပာင္း ရယူခဲ႕ပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းျကီးလည္းျဖစ္ တစ္ပါတီ အာဏာရွင္ျကီးလည္း့ျဖစ္ခဲ႕တဲ႕ ဦးေနဝင္းရဲ႔႕ မဆလတစ္ ပါတီေခတ္က မျပီးျပတ္ေသးတဲ႕ကိစၥမွန္သမ်ွကို နဝတ စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ခဲ႔ပါတယ္။

    အထူးသျဖင့္ ၁၉၈၂ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒကို အသက္သြင္းခဲ႕ပါတယ္။ ဥပေဒအရႏိုင္ငံသားျဖစ္ထိုက္သူေတြကို လဝက ဝန္ျကီးဌာနဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ၁၉၅၈ ႏွစ္ခုက ထုတ္ေပးခဲ႕ေသာ ၃ ေခါက္ခ်ိဳးကတ္ေတြကို ျပန္အပ္ေစျပီး နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး ကတ္ပန္းေရာင္ေတြကို လဲလွယ္ေပးခဲ႕ပါတယ္။ လဝက ဝန္ျကီးဌာနဟာ ျပည္ထဲေရးဝန္ျကီးဌာန လက္ေအာက္ကို ေရာက္ေနတဲ႔အတြက္ လဝက ဝန္ျကီးႏွင့္ ထိပ္တန္း လဝက တာဝန္ရိွသူေတြဟာလည္း စစ္အရာရိွျကီးေတြ ျဖစ္ေနျကပါတယ္။

    မွတ္ပုံတင္ကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အထက္က စစ္အရာရိွျကီးေတြရဲ႕အစည္းအေဝးညႊန္ျကားခ်က္ အမိန္႔ညႊန္ျကားခ်က္မ်ားအတိုင္း တိတိက်က် အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာက္ရြက္ခ႔ဲရပါတယ္။ စစ္တပ္မွာ ယေန႕တိုင္ က်င့္သုံးေနတဲ႕ မူဝါဒ တစ္ရပ္ရိွပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္မွလဲြ၍ အစၥလာမ္ဘာသာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ႏွင့္ဟိႏၵဴဘာသာ ကိုးကြယ္သူေတြဟာ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္ျဖစ္ သူတို႕ကို “ဘာသာျခား လူမ်ိဳးျခား”လို႕ ေခၚေဝါသတ္မွတ္ျပီး ထိုက္တန္တဲ႕ ရာထူးေနရာမေပးခဲ႕ပါဖူး။

    ဥပမာတစ္ရပ္ကို တင္ျပရလ်ွင္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီအစိုးရ ဖဆပလေခတ္ႏွင့္ မဆလ တစ္ပါတီေခတ္က စစ္တပ္မွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္တဲ႕ တ္ုင္းရင္းသားေတြ နိုင္ငံသားေတြကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေတြ ဗိုလ္မွဴးျကီး ရာထူးေတြေပးျပီး ႏိုင္ငံ႕တာဝန္ေတြကို ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးအပ္ခဲ႕တာေတြရိွခဲ႕ပါတယ္။ နဝတ စစ္အစိုးရ ႏွင့္ နအဖ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ေတြမွာေတာ့ ယခင္အစိုးရမ်ား လက္ထက္က ခန္႕အပ္ခဲ႕တဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြမဟုတ္တဲ႕ စစ္တပ္ကအရာရိွျကီးေတြကိုအဓိကရည္ရြယ္ျပီး အခ်ိဳ႕ကို အရပ္သားဖက္ေတြ ပို႕ခဲ႕သည္။အခ်ိဳ႕ကို ပင္စင္ေပးျပီး အနားယူေစခဲ႕ပါတယ္။ဥပမာ စာေရးသူရဲ႕တပည့္ေတြ ဗိုလ္သင္တန္းေလ်ာက္လႊာ တင္ျပီး စာေမးပဲြေျဖတဲ႕အခါ အခ်ိဳ႕က ေရးေျဖစာေမးပဲြေအာင္ခဲ႕တယ္။လူေတြ႔စာေမးပဲြမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္လို႔ အပယ္ခံခဲ႕ရတာေတြ ရိွတယ္။ အခ်ိဳ႕ကို ဗုဒၶဘာသာ ေျပာင္းရင္ လက္ခံေပးမယ္လို႕ေျပာတယ္။အခ်ိဳ႕က ဗုဒၶဘာသာ ေျပာင္းခဲ႔လို႕ အေရြးခံခဲ႔ရေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္မွန္း သိရိွသြားျပီး ့ ပင္စင္ေပးလိုက္တာေတြေတာင္ ရိွခဲ႕ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ထဲမွာ လုံျခုံေရး အေျကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာမွလြဲ၍ မည့္သည့္ဘာသာဝင္ကိုမ်ွ အရာရိွေတြအျဖစ္ ခန္႕အပ္တာဝန္ေပးတာေတြမရိွေတာ့သည္မွာ ယခုအစိုးရ လက္ထက္တိုင္ ျဖစ္သည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုေသာ အျငိမ္းစား ဗိုလ္မွဴးျကီးတစ္ဦးက စာေရးသူအား ေျပာျပခဲ႕ဖူးပါသည္။ထိုအခ်က္သည္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားေထာက္ျပေနေသာ အခ်က္တစ္ခ်က္လည္းျဖစ္ပါသည္။

    ၁၉၈၂ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒတြင္ ပုဒ္မေပါင္း ၇၆ ခု ပါရိွပါသည္။၁၉၈၂ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒတြင္ နည္းပေဒအခ်ိဳ႕သည္ အားနည္းခ်က္မ်ား ေပ်ာ့ကြက္ဟာကြက္ မ်ားရိွေနေျကာင္း သက္ေသျပရလ်ွင္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ကျပဌာန္းခဲ႕ေသာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ပင္ နည္းဥပေဒအခ်ိဳ႕ကို ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ေရးဆဲြ ခဲ႔ရသည္မ်ား ရိွခဲ႕ဖူးသည္။ယခုအခါတြင္ ကမာၻ႕ဥပေဒပညာရွင္မ်ားေရာ ျမန္မာ့ဥပေဒပညာရွင္မ်ားကပါ ထို ၁၉၈၂ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒသည္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ႕မရိွေျကာင္း ေထာက္ျပေနျကသည္ကို ကမာၻ႔မီဒီယာမ်ားတြင္ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေပသည္။လက္ေတြ႔နယ္ပယ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္သူမ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳး ၁၃၅ မ်ိဳးတြင္ မပါဝင္သူမ်ားကို “ေသြးေႏွာ” ဟု တံဆိပ္မဲခတ္ကာ ဥပေဒ နည္းဥအေဒ အရမဟုတ္ေသာ အမိန္႕ ညႊန္ျကားလႊာမ်ား ႏႈတ္မိန္႕မ်ားသုံးကာ ေမြးစာရင္း သန္းေခါင္စာရင္း မွတ္ပုံတင္ လာေလ်ွာက္တိုင္း “အထက္အမိန္႔ အထက္အမိန္႔”ဆိုေသာ စကားမ်ားကို အပ္ေျကာင္းထပ္ေအာင္ “သုံး၍ လည္းေကာင္း ေလ်ာက္ထားေသာ အမႈ႕တဲြဖိုင္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမိဳ႕နယ္ လဝက ရုံးတြင္ သြားစုံစမ္းတိုင္း “အထက္ကို တင္ထားတယ္ ျပန္မက်ေသးဖူး ေနာက္တစ္ပါတ္လာစုံစမ္းျကည့္ပါ ” ဟူေသာ တာဝန္ယူမႈ႕ တာဝန္ခံမႈ႕ ကင္းမဲ႕ေသာ အေျကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ျပည့္ႏွက္ေနသည့္ တုန္႕ျပန္သံမ်ားကိုသာ ျကားေနရပါသည္။ ျမိဳ႕နယ္ လဝက ရုံးမ်ားသို႕ စာေရးသူ ကိုယ့္နည္း ကိုယ့္ဟန္ျဖင့္စုံစမ္းျကည့္ေသာအခါ ရုံးတိုင္း ရုံးတိုင္းတြင္ အမႈ႕တဲြဖိုင္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ရိွေနသည္ကို သိရိွခဲ႕ရပါသည္။

    ထို႕ေျကာင့္လည္း ရန္ကုန္တိုင္း ၄၅ ျမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွ တက္လာေသာ အမႈ႕တဲြဖိုင္ေပါင္းသည္ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရန္ကုန္တိုင္းလဝက ရုံးထဲတြင္ ေမ်ွာ္ေလတိုင္းမိႈင္းရီ ျဖစ္ေနပါသည္။ ဥပေဒအတိုင္း မွတ္ပုံတင္ေပးသင့္ေပးထိုက္သူေတြကို မေပးဘဲ က်စ္လုံးမ်ားညစ္လုံးမ်ား ေနာက္ေျကာင္းျပန္ ေကာက္ေျကာင္းမ်ားလိုက္ကာ မေရာင္ရာ ဆီလူးခဲ႕ေသာေျကာင့္ မွတ္ပုံတင္ ရသင့္သူေတြေတာင္ သုံး၊ေလး၊ ငါးႏွစ္ ျကာသြားခဲ႔သည္။လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျပဳႏိုင္သူေတြ ကေတာ့ အခ်ိန္အတိုင္းအတာ တစ္ခုအတြင္းမွာ အဆင္ေျပသြားခဲ႕ျကပါသည္။ ေရမေလာင္းႏိုင္သူေတြ(လာ္ေငြ)မေပးႏိုင္သူေတြ ႏွစ္ခ်ီ ျကာသြားခဲ႕ပါသည္။အခ်ိဳ႕စိတ္မရွည္ျကေတာ့ပဲ ရုံးသြားရမွာကို စိတ္ပ်က္ညည္းေငြ႔ကာ လက္ေလ်ာ့လိုက္ျကေတာ့သည္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာက္ေရးအတြက္ သိပ္မေတြးျကေတာ့ဘဲ သားေတြသမီးေတြရဲ႕ ပညာေရးကိစၥမ်ားျဖစ္တဲ႕ ဘဲြ႕လက္မွတ္မူယင္းရဖို႕အတြက္ အလုပ္အကိုင္အတြက္ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္မွာ ဒုကၡပင္လယ္ေဝခဲ႔ျကေတာ့သည္။ ထိုသူမ်ားထဲတြင္ လဝက မွ မွတ္ပုံတင္ေလ်ာက္ထား ရာတြင္ ေတာင္းဆိုေသာ လိုအပ္ခ်က္ ပုံစံမ်ား အေထာက္အထားမ်ားကို ျပည့္ျပည့္စုံစုံ တင္ခဲ႕သူမ်ားလည္း ပါဝင္ျကပါသည္္။

    ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ဒီႏိုင္ငံမွာေမြး ဒီႏိုင္ငံမွာျကီးျပင္းခဲ႕ျကသည့္ နိုင္ငံသားမ်ားသည္ ေသြးကဲြေစသည့္ဥပေဒ မ်ား ခဲြ့ျခားဆက္ဆံခံရသည့္ ဥပေဒမ်ားကို လက္ေတြ႔ ခံစားရေသာအခါ အရည္အခ်င္းရိွသည့္ အသိပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္ အဖိႏိွပ္ခံႏိုင္ငံသားမ်ား ႏိုင္ငံ့တာဝန္ကို ထမ္းရြက္ခ်င္စိတ္ ကုန္ခန္းသြားပါေတာ့သည္။ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္လည္း တေျဖးေျဖး ေပ်ာက္ပ်က္သြားပါေတာ့သည္။ေနာက္ဆက္တဲြ ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ ျပည္ပ ႏိုင္ငံမ်ားသို႕ ထြက္ခါြကာ မိမိက်ြမ္းက်င္ရာ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားထဲသို႕ ဝင္ေရာက္သြားျကပါေတာ့တယ္။ အဓိကအေျကာင္းရင္းမွာ ႏိုင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း ခဲြျခားဆက္ဆံသည့္မူကို က်င့္သုံးခဲ႕ေသာေျကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

    ၁၉၈၂ခု ျမန္မာႏိုင္္ငံသားဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားအမ်ိဳးအစားကို ၃ မ်ိဳး ခဲြျခားလိုက္ပါသည္။
    (၁)ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ ပန္းေရာင္ႏွင့္ပန္းေရာင္ႏိုင္ငံသားစာအုပ္ရ ႏိုင္ငံသား
    (၂)ျပဳႏိုင္ငံသားအစိမ္းေရာက္ကတ္ႏွင့္အစိမ္းေရာင္ႏိုင္ငံသားစာအုပ္ရ ႏိုင္ငံသား
    (၃)ဧည့္ႏိုင္ငံသားအျပာေရာင္ကတ္ႏွင့္အျပာေရာင္စာအုပ္ရႏိုင္ငံသားဟူ၍ ခဲြ့ျခားလိုက္ပါတယ္။

    ပန္းေရာင္ႏိုင္ကတ္ကိုင္ေဆာင္သူ ၁၃၅ မ်ိဳးႏြယ္ဝင္ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ေမြးရာပါႏိုင္ငံသားမ်ားဟု သတ္မွတ္ျပီး ၁၃၅ မ်ိဳးႏြယ္ထဲမပါေသာ ပန္းေရာင္ကတ္ရ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားမ်ားဟု ထပ္ဆင့္ခဲြျခားသတ္မွတ္လိုက္ပါသည္။

    ၁၉၅၈-၅၉ ခုႏွစ္ေလာက္က ၃ ေခါက္ခ်ိဳးကတ္ဟု လူသိမ်ားေသာ အမတ(အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္)ကတ္ျပားမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံသား အသိအမွတ္ျပု ကတ္ျပားမ်ားအေနျဖင့္ တရားဝင္ ထုတ္ေပးခဲ႕ပါသည္။ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္ ဝန္ျကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၏ ဗဟန္းျမိဳ႕နယ္မွ ကိုင္ေဆာင္ခဲ႔ေသာ အမတ ၃ ေခါက္ခ်ိဳးမွတ္ပုံတင္ကတ္ အမွတ္စဥ္သည္ တစ္ (ဗဟန္းလဝက ကုပ္ပါ ၀၀၀၀၀၁)ျဖစ္သည္။ )ထိုအခ်ိန္ကအမ်ိဳးသားမ်ားအား ၃ ေခါက္ခ်ိဳး အစိမ္းေရာင္ကတ္ျပာမ်ားထုတ္ေပးခဲ႕ျပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ၃ ေခါက္ခ်ိဳး ပန္းႏုေရာင္ကတ္ျပားမ်ားထုတ္ေပးခဲ႕ပါသည္။

    ထို ၃ ေခါက္ခ်ိဳးမွတ္ပုံတင္ကတ္ျပားမ်ားကို သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္အစိုးရႏွင့္လက္ရိွ အစိုးရ လက္ထက္ထိ လဝက မွ အသိအမွတ္မျပုေျကာင္း ကို လက္ေတြ႔နယ္ပယ္ျဖစ္ရပ္အခ်ိဳ႕ကို စာေရးသူ သတိျပုမိ ပါသည္။လက္ေတြ႔ွအေတြ႔အျကုံတစိခုကို တင္ျပရလ်ွင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တကၠသိုလ္ဝင္တန္း စာေမးပဲြေအာင္ျမင္ျပီးသူတိုင္းကို တကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္စာအုပ္ ထုတ္ေပးေလ႔ရိွပါသည္။

    ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ တကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္လမ္းညႊန္စာအုပ္အရ ေဆးတကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္ သို႕မဟုတ္ အသက္ေမြးဝမ္းေျကာင္းတစ္ကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္တစ္ခုခုဝင္ခြင့္ေဖာင္ ေလ်ာက္ထားေသာအခါ ေလ်ာက္လႊာရွင္ကာယကံရွင္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူႏွင့္မိဘ ႏွစ္ဦးစလုံးသည္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒ(Myanmar Citizenship Law) အရ ထုတ္ေပးထားေသာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပား သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားျပဳကတ္ျပား သို႕မဟုတ္ ဧည္႔ႏိုင္ငံသားကတ္ျပား ၃ခုထဲက တစ္ခုခုကို လက္ဝယ္ရိွထားရပါမည္။အေျကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေျကာင့္ ႏိုင္ငံသားကတ္ျပားတစ္ခုမ်ွ လက္ဝယ္မရရိွသူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႕သက္ဆိုင္ရာ ျမိဳ႕နယ္ရိွ လူဝင္မႈ႕ျကီးျကပ္ေရးနွင့္အလုပ္သမားဝန္ျကီးဌာန ဦးစီးအရာရိွ၏ ႏိုင္ငံသားကတ္ေလ်ာက္ထားေျကာင္း အသိအမွတ္ျပဳ အေထာက္အထားစာရြက္စာတမ္းတစ္ခုကို တကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္ေလ်ွာက္လႊာတြင္ ပူးတဲြ တင္ျပရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မတင္ျပႏိုင္ပါက မိမိေလ်ွာက္ထားေသာ အသက္ေမြးဝမ္းေျကာင္း တကၠသိုလ္ကို လက္ျပႏႈတ္ဆက္ရေပလိမ့္မည္။တားဆီးပိတ္ပင္ျခင္း ခံရေပလိမ့္မည္။

    ဤအခ်က္သည္ ေသြးေႏွာသတ္မွတ္ခံသူ ႏိုင္ငံသားအားလုံးအေပၚ ပညာေရးဝန္ျကီးဌာန ႏွင့္ လဝက ဌာနတို႕ သေဘာတူက်င့္သုံးေနေသာ လက္ရိွ မူဝါဒ တစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမူဝါဒေျကာင့္ အဆင့္ျမင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေျကာင္း တကၠသိုလ္တက္ခြင့္ဆုံးရႈံးခဲ႕ရသူေတြ ဘဲြ႔လက္မွတ္မရသူေတြ ျပည္နယ္တိုင္းအနွံရိွေနပါသည္။ထို႕အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လဝက ၏ ေသြးေႏွာ သတ္မွတ္ခံရသူ ႏိုင္ငံသားမ်ား လက္ရိွ ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ ၃ ေခါက္ခ်ိဳးမွတ္ပုံတင္ကတ္အေျကာင္းကို အလ်ဥ္းသင့္သလို တင္ျပခ်င္ပါသည္။ထိုအေျကာင္းကို မသိလ်ွင္ မိမိရင္ေသြး၏ပညာေရးအနာဂတ္ကို မ်ားစြာ ထိခိုက္နစ္နာေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က စာေရးသူသည္ ျမိဳ႕နယ္ လဝက ဦးစီးတစ္ဦးႏွင့္ ၃ ေခါက္ခ်ိဳး မွတ္ပုံတင္ကတ္အေျကာင္း စကားစျမည္ ေျပာဆိုျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

    မိတ္ေဆြ”လဝက “ဦးစီးက “၁၉၅၈-၈၉ ေလာက္က ထုတ္ေပးခဲ႔ေသာ သုံးေခါင္ခ်ိဳး မွတ္ပုံတင္မ်ားကို ထိုအခ်ိန္က လူတိုင္းလိုလိုအား ေသေသခ်ာခ်ာ မစစ္ေဆးပဲ အေျခအေနအရ ထုတ္ေပးခဲ႔ျခင္းျဖစ္ေျကာင္း ယခုအခ်ိန္တြင္ တည္ဆဲဥပေဒ ၁၉၈၂ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒျဖင့္ စစ္ေဆးျပီး ေလ်ာက္ထားသည့္ ကာယကံရွင္၏ မိဘ ဘိုးဘြားအေထာက္အထားမ်ားကို စိစစ္ျပီး ႏိုင္ငံသားကတ္မ်ား(ႏိုင္-ျပဳ-ဧည့္ သုံးမ်ိဳး) ထုတ္ေပးေနရျခင္းျဖစ္ပါတယ္လို႕ “စာေရးသူအား ေျပာဆိုခဲ႕ဖူးသည္ကို အမွတ္ရေနမိပါသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးသာရိွသည္ သို႕မဟုတ္ ၁၄၃ မ်ိဳးသာရိွသည္ ဟူ၍ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒတြင္ တိတိက်က် ေဖာ္ျပထားျခင္းမရိွေပ။တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးဟူသည္ နဝတ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာ ဗိုလ္တစ္ေထာင္တြင္ ေဆာင္းပါးရွင္ ျမန္ျပည္သား ဆိုသူက “တို႕ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးဟူ၍”ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးသားခဲ႕ဖူးပါသည္”ထိုေဆာင္းပါးရွင္၏အာေဘာ္ ၁၃၅ လူမ်ိဳးကို ” အစဲြျပဳ၍ မီွျငမ္း၍ လဝက မွ အေသဆုပ္ကိုင္က အသုံးျပုေနဟန္ရိွေျကာင္း သုံးသပ္မိပါသည္။

    မဆလ တစ္ပါတီအာဏာရွင္ေခတ္ နဝတ နအဖ စစ္အစိုးေခတ္ႏွင့္ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရေခတ္ေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္လူဦးေရ ပိုမ်ားေအာင္ဆိုျပီး စစ္အရာရိွေတြကုိ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းေဒသျကီးရိွတိုင္းရင္းသူေတြႏွင့္ လက္ထပ္ခိုင္းျပီး ေသြးေႏွာေစခဲ႕ပါတယ္။လဝက ထိပ္တန္း ဝန္ျကီးႏွင့္ညႊန္ျကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ဆိုသူမ်ားကလည္း စစ္တပ္မွာ တာဝန္ယူခဲ႕ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ေန၍ တစ္ေသြးတစ္သံ တစ္မိန္႔ျဖင့္ ယဥ္ပါးေနသူမ်ားျဖစ္ျကသည္ကို သတိျပုမိသည္။လဝက တာဝန္ရိွေတြကို အထက္စစ္အရာရိွမ်ားက အစည္းအေဝးေတြမွာ ႏႈတ္မိန္႕အေထြေထြနဲ႕ညႊန္ျကားခဲ႔တာေတြေျကာင့္ သန္းေခါင္စာရင္းလုပ္တဲ႕အခါမွာ မွတ္ပုံတင္ေလ်ာက္တဲ႕အခါမွာ လူမ်ိဳးအမည္ေတြေနရာမွာ ကာယကံရွင္ လာေလ်ွာက္သူေတြ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ မေျပာႏိုင္ရင္ မေျပာသလို “ဗမာ လူမ်ိဳး”ဟူ၍ျဖည့္စြက္ပါတယ္။နတ္ကိုးကြယ္တဲ႔တိုင္းရင္းသားေတြကိုလည္း ဗုဒၶဘာသာ လို႕ ျဖည့္လိုက္ပါတယ္။

    စာေရးသူ၏ မိတ္ေဆြ ခ်င္းစစ္စစ္ တိုင္းရင္းသားအား ခ်င္းလဝက မွ ႏိုင္ကတ္ထုတ္ေပးရာတြက္ လူမ်ိဳးအမည္ေနရာတြင္ ခ်င္း– ဗမာဟူ၍ ထုတ္ေပးခဲ႕ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္သူေတြကိုလည္း ဗုဒၶဘာသာလို႕ျဖည့္ေပးခဲ႕တာေတြ စာေရးသူရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ မႏၱေလးတိုင္း မိုးကုတ္ျမိဳ႕ကို ေရာက္ခဲ႕စဥ္ ေတြ႔ရိွခဲ႕ရပါသည္။ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာကို အေျကာင္းျပဳ၍ ဗမာလူမ်ိဳး တိုင္းရင္းသားမ်ားျပားေရးမူကို ျပဳလုပ္ဖန္တီးခဲ႕သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဧကန္အမွန္ရိွေနပါသည္။ဥပမာျပရလ်ွင္ ဘဂၤလားေဒရွ႔္ႏိုင္ငံမွဝင္လာျကေသာ ဒိုင္းနက္လူမ်ိဳးႏွင့္တရုတ္ကိုးကန္႕ လူမ်ိဳးမ်ားကို ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေသာေျကာင့္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ နဝတ စစ္အစိုးေခတ္တြင္ တိုင္းရင္းသား၁၃၅ လူမ်ိဳးစုစာရင္းတြင္ ထည့္ေပးခဲ႔သည့္သမိုင္းသည္ အလြန္ထင္ရွားလွပါသည္။ ထို႔အျပင္ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္က ရွမ္းျပည္နယ္ ကလူဦးေရငါးေသာင္းခန္႕ရိွ တရုတ္စကားေျပာ တရုတ္ယဥ္ေက်းမႈ႕က်င့္သုံးေသာ မုန္းဝန္းတရုတ္ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ားကို ဗုဒၶဘာသာကို လက္ခံယုံျကည္ေသာေျကာင့္ မုန္းဝန္းဗမာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးႏြယ္အျဖစ္ သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္ အမိန္႕ျဖင့္ တိုင္းရင္းသား အသစ္စာရင္းတြင္ထည့္ခဲ႕ပါသည္။ထို႕ေျကာင့္ရွမ္းလူမ်ိဳးႏြယ္စုေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက ဤလုပ္ရပ္ကို အျပင္းအထန္ ကန္႕ကြက္ခဲ႕ပါသည္။ သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တာဝန္ရိွသူေတြအေနနဲ႕ ထိုလုပ္ရပ္မ်ိဳးကို “ေနာင္ခါလာ ေနာင္ခါေစ်း ေနာက္ျပသာနာ ေနာက္မွာရွင္းပါေစ” ဆိုသလို ရႈပ္ထားခဲ႕ဟန္ရိွသည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေခတ္အဆက္ဆက္က ခန္႕အပ္ထားတဲ႕ လဝက ဝန္ထမ္းအမ်ားစုမွာ ရခိုင္ႏွင့္ ဗမာ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ျကသည့္အတြက္ လူမ်ိဳးျကီးဝါဒ က်င့္သုံးလိုသူမ်ား၏ စိတ္ကူးမ်ား ေအာင္ျမင္ေပါက္ေျမာက္ခဲ႕သည္။ ထင္သေလာက္ခရီးေပါက္ခဲ႕ပါသည္၊ အျမတ္ထြက္ခဲ႕ပါသည္”ဟု ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းျကီး သခင္ခ်စ္ က ေျပာခဲ႕ဖူးပါသည္။

    ျပီးခဲ႕တဲ႕အစိုးရ အဆက္ဆက္က ျမန္မာ လဝက တာဝန္ရိွသူမ်ားအေနျဖင့္ “လူကိုခင္ရင္ မူကို ျပင္သည္။လူကိုမုန္းရင္မူကို သုံးသည့္ “လုပ္ရပ္မ်ား အေျမာက္အမ်ားရိွခဲ႕ဖူးပါသည္။ျပီးခဲ႕တဲ႕ ၂၀၁၇ ခု မတ္လက စာေရးသူရဲ႕ မိတ္ေဆြ အစၥလမ္ဘာသာဝင္တစ္ဦးသည္ ပိုက္ဆံအိတ္တစ္ခု အငွားယာဥ္ တစ္စီးေပၚတြင္ ေမ႔က်န္ခဲ႕သည္။လူမႈ႕ေရးကြန္ရက္ Facebook ေပၚတြင္ ေဖာ္ျပပါလိပ္စာအတိုင္း ပို႕ေပးပါက ေက်းဇူးဆပ္ပါမည္”ဟု တင္ခဲ႕ေသာ္လည္း တစ္လျကာသည္အထိ မထူးျခားေသာအခါ ထုံးစံအတိုင္း ရဲစခန္းမွာ မွတ္ပုံတင္ေပ်ာက္ဆုံးေျကာင္း ေထာက္ခံစာယူခဲ႕သည္။ျမို႕နယ္ လဝက ရုံးသြားကာ မွတ္ပုံတင္ျပန္ေလ်ွာက္ခဲ႕သည္။ျကုံေတြ႔ခဲ႕ရေသာအခက္အခဲတစ္ခုမွာ ပထမဆုုံးအျကိမ္ ႏိုင္ကတ္ပန္းေရာင္ ေလ်ွာက္ထားစဥ္က ေတာင္းခံခဲ႕ေသာ မိဘႏွစ္ဦး၏ ႏိုင္ကတ္ ပန္းေရာင္မိတၴဴအျပင္ မိဘမ်ား၏ငယ္စာရင္းမ်ား(ပုံစံ ၁)ကို သက္ဆိုင္ရာ ျမိဳ႕နယ္ လဝက ရုံးမ်ားတြင္ အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ခံ ယူေပးခဲ႔ရရုံသာမက အလွမ္းေဝးေသာ ႏွစ္ဘက္အဖိုး အဖါြးမ်ား၏အေထာက္အထားပုံစံအခ်ိဳ႕ကိုပါ ယူေပးခဲ႕ရေလသည္။ ႏွစ္ဘက္ အဖိုး အဖြားမ်ားသည္ ၁၉၈၈ မတိုင္ခင္ ကြယ္လြန္ခဲ႕၍ ၃ ေခါက္ခ်ိဳးမွတ္ပုံတင္သာရိွခဲ႔ျကေပသည္။ ထိုေျကာင့္လည္း သူတို႕ရဲ႕ “၃ ေခါက္္ခ်ိဳးအမတ မွတ္ပုံတင္” မိတၴဴမ်ားကိုသာ ေပးခဲ႕ရေလသည္။ သို႕ေသာ္ ယခုအခ်ိန္အထိ စာေရးသူရ႕ဲမိတ္ေဆြခဗ်ာ မွတ္ပုံတင္မ႐ရိွေသး၍ ေထာက္ခံစာျဖင့္သာ ခရီးေဝးသြားေနရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေထာက္အထားအျပည့္အစုံတင္ျပႏိုင္သူမ်ားသည္ပင္လ်ွင္ မွတ္ပုံတင္ေလ်ာက္ထားရာတြင္ ႏွစ္ခ်ိဳ႕ေနျခင္းကို ကမာၻ႕ႏိုင္ငံအသီးသီးက သိရိွခဲ႕လ်ွင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပုံရိပ္သည္ က်ဆင္းသည္ထက္ က်ဆင္းေနမည္သာ ျဖစ္သည္။မိမိႏိုင္ငံသားတစ္ဦး ႏိုင္ငံသားကတ္မွတ္ပုံတင္ ႐ရိွဖို႕ရန္ ႏွစ္ခ်ီ ေစာင့္ရသည့္တိုင္းျပည္။ မွတ္ပုံတင္ေပ်ာက္ဆုံး ျပန္ေလ်ွာက္လ်ွင္ ႏွစ္ခ်ီ ေစာင့္ေနရေသာတိုင္းျပည္မ်ိဳးတြင္ ျပည္ပမွ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏီွးျမႈပ္ႏွံသူမ်ား သည္ အလုံးအရင္းျဖင့္ ဝင္လာႏိုင္ဖြယ္ မရိွဟု စာေရးသူထင္ျမင္မိပါသည္။

    အခ်ဳပ္ျဖင့္ဆိုရလ်ွင္ ဘာသာလူမ်ိဳး အသားမေရာင္ မခဲြျခားပဲ အက်င့္စာရိတၱေကာင္းမြန္ျပီး အရည္အခ်င္း အရည္အေသြးရိွသူ လူစြမ္းအားအရင္းအျမစ္မ်ားကို ထိုက္တန္သည့္ေနရာမ်ားတြင္ ေနရာေပးခ်ိန္တန္ျပီျဖစ္သည္။ က်ဥ္းေျမာင္းသည့္ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး စိတ္ဓာတ္မ်ားကို ေျမျမႈပ္သျဂၤ ိဳလ္ခ်ိန္ တန္ျပီ ျဖစ္ပါေျကာင္း အျကံျပု တိုက္တြန္းအပ္ပါသည္။

    ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း(ရန္ကုန္စက္မႈ႕တကၠသိုလ္R.I.T)

  • ​ေသြး​ေႏွာရင္​ အ​ေမရိကန္​​ေလာက္​​ေတာ့ လုပ္​ပါဗ်ာ

    ​ေသြး​ေႏွာရင္​ အ​ေမရိကန္​​ေလာက္​​ေတာ့ လုပ္​ပါဗ်ာ

     

    ​ေမာင္​ဗညားတစ္​​ေယာက္​ လဝကမွာမွတ္​ပုံတင္​ သက္​ျပည္​့သြားလဲသည္​။ လဝကမွ ဘိုးဘြားစဥ္​ဆက္​ အ​ေထာက္​ထား​ေတာင္​း၏။.

    ​ေမာင္​ဗညား ​ေပးႏိုင္​၏ အ​ေဖရဲ႕အ​ေဖဘက္​မွ ႐ွမ္​းဗမာ​ ​ေခၚ ႐ွမ္​းတလိုင္​း (တိုင္​းလိုင္​or ႐ွမ္​းနီ)စပ္​၏။ အ​ေဖရဲ႕ အ​ေမဘက္​က ကရင္​+ကမာန္​ စပ္​ထား၏။

    အ​ေမဘက္​က​ေတာ့႐ွင္​း၏ ကမာန္​ႏြယ္​၏ ။ သို႔​ေသာ္​လည္​း ​ေခတ္​အဆက္​ဆက္​ ဗမာမႈ ျပဳၾကမႈ​ေၾကာင္​့ ​ေမာင္​ဗညား၏ ဘိုး​ေဘးဘီဘင္​မ်ား လက္​ထက္​ ႐ုံးအ​ေထာက္​ထား၌ပင္​ လူမ်ိဳး ဗမာ ဟုအ​ေျဖထြက္​​ေလ၏။ ဘိုး​ေဘးဘီဘင္​မ်ားအားလုံးသည္​ ၁၈၂၃ မတိုင္​မီ ​ေ႐ွး႐ွင္​ဘုရင္​လက္​ထက္​ မင္​းမႈထမ္​းခဲ​့ေၾကာင္​း. တပ္​မႈးမ်ားျဖစ္​​ေၾကာင္​း ​ေ႐ွ႕မွီ​ေနာက္​မွီလူႀကီးမ်ားက အျမဲ ​ေျပာျပ၏။ ထို႔​ေၾကာင္​့ မွတ္​ပုံတင္​ သက္​ျပည္​့လဲလွယ္​ရာမွာအဆင္​​ေျပမည္​ထင္​​ေနသည္​ ။

    တစ္​ဖန္​ ၁၉၈၂ ႏိုင္​ငံသားဥပ​ေဒ အရလည္း​ေကာင္​း ၊.အမိန္​႔ၫႊန္​ၾကားခ်က္​မ်ား အရလည္​း​ေကာင္​း ၊ ​ေသြး​ေႏွာမဟုတ္​သည္​မွာ​ေပၚလြင္​​ေန၍ လဲလွယ္​ျဖစ္​သည္​။ ဥပ​ေဒ ကိုျပည္​သူလိုက္​နာသလို ဝန္​ထမ္​းလည္​း လိုက္​နာမည္​ဟုအထင္​ႀကီးခဲ့သည္​ကလည္​းျဖစ္​ႏိုင္​သည္​။

    ပထမဦးဆုံး ၿမိဳ႕နယ္​အဆင္​့လဝကနဲ႔​ေတြ႔သည္​။ ကိုးကြယ္​ရာဘာသာ ကြဲလြဲမႈ​ေၾကာင္​့ထင္​၏ ခ႐ိုင္​သို႔လႊဲသည္​။ ခ႐ိုင္​မွလည္​း တိုင္​းအဆင္​့သို႔လႊဲျပန္​သည္​။ တိုင္​းအဆင္​့သို႔သြား​ေရာက္​​ေတြ႔ဆုံ​ကာ ကိုးကြယ္​ရာဘာသာ ​ေၾကာင္​့ ဤကဲ့သို႔အဆင္​့ဆင္​့ လဲႊ​ေျပာင္​း​ေနသည္​လား​ေမး၏၊ မဟုတ္​ပါ​ေျဖ၏။ ​ေအာက္​​ေျခၿမိဳ႕နယ္​မႈးနဲ႔ မ်ိဳးရိုးစဥ္​ဆက္​ အမွန္​ကန္​မ်ား ကိုအစီရင္​ခံစာ​ေရးတင္​ခိုင္​း၏။ ​ေမာင္​ဗညားႏွင္​့ၿမိဳ႕နယ္​ဦးစီး ​ေဆြး​ေႏြးၿပီး စီစဥ္​၏ ။

    .ၿမိဳ႕နယ္​ဦးစီး မည္​ကဲ့သို႔တင္​သည္​​ေတာ့မသိ အခိ်န္​အ​ေတာ္​ၾကာ၏ ၂၀၁၆ ႏွစ္​ကုန္​ပိုင္​းက အစျပဳခဲ့သည္​့မွတ္​ပုံတင္​ကိစၥ ၂၀၁၇​ ခုႏွစ္​ ဂ်ဴလိုင္​လ​ေရာက္​လာ၏။ ဘာမွမထူးျခား ။.အမိန္​႔ၫႊန္​ၾကားခ်က္​အရ ဆိုပါက ​ေသြး​ေႏွာမ်ားသည္​ပင္​ ရက ္​၉၀ သာၾကာရမည္​သတ္​မွတ္​ထား၏။ သို႔ႏွင္​့​ေမာင္​ဗညားတစ္​​ေယာက္​ citizen law ၊ ၂၀၀၈​ ဖြဲ႔စည္​းပုံ အခန္​း ၈ ႏိုင္​ငံသားအခြင္​့​ေရး၊ အမိန္​႔ၫႊန္​ၾကားခ်က္​မ်ား၊ ႏိုင္​ငံသားမ်ား၏ အခြင္​့​ေရး ကာကြယ္​​ေစာင္​့​ေ႐ွာက္​​ေပးသည္​့ ဥပ​ေဒ ၊ လဝက လုပ္​ထုံးလုပ္​နည္​းမ်ား ကို အသည္​းအသန္​​ေလ့လာရ၏၊ ဥပ​ေဒ မ်ားသာကုန္​၏ ဥပ​ေဒ မလိုက္​နာသူမ်ားက ျပည္​သူမဟုတ္​သည္​ကို​ေတြ႔လာရသည္​၊ ဒီလိုနဲ ့တိုင္​းၫႊန္​ၾကား​ေရးမႈးက ​ေခၚ​ေတြ႔ျပန္​၏။.​ေမာင္​ဗညားတစ္​​ေယာက္​ မွတ္​ပုံတင္​ ရၿပီ အထင္​ျဖင္​့ သြား​ေရာက္​​ေတြ႔ဆုံ၏။ လမ္​းခရီး၌ မိုးမိၿပီးမဖ်ားယုံတမယ္​ျဖစ္​၏။  အဝတ္​စားမ်ား ဝယ္​ဝတ္​ရ၏။ ​ေန႔လည္​က ​ေတြ႔ဆုံဖို႔သြား​ေသာ္​လည္​း.ည​ေနပိုင္​းမွ​ေတြ႔ခြင္​့ရ၏။

    ​ေတြ႔ခ​ြင္​့ရခ်ိန္​မွစ၍ ဇာတ္​လမ္​းကစသည္​။.ပုဒ္​မ ၅ အရ ထုတ္​​ေပးဖို႔အတြက္​ အ​ေတာ္​​ေၾကာက္​​ေနပုံရ၏။ ႐ုပ္​သံသယ၊. နာမည္​သံသယ ​ေၾကာင္​့ တစ္​ခုခု​ေႏွာမွ အဆင္​​ေျပမည္​့သ​ေဘာ​ေျပာလာသည္​။ ​ေမာင္​ဗညားလည္​း အ​ေျဖရိွသည္​ ကမာန္​တိုင္​းရင္​းသားမ်ား ႐ုပ္​ရည္​ႏွင္​့ကြၽန္​​ေတာ္​့႐ုပ္​ရည္​ကို ယွဥ္​ထိုးၾကည္​့ပါက ၂ မ်ိဳးလုံး သူတို႔အ​ေခၚကုလားဆင္​ ျဖစ္​​ေနသည္​။ ထို႔​ေၾကာင္​့႐ုပ္​သံသယဆိုသည္​့ ရည္​ၫႊန္​းခ်က္​​ေလထဲ လႊင္​့ပ်ံသြား႐ွာသည္​။ တစ္​ဖန္​အဖိုးဖြားထဲမွ နာမည္​သံသယ ရိွဟုဆိုလာျပန္​သည္​။ ၿမိဳ႕ဝန္​ဘိုင္​ဆပ္​တို႔က​ေရာ အမည္​သံသယ ရိွပါသလား ဦးရာဇတ္​က​ေရာ ​ေသြး​ေႏွာသလား​ျပန္​လည္​​ေမးျမန္​းၿပီး ဥပမာ တစ္​ခုခ်ျပရ၏။

    ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္​သူတစ္​​ေယာက္​သည္​​ေမာင္​ျဖဴျဖစ္​မည္​ ။.​ေမာင္​ျဖဴ.ကိုယ္​ရင္​ဝတ္​​ေသာ္​ ဥဴးဥတၱမ ဘြဲ႔ျဖစ္​မည္​။
    ခရစ္​ယာန္​ တစ္​​ေယာက္​ ​ေမာင္​နီျဖစ္​မည္​။ ဘာသာ​ေရးအရ ​ေရာဘတ္​​ေမာင္​နီျဖစ္​သြားမည္​။
    အစၥလာမ္​တစ္​​ေယာက္​ ​ေမာင္​ညိဳျဖစ္​မည္​။ ဘာသာ​ေရးနာမည္​အရ ​ေအဘရာဟင္​ျဖစ္​မည္​။

    လူမ်ိဳးတိုင္​းမွာ ဘာသာ​ေရးနာမည္​ ကို ကိုးကြယ္​သည္​့ဘာသာအရ အမ်ိဳးမ်ိဳး.ျဖစ္​ႏိုင္​သည္​။ နာမည္​ကိုၾကည္​့၍.​ေသြး​ေႏွာဆုံးျဖတ္​မည္​လား​ေမးရ၏။.တိုင္​းအရာ႐ွိ အၾကပ္​ ေတြ႔ဟန္​တူသည္​ ႐ုံးခ်ဳပ္​မွၫႊန္​ၾကားခ်က္​ကိုဖတ္​ျပမည္​ဆိုၿပီး​ေစာင္​့ခိုင္​း၏။. ခနအၾကာတြင္​ဖတ္​ျပသည္​။ လူမ်ိဳးအမွန္​ျဖင္​့မွတ္​ပုံတင္​ထုတ္​​ေပးရမည္​ဆို၏။ ဗညား​ေပ်ာ္​သြားသည္​။ လုပ္​ဗ်ာ လူမ်ိဳးအမွန္​ဆိုမွ​ေတာ့ ကမာန္​၊ကရင္​၊ ႐ွမ္​း၊.ဗမာ.ႀကိဳက္​ရာ​ေရးၿပီးထုတ္​​ေပး​ေတာ့ဆို​ေတာ့ တစ္​ခုခု​ေႏွာမွအဆင္​​ေျပမည္​့သ​ေဘာ​​ေဝ့လည္​​ေၾကာင္​ပတ္​​ေျဖသည္​။ သူတို႔​ေႏွာ​ေစခ်င္​သည္​က အိနၵိယ၊ ပါကစၥတန္​ ၊.ဘဂၤလီ စသည္​့ ကိုယ္​မသိသည္​့တိုင္​းျပည္​မ်ားျဖစ္​​ေနသည္​။ ဒီ​ေတာ့ဗညား က လူလည္​ ​ေႏွာ​ေစခ်င္​ အဲ့ႏိုင္​ငံ​ေတြ မလုပ္​ပါနဲ႔ဗ်ာ အဂၤလန္​၊ အ​ေမရိကန္​၊ ​ေနာ္​​ေဝ.စတာ​ေတြ ကို​ေႏွာ​ေပးဗ်ာ။.အဲ့သံ႐ုံး​ေတြကိုလည္​းအ​ေၾကာင္းၾကား​ေပး ဒါမင္​းတို႔ ႏိုင္​ငံသားအ​ေႏွာလို႔။

    ဟုတ္​တယ္​​ေလ ဗ်ာ.​ေႏွာျခင္​း​ေႏွာ လူကိုလူလိုျမင္​တဲ့ ဒီမိုက​ေရစီျပည္​့ဝတဲ့ ႏိုင္​ငံအ​ေႏွာခံလိုက္​မယ္​
    တရားဝင္​​ေအာင္​သာ သံ႐ုံး​ေတြအ​ေၾကာင္​းၾကား​ေပးရင္​အို​ေကၿပီ​ေလ။.ဒါကဗညားအ​ေတြးပိုင္​တယ္​မို႔လား?

    သို႔​ေပမယ္​့တိုင္​းအရာရိွ​ေျပာလာတာက ႐ုံးခ်ဳပ္​ကိုသာသြားပါဗ်ာတဲ့။.​ေဘာလီ​ေဘာ ပဲပုတ္​တာလား? မလုပ္​ရဲတာလား ​ေတာ့ မသိဘူးဗ်ိဳ႕။.က်ဳပ္​​ေတာ့ တိုင္​း႐ုံးက ​ေန ​ေအာင္​ဖ်ာလိပ္​ျပန္​ခဲ့ရတယ္​။

    တိုင္​းအရာရိွ​ေျပာတာ​ေတြအားလုံး ၁၉၈၂​.ႏိုင္​ငံသားဥပ​ေဒ အရလည္​း​ေကာင္​း၊ ၂၀၀၈​ ဖြဲ႔စည္​းပုံအ​ေျခခံဥပ​ေဒ အရလည္​း​ေကာင္​း မကိုက္​ညီတာကို​ေတြ႔လိုက္​ရတဲ့အျပင္​ ဝန္​ႀကီးဌာနရဲ႕ အမိန္​႔ၫႊန္​ၾကားခ်က္​ကို ​ေက်ာ္​လြန္​သည္​့သ​ေဘာ​ေတြ႔ရတယ္​။ အမိန္​႔ၫႊန္​ၾကားခ်က္​အရ ခ႐ိုင္​အဆင္​့တာဝန္​ရိွသူ​ေတာင္​ လုပ္​ပိုင္​ခြင္​့ ​ေပးထား​ေပမယ္​့ ​ေနျပည္​​ေတာ္​ကို တြန္​းပို႔​ေန၍ အလြန္​အံ့အားသင္​့မိပါတယ္​။ အမွန္​တကယ္​က ​ေအာက္​​ေျခအဆင္​့က ground ဆင္​းစစ္​ၿပီး ၅ ဦး​ေကာ္​မတီမွ တည္​ျပဳထုတ္​​ေပးခြင္​့ထိ ခ်မွတ္​ထားပါလ်က္​၊ ယခုလို ဟိုလႊတ္​ဒီလႊတ္​ ခိုင္​း​ေစျခင္​း​ေၾကာင္​့ ကုန္​က်စရိတ္​မ်ားလွသည္​။ထိုကုန္​က်စရိတ္​မ်ားကို ျပည္​​ေထာင္​စုအဆင္​့က အ​ေလ်ာ္​​ေပးမည္​လား ၊.တိုင္​းအဆင္​့က​ေပးမည္​လား၊ ခ႐ိုင္​အဆင္​့က​ေပးမည္​လား မသိ​ေခ်။ ​ေနရာတကာပတ္​လႊတ္​​ေန၍ ​ေမာင္​ဗညားတစ္​​ေယာက္​အျမင္​့ဆုံးအဆင္​့ ကုလသမဂၢထိသြားႏိုင္​ရန္​ အဂၤလိပ္​စကား​ေျပာ သင္​တန္​းတက္​ရပါ​ေတာ့မည္​။ ကုန္​က်စရိတ္​မ်ားကလည္​း အရင္​းအႏွီး တစ္​ခုသဖြယ္​ရိွ​ေနသျဖင္​့ မည္​သူ႔ကို အ​ေလ်ာ္​​ေတာင္​းရမည္​လည္​း ? မွတ္​ပုံတင္​ ရရိွ​ေရး ကုလလုံျခဳံ​ေရး​ေကာင္​စီထိမ်ားလႊတ္​​ေနမည္​လား အ​ေတြးပြားရင္​း.ျပည္​ပခရီးသြားရ​ေရး ​ေတြးၿပီး ငါဟဲ့ဗညား ဟုႀကိမ္​းဝါးကာ ႀကိဳးစားရ​ေပ​ေတာ့သည္​။

    ဗညား (or)​ေအာင္​ႏိုင္​ဝင္​း (or) Saw Lynn Loon

    **ေဆာင္းပါးရွင္ထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံ၍ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

  • NVC ကိစၥ ေတြ႔ဆံုမႈ လ.ဝ.က အတြင္းဝန္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

    NVC ကိစၥ ေတြ႔ဆံုမႈ လ.ဝ.က အတြင္းဝန္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

    အလုပ္သမား၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အား၀န္ႀကီး ဦးသိန္းေဆြနဲ႔ ၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိ သူေတြဟာ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုၿပီး NVC လို႔ေခၚတဲ႔ (ႏုိင္ငံသားစီစစ္ ခံရမယ့္သူေတြ ကိုင္ေဆာင္တဲ့ကဒ္)အေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

    အဆိုပါ ေတြ႔ဆံုပဲြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္သမား၊ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အား၀န္ႀကီးဌာနက အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးျမင့္ႀကိဳင္ကို RFA သတင္းေထာက္ မေ၀ယံမုိးျမင့္ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္

  • ၂၀၁၄ သန္​း​ေခါင္ ​စာရင္​းအရ ​ေပၚထြက္​လာတဲ့ ‘ဗုဒၶလူမ်ိဳးစု’နွင္​့ အ့ံဖြယ္​ နိုင္​ငံသား လက္​မွတ္​

    ၂၀၁၄ သန္​း​ေခါင္ ​စာရင္​းအရ ​ေပၚထြက္​လာတဲ့ ‘ဗုဒၶလူမ်ိဳးစု’နွင္​့ အ့ံဖြယ္​ နိုင္​ငံသား လက္​မွတ္​

    ဇန္နဝါရီ ၂ ၊ ၂၀၁၇
    ေဆာင္းပါးရွင္- ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း (R.I.T ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္)
    national-book
    ၁၉၈၂ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒသည္ ရႈပ္ေထြးေပြလီလွသည္။ ထိုဥပေဒကို ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံသားမ်ား လူမ်ိဳးစုမ်ားပင္လွ်င္ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး (လဝက)မွ ေတာင္းဆိုေသာ လဝက အေခၚ “ငယ္စာရင္း” ႏွင့္ မိဘ၊ ဘုိးဘြားမ်ား အေထာက္အထားမ်ားျဖစ္သည့္ (ပံုစံ ၁၊ ႏိုင္ -၂ ၊ ႏိုင္ – ၄) စသည္တို႔ကို မျပႏိုင္သျဖင့္ အဆင့္တစ္ဆင့္ေအာက္ နိမ္႔ခ်ခံရသည့္ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။ အခ်ိဳ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ၁၉၈၂ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ဥပေဒအရ လံုးဝရာႏႈန္းျပည့္ ႏိုင္ငံသားအဆင့္ကို ရရွိပါလ်က္ႏွင့္ မိမိတို႔၏ မွတ္ပံုတင္မ်ား၊ မိဘ ဘိုးဘြားစာရြက္စာတမ္းမ်ားကို စနစ္တက် သိမ္းဆည္းထားမႈ မရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ မီး၊ ေရ၊ ေလ စသည့္ ရန္သူ (၅) ပါး၊ အႏၱရယ္ အသြယ္သြယ္ေၾကာင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ေရေဘး၊ မီးေဘး၊ ေလေဘး၊ ျခ ေဘးသင့္ လဝကရုံးမ်ားေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း သက္ေသခံ၊ မွတ္ပံုတင္၊ သန္ေခါင္းစာရင္း၊ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ေပ်ာက္ဆံုး ပ်က္စီး ဆံုးရူံးခဲ့ရသည္။

    အမွန္တကယ္ နစ္နာခဲ့သူမ်ားမွာ သံသယႏိုင္ငံသားမ်ားစာရင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသည့္အျပင္ (NVC) National Verification Cards မ်ားကို “မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္း” ပံုစံ၊ ေမြးစာရင္း၊ ေသစာရင္း၊ ခရီးသြားရင္း လိုအပ္လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသျပႏုိင္ရန္ ယူေနရသူမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း မီဒီယာမ်ားတြင္ ေတြ႔ေနရပါသည္။

    ဥပမာျပရလွ်င္ စာေရးသူ၏မိတ္ေဆြတစ္ဦးသည္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ေနထိုင္ၿပီး လဝက ရုံး၌ ပန္းေရာင္ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရးကတ္ကို ေလွ်က္ထားခဲ့စဥ္က ၃ ေခါက္ခ်ိဳး မူရင္းမွတ္ပံုတင္ ေပ်ာ္ဆံုးေန၍ မိတၱဴျဖင့္ ေလွ်ာက္ခဲ့ပါသည္။ ဖခင္သာ္ ယူစီစီ (UCC) ျမန္မာဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီေခတ္က ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအား တရားဝင္က်မ္းက်ိန္ဆိုၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ကို ဝန္ႀကီးမ်ားစံုရာျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳထုတ္ေပးခဲ့ေသာ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံရသည့္ကတ္ျပား တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ထိုယူစီစီ UCC မူရင္းကတ္ျပားကို ကာယကံရွင္ေသဆံုးစဥ္က ဥပေဒအရ “လဝက” ရုံးသို႔ ေပးပို႔ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ UCC မွတ္ပံုတင္ နံပါတ္ကို ေဖာ္ျပႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုး သဃၤကၽြန္း လဝကမွ ထုတ္ေပးခဲ့သည့္ အစိမ္းေရာင္ ႏိုင္ငံသားျပဳ စာအုပ္ႏွင့္ အစိမ္းေရာင္ကတ္ျပားျဖင့္ ႏွစ္ပါးသြားခ့ဲရသည္။ တစ္ဆင့္နိမ့္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။

    ၁၉၈၂ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒအရ လက္ရွိတရားဝင္အေနျဖင့္ “ႏိုင္ငံသား” အေနျဖင့္ ထုတ္ေပးေနေသာ မွတ္ပံုတင္အမ်ိဳးအစား (၃) မ်ိဳး ရွိပါသည္။
    (၁) ပန္းေရာင္ ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရးကတ္
    (၂) အစိမ္းေရာင္ ႏိုင္ငံသားျပဳကတ္ႏွင့္ အစိမ္းေရာင္ႏိုင္ငံသားျပဳစာအုပ္
    (၃) အျပာေရာင္ ဧည့္ႏုိင္ငံသားကတ္ႏွင့္ ဧည့္ႏိုင္ငံသား စာအုပ္ျဖစ္ပါသည္။

    ၂၀၁၄ ခုမတ္လတြင္ ျမန္မာအစိုးရသည္ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ UNFPA ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သန္းေခါင္းစာရင္း မွတ္တမ္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္  ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရးကတ္ (ပန္းေရာင္) ကိုင္ေဆာင္သူေပါင္း – ၂၈၃၉၇၅၁၉ ဦး၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူေပါင္း – ၃၇,၄၂၉ ဦး၊ ၃ေခါက္ခ်ိဴး ၊ အစိမ္းေရာင္၊ အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္ကတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူေပါင္း – ၆၈၂၂၈ ဦး၊ ၃၁-၃-၂၀၁၅ ရက္ေန႔တြင္ သက္တမ္းကုန္ဆုံးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ ယာယီ White card ကိုင္ေဆာင္ထားျခင္းမရွိအပါဝင္ မည္သည့္လက္မွတ္မွ် ကိုင္ေဆာင္ထားျခင္း မရိွသူေပါင္း – ၁၁,၂၀၇,၇၆၉ ဦး ။ အထက္ပါစာရင္းဇယားမ်ားကုိ ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး (လဝက) ဌာန၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ ကိစၥမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မျပဳလုပ္ခဲ့သည့္အတြက္ ျပည္သူလူထု ၁၁ သန္း ေက်ာ္ မည္သည့္မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားမွ် မရရွိခ့ဲျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အမိန္႔အရ ၃၁-၃-၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေသာ White card မ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ခဲ့သူမ်ား အား အျခား သက္ေသခံကတ္ျပားတစ္ခုအား အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ “လဝက” ဌာနျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းမ်ား ဆိုသူမ်ား၊ တာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဆိူသူမ်ားက တာဝန္မ့ဲမႈ၊ ေစတနာမမွန္မႈတို႔ေၾကာင့္ ေျမစာပင္ျဖစ္ရသူမ်ား ေထာင္နန္းစံေနသူမ်ား၊ ခိုးဝင္စြပ္စြဲၿပီး မတရားစီရင္ခံေနသူမ်ားမွ ျပည္သူလူထုပင္ ျဖစ္သည္။

    ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္းစာရင္းအရ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးထဲမွလည္းေကာင္း၊ အျခားလူမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားထဲမွလည္း၊ အသစ္ အသစ္ေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ား ေပၚထြက္လာရာ အတည္ျပဳခ်က္မရေသးေသာ ေနျပည္ေတာ္သတင္းတရပ္အရ လူမ်ိဳးစုေပါင္း ၈၃၀ ေက်ာ္ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး လူမ်ိဳးအမည္ စာရင္းတစ္ခုတြင္ “ဗုဒၶလူမ်ိဳးစု” ဟူ၍ ေပၚထြက္လာျခင္းသည္ အံ့ၾသဖြယ္ရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထူးဆန္းဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။

    ပို၍ အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းသည္မွာ ၁၉၈၂ ခု ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို “နဝတ” စစ္အစိုးရက ၁၉၈၉ ခု မတ္လေလာက္က စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ၿပီး ၃ ေခါက္ခ်ိဳးမွတ္ပံုတင္မ်ားကို ျပန္လည္ အပ္ႏွံေစခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရးကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္လာရာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ယခုအခ်ိန္ထိ ျပည္နယ္တိုင္း လဝက ရုံးမ်ားတြင္ အဆင့္ဆင့္ စီစစ္ေနတုန္းပင္ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရး ပန္းေရာင္ကတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားအား စီစစ္သည့္ ကိစၥျပီးဆံုးလွ်င္  “ႏိုင္ငံသားလတ္မွတ္” စာအုပ္ကို ထုတ္ေပးမည္ဟု သိရသည္။

    သို႔ေသာ္ ကိစၥျပီးဆံုးလွ်င္  “ႏိုင္ငံသားလတ္မွတ္” စာအုပ္၊ အနီေရာင္ (ႏိုင္ငံကူးလတ္မွတ္ပံုစံ အေရာင္) ကို ၁၉၈၉ ခု မတ္လ ကတည္းက ထုတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း စာေရးသူ မၾကာေသးခင္က မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ မိတ္ေဆြတစ္ဦးအား ေမးျမန္းခဲ့ၿပီး မွတ္တမ္းဓာတ္ပံုမ်ားကို ရယူခ့ဲပါသည္။

    ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကတ္အေၾကာင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစု ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္ အခက္အခဲ ျပသာနာ တစ္ခုျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ ၂၉-၁၂-၂၀၁၆ တြင္ ထိုအေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္တြင္ စာေရးသူ ေဟာေျပာပြဲတစ္ခုကို “ပညာေရး၊ ေလ့က်င့္ေရးႏွင့္ လူမႈဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးစင္တာ” တြင္ တရားလႊတ္ေတာ္ေ႔ရွေနတစ္ဦးႏွင့္ အတူ ေဟာေျပာျဖစ္ခဲ့သည္။

    ေဟာေျပာပြဲအၿပီး ေနာက္ေန႔တြင္ မိတ္ေဆြတစ္ဦးက သူ႕ဇနီး၏ ၁၉၈၉ ခု မတ္လတြင္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး (လဝက) ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေအာင္ (ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေအာင္(ျငိမ္း)) ကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ထုတ္ေပးခ့ဲေသာ “ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္” စာအုပ္ကို စာေရးသူ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ေသာအခါ အလြန္ အံ့ၾသမိခဲ့ပါသည္။ ကိုယ့္မ်က္လံုး ကိုယ္မယံုႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္သြားခဲ့ရပါသည္။ စာေရးသူ သိသေလာက္ေျပာရလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ႏိုင္ငံသား လက္မွတ္စာအုပ္ကို မည္သူမွ် ကိုင္ေဆာင္ထားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ၾကားဖူးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ေဟာေျပာပြဲတြင္ ႏိုင္ငံသား သမၼတ ႀကီးႏွင့္ ဝန္ႀကီးမ်ား၊ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္မ်ား၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ပင္လွ်င္ ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ စာအုပ္ကို မရရွိေသးေၾကာင္း ေဟာေျပာခဲ့ပါသည္။

    ထို႔သို႔ရဲရဲတင္းတင္းေျပာႏိုင္ျခင္းသည္မွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္အပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ပင္ ႏိုင္ငံသား  စီစစ္ေရးကတ္ ပန္းေရာင္ကို ၂၃-၄-၂၀၁၅ တြင္ရခဲ့ေၾကာင္း အတိအက်သိ၍ ပရိတ္သတ္ ၁၅၀ ေက်ာ္ေ႔ရွတြင္ ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

    ထိုႏိုင္ငံသားလက္မွတ္စာအုပ္ကို ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးပန္းေရာင္ကတ္ႏွင့္အတူ ၁၉၈၉ခုႏွစ္ မတ္လက ေပးခဲ့ေၾကာင္း ကာယကံရွင္က ေျပာပါတယ္။ ထိုႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ စာအုပ္တြင္ အမွတ္စဥ္က ၄၀၀၀ ေက်ာ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတိထားမိပါသည္။ ထိုစာအုပ္ထဲတြင္ မိမိ၏မိသားစု အမည္မ်ား ျဖည့္စြက္ရန္ ေနရာမ်ား၊ ကာယကံရွင္ ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ စာအုပ္ပိုင္ရွင္အား ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္။ စာေရးသူကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် ေလ့လာၾကည့္ခဲ့သည္။ ထူးျခားသည္မွာ “ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္” ဟူေသာစာသားေအာက္တြင္ “ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္” ဟူေသာ စာသားကို ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

    ဤအခ်က္ကိုေလ့လာၾကည့္လွ်င္ စစ္အစိုးရတို႔မည္သည္ ျပည္သူလူထုကို ဂရုမစုိက္ပဲ ထင္ရာဆိုင္းသည့္မူကို “ေရဗူးေပါက္တာမလို၊ ေရပါတာပဲလိုခ်င္” ဆိုသည့္ ငါတေကာ ေကာသည့့္ လုပ္ရပ္မ်ိဳးကို လုပ္ေလ့ရွိခဲ့ေၾကာင္း သက္ေသတစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ့ေပသည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိေသာ လုပ္ရပ္မ်ားကိုိလည္း လုပ္ေလ့ရွိခဲ့ေၾကာင္း စာေရးသူ သတိျပဳမိပါသည္။

    မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ၂၀၁၄ ခုသန္းေခါင္ စာရင္းအရ လူမ်ိဳးစု ၈၃၀  ေက်ာ္ေနျခင္း “ဗုဒၶလူမ်ိဳးစု” ဟူ၍ ေပၚထြက္လာခဲ့ျခင္း၊ မိမိတို႔ႏွင့္ ပုလဲနံ႔သင့္သည့္သူမ်ားကို ႏိုင္ငံသားလတ္မွတ္စာအုပ္ကို လက္သိပ္ထိုးေပးထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္၊ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ကို အေျခခံ၍ ျပည္သူ႔ဆႏၵႏွင့္ တစ္သားတည္း ျပည္သူမ်က္ႏွာကိုသာၾကည့္မည့္ အစိုးရတစ္ရပ္ အေနျဖင့္ ေနာင္အနာဂတ္ တြင္ ထုတ္ေပးမည့္ ႏိုုင္ငံသား SMART CARD တြင္ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ကို ေမြးဖြားမည့္ ႏိုင္ငံသား ကတ္မ်ိဳးကိုသာ ထုတ္ေပးသင့္ပါေၾကာင္း အၾကံျပဳလိုက္ပါသည္။

    ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း (R.I.T ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္)