Tag: Azerbaijan

စက်တင်ဘာ ၂၈၊ ၂၀၂၃

M-Media 

-အိမ်နီးချင်း အာမေးနီးယားနိုင်ငံက နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော် ထိန်းချုပ်ထားခဲ့တဲ့ ပိုင်နက်တစ်ခုကို အဇာဘိုင်ဂျန်က အပြည့်အ၀ ပြန်ရခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ 

နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ဒေသဖြစ်ပြီး အာမေးနီးယန်းလူမျိုးစုတွေ အဓိက နေထိုင်တဲ့နေရာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီဒေသဟာ အဇာဘိုင်ဂျန်ပိုင်နက်ဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအ၀ိုင်းက အသိအမှတ်ပြုထားပေမယ့် အာမေးနီးယားနိုင်ငံက ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွေကတည်းက စတင်ထိန်းချုပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒီကိစ္စကြောင့် နှစ်နိုင်ငံ တိုက်ခိုက်မှုတွေလည်း မကြာခဏ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ 

၂၀၂၀ ခုနှစ် စက်တင်ဘာမှာ နှစ်နိုင်ငံ စစ်ပွဲကြီးတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အဇာဘိုင်ဂျန်က အသာရကာ နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ဒေသက ၃ ပုံ ၁ ပုံကို ပြန်လည်ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

၃ နှစ်အကြာ စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့မှာ အဇာဘိုင်ဂျန်က ထိုးစစ်ထပ်ဆင်ခဲ့ပြီး ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ ပိုင်နက်အားလုံးကို ပြန်ရခဲ့ပါတယ်။ 

လက်နက်ချ 

အခုတစ်ကြိမ်စစ်ဆင်ရေးမှာ အဇာဘိုင်ဂျန်ဟာ အာမေးနီးယားက ထောက်ပံ့ထားတဲ့ ခွဲထွက်ရေးအဖွဲ့ကိုလည်း အပြီးတိုင် ဖယ်ရှားပစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

အာမေးနီးယား ခွဲထွက်ရေးခေါင်းဆောင် ဆမ်ဗဲလ် ရှာရာမန်ယန်က လာမယ့်နှစ် ဇန်န၀ါရီ ၁ ရက်နေ့ကစတင်ပြီး သူတို့အရင်က ကြေငြာခဲ့တဲ့ နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ရှိတော့မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ဒီကနေ့မှာ ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ 

ကရာဘက်ရှ်ဒေသကို ရှာရာမန်ယန်ခေါင်းဆောင်တဲ့ ခွဲထွက်ရေးတပ်ဖွဲ့က ထိန်းချုပ်ထားတာပါ။ သူတို့အဖွဲ့ဟာ အာဇာဘိုင်ဂျန် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် ရယူခဲ့ပြီးနောက် အခုလို ကြေငြာချက်မျိုး ထွက်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ 

နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ဒေသမှာ အာမေးနီးယန်းလူမျိုး ၁ သိန်း ၂ သောင်းလောက်ရှိနေတာပါ။ အဇာဘိုင်ဂျန်က ဆက်နေမယ်ဆိုရင် နေလို့ရပြီး၊ အာမေးနီးယားကို ထွက်သွားမယ်ဆိုရင်လည်း ခွင့်ပြုတယ်လို့ ကြေငြာထားပါတယ်၊ 

အများစုကတော့ အိုးအိမ်တွေစွန့်ခွာကာ အာမေးနီးယားကို ထွက်ခွာနေကြပါတယ်။ 

အာမေးနီးယား၀န်ကြီးချုပ် နီကိုလ် ပါရှင်ယန်က ကရာဘက်ရှ်ဒေသမှာ အာမေးနီးယားလူမျိုးတွေ တစ်ယောက်မှ မကျန်ဖို့ မျှော်လင့်တယ်လို့ ပြောကြားထားပါတယ်။ 

နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်တွေက နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ကို ပြန်ရမှုဟာ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း အဇာဘိုင်ဂျန်ရဲ့ အကြီးမားဆုံး အောင်မြင်မှုဖြစ်တယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်။ 

Ref: BBC 

သြဂုတ် ၂၇၊ ၂၀၂၂
M-Media

-၂၀၂၀ ခုနှစ် အာမေးနီးယားနဲ့စစ်ပွဲမှာ နိုင်ပြီး ပြန်ရခဲ့တဲ့ ဗျူဟာမြောက် မြို့တစ်မြို့ကို ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီလို့ အဇာဘိုင်ဂျန် သမ္မတ အီလ်ဟမ် အလီယက်ဗ်က သောကြာနေ့မှာ ကြေငြာပါတယ်။

တစ်ချိန်က အာမေးနီးယားက ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နာဂေါ်နို-ကရာဘက်ခ် ဒေသနဲ့ အာမေးနီးယားနိုင်ငံတို့ ကြားမှာ တည်ရှိတဲ့ မဟာဗျူဟာမြောက် လာချင်မြို့ကို အာဇာဘိုင်ဂျန်တပ်တွေက သိမ်းလိုက်တာပါ။

အဇာဘိုင်ဂျန်ပိုင်နက်ဖြစ်တဲ့ နာဂေါ်နို-ကရာဘက်ခ် ဒေသကို အာမေးနီးယားရဲ့ ထောက်ပံ့ပေးမှုနဲ့ ၁၉၉၄ ခုနှစ်ကစပြီး ခွဲထွက်ရေးသမားတွေက ထိန်းချုပ်ထားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၂၀ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့က စတင်တဲ့ တစ်ကျော့ပြန်စစ်ပွဲမှာ အာဇာဘိုင်ဂျန်က အနိုင်ရခဲ့ပြီး နာဂေါ်နို-ကရာဘက်ခ်ဒေသကို ပြန်ပေးမယ်ဆိုတဲ့ အာမေးနီးယားရဲ့ ကတိက၀တ်နဲ့ စစ်ပွဲ ပြီးဆုံးခဲ့ပါတယ်။

နာဂေါ်နို-ကရာဘက်ခ် ဒေသအားလုံးနီးပါးကို စစ်ပွဲပြီးကတည်းက အာဇာဘိုင်ဂျန်က သိမ်းနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဗျူဟာကျတဲ့ လာချင်မြို့ကို ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ ကမကထပြုတဲ့ ရုရှားတပ် ၂ ထောင်နီးပါးက စာချုပ်အတိုင်း ထိန်းချုပ်ထားတာပါ။

သြဂုတ်လ ၂၆ ရက်နေ့မှာ ရုရှားတပ်တွေ ထွက်သွားခဲ့ပြီး အဇာဘိုင်ဂျန်တပ်တွေက အစားထိုး ၀င်ရောက်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Ref: Aljzaeera

မတ် ၄၊ ၂၀၂၁
M-Media

-ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် နာဂေါ်နို-ကာရာဘက်ခ် စစ်ပွဲမှာ အားမေးနီးယားဖက်ကချထားတဲ့ ရုရှားဒုံးခွင်းစနစ်ကို ကိုယ်ထူကိုယ်ထ နည်းလမ်းသစ်တစ်ခုနဲ့ ဖျက်ဆီးချေမှုန်းနိုင်ခဲ့ပုံကို အာဇာဘိုင်ဂျန်က မနေ့မှာ ထုတ်ပြောလိုက်ပါတယ်။

၄၄ ရက်ကြာမြင့်တဲ့ အဲဒီစစ်ပွဲမှာ အရင်ကလက်လွတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ နယ်မြေတွေကို အဇာဘိုင်ဂျန်က ပြန်ရကာ စစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ​အာဇာဘိုင်ဂျန်ဟာ နောက်ဆုံးပေါ် နည်းပညာတွေကို အခြေခံပြီး တိုက်ခဲ့တာကြောင့် အာမေနီးယားဖက်က လူသူလက်နက် ဆုံးရှုံးမှုတွေ ပိုများခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီဆုံးရှုံးမှုတွေထဲမှာ မဟာမိတ်ရုရှားက ပေးထားတဲ့ S-300 ဒုံးခွင်းစနစ်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။

အဇာဘိုင်ဂျန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက စစ်ပွဲအစပိုင်းမှာ ဒီဒုံးခွင်းစနစ် တည်နေရာကို ရှာဖွေဖို့ ခက်ခဲခဲ့ပေမယ့် အင်ဂျင်နီယာတွေက နည်းလမ်းတစ်ခုဖော်ထုတ်ပြီး ရှာဖွေဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

တစ်လုံးထိုးအင်ဂျင်အသုံးပြုထားပြီး လက်ရှိ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းမှာ အသုံးပြုနေတဲ့ ဆိုဗီယက်ထုတ် Antonov An-2 လေယာဉ်ကို မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်အဖြစ် အသွင်ပြောင်းကာ S-300 ဒုံးခွင်စနစ်ကို အသက်ဝင်လာအောင် အဇာဘိုင်ဂျန်က လုပ်ဆောင်ခဲ့တာပါ။

“Antonovs လေယာဉ်ဟာ တိုက်ပွဲဝင်အဆင့် ဒရုန်းတစ်ခုအဖြစ် ရေဒါမှာ ပေါ်လာတဲ့အခါ S-300 စနစ်က အသက်ဝင်လာတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ တိတ်တိတ်လေးစောင့်​နေတဲ့ ကာမီကာဇီခေါ် အစ္စရေးလုပ် Harop ဒရုန်းက S-300 ဒုံးခွင်းစနစ်ကို ပစ်ခတ်ဖျက်ဆီးလိုက်တာပါ” လို့ အဇာဘိုင်ဂျန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

တူရကီ တတ်သိပညာရှင်များအဖွဲ့ EDAM ရဲ့ ကာကွယ်ရေးသုတေသနဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ Can Kasapoglu က အဇာဘိုင်ဂျန်ရဲ့ ဒီနည်းဟာ ရုရှားလက်နက်တွေကို ရင်ဆိုင်ဖို့ နည်းလမ်းသစ်တစ်ခုကို ချပြလိုက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

“အာမေးနီးယားလိုနိုင်ငံမျိုးမှာရှိတဲ့ ရုရှားစစ်တပ်ဟာ ရေဒါမှာ ခြိမ်းခြောက်မှု မမြင်မချင်း လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်ကို မဖွင့်ပါဘူး။ အဇာဘိုင်ဂျန်တွေကတော့ Antonovs လေယာဉ်ရဲ့ အရွယ်အစားကို ပြောင်းစရာမလိုဘဲ ရေဒါမှာ တိုက်ပွဲဝင်ဒရုန်းအဖြစ် ပေါ်လာအောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်”

အာမေးနီးယားကို ရုရှားနဲ့ အီရန်တို့က အဓိက လက်နက်ထောက်ပံ့တာဖြစ်ပြီး၊ အဇာဘိုင်ဂျန်ကတော့ စစ်လက်နက်ပစ္စည်း​တွေကို တူရကီနဲ့ အစ္စရေးတို့က အဓိက ဝယ်ယူဖြည့်တင်းတာ ဖြစ်ပါတယ်။

Ref: Middle East Eye