ဇြန္လ ၃၀၊ ၂၀၁၇
M-Media
– လက္ဖက္ဆုိင္မွာ စားပြဲထုိး၊ ၾကမ္းတုိက္တဲ့ အလုပ္ေတြကုိ ၁၁ နာရီၾကာ လုပ္ခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ညေန ၆ နာရီမွာေတာ့ ေစာကူဒုိးတစ္ေယာက္ အဂၤလိပ္စာ ေလ့က်င့္ခန္းေတြကုိ ျပန္ဖတ္ေနပါတယ္။
“Dog၊ cat၊ pig” လုိ႔ မွတ္စုစာအုပ္ကုိၾကည့္ၿပီး ဆုိေနတာပါ။
အသက္ ၁၅ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ေစာကူဒုိးဟာ အခုမွ ပထမတန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ မိသားစုကုိ ေထာက္ပံ့ေပးဖုိ႔အတြက္ သူဟာ ေက်ာင္းထြက္ကာ အလုပ္လုပ္ရသူပါ။ သူ႕ရဲ႕ မိဘေတြက ေန႔စားအလုပ္သမားေတြျဖစ္ၿပီး သားသမီး ၆ ေယာက္ကုိ ေကၽြးေမြးဖုိ႔ ႐ုန္းကန္ေနရပါတယ္။
“သား ေက်ာင္းမတက္ခ်င္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မိဘေတြကုိ သနားတယ္ေလ။ ပုိက္ဆံမရွိရင္ ေခ်းရၿပီး အတုိးနဲ႔ျပန္ဆပ္ရေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ကသီပါတယ္” လုိ႔ ေစာကူဒုိးက ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။
သူ႕အေနနဲ႔ တစ္ပတ္တစ္ရက္ နားရၿပီး တစ္လမွာ ၇ ေသာင္းေလာက္သာ ရရွိတယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္ကေန ၈ နာရီၾကာ သြားရတဲ့ ရြာက မိဘေတြဆီ လခေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ သူက ေပးပုိ႔ပါတယ္။
လူဦးေရ ၄ ပံုတစ္ပံုေလာက္ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေဒသအႏွံ႔အျပားမွာ သူ႕လုိအေျခအေနမ်ိဳးကုိ ပံုမွန္ေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ကေန ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးေတြ ၅ ဦးမွာ တစ္ဦးဟာ မိသားစုကုိ ေထာက္ပ့ံဖုိ႔အတြက္ ေက်ာင္းထြက္ကာ အလုပ္လုပ္ရပါတယ္။ သူတုိ႔ေလးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေနထုိင္ရာ ရြာငယ္ေလးေတြကေန ၿမိဳ႕ႀကီးေတြကုိတက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကရတာပါ။ ညဘက္မွာဆုိရင္ သူတုိ႔ အလုပ္လုပ္တဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္က စားပြဲေတြအေပၚမွာ ဒါမွမဟုတ္ ၾကမ္းျပင္မွာ ကတၱဴခ်ပ္ေတြခင္းၿပီး အိပ္ၾကရတာပါ။
ကေလးသူငယ္ဥပေဒ
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ေတြကုိ အလုပ္လုပ္ခြင့္တားျမစ္တဲ့ ဥေပဒ၊ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေရာက္မွ တစ္ေန႔ ၄ နာရီသာ အလုပ္လုပ္ခြင့္ျပဳတဲ့ ဥပေဒေတြကုိ ျပဌာန္းထားေပမယ့္ သက္ေရာက္မႈမွာေတာ့ အားနည္းပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စာသင္ခန္းထဲက ထြက္သြားရတဲ့ ကေလးေတြထဲကအခ်ိဳ႕ကုိ စာသင္ခန္းထဲျပန္ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္တစ္ခုေတာ့ ရွိေနပါတယ္။
အဲဒါက ျမန္မာေရြ႕လ်ားပညာေရးစီမံကိန္း (Myanmar Mobile Education Project) ျဖစ္ၿပီး myME လုိ႔ သိၾကပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းမွာ အဂၤလိပ္၊ သခ်ၤာေတြလုိ ပညာရပ္ေတြအပါအ၀င္ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း၊ အခ်ဳပ္အလုပ္ေတြလုိ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ပညာရပ္ေတြကုိလည္း သင္ၾကားေပးပါတယ္။ ေစာကူဒုိးရဲ႕ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္က တစ္ပတ္မွာ ၃ ည ကုိယ္ထူကိုယ္ထ စာသင္ခန္းေလးအျဖစ္ ေျပာင္းသြားပါတယ္။
“ပညာတတ္ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ရည္မွန္းထားပါတယ္။ ဒါမွ အလုပ္ေကာင္းေကာင္းရမွာပါ” လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
myME ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ေစာကူဒုိးလုိမ်ိဳး လက္ဖက္ရည္ဆုိင္လုပ္သားေတြ က်န္တဲ့ ဘ၀သက္တမ္းတစ္လွ်ာက္လံုးမွာ ဒီလုိ လခနည္းပါးတဲ့ အလုပ္အကုိင္ေတြမွာပဲ က်င္လည္မေနရေအာင္ လုိအပ္တဲ့ပညာနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြကုိ သင္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၂၀ အရြယ္ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ မေနာ္ေအးေအးႏုိင္ကုိေတာ့ စက္ခ်ဳပ္ၿပီး
အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းႏုိင္ေအာင္ myME က ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ လက္ရွိ စက္ခ်ဳပ္ဆုိင္တစ္ခုမွာ အလုပ္၀င္ေနၿပီး လက္ဖက္ရည္ဆုိင္လုပ္သားေတြ ရရွိတဲ့ ၀င္ေငြရဲ႕ ႏွစ္ဆေလာက္ကုိ အခုအခ်ိန္မွာ ရရွိေနပါၿပီ။
“myME က ကၽြန္မရဲ႕ဘ၀ကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး တုိးတက္ေစခဲ့ပါတယ္” လုိ႔ သူမက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
စီမံကိန္းရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ တင္မ္ ေအး-ဟာဒီဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေမြးဖြားၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕သြားသူ ျဖစ္ပါတယ္။
“၂၀၁၂၊ ၂၀၁၃ မွာ တုိင္းျပည္ကုိျပန္ေရာက္ေတာ့ လူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေက်ာင္းမွာရွိေနရမယ့္အစား လမ္းေပၚက လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြ၊ စားေသာက္ဆုိင္ေတြမွာ အလုပ္လုပ္ေနရပါတယ္။ ဒါက ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး ခံစားရေစပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ေလးေတြ ေက်ာင္းမတက္ရတာလဲ။ ဘာ့ေၾကာင့္ ကေလးေတြ ဒီေလာက္မ်ားမ်ား အျပင္ေရာက္ေနတာလဲ” စတဲ့ ေမးခြန္းေတြလည္း ေပၚလာပါတယ္” လုိ႔ ဟာဒီက ဆုိပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္လက္ေအာက္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ ပညာေရးဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ယုိယြင္းပ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းကစလုိ တုိင္းျပည္ဟာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ဆင္းရဲတြင္းမွ ႐ုန္းထြက္ျခင္း
myME ရဲ႕ တစ္ႏွစ္စာ ဘက္ဂ်က္ဟာ ကန္ေဒၚလာ ၂ သိန္းေလာက္ရွိၿပီး ပုဂၢလိက ၀ုိင္း၀န္းလွဴဒါန္းမႈကေန ရရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းကေန ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေပါင္း ၃၅ ဆုိင္ေလာက္က အလုပ္သမားေပါင္း ၅၀၀ ေလာက္ကုိ သင္ၾကားေပးေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီပမာဏဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက တစ္သန္းေက်ာ္ေသာ ကေလးလုပ္သားေတြရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းငယ္ေလးမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သူတုိ႔ကုိ မကူညီရင္ သူတုိ႔ေလးေတြဟာ ဒီေထာင္ေခ်ာက္ထဲက ထြက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔ရဲ႕ ကေလးေတြကလည္း သူတုိ႔လုိ ေက်ာင္းထြက္ၿပီး မိဘကုိ ကူညီရမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ေတြဟာ ဆင္းရဲတြင္း နက္သထက္ နက္သြားႏုိင္ပါတယ္” လုိ႔ ေအး-ဟာဒီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အဂၤလိပ္စာအခ်ိန္မွာ ဆရာမက ဘယ္တိရစၦာန္ကုိ အခ်စ္ဆံုးလဲလုိ႔ ေမးတဲ့အခါ ေစာကူဒုိးက ‘ေၾကာင္’ လုိ႔ ေျဖခဲ့ပါတယ္။
ေစာကူဒုိးရဲ႕ အိပ္မက္ကေတာ့ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုိယ္ပုိင္လုပ္ငန္းေလးတစ္ခု ထူေထာင္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ myME စီမံကိန္းမွာ ပါ၀င္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ ကံေကာင္းတယ္လုိ႔ သူနဲ႔ သူ႕ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြက ခံစားေနၾကပါတယ္။
“myME သာမရွိဘူးဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လည္း ဒီဘ၀ကေန တက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ myME ကေနတစ္ဆင့္ ပညာရည္၀လာရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အလုပ္သစ္ရႏုိင္မွာပါ” လုိ႔ ေစာကူဒုိးက ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။
Ref: VOA
