စက္တင္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၁၉
M-Media
-ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈက ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီး တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္တိုးတက္မႈ အေပၚမွာပါ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္လို႔ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ပညာရွင္ႏွစ္ဦးက သတိေပးလိုက္ပါတယ္။
သယံဇာတနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ဦးအုန္း၀င္းနဲ႔ UNDP ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ ပီတာ ဘက္ခ်လာတို႔ ပူးေပါင္းေရးသားထားၿပီး Myanmar Times သတင္းဌာနမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါးမွာ ေဆြးေႏြးေရးသားထားတာပါ။
ေျခာက္ေသြ႕ေဒသေတြမွာ အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာတာ၊ မိုးေခါင္တဲ့ေဒသေတြ ပိုမို မ်ားျပားလာတာ၊ ကမ္း႐ိုးတန္း ေဒသေတြမွာ မုန္တိုင္းဒဏ္ကို ပိုမိုခံစားရဖို႔ရွိေနတာေတြကို ပညာရွင္ေတြက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈဒဏ္ကို မၾကာခဏ ခံစားလာခဲ့ရၿပီး ရာသီဥတုဆိုးရြားမႈဒဏ္ကို ခံစားရႏိုင္ေခ်အမ်ားဆံုးစာရင္းထဲမွာလည္း ပါ၀င္လာခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ဟာ အခုအခ်ိန္အထိ အရိပ္မည္းႀကီးအျဖစ္ရွိေနေသးၿပီး ေနာက္ထပ္ ဒီလိုအႏၲရာယ္မ်ိဳး ၾကံဳေတြ႕ရႏိုင္တယ္လို႔လည္း အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ထည့္သြင္းေရးသားထားပါတယ္။
ဒီလို သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ေတြကို ရင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္တာ၊ ျဖစ္ေပၚလာရင္ တုန္႔ျပန္တာ၊ ထိခိုက္ခံစားရမႈေတြကေန ျပန္လည္ထူေထာင္တာေတြဟာ အခ်ိန္ေပးရၿပီး၊ အရင္းျမစ္မ်ားစြာ အသံုးျပဳရတာေၾကာင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမွာ အဓိက ဦစားေပးအျဖစ္ ထည့္သြင္းဖို႔၊ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း ပညာရွင္ေတြက အၾကံျပဳထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံခ်က္ (၂၀၁၈-၂၀၃၀) မွာ ရာသီဥတုနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ လမ္းဖြင့္ေပးထားသလို လက္ရွိသမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ လက္ထက္မွာလည္း အမ်ိဳးသား သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ မူဝါဒ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရာသီဥတု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မူဝါဒေတြကို ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနပါတယ္။ ဒီမူဝါဒေတြေၾကာင့္ UNDP လို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ နည္းပညာဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့ေတြ ရရွိလာၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ျပည္သူ႕အသိပညာေရး လုပ္ငန္းေတြကို တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ပဲရစ္ရာသီဥတု သေဘာတူညီခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသလို၊ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ တားဆီးေရး၊ ကမ္း႐ိုးတန္း လမုေတာမ်ား ထိန္းသိမ္းေရး စတဲ့ ရာသီဥတု ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
အာရွ ပစိတ္ဖိတ္ေဒသမွာ စြမ္းအင္က႑က ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ ထုတ္လႊတ္မႈရဲ႕ ၃ ပံု ၂ ပံုေလာက္ ရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက စြမ္းအင္က႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြဟာ ရာသီတုနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္လို႔လည္း ပညာရွင္ေတြက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈကို တုန္႔ျပန္ရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပုဂၢလိက က႑ေတြလည္း အေရးပါၿပီးသဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းတဲ့ နည္းပညာ၊ တီထြင္ဖန္တီးမႈ အေျခခံတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို အစိုးရက အားေပးဖို႔ ေဆာင္းပါးမွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
စီမံကိန္းေတြကို ေျမျပင္မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ နည္းပညာေတြ လိုအပ္သလို၊ လူ႕စြမ္းအား အရင္းအျမစ္၊ တီထြင္ဖန္တီးမႈ နည္းလမ္းေတြအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ အစိုးရ၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ပုဂၢလိကက႑မွာ ရွိေနတဲ့ သက္ဆိုင္သူေတြအားလံုးရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း ေကာင္းမြန္လာေစဖို႔အတြက္ ေလ့က်င့္မႈနဲ႔ နည္းပညာအေထာက္အပံ့ေတြ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း ပညာရွင္ေတြက အၾကံျပဳခဲ့ပါတယ္။
Ref: mmtimes
(Myanmar Times အဂၤလိပ္ပိုင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Climate change matters to Myanmar ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)