News @ M-Media

Tag: Global warming

  • ေနေရာင္ကုိ မွိန္ေအာင္လုပ္ကာ ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈကုိေလွ်ာ့ခ်မည့္ အစီအစဥ္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားခ်ျပ

    ေနေရာင္ကုိ မွိန္ေအာင္လုပ္ကာ ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈကုိေလွ်ာ့ခ်မည့္ အစီအစဥ္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားခ်ျပ

    ႏုိ၀င္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – ကမၻာ့ေလထုထဲမွာ ေနေရာင္ျခည္ကုိ ေမွးမွိန္ေစမယ့္ ဓာတုေဆးေတြျဖန္းၿပီး ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈကုိ တုိက္ဖ်က္မယ့္ အစီအစဥ္တစ္ခုကို ဟားဗဒ္နဲ႔ ေယးလ္တကၠသိုလ္က သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေဖာ္ထုတ္တင္ျပလာၾကပါတယ္။

    ဒီအစီအစဥ္ကုိ Environmental Research Letters ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ၿပီး ကမၻာေျမျပင္အထက္ ၁၂ မိုင္မွာရွိတဲ့ ေလထုအလႊာ stratosphere မွာ ဆာလ္ဖိတ္အမႈန္ ပမာဏ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ထည့္သြင္းမယ့္နည္းလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီနည္းလမ္းေၾကာင့္ ေနေရာင္မွိန္သြားကာ ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈကုိ ထက္၀က္ေလာက္ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မယ္လုိ႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြက ခန္႔မွန္းေျပာဆုိထားေပမယ့္ လုိအပ္တဲ့ဆာလ္ဖိတ္အမႈန္ေတြကုိ stratosphere ထဲ ထည့္သြင္းဖုိ႔ အသံုးျပဳႏုိင္မယ့္ ေလယာဥ္မ်ိဳး၊ နည္းပညာမ်ိဳး လက္ရွိမွာ မရွိေသးပါဘူး။

    ဒါေပမယ့္ Environmental Research Letters က စာတမ္းမွာေတာ့ လုိအပ္တဲ့ ကုန္တင္ေလယာဥ္မ်ိဳး တည္ေဆာက္ဖုိ႔ဆုိတာ နည္းပညာအရေရာ၊ ကုန္က်စားရိတ္အရပါ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ဒီစီမံကိန္းအတြက္ ခန္႔မွန္း သတ္မွတ္ကာလက ၁၅ ႏွစ္နဲ႔ ကုန္က်စားရိတ္က ကန္ေဒၚလာ ၃.၅ ဘီလီယံ ရွိမွာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း စာတမ္းက ဆုိပါတယ္။ အသံုးျပဳဖုိ႔အတြက္ ကုန္က်စားရိတ္ဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ကန္ေဒၚလာ ၂.၂၅ ဘီလီယံေလာက္ ရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    လက္ရွိမွာ စီမံကိန္းက စိတ္ကူးသက္သက္သာျဖစ္ၿပီး မုိးေခါင္တာ၊ ရာသီဥတုဆုိးရြားတာေတြလုိ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြ ရွိလာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း သိပၸံပညာရွင္ေတြက စာတမ္းမွာ ၀န္ခံထားပါတယ္။

    လက္ရွိ ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာမႈရဲ႕ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းဟာ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ပမာဏ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ဒီကိစၥကုိေတာ့ စာတမ္းမွာ ေဆြးေႏြးထားျခင္း မရွိပါဘူး။

    Ref: CNN

  • ၂၀၁၅ မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀၀ ေက်ာ္အတြင္း အပူခ်ိန္ အျမင့္ဆံုးႏွစ္ ျဖစ္လာ

    ၂၀၁၅ မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀၀ ေက်ာ္အတြင္း အပူခ်ိန္ အျမင့္ဆံုးႏွစ္ ျဖစ္လာ

    ေအာက္တုိဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၅
    M-Media

    heat

    – ယခု ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေၾကးေခတ္မွစ၍ ယခုအခ်ိန္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀၀ ေက်ာ္အတြင္း အပူျပင္းဆံုး ႏွစ္ျဖစ္သည္ဟု ရာသီဥတုဆုိင္ရာ ပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ကမၻာ့ေျမာက္ျခမ္းရွိ ေႏြရာသီလမ်ားျဖစ္ေသာ ဇြန္၊ ဇူလုိင္ႏွင့္ ၾသဂုတ္လတုိ႔မွာ ၁၈၈၀ အပူခ်ိန္မွတ္တမ္းမ်ား စတင္ယူစဥ္ကတည္းက ကမၻာတစ္၀ွမ္း အျမင့္ဆံုး ပ်မ္းမွ်အပူခ်ိန္ရွိသည့္ လမ်ားအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္ခဲ့သည္ဟု အေမရိကန္ အမ်ိဳးသား သမုဒၵရာႏွင့္ ေလထုစီမံခန္႔ခြဲေရးအဖြဲ႕က ဆုိသည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ ၉ လအတြင္း ၇ လမွာ ယခင္ကထက္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ အပူခ်ိန္ပုိျမင့္သည့္လမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၿပီး စက္တင္ဘာလ၏ ေျမျပင္ႏွင့္ သမုဒၵရာအပူခ်ိန္မ်ားမွာ စံခ်ိန္တင္အပူခ်ိန္မ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့သည္။

    “မႀကံဳစဖူး ဒီအပူခ်ိန္ဟာ ပစိဖိတ္အတြင္းမွာျဖစ္ေပၚတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ အလယ္နီညိဳေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ဟာ ၅ လဆက္ဆုိက္ စံခ်ိန္တင္ခဲ့ၿပီး ေႏြဦးရာသီေရာက္ရင္လည္း အလ္နီညိဳက ဒီအတုိင္းရွိမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အပူခ်ိန္ျမင့္တာကလည္း ဆက္ျဖစ္ေနမွာပါ” ဟု CNN ၏ ရာသီဥတုဆုိင္ရာ အႀကီးတန္းပညာရွင္ ေဒ့ဗ္ ဟန္နန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ရာသီဥတု ေလ့လာေရး ပညာရွင္မ်ားကမူ ယခုႏွစ္ ကမၻာႀကီး၏ အပူခ်ိန္မွာ ေၾကးေခတ္ေနာက္ပုိင္း အျမင့္ဆံုး အပူခ်ိန္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အဆုိပါ စံခ်ိန္တင္အပူခ်ိန္မ်ားကုိ ေျမာက္အာဖရိကမွ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသရွိ အစိတ္အပုိင္းအခ်ိဳ႕၊ ေတာင္အေမရိက ေဒသတစ္၀က္၊ ေျမာက္အေမရိက အလယ္ပုိင္းႏွင့္ အေရွ႕ပုိင္းတုိ႔တြင္ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း ေတာင္အေမရိက ေတာင္ဘက္ပုိင္း၊ ကေနဒါအေနာက္ဖက္၊ အလာစကာႏွင့္ အာရွ အလယ္ပုိင္းတုိ႔တြင္ အပူခ်ိန္မွာ ပ်မ္းမွ်ထက္ ပုိမိုေလ်ာ့နည္းေနသည္ကုိ ေတြ႕ခဲ့ရသည္။

    “ျပင္းထန္တဲ့ အလ္နီညိဳဟာ ဆက္ၿပီးရွိေနဖုိ႔ ၉၈ ရာခုိင္ႏႈန္း ေသခ်ာေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ဟာ တစ္ကမၻာလံုး အပူခ်ိန္ စံခ်ိန္တင္ျမင့္မားတဲ့ႏွစ္အျဖစ္ အဆံုးသတ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္” ဟု ဟန္နန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: CNN

  • ကြယ္ေပ်ာက္သြားမည့္ အေရး ႏွင့္ရင္ဆိုင္ေနရေသာ အာရွ အထင္ကရ ေနရာမ်ား

    ဂူဂ်ာရသ္ျပည္နယ္ (အိႏိၵယ)

    သမိုင္း ၀င္ ပုဂၢိဳလ္ၾကီး မဟတၱမဂႏၵီ၏ ေမြးရပ္ေျမ ျဖစ္ေသာ အိႏိၵယႏိုင္ငံရွိ ဂူဂ်ာရသ္ျပည္နယ္မွာ ၀ါႏွင့္ဆားအထြက္ ဆံုးျပည္နယ္ ္္ၾကီးျဖစ္ သည္။ ယင္းျပည္ နယ္ၾကီး

    သည္ ယခုအခါတြင္ ကမာၻၾကီး ပူေႏြးလာမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို အျပင္းအထန္ ရင္ဆုိင္ေနရပါသည္။၂၀၀၅-၂၀၀၆တ၏ အတြင္း မိုးသည္းထန္မႈ

    ေလမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္မႈ မ်ားေၾကာင္႕ ေရလြမ္းမိုမ်ားႏွင့္ အၾကီးအက်ယ္ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရျပီး ျပည္သူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ၾကရသည္။ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၏ အေနာက္

    ဘက္ဆံုးတြင္ရွိေသာ ယင္းျပည္နယ္မွာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ မ်ားေၾကာင႔္ ျပည္နယ္၏ အဓိက အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သည့္ ၀ါႏွင့္ဆား လုပ္ငန္းမ်ား သည္မၾကာခင္

    ေပ်ာက္ကြယ္ သြားႏုိင္ေၾကာင္း ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ခန္႔မွန္းေနၾကသည္။

    ေမာ္လ္ဒိုက္

    ကမာၻလွည္ခရီးသြားမ်ား အား အာရံုဖမ္းစား ေနေသာ၊ စိမ္းျပာျပာ ေရျပင္၊ ျဖဴလြလြ သဲေသာင္ မ်ားရွိေသာ ၊ ကၽြန္းေပါင္း ၁၂၀၀ေက်ာ္ပိုင္ ဆိုင္ထားသည့္

    ေမာ္လဒိုက္ႏုိင္ငံအား ပင္လယ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင္႔တက္လာေနမႈက ျခိမ္းေျခာက္ ေနသည္။ ၀င္ရိုစြန္း ေဒသမ်ားရွိ ေရခဲျပင္မ်ား အရည္ေပ်ာ္ ေနျခင္းေၾကာင့္

    ပင္လယ္ေရျပင္ မ်က္ႏွာျပင္ထက္ တစ္မီတာ အျမင့္တြင္ တည္ရွိေနေသာ ယင္းႏိုင္ငံေလးမွာ  လာမည္႔ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား အတြင္း ေရႏွစ္ျမဳပ္ ကြယ္ေပ်ာက္

    သြားေတာ့မည္ ဟု ေဟာကိန္း ထုတ္ထားၾကသည္။

    ဘန္ေကာက္

    ေက်ာက္ဖယား ျမစ္၀ကၽြန္ေပၚ တြင္တည္ရွိေသာ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႔ ေတာ္မွာ ထိုင္းႏုိင္ငံ  ၏ပညာေရး စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ႏွင္ ့ႏိုင္ငံေရး အခ်က္အျခာ

    အျဖစ္ရွိ ေနပါသည္။ မုတ္သံုရာသီ ကာလမ်ားတြင္ ျမစ္ေရျမင့္ တက္ျခငး္ေၾကာင့္ ျမိဳေတာ္၏ ေနရာအေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ေရလႊမ္းခံေနရသည္။ ျမိဳ႔ တည္ရွိရာ

    ေျမလြာသည္ ေပ်ာ့ ေျပာင္းျခင္း ၊ေျမေအာက္ေရ အလြန္အကၽြံ သံုးစဲြျခင္း၊ မိုးေမွ်ာ္တို္က္မ်ား အဆမတန္ ေဆာက္လုပ္ျခင္းတို႔ ၏ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ ဘန္ေကာက္ျမိဳ

    ႕ေတာ္သည္ ေျမေအာက္သို႔ တျဖည္ျဖည္းနိမ့္၀င္လ်က္ရွိ ေနသည္။ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ အဆုိအရ ရာစုႏွစ္ ကုန္ပိုင္းတြင္ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ သည္ ပင္လယ္ေအာက္

    ကၽြံ၀င္သြားလိမ့္ မည္ဟု တြက္ဆထားၾကသည္။

    Cherrapunji (အိႏိၵယ)

    ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာ ျပင္အထက္ ၁၂၉၀မီတာ တြင္တည္ရွိေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏  Cherrapunjiေဒသမွာ ကမာၻမိုးေရခိ်န္အမ်ား ဆံုးရြားသြန္းရာေဒသ ျဖစ္ပါသည္။

    ႏွစ္စဥ္ မတ္လမွ ေအာ္ကတိုဘာလအထိ မိုးမ်ားရြားသြန္း ေသာ္လည္း က်န္လမ်ားတြင္ပူျပင္ေျခာက္ေသြ႔ လ်က္ရွိေနသည္။ ယင္းေဒသရွိ ေျမဆီလြာမ်ားသည္

    မိုးေရမ်ားကို စုပ္ယူထိန္းသိမ္းႏုိင္မႈမရွိျခင္း ရာသီဥတု ဆိုး၀ါးျပင္ထန္ျခင္း၊ ပတ္၀န္က်င္ ညစ္ညမ္းလာျခင္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးျခင္း၊ မ်ားေၾကာင့္ေဒသခံျပည္မ်ား မွာ

    ေရရွားပါးပ်က္လပ္ မႈဒဏ္ကို ဆိုးဆိုး ၀ါး၀ါးရင္ဆုိင္ေနရသည္။ လာမည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား၌ ၎ေဒသရွိ ျပည္သူမ်ား အသက္ရွင္ သန္ရပ္တည္ ႏုိင္ ေရးသည္ မ

    လြယ္ကူနုိင္ ေတာ့ ေၾကာင္း သိပၸံ ပညာရွင္မ်ားက ခန႔ ္မွန္းထားၾကသည္။

    Komodo (အင္ဒိုနီးရွား)

    အင္ဒိုနီရွားရွိ Komodo ကၽြန္းစုသည္ ျပည္႔၀ၾကည္ လင္ေသာ ေရျပင္၊ စံုလင္လွေသာ အပုပိုင္းေရေနသတၱ၀ါမ်ား ေၾကာင့္ နာမည္ေက်ာ္ေနျပီး အေပ်ာ္တမ္း ေရငုပ္

    အပန္းေျဖသူမ်ား အတြက္နတ္ ဘံုနတ္နန္းတမွ် ျဖစ္ေနသည္။ ကၽြန္းေပၚတြင္ ကမာၻအၾကီးဆံုး ဖြတ ္သတၱ၀ါမ်ားေနထို္င္ က်က္စားလ်က္၇ွိသည္။ ယခုအခါတြင္

    ကမာၻၾကီးပူေႏြးလာမႈ၊ ပင္လယ္ေရ အပူခ်ိန္ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားေၾကာင့္ ေရေအာက္ ရွိ သႏၱေက်ာက္တန္း မ်ားမွာ ကြယ္ေပ်ာက္ ပ်က္ဆီသြား မည့္အေရးနွင့္

    ရင္ဆိုင္ေနရသည္။

    ေဟာ့ကိုင္းဒိုး(ဂ်ပန္)

    ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ေဟာကိုင္းဒိုကၽြန္း ရွိ ခုရွိေရာ ရႊ႔ံႏြံ ေဒသ မွာ ရွားပါး ေခါင္းနီၾကိဳးၾကာ မ်ားအပါ၀င္ ငွက္မ်ိဳးစိတ္မ်ား ေၾကာင့္နာမည္ ေက်ာ္ေဒသ ျဖစ္ပါ သည္။  ယခုအခါတြင္

    လူတို႔  ၏ အမဲလိုက္ျခင္း ထူးကဲဒီေရတက္ျခင္း တို႔ေၾကာင္း ယင္းေဒသ၏ ဒီေရေတာမ်ား၊ ငွက္သတၱ၀ါ ခိုေအာငး္ ရာေနရာမ်ား သည္ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္နွစ္

    ပ်က္ဆီးေပ်ာက္ကြယ္ လ်က္ရွိေနသည္။ ထို႔အတူ ရွားပါးစာရင္၀င္ ၾကိဳးၾကာေခါင္းနီမ်ား သည္လည္း မ်ိဳးသုန္းေပ်ာက္ကြယ္ မည့္ အႏၱရယ္ႏွင့္ရင္ဆိုင္ေနရသည္။

    အိႏၵဴျမစ္ ( ပါကစၥတန္)

    ဟိမ၀ႏၱာရွိ ေရခဲဖံုးရာ ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ ျမစ္ဖ်ားခံစီး ဆင္းလာေသာ အရွည္ ၃၀၀၀ရွိ အိႏၵဴျမစ္ သည္ သစ္ေတာအုပ္မ်ား၊ ေက်းရြားမ်ားစြာကိုျဖတ္သန္းကာ

    အိႏၵိယသမုဒၵရာ အတြင္း စီး၀င္ ပါသည္။ ပါကစၥတန္ရွိ ဆည္မ်ား စြားအတြက္ အဓိက ေရအရင္းအျမစ္ ျဖစ္ေနေသာ ယင္းျမစ္ၾကီးသည္ ဟိမ၀ႏၱာ ေတာင္တန္း

    မ်ားရွိေရခဲမ်ား အရည္ေပ်ာ္ကုန္ခန္းလာ ေနျခင္း ေဒသအတြင္း ပံုမွန္ မိုးရြာသြန္းမႈမရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ခန္းေျခာက္သြား မည့္အႏၱရယ္ႏွင္ ့ရင္ဆိုင္ေနရကာ အိႏၵဴျမစ္အား

    မွီခိုေနမ်ားသူမ်ား မွာလည္း ေရရွားပါးမႈႏွင့္ ၾကံဳ ေတြ႕ရဖြယ္ရွိေနသည္။   linyone