Tag: hate speech

စက္တင္ဘာ- ၇ ၊ ၂၀၁၃
ေရးသူ- ဝါးလံုးရွည္အတီး

၁၉၉၄ခုႏွစ္ ရဝမ္ဒါ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈၾကီး အျပီးမွာေတာ့ သတ္ျဖတ္မႈတြက္ အဓိကတာဝန္ရွိသူေတြကို ႏိုင္ငံတကာတရား႐ုံးမွ တရားစြဲဆိုခဲ့ရာမွာ ထူးျခားခ်က္အေနနဲ႕ “ဟဆန္ဂီဇီ”၊ “ဂ်င္း ေဘာ့စကို” နဲ႕ “ဖာဒီနန္ နဟီမားနား” လို႕ အမည္ရတဲ့ နာမည္ၾကီး
မီဒီယာ သမား သုံးေယာက္လဲ ပါဝင္ပါတယ္။

၁၉၉၀ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းမွာပဲ ရဝမ္ဒါဘာသာ စကားနဲ႕”ႏိုးထၾကေလာ့”ဟု အဓိပၸာယ္ရျပီး “ကန္ဂူရ(Kangura)” ဆိုတဲ့ ဂ်ာနယ္တေစာင္ကို “ဟဆန္ဂီဇီ” (၂၀၀၃ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာ တရားရုံးမွ တသက္တကြၽန္းအမိန္႕က်ျပီး ယခု မာလီႏိုင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ အျပစ္ဒဏ္ကို ခံစားလွ်က္ရွိသူ) ဆိုတဲ့ အစြန္းေရာက္ ဟူတူအမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ အေရးအခင္းကာလ အတြင္းမွာလဲ ကန္ဂူရဂ်ာနယ္ဟာ ဟူတူေတြအေပၚ လြန္ကဲတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္ စိတ္ဓာတ္ ျပင္းထန္လာေအာင္ တိုက္တြန္းျပီး တြတ္စီေတြအေပၚမွာ သနားၾကင္နာဖို႕မလိုေၾကာင္းကို မွန္မွန္ တင္ဆက္ေပးေနပါေတာ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ ရဝမ္ဒါ အစိုးရပိုင္ ေရဒီယိုႏွစ္ခုဟာ အေရးအခင္း ကာလအတြင္း အသံလႊင့္တဲ့ ေနရာမွာ တြက္စီလူမ်ဳိးေတြဟာ ရဝမ္ဒါႏုိင္ငံမွာ၊ ပိုးဟပ္မ်ားလို အသံုးမဝင္ဘဲ ဆိုးက်ဳိးကိုသာ ေပးတာမို႔ သတ္ျဖတ္ပစ္ဖို႔လိုေၾကာင္း ဝါဒျဖန္႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသလို ေရဒီယိုကေန လံႈ႕ေဆာ္အၿပီး နာရီပုိင္းအတြင္းမွာ တြတ္စီလူမ်ဳိးမ်ား စတင္အသတ္ခံရပါေတာ့တယ္။ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ရလဒ္ကေတာ့ သိပ္ျပီးမေကာင္းလွပါဘူး။ ယခုလက္ရွိ ေရဒီယိုအစီအစဥ္ ႏွစ္ခုက တာဝန္ရွိသူေတြဟာ တသက္ တကြၽန္းျပစ္ဒဏ္ကို ကန္ဂူရဂ်ာနယ္ တိုက္ပိုင္ရွင္နဲ႕ အတူခံစားေနရပါတယ္။

“ဖာဒီနန္ နဟီမားနား” ကေတာ့ Radio Télévision Libre des Mille Collines ကိုတည္ေထာင္သူ တစ္ဦးျဖစ္ကာ ျပင္သစ္ ဒီးဒေရာ့ ယူနီဗာစီတီ ထြက္ ပညာတတ္ တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။ ထို႕ျပင္ စာေရးဆရာႏွင့္ သမိုင္းပညာရွင္ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ကာ ရဝမ္ဒါ သမိုင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အျငင္းပြါးဖြယ္ စာအုပ္စာတမ္း မ်ားစြာကို ျပဳစုေရးသားခဲ့သူ တစ္ေယာက္လည္းျဖစ္သည္။ အေရး အခင္း ကာလ အတြင္း သူ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ေရဒီယိုမွ မဟုတ္မမွန္ေသာ သတင္းမ်ားႏွင့္ အမုန္းတရားမ်ားကို ေလလိႈင္းမွ တဆင့္ လႈံ့ေဆာ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာခုံရုံး၌ တစ္သက္တကြၽန္း ျပစ္ဒါဏ္ကိုခံစားခဲ့ရသည္။ သို႕ေသာ္လည္း သူ၏ အယူခံဝင္မႈေၾကာင့္ တစ္သက္တကြၽန္း ျပစ္ဒါဏ္မွ အႏွစ္ ၃၀ သို႕ ေျပာင္းလဲ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးကာ ယေန႕ထိတိုင္ေအာင္ မာလီ ႏိုင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္တစ္ခုတြင္ အျပစ္ဒါဏ္ကို ခံစားလ်က္ရွိေသးသည္။

“ဂ်င္း ေဘာ့စကို” ဟာလည္း Radio Télévision Libre des Mille Collines မွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္ကာ မဟုတ္မမွန္ ဝါဒျဖန္႕မႈ မ်ားအတြက္ ေထာင္ဒါဏ္ ၃၅ ျပစ္ဒါဏ္ခ်မွတ္ခံရကာ ဘီနင္ ရီပတ္ဗလစ္ ႏိုင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အျပစ္ဒါဏ္ကို ခံစားေနဆဲတြင္ပင္ဧျပီလ ၂၅ ရက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၌တြင္ပင္ အသည္းေရာင္ အသားဝါ စီပိုး ျဖင့္ ကြယ္လြန္သြားရရွာေလသည္။

အထက္ပါ လူမ်ား အားလုံး ကိုင္တြယ္ခဲ့ေသာ ဂ်ာနယ္၊ ေရဒီယို အစီအစဥ္ မ်ားမွာ ထို အခ်ိန္က ႐ိုးသားေသာ ျပည္သူမ်ားအတြင္း အမ်ဳိးသား၊ မ်ဳိးခ်စ္၊ ဝံသာႏု၊ စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးဟူေသာ စကားလံုးမ်ားကို အသုံးျပဳျပီး မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ကို ပိုမိုျပင္းထန္ေအာင္ျပဳလုပ္ကာ မီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ ထုတ္လႊင့္တင္ဆက္မႈေၾကာင့္ လူၾကိဳက္ အမ်ားဆုံး၊ေရပန္း အစားဆုံးႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ မ်ား ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း အေရးအခင္းၾကီး ျပီးဆုံးသြားခ်ိန္မွာေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ မေကာင္းမႈေၾကာင့္ အထက္မွာ တင္ျပခဲ့သည္႕ အတိုင္း လူ႕ဘဝ ၏ေနဝင္ခ်ိန္မ်ားကို သံတိုင္မ်ားေနာက္တြင္ လူမသိ၊သူမသိ ကုန္ဆုံးသြားခဲ့ရေလသည္။

တူညီေသာ အခ်က္မ်ားမွာကား ၄င္းတို႕ မုန္းတီးခဲ့သည့္လူမ်ားအား ဘာသာကြဲဒိ႒ိမ်ား၊ အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ား၊ ဥပေဒ ႏွင့္ မညီေသာ အမႈမ်ားကို ျပဴလုပ္ေလ့ရွိ သူမ်ား ေအာက္တန္းစားလူမ်ဳိးမ်ား၊ ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ား၊ ေသာင္းက်န္းသူအဖ်က္သမား၊ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၊ ေဖာက္ျပန္ေရး သမားမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ကို ဖ်က္ဆီးမည့္သူမ်ား စသည္ျဖင့္ တံဆိပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးကပ္ၿပီး အလိုရွိသည့္ပစ္မွတ္ကို အမ်ားနဲ႕မတူသည့္ေနရာသို႕ေရာက္ေအာင္ အျခား ႏိုင္ငံသားမ်ားႏွင့္ မတူ ကြဲျပားေစရန္ၾကိဳတင္လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိၾကသည္။ ကိုယ့္အတြက္ကိုမူ ယဥ္ေက်းမႈ ျမင့္မားသူမ်ား၊ ျမင့္ျမတ္ေသာလူမ်ဳိးမ်ား၊ မဟုတ္မခံ စိတ္ရွိသူမ်ား၊ သူရဲေကာင္း စိတ္ဓာတ္ရွိသူမ်ား၊ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာ သန္႔ရွင္း တည္တံ့ေရးကို ေစာင့္ထိန္းသူမ်ား၊ တိုင္းျပည္ကို အဓိကေစာင့္ေရွာက္ေနရသူမ်ား၊ စသည္ျဖင့္ မိမိတို႔ကိုယ္မိမိ ျပန္ သတ္မွတ္ၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

တနည္းဆိုရေသာ္ လူသားတိုင္းမွာ ပါရွိသည့္ အတၱ ဟူေသာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ကို နားလည္ထားၾကျပီး မိမိတို႕ ကိုယ္က်ိဳးႏွင့္ မုန္းတီးမႈမ်ား အတြက္ ျပည္သူမ်ားကို ခ်နင္း၍ အသုံးခ်သြားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ထိုအတၱလြန္ကဲ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္သည္ နဂို ေမြးရာပါ ဉာဏ္ရည္ ဉာဏ္မျပည့္ မွီေသာေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္သလို ၊ ကိုယ္ေမြးဖြားၾကီးျပင္းရာ ပတ္ဝန္းက်င္မွ ငါတေကာေကာသည့္ အယူအဆမ်ား ငယ္စဥ္မွ စ၍ ႏွစ္ရွည္လမ်ား တစတစ ႐ိုက္သြင္းခံထားျခင္း သို႕ လူတန္းစား တစ္ရပ္ကိုဦးတည္၍ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြ ျဖစ္စြာ မေနႏိုင္ေစရင္ Brain wash လုပ္ခံထားရျခင္း (သို႕) မိႈင္းတိုက္ခံထားရျခင္းမ်ိဳးလည္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

တိုးတက္ရန္ လမ္းစျပဳေနျပီျဖစ္ေသာ ျမန္မာလူ႔အဖဲြ႕အစည္းတြင္ ေစတနာအစစ္အမွန္ရွိလွ်င္ ေျမယာ အျငင္းပြါးမႈ ျပႆနာမ်ား၊ အလုပ္လက္မဲ့ ႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ပညာေရးစနစ္ႏွင့္ အလွမ္းေဝးေနေသးျခင္း တို႕ကဲ့သို႕ေသာ အေရးတႀကီးလုပ္စရာ ျပႆနာ အမ်ားအျပားရွိေနပါေသးသည္။ လူမႈေရး ဘာသာေရးခဲြျခားမႈမ်ားက ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ၿဖိဳခဲြသည့္အတြက္ ဦးေဆာင္သူမ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ေကာင္းက်ိဳးကိုမလိုလားဘဲ ဆိုးရြားေသာ အေျခအေနကိုသာလွ်င္ ဦးတည္သြားေစႏိုင္ေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွားျမင္ေတြ႕ႏိုင္သလို ထို႕ ဦးေဆာင္သူမ်ား၏ နိဂုံးဟာ လည္း သိပ္မေကာင္းလွေၾကာင္းကို ထင္ထင္ရွားရွားျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္ဟု တင္ျပလိုက္ရပါသည္ခင္မ်ာ။

ဝါးလံုးရွည္အတီး FB စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။