ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
ေလးေမာင္ တင္ဆက္သည္။
.
– ဂ်ဴးလူမ်ိဳးအားလံုးကုိ သုတ္သင္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ ႀကိဳးပမ္းမႈအတြက္ ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့တာဟာ အေဒါ့ဖ္ ဟစ္တလာ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ နာဇီဂ်ာမနီသာ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာမလုိတဲ့ ကိစၥတစ္ခုပါ။
.
ဒါေပမယ့္ အစၥေရး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနတန္ယာဟုကေတာ့ ဒီသေဘာထားဟာ ဟစ္တလာရဲ႕ သေဘာထားမဟုတ္ဘဲ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွာ ဟစ္တလာနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တဲ့ အဲဒီအခ်ိန္က ေဂ်႐ုစလင္မြဖ္သီ ဟဂ်္ ေအမင္ အလ္-ဟူစိန္နီက အႀကံေပးခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ အံ့အားသင့္ဖြယ္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
.
“အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဟစ္တလာဟာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြကုိ လူမ်ိဳးတုန္း မသုတ္သင္ခ်င္ပါဘူး။ ေမာင္းပဲ ေမာင္းထုတ္ခ်င္ခဲ့တာ။ ဒါေပမယ့္ ဟဂ်္ ေအမင္ အလ္ဟူစိန္နီက ဟစ္တလာဆီသြားၿပီး ‘သူတုိ႔ကုိ ေမာင္းထုတ္ရင္၊ သူတုိ႔ ပါလက္စတုိင္းကုိ ေရာက္လာမွာေပါ့’ (လုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္) ‘ဒါဆုိ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲ’ လုိ (ဟစ္တလာက) ျပန္ေမးတဲ့အခါ (ဟူစိန္နီက) ‘မီးရႈိ႕ပစ္လုိက္’ လုိ႔ ျပန္ေျဖခဲ့တယ္” လုိ႔ ေအာက္တုိဘာ ၂၀ ရက္ေန႔ ဂ်႐ုစလင္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ၃၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ဇီယြန္ကြန္ဂရက္မွာ ေနတန္ယာဟုက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
.
ဟူစိန္နီဟာ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ပါလက္စတုိင္းေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ပါလက္စတုိင္းသမိုင္းမွာ ထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အေထာက္အထားမဲ့
———————
ေနတန္ယာဟုရဲ႕ ဒီ သြားပုပ္ေလလြင့္ေျပာၾကားမႈကုိ သက္သက္ျပႏုိင္တဲ့ ဗီဒီယုိ၊ အသံမွတ္တမ္း ေရးသားခ်က္ေတြ ဘာဆုိဘာမွ မရွိပါဘူး။ (ေနတန္ယာဟုကေတာ့ ဟစ္တလာရဲ႕လက္ေထာက္ အုိက္ခမန္းက တရားစီရင္မႈမွာ ထြက္ဆုိခဲ့တာလုိ႔ ဆုိပါတယ္)
.
ပါလက္စတုိင္းေတြအေပၚ အစၥေရးရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ ရမယ္ရွာ ေျပာဆုိေလ့ရွိတဲ့ ေနတန္ယာဟုရဲ႕ ဒီစကားအတြက္ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတုိင္းေဒသေတြမွာပါ ေ၀ဖန္သံေတြ ညံခဲ့ပါတယ္။
.
တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေနတန္ယာဟုဟာ စက္ဆုပ္စရာအေကာင္းဆံုး ဟုိလုိေကာ့စ္ (ဂ်ဴးမ်ားအား လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ရန္ နာဇီတုိ႔၏ အစီအစဥ္) ကေန ဟစ္တလာကို ဖယ္ထုတ္လုိက္ၿပီး ဓာတ္ေငြ႕ခန္းေတြ၊ လက္ေျဖာင့္တပ္ဖြဲ႕ေတြသံုး ဂ်ဴး ၆ သန္းေက်ာ္ကုိ စနစ္တက် သတ္ျဖတ္မႈအတြက္ ဟူစိန္နီကုိ အျပစ္တင္လုိက္တာပဲလုိ႔ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
.
ပါလက္စတုိင္းလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ PLO အတြင္းေရးမွဴး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ စအီဘ္ အီရာကသ္က ေနတန္ယာဟုရဲ႕ ဒီအေျခအျမစ္မရွိ ေျပာၾကားမႈကုိ ျငင္းပယ္ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ နာဇီေတြက ဂ်ဴးေတြကုိ ႏွိပ္ကြပ္ သတ္ျဖတ္ေနတာေတြ ရပ္တန္႔ေစဖုိ႔ ပါလက္စတုိင္းေတြဟာ မဟာမိတ္ေတြနဲ႔အတူ ေရွ႕တန္းက ပါ၀င္တုိက္ခုိက္ခဲ့ၾကသူေတြပါ။
.
“နာဇီအာဏာရွင္ေတြကုိ တြန္းလွန္ဖုိ႔အတြက္ ပါလက္စတုိင္းေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ေဖ်ာက္ဖ်က္လုိ႔မရတဲ့ သမုိင္းေၾကာင္း အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုပါပဲ” လုိ႔ အီရာကသ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
.
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ေတြကေန စတင္လာခဲ့တဲ့ ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္အတြင္းက တင္းမာမႈေတြကုိ တည္ၿငိမ္ေစဖုိ႔ အတြက္ ေနတန္ယာဟုအေနနဲ႔ လက္လြတ္ စပယ္ေျပာဆုိတာေတြ မလုပ္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္နဲ႔ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက တုိးတုိးတစ္မ်ိဳး၊ က်ယ္က်ယ္တစ္မ်ိဳး တုိက္တြန္းထားတဲ့အခ်ိန္မွာ ေနတန္ယာဟုက ဒီလုိေျပာလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
.
“(ေနတန္ယာဟုရဲ႕) ဆုိးရြားတဲ့ ဒီမွတ္ခ်က္ေတြဟာ တရားမွ်တမႈနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကုိ အလိုအပ္ဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေန႔အခ်ိန္မွာ ကြဲၿပဲမႈကုိ ပုိၿပီး နက္႐ႈိင္းေစပါတယ္။ ဒီမွတ္ခ်က္ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာကုိ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ဖုိ႔ မီးထုိးေပးလုိက္သလုိျဖစ္ၿပီး ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ကုိ ထပ္မံက်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ဖုိ႔နဲ႔ ပါလက္စတုိင္းေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဆက္လုပ္ဖုိ႔ သူ႕ရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ထင္ထင္ရွားရွား ေဖာ္ျပလုိက္တာလည္းျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ အီရာကသ္က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
.
အႏၱရာယ္ရွိေသာ သမုိင္း႐ုပ္ဖ်က္မႈ
———————————–
ေနတန္ယာဟုရဲ႕ ဒီေျပာၾကားခ်က္ေတြကုိ အစၥေရးေတြကုိယ္တုိင္က ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိကအတုိက္အခံ ဇီယြန္နစ္ပါတီ အႀကီးအကဲ အုိက္ဇက္ ဟာေဇာ့ဂ္က ေနတန္ယာဟုဟာ အစၥေရး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္႐ံုသာမက ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္တယ္ ဆုိတာကုိ ေမ့သြားၿပီးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
.
“ဒါဟာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ သမုိင္း႐ုပ္ဖ်က္မႈပါ။ ဒါကုိ မဆုိင္းမတြျပင္ဆင္ဖုိ႔ ေနတန္ယာဟုကို ကၽြန္ေတာ္ တုိက္တြန္းပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ သူ႕ရဲ႕ ေျပာၾကားမႈေတြက ဟုိလုိေကာ့စ္အျဖစ္အပ်က္ကုိ ေသးႏုပ္ေစၿပီး၊ ဒီအျဖစ္အပ်က္အတြင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လူမ်ိဳးေတြအေပၚ နာဇီေတြနဲ႔ အာဏာရွင္ ဟစ္တလာတုိ႔က စီစဥ္ခဲ့တဲ့ ဆုိးရြားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ဆုိးေတြ ကုိလည္း ေသးႏုပ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဟုိလုိေကာ့စ္ ျငင္းပယ္သူေတြကုိ ဂြင္ဆင္ေပးလုိက္သလုိ ျဖစ္ေနၿပီး သူတုိ႔ကုိ ပါလက္စတုိင္းေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးလုိက္တာပါပဲ” လုိ႔ ဟာေဇာ့ဂ္က ဆုိပါတယ္။
.
ကမၻာကလည္း ေျပာၿပီ
—————————
ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ပညာရွင္ေတြ၊ ဂ်ဴးေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြကလည္း ေနတန္ယာဟုရဲ႕ ဒီမွတ္ခ်က္ေတြကုိ ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။
.
အဂၤလန္မွာရွိတဲ့ လက္စတာတကၠသုိလ္က ေခတ္သစ္ ဥေရာပႏွင့္ ဂ်ဴးသမုိင္းပညာရွင္ ကေလာ္ဒီယာ ပရက္စ္တဲလ္က ဟစ္တလာ ဂ်ဴးေတြကုိ သတ္ျဖတ္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ ပါလက္စတုိင္းမြဖ္သီ ဟူစိန္နီက လႊမ္းမုိးမႈရွိတယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း သူမ ဘယ္တုန္းကမွ မၾကားဖူး၊ မဖတ္ဖူးဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
.
“ဂ်ဴးေတြကို နာဇီေတြက ေမာင္းထုတ္ေနတာ၊ သတ္ျဖတ္ေနတာေတြ ေကာင္းေကာင္း ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွ မြဖ္သီက ဘာလင္ကုိ ေရာက္လာ ခဲ့တာပါ။ (ပါလက္စတုိင္းကို သိမ္းပုိက္ထားတဲ့) ၿဗိတိန္ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့အတြက္ နာဇီကုိ ေထာက္ခံတာကုိေတာ့ ထည့္တြက္လုိ႔ မရပါဘူး” လို႔ ပရက္စ္တဲလ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
.
အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း သုေတသနနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္စင္တာကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သူ ဂါရွန္ ဘတ္စ္ကင္ကလည္း ေနတန္ယာဟုရဲ႕ ဒီလုိေျပာၾကားမႈဟာ ပါလက္စတုိင္း ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက နာဇီေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရွိေနတယ္ဆုိတဲ့ အစၥေရးက အရပ္ေျပာစကားေတြကုိ ခုိင္မာေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္လုိက္တာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
.
“မေန႔က (ေအာက္တုိဘာ ၂၀ရက္ေန႔က) ဘန္ကီမြန္နဲ႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္တဲ့အခါမွာ ေနတန္ယာဟုက (ပါလက္စတုိင္းသမၼတ) အဘတ္စ္ဟာ ဟားမက္စ္နဲ႔ IS အဖြဲ႕လုိမ်ိဳးသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြသာျဖစ္ၿပီး ယုတၱိမရွိတဲ့ ကိစၥေတြပါပဲ” ဘတ္စ္ကင္က ဆုိပါတယ္။
.
“လူတုိင္းက သူ႕ကို ေကာင္းေကာင္း ေျပာေနၾကပါတယ္။ Facebook နဲ႔ Twitter ေတြမွာ သြားၿပီး ေနတန္ယာဟုကုိ ဟီဘ႐ူးဘာသာ စကားနဲ႔ေျပာထားတဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြကုိ ၾကည့္ရင္ သိရပါလိမ့္မယ္။ သူဟာ သမုိင္းဆရာရဲ႕ သားျဖစ္ေပမယ့္၊ သမုိင္းကို နကန္းတစ္လံုးမွ မသိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ပါပဲ”
.
ၿဗိတိန္က ဂ်ဴးလူရႊင္ေတာ္ ေဒးဗစ္ ရွႏုိက္ဒါကလည္း ေနတန္ယာဟုကုိ Twitter ကေနတစ္ဆင့္ ေလွာင္ေျပာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
.
“ေသခ်ာတာေပါ့ ေနတန္ယာဟုေရ။ ဟစ္တလာဆုိတဲ့လူက အၿမဲတမ္း ေပါ့ေပါ့ေနေပါ့ေပါ့စား၊ နေမာ္နမဲ့ လူမ်ိဳးမွတ္လား။ ဂ်ဴးေတြကုိ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆုိတဲ့ ကိစၥမွာ အႀကံေတြဘာေတြ ယူခ်င္မွာေပါ့”
.
ဂ်ာမနီ အဓိပတိ မာကဲလ္လည္း မေနသာေတာ့
——————————
ေဂ်႐ုစလင္မွာ ေျပာခဲ့တာကုိ အားမရေသးတဲ့ ေနတန္ယာဟုဟာ ေအာက္တုိဘာ ၂၁ ရက္ေန႔ ဘာလင္ကုိ ေရာက္လာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာလည္း ဟုိလုိေကာ့စ္ အတြက္ တာ၀န္ရွိသူဟာ ဟစ္တလာျဖစ္တယ္ဆုိတာ ဘယ္သူမွ မျငင္းႏုိင္သလုိ ဟူစိန္နီရဲ႕ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈကုိလည္း ျငင္းဆန္လုိ႔ မရဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
.
ဂ်ာမန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အိန္ဂ်လာမာကဲလ္ကေတာ့ ေနတန္ယာဟုရဲ႕ စည္းလြတ္၀ါးလြတ္ေျပာၾကားမႈကုိ လက္မခံခဲ့ဘဲ ဟုိလုိေကာ့စ္အတြက္ ဂ်ာမနီသာလွ်င္ တာ၀န္ရွိတယ္လုိ႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာခဲ့ပါတယ္။
.
“သမုိင္းအေပၚ ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕ ႐ႈျမင္ပံုကို ေျပာင္းလဲစရာ ဘာအေၾကာင္းမွ မရွိပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ဒီျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေပါ့။ ဟုိလုိေကာ့စ္အတြက္ ကၽြန္မတုိ႔ ဂ်ာမနီသာ တာ၀န္ရွိတယ္ဆုိတာကုိ လက္ခံပါတယ္” လုိ႔ ေနတန္ယာဟုေရွ႕မွာပဲ မာကဲလ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
.
သမုိင္းေၾကာင္း
———————-
ဟစ္တလာရဲ႕ ဂ်ဴးဆန္႔က်င္ေရးသေဘာထားဟာ မွတ္တမ္း အတိအက် ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီတစ္ထဲက တစ္ခုကေတာ့ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ာမနီ ၾကည္းတပ္က စစ္ဗုိလ္တစ္ေယာက္ဆီကုိ ဟစ္တလာေရးတဲ့စာထဲမွာ ဂ်ဴးဆုိတာ ဘာသာတရားမဟုတ္ဘဲ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသာျဖစ္ၿပီး အဲဒီလူမ်ိဳးဟာ ဂ်ာမနီလူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာင္ေျပာင္ပဲ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။
.
“ေနာက္ဆံုးရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဂ်ဴးေတြကုိ ရွင္းပစ္ဖုိ႔ပါပဲ။ ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအေပၚ ၾသဇာသက္ေရာက္တဲ့ အစုိးရတစ္ခုတည္းကသာလွ်င္ လုပ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္” လုိ႔ ဟစ္တလာက အဲဒီစာထဲမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာကုိေတာ့ ႏုရင္ဘတ္က နာဇီေမာ္ကြန္းတုိက္မွာ ေတြ႕ခဲ့ရတာျဖစ္ၿပီး အခုေတာ့ Simon Wiesenthal Center မွာ ရွိေနပါတယ္။
.
ေနာက္ဆံုးမွာ ဟစ္တလာဟာ အဲဒီလုိအစုိးရမ်ိဳးကုိ ဦးေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ဥပေဒျပဌာန္းျခင္း၊ ဂတ္တုိေတြထဲကုိ ေမာင္းထုတ္ျခင္း၊ လက္ေျဖာင့္တပ္သားေတြနဲ႔ပစ္သတ္ျခင္း၊ မရဏစခန္းေတြထဲမွာ သတ္ျဖတ္ျခင္းေတြကေန တစ္ဆင့္ ဂ်ဴးကင္းစင္ေရး ေပၚလစီေတြကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ေတြဟာ ပါလက္စတုိင္းမြဖ္သီ ဟုိစိန္နီနဲ႔ မေတြ႕ဆံုခင္ကတည္းက အေကာင္အထည္ေပၚေနတဲ့ ကိစၥေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
.
အဂၤလိပ္ကိုလုိနီျဖစ္ေနတဲ့ ပါလက္စတုိင္းနယ္ေျမ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ ဟူစိန္နီကုိ အဂၤလိပ္နဲ႔ ျပင္သစ္တုိ႔က ဖမ္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားရာမွာေတာ့ ဟူစိန္နီတစ္ေယာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ ဂ်ာမနီကုိ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဟစ္တလာနဲ႔လည္း ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
.
ဒါေပမယ့္ သူ ဒီလုိေတြ႕ဆံုတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း နာဇီေတြက ဂ်ဴးေတြကို အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္တဲ့ ဘာဘီယာရ္ (Babi Yar)၊ ဂ်က္၀ါဘ္နီ (Jedwabne) တုိ႔လို အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြဟာ လအေတာ္ၾကာ ကတည္းက ျဖစ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
.
မီးေလာင္ရာေလ့ပင္
———————–
အစၥေရးစစ္သားေတြနဲ႔ ဂ်ဴးအစြန္းေရာက္ေတြဟာ ပါလက္စတိုင္းပုိင္ အေနာက္ဖက္ကမ္းက အလ္အက္ဆြာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့လမွာ ၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ေတြအတြင္းမွာ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ ေနတန္ယာဟုရဲ႕ ဒီလုိ ေျပာဆုိမႈဟာ တင္းမာမႈေတြ ပုိၿပီး ျမင့္တက္လာေအာင္ မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ေပးလုိက္တာပါပဲ။
.
ဂ်ဴး-မြတ္စလင္ ခ်စ္ၾကည္ေရးကုိ ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ မန္ဟက္တန္ေကာလိပ္က မဟ္နဇ္ အက္ဖ္ရီဒီက ဒီလုိအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဒီလုိမွတ္ခ်က္ေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
.
အေရွ႕အလယ္ပုိင္းက မြတ္စလင္ေတြဟာ ဟုိလုိေကာ့စ္ကုိ မျငင္းပယ္ၾကေပမယ့္ ဥေရာပက ျပဳလုပ္လုိက္တဲ့ ဒီရာဇ၀တ္မႈေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ ၾကာလာတဲ့ အခုအခ်ိန္မွာ အစၥေရးရဲ႕ ဗုိလ္က်မႈကုိ ခံေနရတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ေနၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဂ်ဴးေတြကုိ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ နာဇီတုိ႔ရဲ႕လုပ္ရပ္ကုိ ထင္ရွားတဲ့ ပါလက္စတုိင္း ပညာရွင္တစ္ဦးနဲ႔ ဆြဲခ်ိတ္လုိက္တာဟာ လက္ရွိ မတည္ၿငိမ္တဲ့ အေျခအေနကုိ ပုိဆုိးေအာင္ လုပ္လုိက္တာပဲလုိ႔ အမ်ားစုက ႐ႈျမင္ေနၾကပါတယ္။
.
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒါမ်ိဳး မလုိခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီလုိေျပာတာဆုိတာဟာ ေဒါသေတြ၊ မခံခ်င္စိတ္ေတြနဲ႔ မွားယြင္းတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိသာ ပုိၿပီးျဖစ္ေစပါတယ္” လုိ႔ အက္ဖ္ရီဒီက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဟူစိန္နီဟာ ဟစ္တလာနဲ႔ တစ္ႀကိမ္သာ ေတြ႕ဆံုခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ (တကယ္ေတာ့ ဟစ္တလာ တစ္ခိုးထြားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကမၻာပတ္ၿပီး နယ္ေျမသိမ္းပုိက္ေနတဲ့ ၿဗိတိန္အပါအ၀င္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ဂ်ာမနီကုိ တကူးတကသြားေရာက္ၿပီး ဟစ္တလာနဲ႔ေတြ႕ဆံုတာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ၊ စာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့တဲ့ သမုိင္းမွတ္တမ္းေတြလည္း အထင္အရွား ရွိေနပါတယ္)
.
Ref: CNN,Aljazeera
