ဇြန္ ၂၇၊ ၂၀၁၉
အိႏၵိယတြင္ ဘာသာေရးအမည္တပ္၍ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေလွာင္ေျပာင္ထားသည့္ ကာတြန္း -လူအုပ္စုဖြဲ႕ၿပီး ႐ိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္မႈ ျမင့္တက္လာတာကို ဆန္႔က်င္တဲ့အေနနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံက ၿမိဳ႕ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျပည္သူေတြ ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး ႏိုင္ငံအေရွ႕ပိုင္းမွာ မြတ္စလင္လူငယ္တစ္ဦးကို ဟိႏၵဴလူအုပ္စုက ႐ိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္မႈေနာက္ပိုင္း ဒီလို ဆန္႔က်င္မႈေတြ တစ္ေက်ာ့ျပန္ ေပၚထြက္လာတာပါ။
ဇြန္လ ၁၈ ရက္ေန႔က ဂ်ာ့ခ္ဟန္းျပည္နယ္ ခါဆာ၀မ္ေဒသမွာ ဟိႏၵဴလူအုပ္စုတစ္စုက အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသား တက္ဘရက္ဇ္ အန္ဆာရီကို သူခိုးလို႔စြပ္စြဲကာ ႀကိဳးနဲ႔တုပ္ၿပီး ၁၂ နာရီေလာက္ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ခဲ့သလို၊ ဟိႏၵဴနတ္ဘုရား ပူေဇာ္စာကိုလည္း အတင္းအဓမၼ ရြတ္ဆိုခိုင္းခဲ့ပါတယ္။ အန္ဆာရီဟာ ရရွိတဲ့ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ၄ ရက္အၾကာ ေဆး႐ံုမွာ ေသဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။
အန္ဆာရီကို ႐ိုက္ႏွက္ႏွိပ္စက္ေနတဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင္ အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာမွာ ျပန္႔ႏွံ႔သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ အိႏၵိယျပည္သူေတြဟာ ဒီကိစၥကို ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကၿပီး #JusticeForTabrez၊ #IndiaAgainstLynchTerror ေခါင္းစဥ္ေတြနဲ႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
မေန႔က ၿမိဳ႕ေတာ္ေဒလီ၊ ဂူဂ်ာရတ္ျပည္နယ္၊ အေနာက္ဘန္ေဂါလ္ျပည္နယ္တို႔မွာ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ျပည္သူေတြက ခ်ီတက္ဆႏၵျပမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆႏၵျပသူေတြဟာ No more lynching in the name of religion (ဘာသာေရးေခါင္းစဥ္တပ္ အုပ္စုဖြဲ႕႐ိုက္သတ္မႈ ထပ္မရွိေစရ) ဆိုတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ခဲ့ၾကၿပီး၊ အုပ္စုဖြဲ႕ ႐ိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္မႈကို ဆန္႔က်င္တ့ဲ ေႂကြးေၾကာ္သံေတြ၊ အာဏာရ BJP ပါတီကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံေတြ ဟစ္ေအာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဆႏၵျပပြဲကို ၿမိဳ႕ေပါင္း ၅၀ မွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဘယ္ႏွစ္ၿမိဳ႕မွာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္လဲဆိုတာ အတိအက် မသိရပါဘူး။ ဆႏၵျပသူေတြဟာ အန္ဆာရီ သတ္ျဖတ္ခံရမႈကိစၥ အမႈမွန္ေပၚေပါက္ေရးကိုလည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။
အန္ဆာရီကို ႐ိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္မႈကိစၥအတြက္ လူ ၁၁ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးထားတယ္လို႔ အိႏၵိယ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဟာ ဒီအျဖစ္အပ်က္ကို တားဆီးဖို႔ မေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို၊ အန္ဆာရီကို အခ်ိန္မီ ေဆး႐ံုမပို႔ခဲ့ဘူးလို႔လည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ရဲအရာရွိ ၂ ဦးကို တာ၀န္ကေန ရပ္ဆိုင္းထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အန္ဆာရီ ႐ိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္ခံရၿပီး ၂ ရက္အၾကာမွာ အေနာက္ဘန္ေဂါလ္ျပည္နယ္ ကိုလ္ကတားၿမိဳ႕ ရထားတစ္ခုေပၚမွာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး ဆရာတစ္ဦးကို ဟိႏၵဴလူအုပ္စုက ရထားေပၚကေန တြန္းခ်မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ လူအုပ္စုက ဟိႏၵဴနတ္ဘုရား ပူေဇာ္စာကို အတင္းအဓမၼ ရြတ္ဆိုခိုင္းရာမွာ မဆိုတဲ့အတြက္ ဒီလို တြန္းခ်ခံရတာျဖစ္တယ္လို႔ ဘာသာေရးဆရာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အမုန္းအေျချပဳ အၾကမ္းဖက္မႈ
ဆႏၵျပပြဲတြင္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ ပိုစတာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေ၀ဖန္မႈေတြ ျမင့္တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နရန္ဒရာမိုဒီက ဒီကိစၥအတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရတယ္လို႔ မေန႔က လႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး က်ဴးလြန္သူေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပးဖို႔လည္း တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဂ်ာ့ခ္ဟန္းျပည္နယ္ကို အုပ္စုဖြဲ႕႐ိုက္ႏွက္မႈ သေႏၶတည္ရာေနရာအျဖစ္ ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းမႈေတြကို သေဘာမတူဘူးလို႔ မိုဒီက ဆိုပါတယ္။ ဂ်ာ့ခ္ဟန္းျပည္နယ္ဟာ မိုဒီရဲ႕ ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသားေရးပါတီ BJP အုပ္စိုးတဲ့ ျပည္နယ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ BJP ပါတီ အာဏာရၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း အိႏၵိယမွာ လူနည္းစုေတြ အထူးသျဖင့္ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကစလို႔ ႏြားတိရစၧာန္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအပါအ၀င္ ေခါင္းစဥ္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဟိႏၵဴလူအုပ္စုက မြတ္စလင္ေတြကို ႐ိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္မႈဟာ သိသိသာသာ မ်ားျပားလာခဲ့ပါတယ္။ အိႏၵိယက အမုန္းအေျချပဳ ရာဇ၀တ္မႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ မွတ္တမ္းတင္ေနတဲ့
လူအုပ္စုဖြဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈဟာ ‘ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ’ ျဖစ္တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ အိႏၵိယ တရား႐ုံးခ်ဳပ္က ႐ႈတ္ခ်ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ဒီကိစၥကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ေရး ဥပေဒတစ္ခု ျပဌာန္းဖို႔လည္း အစိုးရကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကတည္းကစလို႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အမုန္းအေျချပဳ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္းက မြတ္စလင္ေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္ အေမရိကန္အစိုးရက ထုတ္ျပန္တဲ့ ‘၂၀၁၉ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ စစ္တမ္း’ မွာ မိုဒီဦးေဆာင္တဲ့ အာဏာရ ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသားေရးပါတီလက္ထက္ အိႏၵိယမွာ ဘာသာေရး သည္းမခံႏိုင္မႈ ျမင့္တက္လာတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Ref: Reuters, Aljazeera
