News @ M-Media

Tag: Malawi

  • ငွက္ဖ်ားေရာဂါကာကြယ္ေဆးကုိ WHO က မာလာ၀ီႏုိင္ငံတြင္ စတင္ထုိးႏွံ

    ငွက္ဖ်ားေရာဂါကာကြယ္ေဆးကုိ WHO က မာလာ၀ီႏုိင္ငံတြင္ စတင္ထုိးႏွံ

    ဧၿပီ ၂၃၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – ၅ ႏွစ္ၾကာ စမ္းသပ္မႈအတြင္း ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ဲ့တဲ့ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးတစ္မ်ိဳးကုိ ေရွ႕ေျပးစီမံကိန္းအျဖစ္ မာလာ၀ီႏုိင္ငံက ကေလးငယ္ေတြကုိ စတင္ ထုိးႏွံေနပါတယ္။

    RTS,S လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အဲဒီ ကာကြယ္ေဆးဟာ ငွက္ဖ်ားျဖစ္တတ္တဲ့ ပါရာဆုိက္ပိုးမႊားကုိ တုိက္ဖ်က္ႏုိင္ေရး ကုိယ္ခံစြမ္းအားကုိ ျမႇင့္တင္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆး ေပၚထြက္လာဖုိ႔အတြက္ ကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံကာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၾကာ ႀကိဳးစားခဲ့ရတာပါ။

    မာလာ၀ီႏုိင္ငံၿပီးရင္ လာမယ့္တစ္ပတ္ ကင္ညာနဲ႔ ဂါနာႏုိင္ငံတုိ႔မွာ ထိုးႏွံေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO က ကာကြယ္ေဆးကုိ အသက္ ၅ လကေန၊ ၂ ႏွစ္အတြင္းရွိတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကုိ ထုိးႏွံေပးမွာျဖစ္ၿပီး တစ္ႏွစ္ကုိ ကေလးငယ္ ၃၆၀၀၀၀ နဲ႔ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္အထိ ဒီ ၃ ႏုိင္ငံမွာ ထုိးေပးသြားမယ္လုိ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    ငွက္ဖ်ားေရာဂါ အျဖစ္မ်ားတဲ့ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ မာလာ၀ီ၊ ကင္ညာနဲ႔ ဂါနာတုိ႔ကို ကာကြယ္ေဆး ေရွ႕ေျပးစီမံကိန္းမွာ ေရြးခ်ယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဖရိကတုိက္မွာ ငွက္ဖ်ားေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္ကုိ ကေလးငယ္ေပါင္း ၂ သိန္းခြဲေက်ာ္ ေသဆံုးေနတာပါ။

    RTS,S ကာကြယ္ေဆးအတြက္ ၅ ႏွစ္ၾကာ ေဆးဘက္ဆုိင္ရာ စမ္းသပ္မႈ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံ ၇ ႏုိင္ငံက လူေပါင္း ၁၅၀၀၀ ကုိ ထုိးေပးခဲ့ပါတယ္။ ေဆးထုိးထားတဲ့ ကေလးငယ္ေတြဟာ ႐ုိး႐ုိးငွက္ဖ်ားနဲ႔ ျပင္းထန္တဲ့ ငွက္ဖ်ားေတြ ျဖစ္ပြားမႈ နည္းလာတာကုိ ေတြ႕ရၿပီး ၁၀ ေယာက္မွာ ၄ ေယာက္ေလာက္ဟာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါျဖစ္ပြားမႈကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

    WHO ရဲ႕ ငွက္ဖ်ားကာကြယ္ေဆး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးဆုိင္ရာ ညႇိႏႈိင္းေရးမွဴး ေမရီ ဟာမဲလ္က ဒီေဆးဟာ ျပည့္စံုတဲ့အေျဖမ်ိဳး မဟုတ္ေပမယ့္ သိသာထင္ရွားတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref : Aljazeera

  • လိင္သန္႔ရွင္းေရးဓေလ့တြင္ ပါ၀င္သူကုိ မာလာ၀ီက အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္

    လိင္သန္႔ရွင္းေရးဓေလ့တြင္ ပါ၀င္သူကုိ မာလာ၀ီက အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္

    ႏုိ၀င္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    malawi

    – ‘လိင္သန္႔ရွင္းေရး’ (sexual cleansing) ဟု ေခၚသည့္ အာဖရိက ဓေလ့ထံုးတမ္းတစ္ခုကို လုိက္နာက်င့္သံုးသည့္အေနျဖင့္ အမ်ိဳးသမီး ၁၀၄ ဦးႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံခဲ့သည့္ လိင္လုပ္သား အမ်ိဳးသားတစ္ဦးကုိ မာလာ၀ီတရား႐ံုးက အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    အသက္ ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ရွိ အဲရစ္ ေအနီဗာဆုိသူျဖစ္ၿပီး HIV ပုိး ကူးစက္ေနသူလည္းျဖစ္ကာ အန္ဆန္ဂ်ီ ခ႐ုိင္တရား႐ံုးတြင္ ေသာၾကာေန႔က စြဲခ်က္ႏွစ္ခုအတြက္ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အမိန္႔ကုိ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ခ်မွတ္မည္ျဖစ္သည္။

    “စြပ္စြဲခံရသူဟာ ဆုိးရြားတဲ့က်င့္သံုးမႈမွာ ပါ၀င္တယ္ဆုိတာ သံသျဖစ္စရာမလုိေအာင္ကုိ သက္ေသထင္ရွားေနပါတယ္။ စြပ္စြဲခံရသူအေနနဲ႔ အျပစ္ရွိတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရွိခဲ့ရၿပီး၊ အျပစ္ရွိေၾကာင္းလည္း ဆံုးျဖတ္ပါတယ္” ဟု တရားသူႀကီး အင္ႏုိးဆင့္ နီဘီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ၎ လိင္ဆက္ဆံခဲ့သည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ HIV ပုိးကူးစက္မႈကုိ မေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တြင္ HIV ပုိး ျဖန္႔ေ၀မႈျဖင့္ အျပစ္ရွိေၾကာင္း မပါ၀င္ခဲ့ေပ။

    ‘လိင္သန္႔ရွင္းေရး’ (sexual cleansing) ဟုေခၚသည့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းမွာ ကင္ညာ၊ ဇမ္ဘီယာ၊ မာလာ၀ီ၊ ယူဂန္ဒါ၊ တန္ဇန္းနီးယား၊ မုိဇမ္ဘတ္၊ အန္ဂုိလာ၊ အုိက္ဗရီကုိ႔စ္၊ ကြန္ဂုိ၊ ဂါနာႏွင့္ ႏုိက္ဂ်ီးရီးယားတုိ႔ရွိ ေဒသအမ်ားအျပားတြင္ က်င့္သံုးသည့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းျဖစ္သည္။

    အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပထမဆံုး ရာသီေသြးေပၚၿပီးခ်ိန္၊ မုဆုိးမျဖစ္ၿပီးခ်ိန္ႏွင့္ ကေလးဖ်က္ခ်ၿပီးခ်ိန္တြင္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံရျခင္းျဖစ္ၿပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ လက္ထပ္ရန္ ရည္ရြယ္ထားသူအမ်ိဳးသား၊ ကြယ္လြန္သူအမ်ိဳးသား၏ ညီအစ္ကို သုိ႔မဟုတ္ ေဆြမ်ိဳးထဲမွ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ေငြေၾကးတစ္စံုတစ္ရာေပးရသည့္ လိင္အလုပ္သမားျဖင့္လည္းေကာင္း ျပဳလုပ္ၾကသည္။

    မာလာ၀ီတြင္မူ ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းတြင္ အဆုိပါဓေလ့ထံုးတမ္းကုိ အမ်ားဆံုးက်င့္သံုးၾကၿပီး ‘hyena’ ဟုေခၚသည့္ လိင္အလုပ္သမားကုိ မိသားစုမ်ားက ခန္႔ထားကာ ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။

    “ကၽြန္ေတာ္က ဒီဓေလ့ထံုးတမ္းကို က်င့္သံုးခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ၀န္ခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္ကုိဖမ္းလုိက္တာ၊ တရားစြဲတာ၊ ေထာင္ခ်လုိက္ရင္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ဒီေလ့ထံုးတမ္း အျခားသူေတြ က်င့္သံုးတာမ်ိဳးကုိ ရပ္တန္႔လုိ႔ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ေအဗာနီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    မုဆုိးမမ်ားကုိ ကြယ္လြန္သြားသည့္အမ်ိဳးသား၏ ၀ိဉာဏ္ၿငိမ္းခ်မ္းရာေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အပ်ိဳေဖာ္၀င္သူမ်ားကုိ အရြယ္ေရာက္ေၾကာင္း အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္ေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္လည္းေကာင္း က်င္သံုးျခင္းျဖစ္ၿပီး ထုိသုိ႔မေဆာင္ရြက္ပါက မိသားစု သုိ႔မဟုတ္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ေနထိုင္မေကာင္းျခင္း၊ ကံမေကာင္းျခင္းတုိ႔ ျဖစ္တတ္သည္ဟု အယူရွိၾကသည္။

    ေအနီဗာ၏ ယခုအမႈမွာ မာလာ၀ီႏုိင္ငံတြင္ အံုးအံုးႂကြက္ႂကြက္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသမီးအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကမူ ၎ကုိ အျမတ္ထုတ္ဟု ႐ႈျမင္ၾကကာ တစ္ခ်ိ႕က ဓေလ့ထံုးတမ္း၏ ဓားစားခံဟု ႐ႈျမင္ၾကသည္။

    အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခံခဲ့ရသည့္ ေအနီဗာမွာ အျမင့္ဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၅ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္ခံရႏုိင္သည္။

    မာလာ၀ီႏုိင္ငံမွာ ကမၻာေပၚတြင္ HIV ကူးစက္မႈအဆုိးရြားဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားထဲမွ တစ္ခုျဖစ္ၿပီး အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူအေရအတြက္ ၉ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ HIV ပုိး ကူးစက္ေနၾကသည္။

    Ref: Aljazeera

  • အာဖရိကတစ္၀ွမ္း အစၥလာမ့္အသိပညာျပန္႔ပြားေရး မာလာ၀ီမြတ္စလင္မ်ား ႀကိဳးပမ္း

    အာဖရိကတစ္၀ွမ္း အစၥလာမ့္အသိပညာျပန္႔ပြားေရး မာလာ၀ီမြတ္စလင္မ်ား ႀကိဳးပမ္း

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၈၊ ၂၀၁၅
    M-Media

    mlw

    – အစၥလာမ့္အသိပညာကုိ အာဖရိကတုိက္အတြင္းရွိ ႏုိင္ငံအားလံုးသုိ႔ ေရာက္ရွိေစရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈအျဖစ္ မာလာ၀ီရွိ
    မြတ္စလင္သတင္းအခ်က္အလက္ ဗ်ဴ႐ုိ IIB က ၎တုိ႔၏ အစၥလာမ့္ပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ ဇင္ဘာေဘြႏွင့္ ဇမ္ဘီယာ ႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ ခ်ဲ႕ထြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

    “ဇင္ဘာေဘြနဲ႔ ဇမ္ဘီယာႏုိင္ငံက အစၥလာမ္ဟာ မာလာ၀ီမွာေလာက္ အားေကာင္းမႈမရွိပါဘူး။ ဒီအေၾကာင္းအရင္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အသင္းရဲ႕ အဖြဲ႕ခြဲေတြဖြင့္ဖုိ႔ ျဖစ္လာတာပါ။ ဒါမွသာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ သစ္လြင္မြတ္စလင္ေတြကုိ အစၥလာမ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သိသာထင္ရွားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြအတြက္ သင္ၾကားေပးႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ အစၥလာမ္ဟာ ဘယ္လုိအယူ၀ါဒမ်ိဳးလဲဆိုတာ အျခားေသာ ဘာသာေရးအုပ္စုေတြကုိလည္း အသိေပးႏုိင္ပါလိမ့္မယ္” ဟု IIB ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲေရးမွဴး ရွိခ္ ဒီနာလာ ခ်ာဘူလီကာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ အဆုိပါႏုိင္ငံမ်ားရွိ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားေသာ ေဒသမ်ားမွ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ၎တုိ႔၏ ႐ံုးခြဲမ်ားမွေန၍ အစၥလာမ့္ အသိပညာကုိ ရယူႏုိင္မည္ဟု ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “အစၥလာမ္သာသနာ ျပန္႔ပြားရာမွာ အသိပညာဟာ အဓိကအေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ပါတယ္။ လူေတြဟာ အစၥလာမ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္ျခင္းမျပဳခင္မွာ အစၥလာမ္ဟာဘာလဲဆုိတာ ျပည့္ျပည့္၀၀ နားလည္သေဘာေပါက္ရပါမယ္။ ႏုိင္ငံအားလံုးကို အစၥလာမ့္အသိပညာေတြ ျဖန္႔ေ၀ေပးဖုိ႔ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီလုိေဆာင္ရြက္မႈကတစ္ဆင့္ ဒီႏွစ္ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ညီအစ္ကုိေမာင္ႏွမေတြ အစၥလာမ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္ျခင္းရဲ႕ အလွတရားကုိ ရရွိခံစားေစခ်င္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဲဒီႏုိင္ငံက ျပည္သူေတြကုိ အစၥလာမ့္အသိပညာရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕အယူ၀ါကုိ လက္ခံသူေတြ မ်ားလာပါလိမ့္မယ္” ဟု ခ်ာဘူလီကာက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ဇမ္ဘီယာႏွင့္ ဇင္ဘာေဘြႏုိင္ငံမ်ားမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္အမ်ားစုရွိရာ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ဇင္ဘာေဘြလူဦးေရ ၁၅ သန္း၏ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ဇမ္ဘီယာလူဦးေရ ၁၃.၁ သန္း၏ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္းသာလွ်င္ အစၥလာမ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

    ဇမ္ဘီယာအစၥလာမ့္ေကာင္စီ၏ ဥကၠဌျဖစ္သူ ဆူဇ္ဂုိ ဇင္ဘာကမူ ၎တုိ႔ႏုိင္ငံရွိ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ပတ္သက္၍

    “ဇမ္ဘီယာရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းအမ်ားစုမွာ အစၥလာမ္ဟာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ IIB အဖြဲ႕ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အစၥလာမ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္လာၾကပါတယ္။ အစၥလာမ္ဟာ ဘာလဲဆုိတာ ဖတ္႐ႈနားလည္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ လူေတြဟာ အစၥလာမ္ကုိ ေျပာင္းလဲသက္၀င္ခဲ့ၾကၿပီး ဒါဟာ IIB ရဲ႕ ဇမ္ဘီယာမွာ ေအာင္ျမင္မႈပါပဲ” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ IIB မွ ႐ံုးခြဲ လာေရာက္ဖြင့္လွစ္ျခင္းမွာ အစၥလာမ္၏ ဒါ၀ဟ္(သာသနာျပဳ) လုပ္ငန္း ျပန္႔ပြားမႈအတြက္ အလြန္အေရးပါသည္ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ခ်ာဘူလီကာကမူ အျခားေသာ ဘာသာေရးအုပ္စုမ်ားအေနျဖင့္ အစၥလာမ့္အသိပညာကုိ လံုေလာက္စြာ ရရွိလာပါက အစၥလာမ္မွာ မည္သုိ႔ေသာ အယူ၀ါဒျဖစ္သည္ကုိ နားလည္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိနည္းလမ္းျဖင့္ အစၥလာမ္အေပၚ မေကာင္းျမင္မႈမ်ားကုိ ေရွာင္ရွားႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အားေပးႀကိဳဆုိ

    ဇင္ဘာေဘြႏုိင္ငံမွ အစၥလာမ့္ ဒါ၀ါဟ္လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕၏ ဥကၠဌျဖစ္သူ ရွိခ္ အဘ္ဒူလ္ရဟ္မန္က IIB ႐ံုးခြဲ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံအတြင္း အစၥလာမ္သာသနာ၏ လက္ရွိအေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္၍ ယခုကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “အစၥလာမ္ရဲ႕တုိးတက္မႈဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တန္႔ေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မြတ္စလင္လူဦးေရဟာ တစ္စတစ္စ ေလ်ာ့လာတာကုိလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႀကံဳရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ IIB ႐ံုးခြဲ ေရာက္ရွိလာၿပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ အစၥလာမ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္သူအေရအတြက္ဟာ ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ဇင္ဘာေဘြမွာ ဒီ႐ံုးခြဲရွိေနတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏွစ္သက္တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈပါပဲ”

    မာလာ၀ီရွိ အစၥလာမ့္သတင္းအခ်က္အလက္ဗ်ဴ႐ုိ IIB ကုိ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး မြတ္စလင္ႏွင့္ မြတ္စလင္မဟုတ္သူမ်ားအား အစၥလာမ့္အသိပညာသင္ၾကားပုိ႔ခ်ေပးရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ကာ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းတြင္လည္း ႐ံုးခြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာရွိေနသည္။

    ဇမ္ဘီယာႏွင့္ ဇင္ဘာေဘြႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္မတူဘဲ မာလာ၀ီတြင္ အစၥလာမ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္သူမ်ားမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္း မႀကံဳစဖူး တုိးတက္လာခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံ၏ လူဦးေရ ၁၆ သန္းတြင္ အစၥလာမ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္ၾကသူမ်ားမွာ ၃၆ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိၿပီး ခရစ္ယာန္သာသနာၿပီးေနာက္ ဒုတိယအႀကီးဆံုး အယူ၀ါဒလည္းျဖစ္သည္။

    “အာဖရိကတစ္၀ွမ္း အစၥလာမ္သာသနာ တုိးတက္ျပန္႔ပြားဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ထားပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေ၀းေနပါေစ အစၥလာမ့္ရဲ႕သတင္းစကားေတြကုိ ျပည္သူထံေရာက္ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေသအခ်ာေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ အသိပညာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ႀကီးႀကီးမားမား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္” ဟု ခ်ာဘူလီကာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: onislam

  • မသန္စြမ္း ကေလးငယ္မ်ား ပညာေရး တုိးတက္ရန္ မာလာ၀ီ မြတ္စလင္မ်ား ကူညီေပးေန

    မသန္စြမ္း ကေလးငယ္မ်ား ပညာေရး တုိးတက္ရန္ မာလာ၀ီ မြတ္စလင္မ်ား ကူညီေပးေန

    ဒီဇင္ဘာ ၃၁၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    30-12-14_Malawi-Muslims-Give-Disabled-Children-New-Hope
    – ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ လစ္လ်ဴ႐ႈ ခံထားရေသာ မသန္စြမ္းကေလးငယ္မ်ား၏ ပညာေရးျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ အတြက္ မာလာ၀ီ မြတ္စလင္မ်ားက ဦးေဆာင္ကာ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသည္ဟု သိရသည္။

    `မာလာ၀ီႏုိင္ငံရဲ႕ ေက်းလက္ေဒသ အမ်ားစုမွာ၊ အခ်ိဳ႕မိသားစုေတြဟာ မသန္စြမ္း ကေလးငယ္ေတြအတြက္ ပညာေရးရဲ႕တန္ဖုိးကုိ မသိၾကပါဘူး။ အဲဒီကေလးေတြဟာ အိမ္တြင္းမွာပဲ ပိတ္ေလွာင္ခံထားရၿပီး လူ႕အသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ ကင္းကြာေနၾကပါတယ္။ ဒီအေျခအေနဟာ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ အေျခအေနပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ဒီကေလးေတြဟာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ရဖုိ႔ အခြင့္အေရးေတြ ဆံုး႐ံႈးေစလုိ႔ပါပဲ´ ဟု အစၥလာမ့္သတင္းအခ်က္အလက္ဗ်ဴ႐ုိ IIB မွ စီမံခန္႔ခြဲေရးမွဴး ရွိလ္ ဒီနာလာ ခ်ာဘူလီကာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အာဖရိကေတာင္ဘက္ရွိ မာလာ၀ီႏုိင္ငံမွာ ေဒသတြင္း၌ စာမတတ္သူ အေရအတြက္ အျမင့္ဆံုးႏုိင္ငံလည္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ မသန္စြမ္း ကေလးငယ္မ်ားမွာ မိသားစုအတြက္ က်ိန္စာျဖစ္သည္ဟုေသာ အယူအဆမ်ားလည္းရွိေနၿပီး၊ မသန္စြမ္းကေလးမ်ားအား ၀ုိင္းက်ဥ္ထားသည့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းလည္း ရွိေနသည္။

    ခ်ာဘူလီကာကမူ IIB ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအတြင္း မြတ္စလင္ေက်ာင္းဆရာမ်ား အသင္း MUTA ၏ ပါ၀င္မႈမွ တစ္ဆင့္ ခရစ္ယာန္ႏွင့္ မြတ္စလင္အသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ားရွိ မသန္စြမ္းကေလးမ်ား၏ ပညာေရးလုိအပ္ခ်က္ကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးသြားမည္ဟု ဆုိသည္။

    `ကေလးငယ္ေတြကုိ ပညာသင္ၾကားေရးကေန ဖယ္ထုတ္ဖို႔ `မသန္စြမ္းျခင္း´ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေပးလုိ႔မရဘူးလုိ႔ မြတ္စလင္နဲ႔ ခရစ္ယာန္အသုိင္းအ၀ုိင္းေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေျပာေနပါတယ္။ ပညာေရးဆုိတာ လူ႕အခြင့္အေရးတစ္ခုပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ မသန္စြမ္းမႈဆုိတဲ့အေပၚမွာ ခြဲျခားတာမ်ိဳးမရွိဘဲနဲ႔ လူတုိင္းဟာ အဲဒီအခြင့္အေရးကို အျပည့္အ၀ ရသင့္ပါတယ္´ ဟု ခ်ာဘူလီကာက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    မြတ္စလင္အမ်ားစုရွိရာ ႏုိင္ငံေတာင္ဘက္မွ အႀကီးအကဲတစ္ဦးျဖစ္သူ ကာဒီ၀ဲကလည္း မသန္စြမ္းကေလးငယ္မ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မြတ္စလင္ႏွင့္ ခရစ္ယာန္ အသုိင္းအ၀ုိင္း ႏွစ္ခုစလံုးမွာ လံုေလာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိဟု ၀န္ခံခဲ့သည္

    ကာဒီ၀ဲမွာ ၎ေနထုိင္ရာေဒသတြင္း မသန္စြမ္းသူမ်ား၏ ပညာေရး တုိးတက္ေစရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္ၿပီး၊ မာလာ၀ီလူ႕အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းရွိ က်ိဳးေၾကာင္းခုိင္လံုမႈ မရွိသည့္ အယူအဆမ်ားကုိလည္း တုိက္ဖ်က္ေနသူျဖစ္သည္။

    `မသန္းစြမ္းျဖစ္ျခင္းဟာ က်ိန္စာ မဟုတ္ဘူးဆုိတဲ့ သတင္းစကားကုိ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေပးအပ္ေနပါတယ္။ ဒီလုိသတင္းစကားေတြက လူေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚကုိ ေျပာင္းလဲရာမွာ အကူအညီျဖစ္ေစပါတယ္´ ဟု ကာဒီ၀ဲက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ခ်ီးက်ဴးခံရ
    ———-

    မာလာ၀ီမြတ္စလင္မ်ား၏ ထုိကဲ့သုိ႔ ေဆာင္ရြက္မႈကုိ အစုိးရအဖြဲ႕ႏွင့္ ပညာေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူမ်ားကလည္း ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုခဲ့သည္။

    `ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ဒုတိယ အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ အစၥလာမ္သာသနာဟာ ယံုၾကည္သက္၀င္သူေတြ မ်ားတာေၾကာင့္ ဒီလုိေဆာင္ရြက္မႈကေန တစ္ဆင့္ ႏုိင္ငံအတြင္းက မသန္စြမ္း ကေလးငယ္ေတြဟာ မသန္စြမ္းမႈဆိုတဲ့အေပၚ ခြဲျခားမခံရဘဲနဲ႔ ပညာေရး အခြင့္အလမ္းေတြရဲ႕ အက်ိဳးကုိ ခံစားရေတာ့မွာပါ´ ဟု မာလာ၀ီ ပညာေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ အီမန္ႏ်ဴယဲလ္ ဖာဘီယာႏုိက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ မြတ္စလင္မ်ား၏ ထုိလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အစုိးရက ကူညီပံ့ပုိးေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳခဲ့ၿပီး ပညာေရးကသာ မသန္စြမ္းသူမ်ား အတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာအနာဂတ္ကုိ အာမခံႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    လူသိမ်ားသည့္ ပညာေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ဘန္နီဒစ္တုိ ကြန္ဒုိ၀ီကလည္း မိဘမ်ားအေနျဖင့္ မသန္စြမ္းသူ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ပညာေရး၏ အေရးပါပံုကုိ ေကာင္းမြန္စြာ မသိရွိျခင္းေၾကာင့္ မိမိတုိ႔၏ မသန္စြမ္း သားသမီးမ်ားကုိ ေက်ာင္းသုိ႔ ပုိ႔ရန္ ဆႏၵမရွိၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္ဟု ဆုိသည္။

    `ဒီေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ သိပ္ကုိ အားက်စရာပါပဲ။ ဒါမ်ိဳးကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြကတည္းက စႏုိင္ခဲ့ရင္ အခုလက္ရွိႀကံဳေနရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးနဲ႔ ေတာ္ေတာ့္ကုိ ျခားနားသြားမွာပါ။

    ပညာေရးဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အတားအဆီးေတြကုိ ေခ်ဖ်က္ဖုိ႔ အကူအညီ ေပးပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တကယ္လုိ႔ ဒီကေလးေတြဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ပညာသင္ခြင့္ မရဘူးဆုိရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဆင္းရဲမြဲေတတဲ့ မ်ိဳးဆက္ကုိ ဖန္းတီးေနတာပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္´ ဟု ကြန္ဒုိ၀ီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    မာလာ၀ီျပည္သူမ်ား၏ စာမတတ္မႈႏႈန္းမွာ ၆၅ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိၿပီး အာဖရိကႏုိင္ငံမ်ား တြင္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ေနသည္။

    ႏုိင္ငံ လူဦးေရ၏ ၃၆ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေသာ မြတ္စလင္လူအဖြဲ႕အစည္းမွာမူ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္းမွ စတင္ကာ ႏုိင္ငံ၏ ပညာေရးက႑ တုိးတက္ရန္အတြက္ ေဇာက္ခ် လုပ္ကုိင္လာၾကသည္။

    OnIslam

  • ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရး အတြက္ မာလာ၀ီ မြတ္စလင္မ်ား လံႈေဆာ္မႈျပဳလုပ္

    ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရး အတြက္ မာလာ၀ီ မြတ္စလင္မ်ား လံႈေဆာ္မႈျပဳလုပ္

    ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media

    mangochi-ijtma
    ႏိုင္ငံအတြင္း မိုးေခါင္မႈေၾကာင့္ မိုးဆုပန္ ဆုေတာင္းပြဲ ျပဳလုပ္ေနသည့္ မာလာဝီ မြတ္စလင္မ်ား

    – ႏုိင္ငံအတြင္း ႀကီးထြားလာသည့္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ သည္းမခံမႈမ်ားႏွင့္ အစၥလာမ္သာသနာအေပၚ တစ္ဖက္သက္မလုိမုန္းထားမႈမ်ားကုိ တုန္႔ျပန္ရန္၊ အျခားေသာ ဘာသာတရားမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ျခင္းမွ တားဆီးရန္ႏွင့္ `ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရး´ တုိ႔အတြက္ အျခားေသာ ဘာသာတရားမ်ားအား လံႈ႕ေဆာ္သည့္ လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုကို မာလာ၀ီ မြတ္စလင္မ်ားက ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

    `ႏုိင္ငံရဲ႕ ေဒသအခ်ိဳ႕မွာရွိတဲ့  အခ်ိဳ႕ေသာ ဘာသာေရးအုပ္စုေတြကေန မြတ္စလင္ေတြအေပၚ သည္းမခံမႈအဆင့္က တုိးလာပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ သူတုိ႔ဟာ အစၥလာမ္ရဲ႕ က႑အခ်ိဳ႕ကို နားမလည္လုိ႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ တကယ္မဟုတ္တဲ့ အရာေတြအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ မုန္းၾကပါတယ္´ ဟု ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈဖုိရမ္မွ ဥကၠဌ အလ္ဟဂ်္ ဂ်ာဖာလီ ကာ၀င္ဂါက OnIsam.net သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ `မၾကာမၾကာနားလည္မႈလြဲၾကတဲ့ အစၥလာမ့္ရဲ႕ပညတ္အခ်ိဳ႕နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြကုိ ပညာေပးဖုိ႔ လႈပ္ရွားမႈကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဖြဲ႕က ေဆာက္ရြက္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါမွသာ ဒီနည္းလမ္းနဲ႔ တင္းမာမႈေတြ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြကုိ ေလ်ာ့ခ်ႏုိင္ပါလိမ့္´ ဟု ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အဆုိပါ လႈပ္ရွားမႈမွာ မာလာ၀ီေတာင္ပုိင္း ရြာတစ္ရြာရွိ အစၥလာမ္အဖြဲ႕တစ္ခုမွ ပုိင္ဆုိင္ေသာ ေျမကြက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တုိက္ခုိက္မႈအား တုံ႔ျပန္ေသာအားျဖင့္ ျပဳလုပ္ရန္ ကာ၀င္ဂါက အႀကံျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    အဆုိပါ တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ဘုိကုိဟရမ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာသူမ်ားဟု စြပ္စြဲခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံ အတြင္း မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။

    အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားကမူ ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ အဆုိပါလုပ္ရပ္ကုိ ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး မိမိတုိ႔သာသနာ၏ စစ္မွန္ေသာသဘာ၀ကို အျခားသူမ်ားအား ပညာေပးျခင္းကသာ အျပန္အလွန္နားလည္မႈ အတြက္ အေကာင္းဆံုး အာမခံခ်က္ျဖစ္သည္ကုိ သိရွိခဲ့ၾကသည္။

    `ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ပညာေပးမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ေနၿပီး ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းနဲ႔ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြကေနတစ္ဆင့္ ခရစ္ယာန္နဲ႔ မြတ္စလင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြဆီကုိလည္း ေရာက္ရွိေနပါၿပီ။ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ အယူ၀ါဒေတြကို သည္းခံဖုိ႔ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔၊ အဆံုးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သတိျပဳမိေနပါတယ္´ ဟု ကာ၀င္ဂါက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ပဋိပကၡ

    ကာ၀င္ဂါကဲ့သုိ႔ပင္ အစၥလာမ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး ေကာ္မရွင္မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဟာဆန္ ခ်င္မ္၀ါလာကလည္း ဘာသာမတူသူမ်ား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး သည္းခံစိတ္ရွိရန္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား မလုပ္လွ်င္ တုိင္ျပည္မွာ တစ္ေန႔ေန႔၌ ဘာသာေရး ပဋိပကၡအတြင္းသို႔ သက္ဆင္းရမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    `ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဘုိကုိဟရမ္အျဖစ္ တံဆိပ္ကပ္ျခင္း ခံေနရပါတယ္။ ဒါဟာ တမင္တကာ ရန္စမႈျဖစ္ၿပီး အစၥလာမ္ကုိ တုိက္ခုိက္တာပါပဲ။ ဒီလုိေစာ္ကားမႈေတြ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေပၚ က်ေရာက္လာတဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နာက်င္ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘာသာတရားဟာ တုိင္းျပည္မွာ ဒုတိယအႀကီးဆံုး ဘာသာတရားတစ္ခုပါ´ ဟု ခ်င္မ္၀ါလာက ဆုိသည္။

    ထုိ႔ျပင္ မာလာ၀ီႏုိင္ငံသားအားလံုး အတူတကြ ညီညီညြတ္ညြတ္ရွိေနၾကရန္လည္း ၎က တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

    မတူညီေသာ အယူ၀ါဒမ်ားအၾကား အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရးႏွင့္ အစၥလာမ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လြဲမွားမႈမ်ားအား ေျဖရွင္းျခင္းတုိကဲ့သို႔ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏ ထုိလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ကုိ မာလာ၀ီရွိ အျခားေသာ လူမႈေရးႏွင့္ ဘာသာေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကလည္း ခ်ီးက်ဴးအားေပးခဲ့ၾကသည္။

    OnIslam