လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အေျခအေနမ်ားအား သံုးသပ္ထားေသာ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ အမ္မီဒီယာ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ ဖတ္ရႈ ေဝဖန္သံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔ ထပ္ဆင့္ မွ်ေဝေပးလိုက္ပါတယ္။
ဆိုေရးရိွက ဆိုရေပအံုးမည္။
NLD အစုိးရတက္လာၿပီး ၃လခန္႔အတြင္း ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို စိန္ေခၚေနေသာ ဘာသာေရးနွင္႔ဆက္ႏႊယ္သည္႔ ၿပသနာမ်ားဆက္တိုက္ေပၚလာေနသည္။ အစိုးရအဖြဲ႕အားမူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္ထိန္းေမာင္းေပးေနသည္႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအား အလြန္အေလးထားသူၿဖစ္ၿပီး ကိုယ္တိုင္လဲ ၿပီးခဲ႕သည္႔အစိုးရလက္ထက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီဥကၠဌၿဖစ္ခဲ႕သည္။ ၿပသနာအားလံုးကို ဥပေဒစိုးမိုးေရးရႈေထာင္႕မွ ႀကည္႔ၿမင္ၿပီး မွ်တစြာသံုးသပ္ ေၿပာဆိုလုပ္ေဆာင္တတ္သူၿဖစ္သည္မွာအားလံုးအသိ။ Rule of law ဆိုသည္႔စကားကို ယခင္ကလံုး၀ မသံုးစြဲခဲ႕သည္႔နိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္နွင္႔ သူ႕အစိုးရသည္ပင္ rule of law ဆိုသည္႔စကားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္သံုးစြဲသည္႔အတိုင္း တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္လိုက္လံသံုးစြဲခဲ႕ႀကရသည္အထိၿဖစ္ခဲ႕သည္။
ယခုအခါအစိုးရ၏ ပထမဦးစားေပးမွာ ၂၁ရာစုပင္လံုညီလာခံႀကီးၿဖစ္သည္။ အဲသည္အတြက္ အစိုးရသည္အားသြန္ခြန္စိုက္လုပ္ေဆာင္ေနရင္း အၿခားပဋိပကၡဟူသမွ်ကို သတိႀကီးစြာေရွာင္ရွားလုပ္ေဆာင္ေနသည္႔ သေဘာရိွသည္။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကဲ႕သို႕ high priority ကိစၥမ်ားကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ေနရသၿဖင္႔ သာမာန္ၿပည္သူမ်ား၏ ေန႔တဓူ၀ဘ၀အားထိခိုက္ေစသည္႔ ေအာက္ေၿခပဋိပကၡမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈထား၍မရေပ။ ေအာက္ေၿခမွာ ဥပေဒစိုးမိုးမႈ၊ တရားမွ်တမႈကင္းမဲ႕လွ်င္ ထိပ္ပိုင္းတြင္ သေဘာတူညီခ်က္မွရရိွသည္႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ အနွစ္သာရကင္းမဲ႕ေနမည္။
ဥပမာ NLD အစိုးရတာ၀န္စယူသည္႔ April လအတြင္းမွာ အိပ္မက္အရဟုဆိုကာ ၿမိဳင္ႀကီးငူဆရာေတာ္ ဦးသုဇနညႊန္ႀကားခ်က္ၿဖင္႔ ဗလီအနီး၊ ခရစ္ယန္ေက်ာင္းေတာ္၀န္းအတြင္းစသည္ေနရာေတြမွာ ဘုရားေစတီေတြ အတင္းအဓမၼတည္ေဆာက္ခဲ႕ပါသည္။ ဆရာေတာ္နွင္႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး ေမတၱာရပ္ခံ ေလ်ွာက္ထားဖို႔ ကရင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔က ႀကိဳးစားေပမယ့္ အဆင္မေျပ ျဖစ္္ခဲ႕ပါသည္။ အဲဒီၿဖစ္ရပ္အေပၚမွာ သာသနာေရး၀န္ႀကီး သူရဦးေအာင္ကိုက စိတ္ရွည္သည္းခံဖို႕ေၿပာႀကားတာပဲရိွခဲ႕ၿပီး မည္သို႕မွ အေရးယူေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳုးမရိွခဲ႕ပါ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ခရစ္ယန္ေက်ာင္းအာဏာပိုင္မ်ားက သေဘာထားႀကီးစြာၿဖင္႔ ဘုရားေဆာက္လုပ္ထားသည္႔ေၿမကို လႈလိုက္ပါသည္။
April လ ၄ရက္ေန႔မွာ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဟာ မဘသဦးေဆာင္ဆရာေတာ္မ်ားကိုေတြ႕ဆံုၿပီး ဘာသာမတူညီသည္႔ အုပ္စုမ်ားအႀကား အမုန္းတရားမ်ား မၿပန္႔ပြားေစေရး ေလွ်ာက္ထားေဆြးေႏြးခဲ႕ပါသည္။ သို႔ေသာ္ မဘသ၏ ၃နွစ္ၿပည္႔ ညီလာခံတြင္ ဘာသာၿခားမ်ားအေပၚအမုန္းပြားေစမည္႔တရားမ်ား ေဟာႀကားခဲ႕သလို၊ လူအမ်ားၿမင္နိုင္သည္႔ Facebook တြင္ ဘာသာၿခားမ်ားနွင္႔ နိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားအား သတ္မယ္ၿဖတ္မယ္ၿခိမ္းေၿခာက္ေနသူ အစြန္းေရာက္ ဦးေနမ်ိဳးေ၀အား လႊတ္ေပးေရးအထိ စည္းေဘာင္ေက်ာ္ကာ ေတာင္းဆိုသည္မ်ားရိွခဲ႕ပါသည္။ မဘသ၏ ထိုသို႕ သာသနာေတာ္ အဆံုးအမမ်ားနွင္႔ ဆန္႔က်င္ေနသည္႔ ေႀကညာခ်က္၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား သာသနာေရးမွ မည္သည္႔တုံ႔ၿပန္လုပ္ေဆာင္မႈမွ် မရိွခဲ႕ပါ။
June ၂၅ရက္ေန႔မွာ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ သူမိန္သရဲေက်းရြာမွာ NLD အစိုးရလက္ထက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အၿဖစ္ အရပ္ထဲရန္ၿဖစ္ရာမွအစၿပဳကာ ဗလီနွင္႔စာသင္ေက်ာင္းမ်ား အဖ်က္ဆီးခံရသည္အထိၿဖစ္ခဲ႕သည္။ အဖ်က္စီးခံခဲ႕ရသည္႔ မြတ္ဆလင္မိသားစုသည္ သူတို႕နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေၿခခ်ေနထိုင္လာသည္႔ ေဒသမွာ ၿပန္လည္ေနထိုင္လိုသၿဖင္႔ ဗုဒၶဘာသာေဒသခံမ်ားနွင္႔ မလိုလားအပ္သည္႔ ရန္မီးၿငိမ္းေစရန္ အမႈဖြင္႔တရားစြဲဆိုၿခင္း မၿပဳဖို႕ေရြးခ်ယ္ခဲ႕သည္။ ပဲခူးတိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႕မွလည္း နစ္နာသူ ကာယကံရွင္၏ ေရြးခ်ယ္မႈအတိုင္း ဖ်က္ဆီးခဲ႕သူမ်ားအား အေရးမယူဖို႕ဆံုးၿဖတ္ခဲ႕သည္။ ဒီမွာ ဥပမာတစ္ခုေပးလိုပါသည္။ ၂၀၁၃ခုနွစ္ စကၤာပူနိုင္ငံ Little India ဟုေခၚသည္႔ India နိုင္ငံသားအမ်ားအၿပားေနထိုင္သည္႔ ေနရာမွာ လူေပါင္း၃၀၀ခန္႔ပါ၀င္သည္႔ အဓိကရုဏ္းၿဖစ္ေပၚခဲ႕သည္။ စၿဖစ္တာက India နို္င္ငံသားတစ္ေယာက္ ဘတ္စ္ကား အက္ဆီးဒန္႔ေႀကာင္႔ ေသဆံုးရာကေနၿဖစ္တဲ႕အမႈၿဖစ္ပါသည္။ ရဲကားမ်ားပါ မီးရႈိ႕ခံရသည္အထိ အလြန္ေသးငယ္တဲ႕ ကၽြန္းနိုင္ငံၿဖစ္သည္႔ စကၤာပူမွာ အလြန္ႀကီးမားသည္႔ အဓိကရုဏ္းႀကီးၿဖစ္ပါသည္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္းက – ဘယ္လိုၿပသနာေႀကာင္႔ပဲ အဓိကရုဏ္းၿဖစ္ၿဖစ္ အခုလို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးလုပ္တဲ႕ အႀကမ္းဖက္မႈမ်ားကို လံုး၀သီးခံမွာမဟုတ္ပါ။ အဲဒီလို ဥပေဒမဲ႕က်ဴးလြန္သူေတြကို ဘယ္သူၿဖစ္ၿဖစ္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး တရားဥပေဒအရ ရင္ဆိုင္ခုိင္းရပါလိမ္႔မယ္။ ” ဟု ရဲရဲေတာက္ေၿပာႀကားခဲ႕ၿပီး ေၿပာသည္႔အတုိင္းလဲ တကယ္လုပ္ခဲ႕သည္။ နစ္နာသူ ကိုယ္စား တိုင္ၾကားသူမရွိေသာ္လည္း ရဲမ်ားက တစ္ႏွစ္ၾကာ စနစ္တက် ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ပါသည္။ ဓါတ္ပံု၊ ဗီဒီယိုမ်ားမွတဆင္႔ ဖ်က္ဆီးမႈ လုပ္သူမ်ားကို စနစ္တက် ေဖာ္ထုတ္ျပီး တရားရံုး အေရာက္ပို႔ခဲ့ပါသည္ ။ အဲ့ဒီအျဖစ္အပ်က္မွာ ၂၇ ေယာက္ ဒါဏ္ရာရ၊ ၄၀ ေယာက္ ဖမ္းျပီး ၃၁ ေယာက္ကို ျပစ္ဒါဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ၿမန္မာနို္င္ငံတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ အထူးအေလးထား ေလ႔လာသင္႔သည္႔ Case study တစ္ခုၿဖစ္သည္။ ယခုခဲ႕သို႕ လူအုပ္စုႀကီးၿဖင္႔ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္သြားပါေစ ကာယံရွင္ဆႏၵအရ အေရးမယူဆိုသည္မွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ ႀကီးစြာေသာ အႏၱရယ္ၿဖစ္ပါသည္။ အနည္းဆံုးေတာ႔ၿဖင္႔ ဖ်က္ဆီးေရး လုပ္ေဆာင္သြားသူမ်ားအား ေဖၚထုတ္ကာ ခံ၀န္ခ်က္ေရးထိုးခိုင္းၿခင္း စသည္တို႕ၿပဳလုပ္ၿခင္းၿဖင္႔ မိမိတို႔ (ၿပည္သူ႔ရဲမ်ား) အၿမဲမၿပတ္ေစာင္႔ႀကည္႔ေနေႀကာင္း သက္ဆိုင္သူတို႕အား သိေစအပ္သည္။
တၿမန္မေန႔ကပဲ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ျမင္းျခံၿမိဳ႕နယ္၊ ရသာေက်းရြာ ရြာထိပ္ဝင္ဝင္ခ်င္းမွာ ကုလားမဝင္ရ ဆိုင္းဘုတ္ႀကီးအား ဗုဒၵဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အပါအ၀င္ေဒသခံမ်ားက ဂုဏ္ယူ၀ံ႔ႀကြားစြာ စိုက္ထူလိုက္ေလသည္။ ထိုဆိုင္းဘုတ္ သည္နိုင္ငံေတာ္၏ အေၿခခံဥပေဒၿပဌာန္းခ်က္မ်ားအား ဆန္႔က်င္ေနသည္မွာ အထင္အရွားၿဖစ္သည္။ အေၿခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၄၇၊ ၃၄၈ အရကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ လူမ်ိဳးစု ေႀကာင္႔ခြဲၿခားဆက္ဆံၿခင္းအား လံုး၀ခြင္႔ၿပဳမထားပါ။ ထို႕ေႀကာင္႔ ယခုလိုလုပ္ရပ္မ်ားအား တားဆီးဖို႕ ရဲတပ္ဖြဲ႕နွင္႔တကြ အစိုးရတြင္တာ၀န္ရိွသည္။ ေဒသကိုယ္စားၿပဳ အမတ္မ်ားမွလည္း ထိုကိစၥအား ထုတ္ေဖာ္ေၿပာဆို အေရးတယူလုပ္သည္ကို မေတြ႕ရေပ။
July ၁ ရက္ေန႕တြင္ေတာ႔ ဖ်က္သိမ္းဖို႕ ခ်ိတ္ပိတ္ခံထားရသည္႔ ဖားကန္႔ (လံုးခင္း)မွ ဗလီအား ဖ်က္ဆီးၿပီး မီးရႈိ႕ခံရသည္႔ သတင္းမ်ားတက္လာသည္။ ကခ်င္ၿပည္နယ္အစိုးရမွ အဆိုပါ ေနရာအနီး လံဳုၿခံဳေရး ရဲ၀န္ထမ္းအေယာက္ ၁၀၀ခန္႔ ခ်ထားသည္ဆိုေသာ္လည္း ဖ်က္ဆီးမႈမ်ားအား တားဆီးနိုင္ၿခင္း မရိွခဲ႕။ ထိုဗလီသည္ တရားမ၀င္ခိုးေဆာက္ထားသည္႔ ဗလိီဟုဆုိသည္။ ထို႕ေႀကာင္႔ ခ်ိတ္ပိတ္ခံထားရသည္။ သို႕ေသာ္ လုပ္ပိုင္ခြင္႔ရိွသည္႔ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕မွမဟုတ္ပဲ အၿခားသူမ်ားက ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီလုပ္မႈသည္ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈၿဖစ္သည္။
အထက္ေဖၚၿပပါ ဥပမာမ်ားသည္ လူမ်ားစုကိုးကြယ္သည္႔ ဘာသာမွ လူအုပ္စုမ်ားက လူနည္းစုအေပၚက်ဴးလြန္သည္႔ ဖ်က္ဆီးသည္႔ လုပ္ရပ္မ်ားၿဖစ္သည္။ ထိုလုပ္ရပ္မ်ားသည္ NLD အစိုးရအား ဒုကၡေရာက္ေစရန္ တမင္ဖန္တီးသည္႔ နိုင္ငံေရး မသမာမႈမ်ားလည္း ပါနိုင္သလို ၿပည္တြင္းစစ္ေၿပၿငိမ္းေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္႔ အစိုးရအား အလုပ္ရႈပ္ေအာင္ လမ္းေႀကာင္းလြဲေအာင္ ဖန္တီးမႈမ်ားလည္းရိွနိုင္သည္။
မည္သို႕ဆိုေစကာမူ NLD အစိုးရသည္ ထိုကဲ႕သို႕ကိစၥမ်ားအား ေၿပလည္ေအာင္မေၿဖရွင္းနိုင္လွ်င္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးမွ အစၿပဳကာ တိုင္းၿပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းကိုပါ ေအာင္ၿမင္စြာ လုပ္ေဆာင္နိုင္ပါ႔မလားဟု အမ်ားသံသယၿဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ ထို႕ေႀကာင္႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရင္း ေအာက္ေၿခမွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအားေကာင္းဖို႕ အားထည္႔ကာလုပ္ေဆာင္နိုင္မွသာ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူၿဖစ္မွာၿဖစ္သလို သာမန္ၿပည္သူလူထု၏ ေန႔တဓူ၀ ဘ၀လံုၿခံဳမွာၿဖစ္ေႀကာင္း တိုက္တြန္းလိုက္ေပသည္။
အေရးအသား #HaveASay
မူရငး္လင္ခ္
https://www.facebook.com/HaveASaySoyaySoyar/posts/1038031612971493
