မတ္ ၃၀၊ ၂၀၁၈
မယ္ေတာ္ေမရီ၏ ဆင္းတုေတာ္ – အီရတ္ႏုိင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ ဘဂၢဒတ္က ေပါက္ကြဲထားတဲ့ ကြန္ကရစ္နံရံႀကီးနဲ႔ လက္နက္ကုိင္လံုၿခံဳေရး ထူထပ္စြာခ်ထားတဲ့ စစ္ေဆးေရးဂိတ္အလြန္မွာေတာ့ လွပတဲ့ Chaldean ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခု ရွိေနပါတယ္။
ဘုရားေက်ာင္းက ပန္းၿခံထဲမွာ လူလုပ္ဂူငယ္ေလးတစ္ခု ရွိေနၿပီး အတြင္းပုိင္း အဂၤလိပ္၊ အာရဘီ၊ အာရမစ္ ဘာသာစကားေတြနဲ႔ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ႏႈတ္ကပတ္ေတာ္ေတြ ေရထြင္းထားတဲ့ အဲဒီ ဂူငယ္ေလးမွာ မယ္ေတာ္ေမရီ သခင္မရဲ႕ ႐ုပ္ထုတစ္ခု ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေနပါတယ္။
၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဒီ ‘မယ္ေတာ္ေမရီ၏ ခ်ာလ္ဒီယန္ ဘုရားေက်ာင္း’ ထဲမွာ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ လုိက္လံျပသခဲ့ပါတယ္။
အီရတ္ႏုိင္ငံက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြဟာ ကမၻာေပၚမွာ အဆက္မျပတ္ တည္ရွိလာခဲ့တဲ့ သက္တမ္းအရွည္ၾကာဆံုး ခရစ္ယာန္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာစမတ္ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အီရတ္ေျမေပၚမွာ မက္ဆုိပုိေတးမီးမီးယား ေခတ္ကာလေလာက္ကတည္းက တည္ရွိလာၾကတာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ဒီ ခရစ္ယာန္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကုိ ခါးစီးခံခဲ့ရပါတယ္။
IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က အီရတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္ မူဆုိးလ္ကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ သိမ္းပုိက္ခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးပါမက်န္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကကာ ခရစ္ယာန္ေတြပုိင္ဆုိင္တဲ့ အိမ္ေတြကိုလည္း သိမ္းယူခဲ့ပါတယ္။
အသက္ရွင္သန္ခဲ့သူေတြက ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္ ပထမဆံုးႀကိမ္ မူဆုိးလ္ဟာ ခရစ္ယာန္ကင္းမဲ့တဲ့ ေဒသတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။ အခုႏွစ္ အီစတာပြဲေတာ္မွာေတာ့ အေျခအေနက တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။
ျပန္လည္ေမြးဖြားျခင္း
အီစတာပြဲေတာ္ဟာ ေယ႐ႈခရစ္ေတာ္ ရွင္ျပန္ထေျမာက္ျခင္းကုိ အစြဲျပဳက်င္းပတာျဖစ္သလုိ အီရတ္က ခရစ္ယာန္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကလည္း ျပန္လည္ ရွင္သန္လာေနပါတယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္အဆံုးပုိင္းမွာ IS ေတြကုိ နီနီဗာဟ္လြင္ျပင္နဲ႔ မူဆုိလ္ၿမိဳ႕ေတြကေန ေမာင္းထုတ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီကတည္းက ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ဘုရားေက်ာင္းက ေခါင္းေလာင္းသံေတြ ျမည္တမ္းၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘဂၢဒတ္က ဖာသာ ေရာဘတ္ ဂ်ာဂ်ီအတြက္ ဒီအေျခအေနဟာ စိတ္သက္သာရမႈနဲ႔ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
“ဘာသာစံုရွိတဲ့ ဒီတုိင္းျပည္မွာ ႀကံ႕ႀကံ႕ခံရင္ဆုိင္ၿပီး၊ ျပတ္သားတဲ့ စိတ္ဆႏၵ ရွိဖုိ႔လုိတယ္ဆုိတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ခရစ္ယာန္ ညီအစ္ကုိ၊ ေမာင္ႏွမေတြဟာ ေမြးရပ္ေျမကုိ ျပန္လာၾကၿပီး၊ အနာဂတ္သစ္ကုိ တစ္ဖန္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေနၾကပါတယ္။ မတူညီတဲ့ ဘာသာတရားေတြက ညီေနာင္ေတြနဲ႔အတူ အီရတ္မွာ ေနထုိင္ဖုိ႔ ခရစ္ယာန္ေတြအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိေနသးတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ခံစားရပါတယ္”
အျခားေနရာေတြမွာ ခရစ္ယာန္ေတြအေပၚ IS က တုိက္႐ုိက္ အမုန္းတရားပြားခဲ့ေပမယ့္ ဘဂၢဒတ္ကေတာ့ ဒီဒဏ္ကေန လြတ္ေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ မူဆုိးလ္နဲ႔ နီနီဗာဟ္လြင္ျပင္ေတြမွာ အေျခအေနက တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။
အဲဒီမွာ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြဟာ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရၿပီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျပန္လာစရာ အိမ္ေတြမရွိၾကေတာ့ပါဘူး။ သူတုိ႔ေတြဟာ အစုိးရရဲ႕စြန္႔ပစ္မႈကုိ၊ အကူအညီမဲ့မႈေတြကုိ ခံစားေနရပါတယ္။
အနားက ဟမ္ဒါနီယာၿမိဳ႕မွာ ေကာ္ဖီဆုိင္ပုိင္ရွင္ ယူနီဒင္း ယူဆစ္ဖ္က “အစုိးရရဲ႕ေထာက္ပံ့မႈ ဘာမွမရွိဘူးဗ်။ ဒီကလူေတြအေပၚ အစုိးရက ဂ႐ုမစုိက္တဲ့ပံုစံပါ။ လူေတြဟာ အကူအညီမဲ့ေနတယ္။ ဟမ္ဒါနီယာကုိ ျပန္လာတဲ့အခါ အိမ္ေတြမီးေလာင္တာ၊ ဖ်က္ဆီးခံထားရတာ၊ သူတုိ႔ပုိင္ဆုိင္တဲ့ပစၥည္းေတြ လုယက္ခံထားရတာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ လူေတြက ကုိယ့္ဟာကိုယ္ထူ ကုိယ္ဟာကုိထေနရကာ အစိုးရကေတာ့ အခုအခ်ိန္အထိ လစ္လ်ဴ႐ႈထားတုန္းပါ” လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
IS က သိမ္းပုိက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ဟမ္ဒါနီယာက ခရစ္ယာန္ ၅၅၀၀၀ ေလာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ ေဒသခံ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ အဆုိအရ ၂၅၀၀၀ ျပန္လာေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဘ၀ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ႐ုန္းကန္ေနရတုန္းပါ။
IS က သိမ္းပုိက္ခဲ့တဲ့နယ္ေျမေတြ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အီရတ္က ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ ကန္ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၁၀၀ ေလာက္ ေတာင္းခံထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကတိေပးထားတဲ့အတုိင္း အလွဴေငြေတြ အျပည့္အ၀ မရေသးပါဘူး။
ယူနီဒင္လုိ လူမ်ိဳးအတြက္ နီနီဗာဟ္လြင္ျပင္ဟာ သူတုိ႔ရဲ႕အိမ္နဲ႔တူလာၿပီလုိ႔ ေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာအံုးမွာပါ။
အီစတာပြဲေတာ္
ဒီလုိအခက္အခဲေတြ ျဖစ္ေနေပမယ့္ ခရစ္ယာန္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ ဒီႏွစ္ အီစတာပြဲေတာ္မွာ အတူတကြ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းခဲ့ၾကၿပီး လုိအပ္ေနတဲ့သူေတြအတြက္လည္း ေငြေၾကးေတြ ေကာက္ခံေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
အင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ အန္ယူဆက္ဖ္က သူမရဲ႕လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ အေျခအေနဆုိးေတြ ထပ္ျဖစ္မလားဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
“ဒီတုိင္းျပည္မွာ အျခားလူေတြနဲ႔အတူ ဆက္ၿပီး ေနထုိင္လုိ႔ရမယ္ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ ရွိေနတယ္လုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ ခံစားရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အီရတ္က ခရစ္ယာန္ေတြရဲ႕ မေသခ်ာတဲ့ အနာဂတ္အတြက္လည္း စိုးရိမ္မႈ ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အစုိးရရဲ႕ လံုၿခံဳေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြ အားနည္းတာေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္အေတြအေပၚ ေနာက္ထပ္ အစြန္းေရာက္လႈိင္းတစ္လံုး ထပ္က်လာမလားဆုိတာ ကၽြန္မ ေၾကာက္ရြံ႕မိပါတယ္”
အီရတ္ႏုိင္ငံသားေတြအၾကား – အထူးသျဖင့္ မၾကာေသးခင္က အလြန္အမင္း ထိခုိက္ခံစားခဲ့ရတဲ့ ခရစ္ယာန္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ လံုၿခံဳေရးဆုိတာ ေတာ္ေတာ္ကုိ အေရးပါတဲ့ စကားလံုးပါ။
အခုအခ်ိန္ကေတာ့ ဒီလူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြ၊ စုိးရိမ္မႈေတြကုိ ဖယ္ရွားၿပီး ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြက ေခါင္းေလာင္းေတြကုိတီးကာ နီနီဗာဟ္လြင္ျပင္တစ္၀ွမ္း IS အလြန္ ပထမဆံုး အီစတာပြဲေတာ္ကုိ ဆင္ႏႊဲရမယ့္ အခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Ref: Aljazeera
