News @ M-Media

Blog

  • ၿဗိတိန္သံအမတ္မ်ား တစ္ပတ္အတြင္း ထြက္ခြာရမည္ဟု ႐ုရွား ရာဇသံေပး

    ၿဗိတိန္သံအမတ္မ်ား တစ္ပတ္အတြင္း ထြက္ခြာရမည္ဟု ႐ုရွား ရာဇသံေပး

    မတ္ ၁၇၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – ၿဗိတိန္သံတမန္ ၂၃ ေယာက္ကုိ တုိင္းျပည္ကေန ႏွင္ထုတ္သြားမယ္လုိ႔ ႐ုရွားႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဒီကေန႔မွာ ေၾကျငာလုိက္ၿပီး သူလွ်ိဳေဟာင္းတစ္ဦး အဆိပ္နဲ႔ လုပ္ႀကံခံရမႈအတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား တင္းမာမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ပါတယ္။

    ယူေကေထာက္လွမ္းေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးခဲ့တဲ့ သူလွ်ိဳေဟာင္း ႐ုရွားလူမ်ိဳး ဆာဂ်ီ စကရီပဲလ္နဲ႔ သူ႕ရဲ႕သမီးျဖစ္သူတုိ႔ဟာ မတ္လ ၄ ရက္ေန႔က ဓာတုအဆိပ္နဲ႔ လုပ္ႀကံခံခဲ့ရၿပီး ဒါဟာ ႐ုရွားရဲ႕ လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္လုိ႔ စြပ္စြဲကာ ယူေကက ႐ုရွားသံတမန္ ၂၃ ဦးကို တစ္ပတ္အတြင္း တုိင္းျပည္ကထြက္သြားဖုိ႔ အခုတစ္ပတ္ အေစာပုိင္းမွာ အမိန္႔ေပးခဲ့ပါတယ္။

    စကရီပဲလ္ဟာ ႐ုရွားေထာက္လွမ္းေရးေတြကို သစၥာေဖာက္ကာ ၿဗိတိန္ဖက္ကုိ သတင္းေတြေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ႐ုရွားရဲ႕ ဖမ္းဆီးျခင္းကုိ ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံသူလွ်ိဳေတြ အျပန္အလွန္ လဲလွယ္မႈအတြင္း ၿဗိတိန္ကုိ ျပန္ေရာက္လာခဲ့ကာ အေျခခ်ခဲ့ပါတယ္။

    ႐ုရွားက ႏုိင္ငံအတြင္း ၿဗိတိသွ်သံအမတ္ေတြဟာ တစ္ပတ္အတြင္း ထြက္ခြာရမယ္လုိ႔ ႐ုရွားဆုိင္ရာ ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး ေလာ္ရီ ဘရစၥတုိးကုိ ဒီကေန႔မွာ ေခၚယူေတြ႕ဆံု ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၿဗိတိသွ်ေကာင္စီကုိ ပိတ္ပစ္ဖုိ႔နဲ႔ စိန္႔ပီတာစဘတ္မွာ ေကာင္စစ္၀န္႐ံုးဖြင့္လွစ္ေရး ခြင့္ျပဳထားမႈကုိ ျပန္႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ႐ုရွားႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကရဲ႕ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • ႐ုရွားကမၻာ့ဖလားတြင္ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္အသံုးျပဳရန္ ဖီဖာ ဆံုးျဖတ္

    ႐ုရွားကမၻာ့ဖလားတြင္ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္အသံုးျပဳရန္ ဖီဖာ ဆံုးျဖတ္

    မတ္ ၁၇၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – အခုႏွစ္အတြင္း ႐ုရွားမွာ က်င္းပမယ့္ ၂၀၁၈ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲမွာ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္စနစ္ (VAR) အသံုးျပဳဖုိ႔အတြက္ ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဖီဖာက မေန႔မွာ အျပည့္အ၀ အတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။

    “ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အလြန္အမင္း ေပ်ာ္ရႊင္မိပါတယ္။ ဒါဟာ ပုိမုိ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိၿပီး၊ မွ်တတဲ့ အားကစားၿပိဳင္ပြဲတစ္ခုကုိ ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေခတ္နဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိပါတယ္” လုိ႔ ဖီဖာဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဂီယန္နီ အင္ဖန္တီႏုိက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကမၻာဖလားၿပိဳင္ပြဲကုိ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႔ကေန ဇူလုိင္လ ၁၅ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပျပဳမွာျဖစ္ၿပီး ဗီဒီယုိအကူဒုိင္ နည္းပညာအတြက္ ဖီဖာဟာ စပြန္ဆာ ရွာေနပါတယ္။

    ၂၀၂၆ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲအတြက္ အိမ္ရွင္ေရြးခ်ယ္ပြဲကုိ ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔ ေမာ္စကုိမွာ ျပဳလုပ္မယ္လုိ႔လည္း ဖီဖာက ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

    ပထမဆံုး ႏုိင္ငံေပါင္း ၄၈ ႏုိင္ငံ ပါ၀င္မယ့္ ၿပိဳင္ပြဲျဖစ္တဲ့ ၂၀၂၆ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲအတြက္ အာဖရိကက ေမာ္႐ုိကုိ၊ ေျမာက္အေမရိကက အေမရိကန္၊ ကေနဒါနဲ႔ မကၠဆီကုိ ၃ ႏုိင္ငံေပါင္းတုိ႔က အိမ္ရွင္အျဖစ္ က်င္းပခြင့္ရေရး စာရင္းသြင္းထားပါတယ္။

    လက္ရွိ ႐ုရွားနဲ႔ ၿဗိတိန္တုိ႔အၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ သံခင္းတမန္ခင္း တင္းမာမႈေတြက ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲကုိ ထိခုိက္ေစမလားဆိုတဲ့ ေမးျမန္းမႈကုိ ဖီဖာဥကၠဌ အင္ဖန္တီႏုိက ‘မထိခုိက္ဘူး’ လုိ႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒုိင္လူႀကီးေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္ နည္းပညာကုိ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႐ုရွား ကြန္ဖက္ဒေရးရွင္းဖလား၊ ဘြန္ဒစ္လီဂါနဲ႔ စီးရီးေအတုိ႔အပါအ၀င္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ ၁၈ လၾကာ စမ္းသပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: Alarabiya

  • ႐ုရွားကမၻာ့ဖလားတြင္ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္အသံုးျပဳရန္ ဖီဖာ ဆံုးျဖတ

    ႐ုရွားကမၻာ့ဖလားတြင္ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္အသံုးျပဳရန္ ဖီဖာ ဆံုးျဖတ

    မတ္ ၁၇၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – အခုႏွစ္အတြင္း ႐ုရွားမွာ က်င္းပမယ့္ ၂၀၁၈ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲမွာ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္စနစ္ (VAR) အသံုးျပဳဖုိ႔အတြက္ ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဖီဖာက မေန႔မွာ အျပည့္အ၀ အတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။

    “ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အလြန္အမင္း ေပ်ာ္ရႊင္မိပါတယ္။ ဒါဟာ ပုိမုိ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိၿပီး၊ မွ်တတဲ့ အားကစားၿပိဳင္ပြဲတစ္ခုကုိ ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေခတ္နဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိပါတယ္” လုိ႔ ဖီဖာဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဂီယန္နီ အင္ဖန္တီႏုိက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကမၻာဖလားၿပိဳင္ပြဲကုိ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႔ကေန ဇူလုိင္လ ၁၅ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပျပဳမွာျဖစ္ၿပီး ဗီဒီယုိအကူဒုိင္ နည္းပညာအတြက္ ဖီဖာဟာ စပြန္ဆာ ရွာေနပါတယ္။

    ၂၀၂၆ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲအတြက္ အိမ္ရွင္ေရြးခ်ယ္ပြဲကုိ ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔ ေမာ္စကုိမွာ ျပဳလုပ္မယ္လုိ႔လည္း ဖီဖာက ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

    ပထမဆံုး ႏုိင္ငံေပါင္း ၄၈ ႏုိင္ငံ ပါ၀င္မယ့္ ၿပိဳင္ပြဲျဖစ္တဲ့ ၂၀၂၆ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲအတြက္ အာဖရိကက ေမာ္႐ုိကုိ၊ ေျမာက္အေမရိကက အေမရိကန္၊ ကေနဒါနဲ႔ မကၠဆီကုိ ၃ ႏုိင္ငံေပါင္းတုိ႔က အိမ္ရွင္အျဖစ္ က်င္းပခြင့္ရေရး စာရင္းသြင္းထားပါတယ္။

    လက္ရွိ ႐ုရွားနဲ႔ ၿဗိတိန္တုိ႔အၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ သံခင္းတမန္ခင္း တင္းမာမႈေတြက ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲကုိ ထိခုိက္ေစမလားဆိုတဲ့ ေမးျမန္းမႈကုိ ဖီဖာဥကၠဌ အင္ဖန္တီႏုိက ‘မထိခုိက္ဘူး’ လုိ႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒုိင္လူႀကီးေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ ဗီဒီယုိအကူဒုိင္ နည္းပညာကုိ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႐ုရွား ကြန္ဖက္ဒေရးရွင္းဖလား၊ ဘြန္ဒစ္လီဂါနဲ႔ စီးရီးေအတုိ႔အပါအ၀င္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ ၁၈ လၾကာ စမ္းသပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: Alarabiya

  • ဗမာဇာတ္သြင္းမႈ၊ ဗုဒၶဘာသာထဲ အဓမၼသြတ္သြင္းမႈကုိ ခံေနရသည့္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ား

    ဗမာဇာတ္သြင္းမႈ၊ ဗုဒၶဘာသာထဲ အဓမၼသြတ္သြင္းမႈကုိ ခံေနရသည့္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ား

    မတ္ ၁၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    တုိင္းျပည္က လူနည္းစုေတြထဲမွာ လူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ရွမ္းေတြကေတာ့ ေစတီပုထုိးေတြကုိ ရွမ္းဗိသုကာလက္ရာထက္ ဗမာလက္ရာနဲ႕ တည္ထားကုိးကြယ္မႈအတြက္ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိမႈေတြ ရွိပါတယ္။

    – အသက္ ၅ ႏွစ္ အစုိးရေက်ာင္းကုိ စတက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေနာ္စတယ္လာတစ္ေယာက္ ဗမာဘုရင္ေတြရဲ႕ ေအာင္ပြဲေတြ၊ ဗမာ သူရဲေကာင္းေတြအေၾကာင္း သင္ၾကားခဲ့ရသလုိ ေက်ာင္းက အခမ္းအနားေတြမွာလည္း ဗမာကဗ်ာေတြ ရြတ္ဆုိကာ၊ ဗမာအကေတြသာ ကခဲ့ရပါတယ္။

    သူမရဲ႕ မူလမ်ိဳး႐ုိးကေန ဖယ္ခြာၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗမာလူမ်ိဳးပံုစံကုိ သူမကုိယ္တုိင္ မသိဘဲနဲ႔ သြတ္သြင္းခံလုိက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    “ကြ်န္မရဲ႕မ်ိဳး႐ုိးျဖစ္တဲ့ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ သမုိင္းေၾကာင္းေတြကို ေလ့လာသင္ယူဖုိ႕အတြက္ ငယ္ငယ္တုန္းကတည္းက ကြ်န္မ အခြင့္အေရး မရခဲ့ပါဘူး။ ကုိယ့္လူမ်ိဳးရဲ႕စကား ေျပာရမွာကို ရွက္ေနတယ္။ ကြ်န္မနာမည္ကုိ ေခၚတဲ့အသံကုိေတာင္ ကြ်န္မ မႏွစ္သက္ေတာ့ပါဘူး” လုိ႕ ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသူနဲ႕ စာေရးဆရာမျဖစ္သူ ေနာ္စတယ္လာက ေျပာပါတယ္။

    ကုိယ္ပုိင္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကုိယ္ပုိင္ ဘာသာစကား၊ ကုိယ္ပုိင္ယဥ္ေက်းမႈေတြရွိၿပီး ႏုိင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳး ၁၃၀ ေက်ာ္ထဲက လူနည္းစု တုိင္းရင္းသား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေနာ္ရဲ႕ဒီအေတြ႕ၾကံဳမ်ိဳးကို ခံစားခဲ့ရပါတယ္။ ကရင္၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ခ်င္းနဲ႕ အျခားေသာ လူနည္းစု လူမ်ိဳးစုေတြဟာ ‘ဗမာ
    ဇာတ္သြင္းျခင္း’ လုိ႕ သူတုိ႕ေခၚတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုကုိ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ ခံစားခဲ့ရတာပါ။ ‘ဗမာဇာတ္သြင္းျခင္း’ ဆုိတာ ပညာေရး၊ ဖိႏွိပ္တဲ့ဥပေဒေတြ၊ ဘာသာေရးသြတ္သြင္းမႈ၊ စီးပြားေရးအျမတ္ထုတ္မႈနဲ႕ တစ္ခါတစ္ရံ အင္အားအသံုးျပဳ ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြနဲ႕ လူနည္းစုေတြရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္အမွတ္သညာကုိ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။

    ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ ေဟာ္နန္းေတြထဲမွာ အၾကီးက်ယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ‘က်ိဳင္းတုံေဟာ္နန္း’ ကုိ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ အတိတ္ဆုိးတစ္ခု

    လတ္တေလာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ ၇ သိန္းနီးပါးေလာက္ကုိ တုိင္းျပည္ကေန ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ေမာင္းထုတ္ခဲ့မႈဟာ သူတုိ႕ရဲ႕လႊမ္းမုိးမႈကုိ ၿခိမ္းျခာက္တယ္လုိ႔ ယူဆလာရင္ အဲဒီသူေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြက ေခ်မႈန္းသုတ္သင္မႈ၊ လူနည္းစုေတြေနတဲ့ ေဒသေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဗမာတံဆိပ္ကပ္ႏွိပ္မႈေတြရဲ႕ ဆုိးရြားတဲ့ ဥပမာတစ္ခုကုိ ျမင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလကေတာ့ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ‘လူမ်ိဳးစုလိုက္ ရွင္းလင္းမႈ နမူနာ ျဖစ္တယ္’ လုိ႕ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ‘ဗမာဇာတ္သြင္းျခင္း’ ခံရတဲ့ လူနည္းစုေတြက စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အဆံုးသတ္သြားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ပထမဆံုး အရပ္သားအစုိးရ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရမႈဟာ လူနည္းစုေတြနဲ႕ ဆက္ဆံေရးမွာ ေခတ္သစ္တစ္ခု ေပၚထြက္လာေစမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကတာပါ။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အေစာပုိင္း အာဏာရယူခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႕ ဖက္ဒရယ္အေျခခံဥပေဒဟာ သူ႕ရဲ႕ အျမင့္ဆံုးဦးစားေပးျဖစ္တယ္လုိ႕ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ ဒီမုိကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ၊ ပုိမို လြတ္လပ္လာမႈတုိ႕နဲ႕အတူ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ၊ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာအယူအဆေတြလည္း ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စစ္တပ္က ကခ်င္နဲ႕ အျခားလူမ်ိဳးေေတြအေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ ဆက္လုပ္ေနတာေတြကို ႐ႈတ္ခ်မႈ မလုပ္သလုိ သူမအေပၚ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ေလးစားအားထားမႈကလည္း သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ သူမဟာလည္း ဗမာဦးစားေပးတစ္ေယာက္သာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာလာၾကပါတယ္။

    တုိင္းျပည္ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ အရပ္သားအစုိးရရဲ႕ ထိန္းေၾကာင္းမႈကေန ကင္းလြတ္ေနတဲ့ စစ္တပ္က သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကယ္တင္သူေတြအျဖစ္ ပံုေဖာ္လာခဲ့တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာျမင့္ခဲ့ပါၿပီ။ တုိင္းျပည္ အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ၿပိဳကြဲမယ့္အႏၱရာယ္ ရွိလာတဲ့အခ်ိန္မွာ တုိင္းျပည္ကုိ စုစည္းေပးႏုိင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ပုိရေရး ေတာင္းဆုိတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြကုိ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ်ထံကေန လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ဖိႏွိပ္တဲ့ နည္းလမ္းအတုိင္း စစ္တပ္ဟာ ကခ်င္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက အုပ္စုေတြနဲ႕ ဆက္လက္တုိက္ခုိက္ေနဆဲပါ။ အဲဒီ ပဋိပကၡေတြမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ ေက်းလက္ေဒသက လူေတြ သိန္းနဲ႕ခ်ီ ထြက္ေျပးရမႈ၊ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စစ္တပ္က တပ္စြဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ လူသိပ္မသိတာက တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြ အခုိင္အမာေျပာဆုိတဲ့ ကိစၥတစ္ခုက ဘာသာစကား၊ သမုိင္းအေမြအႏွစ္၊ ဘာသာေရးနဲ႕ အျခား ကုိယ္ပုိင္အမွတ္သညာေတြကုိ ဦးတည္ၿပီး စနစ္တက် ‘ဗမာဇာတ္သြင္းတယ္’ ဆုိတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

    အစုိးရကေတာ့ ဒီလုိ ေပၚလစီမ်ိဳး လုပ္ေဆာင္တာ မရွိဘူးလုိ႕ ျငင္းဆိုထားပါတယ္။

    သာသနာေရးနဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ၾကီးဌာနက လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ကုိကုိႏုိင္က တရား၀င္ ခြင့္ျပဳ ျပဌာန္းေပးထားတာမ်ိဳး မရွိေပမယ့္ အစုိးရဟာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ဘာသာစကားကုိ အစုိးရေက်ာင္းျပင္ပမွာ သင္ၾကားခြင့္ေပးထားတယ္လုိ႕ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဒါ့ေၾကာင့္ လူမ်ားစုဟာ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚ ဗမာဇာတ္သြင္းေနတယ္လုိ႕ ကြ်န္ေတာ္ မျမင္ပါဘူး” လုိ႕ သူက AP သတင္းဌာနကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဗုဒၶဘာသာကုိ ျမွင့္တင္ဖုိ႕နဲ႕ တုိင္းျပည္ေနရာအႏွံ႕မွာ ေစတီပုထုိးေတြ တည္တာဟာ အစုိးရရဲ႕ တာ၀န္ျဖစ္ၿပီး ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ ‘ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ တုိင္းျပည္ဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမယ္’ လုိ႕ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြက ေျပာေလ့ ရွိပါတယ္။

    ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ခရစ္ယာန္သာသနာကုိ သက္၀င္ၾကတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ လက္၀ါးကပ္တုိင္ေတြ ဖ်က္ဆီးခံရတာ၊ သင္းအုပ္ဆရာေတြ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတာ၊ အစုိးရက ဦးစီးၿပီး ဗုဒၶဘာသာထဲ၀င္ဖုိ႕ ဖိအားေပးသြတ္သြင္းတာေတြ ရွိေနပါတယ္။ လူဦးေရရဲ႕ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ျပ
    ည္နယ္ဟာ ေစတီပုထုိးေတြ မႈိလုိေပါက္ေနတဲ့ ေနရာေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

    စစ္တပ္လက္ေအာက္ခံ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ၾကီးဌာနက ဦးစီးတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးသင္တန္းေက်ာင္းေတြကေနတစ္ဆင့္ “အဓမၼ လူမ်ိဳးေရး ဇာတ္သြင္းမႈ၊ အဓမၼ ဘာသာေျပာင္းခုိင္းမႈ” အစီအစဥ္ကုိ အစုိးရက ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႕ အေမရိကန္အေျခစုိက္ ခ်င္းလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕က Salai Za Uk Ling က ေျပာပါတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းေတြမွာ အလကားတက္လုိ႕ရၿပီး ပညာေရးအဆင့္အတန္းက အျခား အစုိးရေက်ာင္းေတြထက္ ျမင့္မားေပမယ့္ ေက်ာင္းအာဏာပုိင္ေတြဟာ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ဗုဒၶဘာသာထဲ အဓမၼသြတ္သြင္းဖုိ႕ ၾကိဳးစားမႈေတြ ရွိတယ္လုိ႕ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္၊

    တုိင္းျပည္က လူနည္းစုေတြထဲမွာ လူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ရွမ္းေတြကေတာ့ ေစတီပုထုိးေတြကုိ ရွမ္းဗိသုကာလက္ရာထက္ ဗမာလက္ရာနဲ႕ တည္ထားကုိးကြယ္မႈအတြက္ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီအေျခအေနကုိ ‘တ႐ုတ္ၾကီးစုိးရင္ က်ံဳးတူးမယ္၊ ဗမာၾကီးစုိးရင္ ဘုရားတည္မယ္’ ဆုိတဲ့ ေဒသစကားပံုတစ္ခုက ေဖာ္က်ဴးေနပါတယ္။

    ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ ေဟာ္နန္းေတြထဲမွာ အၾကီးက်ယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ‘က်ိဳင္းတုံေဟာ္နန္း’ ကုိ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ အတိတ္ဆုိးတစ္ခုလည္း ရွိေနပါတယ္။ ၿဖိဳခ်ထားတဲ့ အေဆာက္အဦး အပုိင္းစေတြကိုစစ္တပ္အနီးက လမ္းေတြေပၚမွာ ျဖန္႕ခင္းထားတဲ့ၿပီး ရွမ္းအေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ‘ယဥ္ေက်းမႈ ဖ်က္ဆီးျခင္း’ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့ပါတယ္။

    အရင္က ဗမာမဟုတ္တဲ့ ဘာသာစကားေတြ သင္ၾကားမႈ ပိတ္ပင္ထားတာကုိ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရလက္ထက္မွာ ေျဖေလ်ာ့ေပးခဲ့ေပမယ့္ အစုိးရေက်ာင္းခ်ိန္ ျပင္ပမွာသာ သင္ၾကားခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ဒီေပၚလစီက အခုအခ်ိန္အထိ ဆက္ရွိေနဆဲပါ။ ကရင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကြန္ယက္က အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Saw True Blood က သူေနထုိင္ရာ ကရင္ျပည္နယ္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕က ကေလးငယ္ေတြဟာ ေက်ာင္းခ်ိန္ျပင္ပ အတန္းေတြကုိ မတက္ၾကဘဲ ေက်ာင္းမွာ ပင္ပန္းလာတာ၊ ေက်ာင္းဘာသာရပ္ေတြအတြက္ က်ဴရွင္သြားရတာနဲ႕ ေဆာ့ကစားခ်င္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကရင္ကေလးငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကရင္စကားကုိ ေျပာတတ္ၾကေပမယ့္ မေရးတတ္၊ မဖတ္တတ္ၾကဘူးလုိ႕လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

    “ကြ်န္ေတာ့္ တူေတြတူမေတြ၊ ေျမးေတြ ကစားၾကတဲ့အခါ ဗမာလုိေျပာရင္ ကြ်န္ေတာ္က ကရင္လုိေျပာခုိင္းၿပီး ‘ နင္တုိ႕ ကရင္လား၊ ဗမာလား’ လုိ႕ ေငါက္ပါတယ္”

    အာဏာပုိင္ေတြက ကရင္ေတြအေနနဲ႕ သူတုိ႕ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ အမွတ္သညာကို ထိန္းသိမ္းခ်င္တယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ ထိန္းသိမ္းလုိ႕ ေျပာမယ့္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ဟန္႕တားမႈေတြ လုပ္တယ္လုိ႕ ကရင္ ရပ္မိရပ္ဖတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။ ေဒသအေျခစုိက္ တပ္ရင္မွဴးက ‘ခင္ဗ်ားတုိ႕ လူမ်ိဳးကို ေမ့လုိက္၊ ခင္ဗ်ားတုိ႕ နယ္ေျမကုိေမ့လုိက္။ ျပည္ေထာင္စုလုိပဲ စဥ္းစား’ လုိ႕ ေဒသခံေတြကုိ လက္ခ်ာေပးတယ္လုိ႕လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

    “ဒါက ဗမာဇာတ္သြင္းတာပဲဗ်” လုိ႕ Saw True Blood က ေျပာပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ဗဟုိအစုိးရဟာ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းက ေနရာေတြရဲ႕အမည္ေတြကို ဗမာအမည္ေတြ မွည့္ေခၚခဲ့ၿပီး ေဒသခံေတြ မမွတ္မိေအာင္ မၾကာမၾကာ လုပ္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ မြန္ျပည္နယ္ သံလြင္ျမစ္ေပၚက တံတားတစ္ခု အမည္ေပးမႈနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး မြန္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီတံတားကုိ လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းခဲ့သူ ဗမာသူရဲေကာင္းျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဖခင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအမည္ မွည့္ေခၚခဲ့တာပါ။

    မြန္လူမ်ိဳးေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက ဒီအမည္ဟာ သူတို႔ျပည္နယ္နဲ႔ ဘာမွ မသက္ဆုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အစ္ကုိက ညီအေပၚ ဗုိလ္က်တာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဒီလုိ အမည္ေျပာင္းလဲမႈက လူေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး နာက်ည္းစရာ ျဖစ္သြားတယ္။ ဗမာေတြက မြန္ျပည္နယ္ကုိ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္လုိက္သလုိ ခံစားသြားရတာ” လုိ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ မြန္လူမ်ိဳး ဦးမင္းစုိးလင္းက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္းမွာ ၾသစေတးလ် သုေတသနပညာရွင္ စီစီလီ မီဒါးလ္ကုိ ေျပာၾကားခ့ဲပါတယ္။

    ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး KNU အမည္နဲ႔ ကမၻာ့အရွည္ၾကာဆံုး ျပည္တြင္းစစ္ကုိ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ ကရင္အပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အုပ္စုေတြနဲ႔ အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။ လက္နက္စြန္႔စရာမလုိတဲ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ေပမယ့္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိယ္တုိင္က ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္အေပၚ ယံုၾကည္မႈသိပ္မရွိဘူးလို႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အနည္းငယ္မွာ တုိက္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံက တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြ တန္းတူ အသံထုတ္ခြင့္ရမယ့္ တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းဟာ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္စနစ္ေအာက္ သူတုိ႔ရဲ႕အခြင့္အေရးကုိ အျပည့္အ၀ အာမခံေပးထားတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကေနတစ္ဆင့္သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေတာင္ငူၿမိဳ႕အျပင္ဘက္ ေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ KNU အႀကီးတန္း ေခါင္းေဆာင္ေတြက သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဘုိးေဘးေတြ၊ အေဖေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ အမွတ္သညာကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ စစ္ေရးနည္းလမ္းေတြကုိ အသံုးျပဳခဲ့တယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဒီအာမခံခ်က္ေတြ ရဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းနဲ႔ တုိက္ပြဲ၀င္ရပါမယ္” လုိ႔ KNU ဗဟုိေကာ္မတီက အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဖဒုိ အဲ၀ါက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    စစ္တပ္နဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕အေပါင္းအပါ ခ႐ုိနီေတြက တုိင္းရင္းသားေဒသေတြက သစ္ေတာေတြ၊ တြင္းထြက္သတၱဳေတြနဲ႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္ေတြကုိ အျမတ္ထုတ္ကာ အခုအခ်ိန္အထိ ေမႊေႏွာက္ရယူေနေပမယ့္ ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္ခင္က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အျပင္ပုိင္းေဒသေတြဟာ တန္ဖုိးမရွိဘူးလုိ႔ မွတ္ယူခံရတာေၾကာင့္ လစ္လ်ဴ႐ႈခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ Thef Art of Not Being Governed စာအုပ္ကုိေရးတဲ့ ဂ်ိမ္းစ္ စီ စေကာ့က ေျပာပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ အခြင့္အလမ္းေတြ နည္းပါးတာေၾကာင့္ ဌာေနလူမ်ိဳးစုေတြဟာ အခြင့္အေရးပုိရွိမယ့္ အျခားေနရာေတြကုိ အုပ္စုလုိက္ ေျပာင္းေရႊ႕ရတာမ်ိဳး ျဖစ္ေစၿပီး အဲဒီလုိ ထြက္သြားတဲ့ေနရာေတြကုိ ဗမာေတြက ၀င္ေရာက္ေနထုိင္ေနၾကတယ္လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

    “ဒါဟာ ဗမာဇာတ္သြင္းတာ မဟုတ္ဘူးလားလုိ႔ေမးရင္ လံုး၀ဟုတ္တယ္လုိ႔ ေျပာရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ စနစ္တက်နဲ႔ စီစဥ္ၿပီး လုပ္တယ္ဆုိတာမ်ိဳးကေတာ့ သံသယျဖစ္စရာပါ။ ၀န္ႀကီးဌာေနေတြက အနီးကပ္ ပူးေပါင္းစီစဥ္တာမ်ိဳးဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္အံ့အားသင့္မိမွာပါ။ ဒါမ်ိဳးကေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး”

    တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ဒီအခ်က္ကုိ သေဘာမတူပါဘူး။ ကခ်င္ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူ ေနာ္စတယ္လာက “တုိင္းျပည္ကုိ ဗမာဇာတ္သြင္းဖုိ႔အတြက္ ဗဟုိအစုိးရဌာနေတြဟာ အစီအစဥ္စြဲၿပီး၊ စနစ္တက်၊ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္” လုပ္ေနတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကရင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ Saw True Blood က လက္နက္ကုိင္ၿပီး ခုခံရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳးမဟုတ္ရင္ သူတို႔ေျမေတြအားလံုး ဗမာေတြ သိမ္းပုိက္မႈကုိ မရပ္တန္႔ႏုိင္သေလာက္ပဲလုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဗမာေတြက အင္အားလည္းႀကီးတယ္၊ အစုိးရအကူအညီလည္းရတယ္၊ ပုိက္ဆံလည္းရွိတယ္၊ ပညာလည္း တတ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လုိခ်င္တာမွန္သမွ် ရႏုိင္ပါတယ္”

    Ref: Fox News

    (Fox News သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Myanmar forces Burman culture on minorities, erases identity ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။ ေဆာင္းပါးပါ အေၾကာင္းအရာ မ်ားမွာ ေဆာင္းပါးရွင္၏ ေဖာ္ျပခ်က္သာ ျဖစ္ၿပီး M-Media ၏ အာေဘာ္မဟုတ္ပါ)

  • အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ေရး ၾသစေတးလ်ကုိ အင္ဒုိ ဖိတ္ေခၚ

    အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ေရး ၾသစေတးလ်ကုိ အင္ဒုိ ဖိတ္ေခၚ

    မတ္ ၁၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – ၾသစေတးလ်ကုိ အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေစခ်င္ၿပီး ေဒသတြင္း ကာကြယ္ေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ကိစၥေတြမွာ ပုိမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ေစခ်င္တယ္လုိ႔ အင္ဒုိနီးရွာသမၼတ ဂ်ိဳကုိ ၀ီဒုိဒုိက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    “ဒီကိစၥဟာ အႀကံေကာင္းတစ္ခုပဲဗ်။ ဘာ့ေၾကာင္လဲဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေဒသအတြက္ ပုိမိုေကာင္းမြန္ၿပီး၊ စီးပြားအရ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ တည္ၿငိမ္တာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ ေသခ်ာပါတယ္။ ပုိေကာင္းလာမွာပါ” လုိ႔ ၾသစေတးလ်ကုိ အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ေရး ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၀ီဒုိဒုိက Sydney Morning Herald ကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဆစ္ဒနီမွာျပဳလုပ္မယ့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အထူး ထိပ္သီးအစည္းေ၀းကုိ တက္ေရာက္ဖုိ႔အတြက္ ၀ီဒုိဒုိအပါအ၀င္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ၾသစေတးလ်ကို ေရာက္ေနၾကတာပါ။

    ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႕နဲ႔ ၾသစတးေလ်တုိ႔ဟာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈ မိတ္ဖက္ေတြျဖစ္ၿပီး ၾသစေတးလ်ပါ၀င္တဲ့ ၂ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကုိ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က ဗီယန္က်င္းၿမိဳ႕မွာ စတင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့လမွာ ‘ၾသစေတးလ် မဟာဗ်ဴဟာ ေပၚလစီ အင္စတီက်ဳ’ (Australian Strategic Policy Institute) က ၾသဇီအေနနဲ႔ ၂၀၂၄ ခုႏွစ္မွာ အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာဖုိ႔ ရည္မွန္းထားတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္ဟာ အာဆီယံနဲ႔ ၾသစေတးလ်တုိ႔ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရး ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ျပည့္တဲ့ႏွစ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    “အာရွမွာ ပထ၀ီ-စီးပြားေရး၊ ပထ၀ီ-မဟာဗ်ဟာအရ ဖိအားေတြ ရွိလာတဲ့တြက္ေၾကာင့္ အလယ္အလတ္ပါ၀ါရွိတဲ့ အာဆီယံဟာ ၾသစေတးလ်နဲ႔ နယူးဇီလန္တုိ႔လုိ အလယ္အလတ္ အင္အားရွိတဲ့ႏုိင္ငံေတြကို လုိအပ္လာပါတယ္။ ဒီ ဆစ္ဒနီထိပ္သီးအစည္းအေ၀းဟာ အာဆီယံမွာ ၾသစေတးလ်ပါ၀င္ဖုိ႔ ရွည္ၾကာမယ့္ေဆြးေႏြးမႈ အစလည္း ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ေပၚလစီ အင္စတီက်ဳက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၾသစေတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မဲလ္ကြန္ တန္ဘူးလ္က ၀ီဒုိဒုိရဲ႕ မွတ္ခ်က္ေတြဟာ ေႏြးေထြးတဲ့ စကားမ်ိဳးျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိေပမယ့္ အာဆီယံကိစၥဟာ၊ အာဆီယံကိစၥသာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “အာဆီယံရဲ႕ ကုိယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္နဲ႔ သြားေနတဲ့နည္းလမ္းကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးစားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အာဆီယံနဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းဖက္ေတြျဖစ္ၿပီး အာဆီယံရဲ႕ စုစည္းမႈ၊ အေရးပါမႈ၊ ေဒသတြင္းမွာ အေျခခံက်က်၊ အတြင္းက်က် အေရးပါမႈေတြအတြက္လည္း ကၽြန္တာ္တုိ႔ ေလးစားပါတယ္”

    တန္ဘူးလ္နဲ႔ ပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္ခဲ့တဲ့ စင္ကာပူ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္းကလည္း အာဆီယံနဲ႔ ၾသစေတးလ်တုိ႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကုိ ပုိမုိနက္႐ႈိင္းေစခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Jakarta Coconut