News @ M-Media

Blog

  • ရခုိင္ (သုိ႔) ထီးသုဥ္း၊ နန္းသုဥ္း၊ ၾကငွန္းသုဥ္း၍ ဆင္းရဲတြင္း နက္ေနသူမ်ား

    ရခုိင္ (သုိ႔) ထီးသုဥ္း၊ နန္းသုဥ္း၊ ၾကငွန္းသုဥ္း၍ ဆင္းရဲတြင္း နက္ေနသူမ်ား

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၀၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ျမင္ကြင္းတစ္ခု

    – ျမစ္ကမ္းနံေဘးမွာ တည္ရွိၿပီး ၿမိဳ႕ငယ္ေလးတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ အေနာက္ျခမ္းက ေတာင္ကုန္းေလးတစ္ခုအေပၚကုိ တက္လုိက္တယ္ဆုိရင္ပဲ တိမ္ခုိးေတြၾကားမွာ ထုိးထြက္ေနတဲ့ ရာစုႏွစ္ခ်ီ ေစတီပုထုိးေတြကုိ လယ္ကြင္းေတြနဲ႔ အနားသတ္ထားတဲ့ စြဲမက္ဖြယ္ ႐ႈေမွ်ာ္ခင္းတစ္ခုကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီလုိ အံ့ၾသမွင္သက္ဖြယ္ သမုိင္း၀င္ေနရာေတြဟာ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားေတြနဲ႔ မုခ် စည္ကားေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေျမာက္ဦးမွာ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ေစတီပုထုိးေတြကို လွည့္လည္ၾကည့္႐ႈသူ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္ လက္တစ္ဆုပ္ေလာက္သာ ရွိပါတယ္။

    ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ဟာ တစ္သီးတစ္ျခားလုိျဖစ္ေနၿပီး အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့ကာ မၾကာခင္ကာလအတြင္း ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး နာမည္ထြက္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနာက္ပုိင္း ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ တည္ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာတြကုိ ေမာင္းထုတ္ကာ၊ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ရြာေတြကုိ ဖ်က္ဆီးမႈအထိ ဆုိးရြားခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ဘာ့ေၾကာင့္ ျဖစ္ခဲ့လဲဆုိတာ ေျမာက္ဦးရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းက ရွင္းျပေနပါတယ္။

    ကုိလုိနီဘ၀ေရာက္ေန

    ထြန္းေန၀င္းဟာ တက္ႂကြထက္ျမက္တဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ေျမာက္ဦးက ေစတီပုထုိးေတြမွာ ဧည့္လမ္းညႊန္လုပ္ေနသူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။

    သူဟာ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ ANP ရဲ႕ ေဒသဆုိင္ရာ႐ံုးခြဲမွာ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္လည္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနပါတယ္။

    သူတုိ႔ဟာ ျပည္နယ္ရဲ႕ ဌာေနတုိင္းရင္းသားေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ မွတ္ယူထားၾကတဲ့ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြမွာ ကိန္းေအာင္းေနတဲ့ ဇာတိ၊ ပုည၊ ဂုဏ္မာနေတြ၊ နာက်ည္းမႈေတြ ျပည့္ေနတဲ့ ANP ပါတီဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ အင္အားအေကာင္းဆံုး ႏုိင္ငံေရးပါတီ ျဖစ္လာပါတယ္။

    “ကုိလုိနီစနစ္ေအာက္မွာ ေနထုိင္ေနရဆဲျဖစ္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ခံစားရပါတယ္။ ဘာ့ၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ကုိယ့္ကံၾကမၼာကုိ ကုိယ္တုိင္ဖန္တီးခြင့္မရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ လြတ္ေျမာက္တယ္လုိ႔ မခံစားရပါဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အားလံုးကုိ ဗဟုိအစုိးရက ခ်ဳပ္ကုိင္ထားလုိ႔ပါ” လုိ႔ ထြန္းေန၀င္
    းက ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ေျပာပါတယ္။

    အသက္၀င္လွတဲ့ ပန္းပုလက္ရာေတြနဲ႔ ထံုးမႊမ္းထားၿပီး တစ္မူထူးျခားတဲ့ ရွစ္ေသာင္းဘုရား ပရ၀ုဏ္တစ္၀ုိက္ကုိ ထြန္းေန၀င္းက လုိလုိလားလားပဲ လိုက္ျပပါတယ္။

    ၁၇ ရာစု ဒက္ခ်္အႏုပညာရွင္တစ္ဦးက ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ပံုတူပန္းခ်ီကားမွာ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ဟာ အဲဒီတုန္းက အာရွရဲ႕ အေရးပါဆံုး ကုန္သြယ္ေရးစင္တာထဲက တစ္ခုျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ရခုိင္ျပည္ဟာ ထီးသုဥ္း၊ နန္းသုဥ္းခဲ့ရပါေတာ့ပါတယ္။

    အာရကန္လုိ႔ အဲဒီတုန္းကေခၚတဲ့ ရခုိင္ျပည္ဟာ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္မွာ ဗမာဘုရင္ ဘုိးေတာ္ဘုရားရဲ႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြက ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း တုိက္ခုိက္သိမ္းပုိက္မႈကုိ ခံလုိက္ရပါတယ္။

    ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ကၽြန္အျဖစ္ ေခၚေဆာင္ခံရတာ၊ အဲဒီတုန္းက ၿဗိတိသွ်အုပ္စုိးတဲ့ ဘဂၤလားကုိ ေျပးရတာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၃ ႀကိမ္ခြဲသိမ္းပုိက္မႈရဲ႕ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေနာက္ထပ္ ၄၂ ႏွစ္အၾကာမွာ ၿဗိတိသွ်ဟာ အာရကန္ကုိ သိမ္းပုိက္ခဲ့ပါတယ္။

    ၿဗိတိသွ်အုပ္စုိးမႈေအာက္မွာ ဘဂၤလားက ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ ေရာက္လာၾကၿပီး မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတည္ရွိမႈ ပမာဏဟာ သိသိသာသာ ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကတည္းက ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြမွာ ရွိခဲ့တဲ့ စိုးရိမ္မႈဟာ ဒီေန႔ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡေတြရဲ႕ ေလာင္စာပါပဲ။

    “ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြဟာ အစၥလာမ္မုိက္ေဇးရွင္းနဲ႔ ဘာမန္ႏုိက္ေဇးရွင္းၾကားမွာ ညပ္ေနၿပီး ေတာ္ေတာ့္ကုိ က်ဥ္းထဲက်ပ္ထဲ ေရာက္ေနတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ အာဏာမရွိဘူး။ ဆင္းရဲတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူမ်ိဳး၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ ႀကိဳးစားေနရတုန္း ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အမွတ္သညာကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ ေတာ္ေတာ့္ကုိ ခက္ခဲပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ ၅၀၊ ၁၀၀ ေလာက္ဆုိရင္ ဒီႏုိင္ငံက ရခုိင္ဆုိတဲ့လူမ်ိဳးဟာ ေပ်ာက္သြားမွာပါ” လုိ႔ ထြန္းေ၀မင္းက ဆုိပါတယ္။

    မျမင္ႏုိင္တဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း

    ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြနဲ႔ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡေတြ စျဖစ္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ဒီလုိလူမ်ိဳးေရး တင္းမာမႈေတြကို လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြက မီးထုိးေပးခ့ဲတယ္လုိ႔ ANP ပါတီက စြပ္စြဲပါတယ္။

    အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေပမယ့္ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကေတာ့ ပုိၿပီး အထိနာခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ သူတုိ႔ဟာ သူ႕တုိ႔ရဲ႕ရြာေတြအတြင္း လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြ ေစာင့္ၾကည့္မႈနဲ႔ ပိတ္ေလွာင္ခံထားရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ဒါမွမဟုတ္ ညစ္ပတ္နံေစာ္ၿပီး က်ပ္ညပ္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ေနရပါတယ္။

    ရန္သိမ္းရြာ တုိက္ခုိက္မႈပါအ၀င္ ေျမာက္ဦးမွာလည္း ဆုိးဆုိးရြားရြား တုိက္ခုိက္မႈတစ္ခ်ိဳ႕ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္ေရး ေစာင့္ၾကည့္သူေတြကေတာ့ ရန္သိမ္းရြာမွာ ကေလးငယ္ေတြအပါအ၀င္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇၀ ေလာက္ အသတ္ခံရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေျမာက္ဦးကုိသြားေရာက္တဲ့ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားေတြအေနနဲ႔ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ ျမင္ေတြ႕ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္ေတြ ေလဆိပ္က သတိေပးဆုိင္းဘုတ္မွာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြအေနနဲ႔ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြဆီ မသြားရဘူးလုိ႔ ေရးသားထားပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြကုိ လမ္းေပၚက လွမ္းျမင္ရတဲ့ ေနရာေတြအထိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သြားလုိ႔ရေပမယ့္ ရဲအထူးတပ္ဖြဲ႕က အရာရွိႏွစ္ေယာက္က ေနာက္ကေန အဆက္မျပတ္ လုိက္ေနတာေၾကာင့္ သူတုိ႔နဲ႔ ရပ္ၿပီးစကားေျပာဖုိ႔ မစြန္႔စားရဲခဲ့ပါဘူး။

    ရခုိင္ေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ မြတ္စလင္အိမ္နီးခ်င္းေတြအေပၚမွာ ရန္လုိတဲ့သေဘာထားေတြရွိလုိ႔ ဒီလုိ လူ႕အဖြဲ ႕အစည္းႏွစ္ခုကုိ တစ္သီးတစ္ျခား ခြဲထားရျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ အစုိးရက အေၾကာင္းျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အၾကမ္းဖက္မႈဒဏ္ကုိ ခံရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ အျခားေသာ မြတ္စလင္ေတြကသာ ကန္႔သတ္မႈေတြနဲ႔အတူ ဒီလုိတစ္ဖက္သတ္ ဖယ္က်ဥ္ခံထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    တစ္ဖက္မွာ ရခိုင္ေတြကလည္း အစုိးရက သူတုိ႔ဖက္မွာ ရွိတယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး။

    ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕အျပင္ဘက္ ကီလုိမီတာအနည္းငယ္အကြာမွာရွိတဲ့ ရြာသားတစ္ခ်ိဳ႕နဲ႔ စကားေျပာဆုိမႈေတြမွာ အစုိးရအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ ေ၀ဖန္မႈေတြကုိ ၾကားခဲ့ရၿပီး ရခုိင္ေတြ ဆင္းရဲမြဲေတြမႈ၊ ျပည္နယ္အတြင္းက သယံဇာတေတြ ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ခံရမႈ၊ မၾကာေသးခင္က ေျမာက္ဦးမွာ ရခုိင္ဘုရင့္ႏုိင္ငံက်ဆံုးမႈ ႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနား က်င္ပခြင့္ ပိတ္ပင္ရာကေန ေပၚလာတဲ့ ဆႏၵျပမႈအတြင္း အရပ္သား ၇ ဦးကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ပစ္သတ္မႈ စတဲ့ ကိစၥေတြေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။

    “ဘဂၤါလီေတြကို မုန္းတာထက္ပုိၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕ကုိ ပုိမုန္းတယ္” လုိ႔ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

    ဆင္းရဲမြဲေတမႈေၾကာင့္ ရခုိင္လူငယ္အေျမာက္အမ်ားဟာ တစ္ရပ္တေက်းထြက္ကာ အလုပ္ရွာရၿပီး ဒီအခ်က္က လူဦးေရအခ်ိဳးအစားမွာ မြတ္စလင္ေတြက ပုိမိုမ်ားျပားသြားမယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြကုိ ေလပင့္ေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က သူတုိ႔လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမလုိ ေနခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလုိအေျခအေန ေျပာင္းလဲသြားလဲဆုိတာကုိေတာ့ ဘယ္သူမွ တိတိက်က် မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ ဒီလုိ ေသြးကြဲသြားမႈမွာ ဗဟုိအစုိးရရဲ႕စနက္ ပါတယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။

    မူးယစ္ေဆးနဲ႔ အရက္စြဲမႈကိစၥကလည္း အေျခအေနကုိ ပုိဆုိးေစပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းမွာ လုပ္တဲ့ စိတ္ႂကြေဆးျပားေတြကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေနတစ္ဆင့္ အိႏၵိယနဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းကုိ ေမွာင္ခုိကုန္ကူးရာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္က အဓိကလမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။

    ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြအေပၚ သမိုင္းနဲ႔ခ်ီရွိခဲ့တဲ့ ရခုိင္ေတြရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ကလည္း ပဋိပကၡကုိ ပုိမို႐ႈပ္ေထြးေစၿပီး ၃ ပင္လိမ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ထြက္ေျပးရတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးျဖစ္လာေအာင္ ဆြေပးတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာစစ္ေသြးႂကြအဖြဲ႕ ARSA ေပၚေပါက္လာမႈအတြက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ မ်က္စိက်မႈကုိ ခံရေပမယ့္ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္မယ္လုိ႔ ေႂကြးေၾကာ္ထားတဲ့ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ AA ဆုိတဲ့
    လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕တစ္ခုလည္း ထပ္ရွိပါေသးတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း AA ဟာ ARSA ထက္ ဗမာစစ္သားေတြကုိ ပုိမုိ သုတ္သင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ေျမာက္ဦးကျပည္သူေတြဟာ AA အေပၚ ေထာက္ခံမႈကုိ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ ထုတ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ လူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မၾကာေသးခင္ပဲ ဒီအဖြဲ႕နဲ႔ သြားေပါင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာတာကုိလည္း ကၽြန္ေတာ္ ၾကားရပါတယ္။

    အမွတ္သညာျပႆနာ

    ရခုိင္ျပည္နယ္ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းရာမွာ ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကုိဖီအန္န္ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ထုတ္ျပန္တဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကုိ လုိက္နာေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက ကတိျပဳထားပါတယ္။

    ေကာ္မရွင္က လူမ်ိဳးေရးမေက်နပ္မႈေတြကုိ ေလ်ာ့က်ေစဖုိ႔ အဓိကေသာ့ခ်က္ဟာ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဒီ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကေန အက်ိဳးခံစားရမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားကာ ရခုိင္နဲ႔ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုစလံုးကုိ စြဲေဆာင္ရမယ္လုိ႔ အဓိကထား ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈကုိ လံုး၀ အဆံုးသတ္ရမွာျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးသင့္တယ္လုိ႔လည္း ေကာ္မရွင္က ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒါဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လာႏုိင္မယ့္ အေျခအေနတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီကိစၥကို လက္ခံတဲ့ ရခုိင္တစ္ေယာက္ကုိမွ ေျမာက္ဦးမွာ ကၽြန္ေတာ္ မေတြ႕ရပါဘူး။

    ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူေတြ၊ တမင္တကာ သားသမီးမ်ားမ်ား ယူတာေတြေၾကာင့္ မြတ္စလင္လူဦးေရဟာ ျမင့္တက္လာတယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ထင္ျမင္ယူဆေနပါတယ္။ ဒီထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကုိ ဘာနဲ႔မွ ေဖ်ာက္ဖ်က္လုိ႔ မရပါဘူး။

    ဒီအေၾကာင္းအရင္းေၾကာင့္ပဲ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကုိ သူတုိ႔ လက္မခံတာပါ။ ရခုိင္က မြတ္စလင္ေတြ ဒီလုိသံုးႏႈန္းတာဟာ တုိင္ရင္းသားလူမ်ိဳးတစ္တစ္ခုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခြင့္ရၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ သီးျခား ႐ုိဟင္ဂ်ာျပည္နယ္တစ္ခု ေတာင္းဆုိႏုိင္မယ့္ ဗ်ဴဟာတစ္ခုျဖစ္တယ္၊ တစ္ဆင့္တက္ၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ အမွတ္သညာပါ ေပ်ာက္သြားမယ္လုိ႔ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။

    ဒီအျမင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တုန္႔ျပန္ဖုိ႔အတြက္ အစုိးရက ဘာမွသိပ္မလုပ္ဘဲ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီအယူဆဟာ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

    ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ေမာင္းထုတ္ခံလုိက္ရတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ ပုိမုိစစ္ေသြးႂကြလာၿပီး လက္စားေခ်တဲ့အထိ ျဖစ္လာမယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြလည္း ရခုိင္ေတြမွာ ရွိေနပါတယ္။

    အခုအခ်ိန္အထိ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးကိစၥဟာ ျဖစ္မလာႏုိင္ေသးပါဘူး။ ျဖစ္လာမယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ဗဟုိအစုိးရက သူတုိ႔အေပၚလုပ္တဲ့ လွည့္ကြက္တစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ႔ ရခုိင္ေတြရဲ႕ ယူဆမႈကုိ ေပ်ာက္သြားေအာင္လုပ္ဖုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။

    ကံအားေလ်ာ္စြာပဲ ကားလမ္းအနီးက လယ္ကြက္မွာ ေကာက္ရိတ္သိမ္းေနၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာအခ်ိဳ႕နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေတြ႕ခဲ့ရခဲ့ပါတယ္။

    အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ရဲအေစာင့္အေရွာက္ေတြဆီကေန ထြက္လာႏုိင္ခ့ဲပါတယ္။ အဲဒီ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ အရင္က စားႏုိင္ေသာက္ႏုိင္တဲ့ မိသားစုျဖစ္ၿပီး လယ္အခ်ိဳ႕နဲ႔ ကၽြဲႏြားအခ်ိဳ႕ကို ပုိင္ဆုိင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အိမ္နီးခ်င္းေတြကုိ ေၾကာက္ရြံ႕ေနရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    နယ္စပ္နဲ႔ တအားေ၀းေနတာ၊ ခရီးရွည္သြားရင္ ဘာျဖစ္မလဲဆုိတဲ့အေပၚ စုိးရိမ္မႈေတြ ရွိတာေၾကာင့္ သူတုိ႔ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကုိ ထြက္မေျပးဘဲ က်န္ေနခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ အိမ္ကုိ စြန္႔ၿပီး ထြက္မေျပးရေသးတာသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ယံုၾကည္ေနပါတယ္။

    Ref: BBC

    (BBC သတင္းဌာနတြင္ ေဆာင္းပါးရွင္ Jonathan Head ေရးသားထားသည့္ Rakhine state: Hatred and despair in Myanmar’s restive region ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။ ေဆာင္းပါးပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ေဆာင္းပါးရွင္၏ အျမင္အတုိင္းသာျဖစ္ၿပီး M-Media ၏ အာေဘာ္မဟုတ္ပါ)

  • အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စုရွိ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုကို အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အုတ္ျမစ္ခ်မည္

    အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စုရွိ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုကို အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အုတ္ျမစ္ခ်မည္

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၀၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စု ယူေအအီးႏုိင္ငံ အဘူဒါဘီၿမိဳ႕မွာ ပထမဆံုး တည္ေဆာက္မယ့္ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းအတြက္ သမုိင္း၀င္ အခမ္းအနားတစ္ခုကုိ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ျပဳလုပ္မယ္လုိ႔ ယူေအအီးဆုိင္ရာ အိႏၵိယသံအမတ္ နက္ဗ္ဒီပ္ ဆင္း ဆူရီက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    “Dubai Opea House မွာ အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နရန္ဒရာမုိဒီဟာ အိႏၵိယလူ႕အဖြဲ႕အစည္းက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုမွာပါ။ အဓိကအဖြဲ႕အစည္းအားလံုးက ကုိယ္စားလွယ္ေတြ၊ အိႏၵိႏုိင္ငံသား တတ္သိပညာရွင္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိလည္း ဖိတ္ထားပါတယ္။ အဘူဒါဘီမွာေဆာက္မယ့္ ပထမဆံုး ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္း အုတ္ျမစ္ခ်မႈ ပါ၀င္မယ့္အတြက္ ဒီအခမ္းအနားဟာ သမုိင္း၀င္အခမ္းအနား ျဖစ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒူဘုိင္း-အဘူဒါဘီ ရွိခ္ေဇယဒ္ အေ၀းေျပးလမ္းအနီးမွာ ဘုရားေက်ာင္းေဆာက္ဖုိ႔အတြက္ ေျမေနရာ စကြဲယားမီတာ မီတာ ၅၅၀၀ ရရွိခဲ့တဲ့အတြက္လည္း အလြန္အမင္း ပီတိျဖစ္ရပါတယ္”

    ယူေအအီးကုိ ေရာက္ရွိလာမယ့္ အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မုိဒီဟာ ဘုရားေက်ာင္းရဲ႕ အုတ္ျမစ္ေက်ာက္တံုးမွာ အလံစုိက္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဘုရားေက်ာင္းကုိ ၂၀၂၀ မွာၿပီးစီးဖုိ႔ ရည္မွန္းထားၿပီး ဘာသာေပါင္းစံုကလူေတြ အားလံုးအတြက္ ဖြင့္ေပးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီဘုရားေက်ာင္းဟာ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွာ ပထမဆံုး ဟိႏၵဴ ေက်ာက္တုံးဘုရားေက်ာင္း ျဖစ္လာမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဒီဇုိင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲေရး တာ၀န္ယူထားတဲ့ BAPS Swaminarayanan Sanstha အဖြဲ႕က ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

    ဘုရားေက်ာင္းရဲ႕ အုတ္ျမစ္ေက်ာက္တုံးကုိ အိႏၵိယက ဘုရားေက်ာင္း ဗိသုကာပညာရွင္ေတြ ထြင္းထုးေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒူဘုိင္းမွာ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းႏွစ္ခု ရွိေပမယ့္ အဘူဒါဘီက ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ေတြဟာ ဘုရား၀တ္ျပဳဖုိ႔အတြက္ ဒူဘုိင္းအထိ လာေရာက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    BAPS Swaminarayan Sanstha အဖြဲ႕ အႀကီးအကဲ ဆာဒူ ဘရာမာဗီဟာရီဒက္စ္က အဘူဒါဘီ အိမ္ေရွ႕မင္းသား ရွိခ္ မုိဟာမက္ ဘင္ ေဇယဒ္ အလ္ နဟ္ယန္အေနနဲ႔ ဘုရားေက်ာင္းေဆာက္ဖုိ႔ ေျမႀကီး လွဴဒါန္းတာဟာ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဘာသာေရး ေပါင္းစည္းညီညြတ္မႈက ကမၻာႀကီး သဟဇာတျဖစ္ေရး နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ ျပသတဲ့ ခုိင္မာတဲ့ သတင္းစကားတစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဘုရားေက်ာင္းကုိ နယူးေဒလီက ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုရဲ႕ ပံုစံအတုိင္း ေဆာက္လုပ္မွာျဖစ္ၿပီး နယူးဂ်ာဆီမွာလည္း ဒီလုိ ပံုတူ ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုကုိ တည္ေဆာက္ေနတယ္လုိ႔ BAPS က ေျပာပါတယ္။

    BAPS ဟာ အိႏၵိယ၊ ယူေက၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေတးလ်၊ ကေနဒါနဲ႔ အာဖရိကတုိ႔မွာ ဘုရားေက်ာင္း ၁၂၀၀ ေလာက္ကုိ စီမံေနတဲ့အဖြဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: Khaleejtimes

  • ႏုိင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္တုိက္ခိုက္သည့္ အစၥေရး F16 တုိက္ေလယာဥ္ကုိ ဆီးရီးယား ပစ္ခ်

    ႏုိင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္တုိက္ခိုက္သည့္ အစၥေရး F16 တုိက္ေလယာဥ္ကုိ ဆီးရီးယား ပစ္ခ်

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၀၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    အစၥေရးတုိက္ေလယာဥ္တစ္စင္း

    – ဆီးရီးယားပုိင္နက္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္သည့္ အစၥေရး F-16 တုိက္ေလယာဥ္တစ္စင္းကုိ ဆီးရီးယားအစုိးရစစ္တပ္က ပစ္ခ်ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    ၎တုိ႔သိမ္းပုိက္ထားသည့္ ဆီးရီးယားပုိင္ ဂုိလန္ကုန္းျမင့္သုိ႔ အီရန္ဒ႐ုန္းတစ္စင္း ၀င္ေရာက္လာမႈကုိ တုန္႔ျပန္သည့္ေနျဖင့္ ဆီးရီးယားရွိ အီရန္စစ္စခန္းအား ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္စဥ္ ထုိကဲ့သုိ႔ ပစ္ခ်ခံလုိက္ရသည္ဟု အစၥေရးစစ္တပ္က အတည္ျပဳခဲ့သည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း အစၥေရးတုိက္ေလယာဥ္မ်ားမွာ ဆီးရီးယားဖက္သုိ႔ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ကာ အစုိးရစစ္စခန္းမ်ားကို အႀကိမ္မ်ားစြာ တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီး ယခုမွ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဆီးရီးယား စစ္တပ္က အစၥေရးေလယာဥ္အား ပစ္ခ်ႏုိင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    အစၥေရးကလည္း ေလယာဥ္ ပစ္ခ်ခံရသည့္အခ်ိန္မွ ၎တုိ႔ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ျခင္းကုိ ၀န္ခံခဲ့သည္။

    ဆီးရီးယားႏုိင္ငံပုိင္သတင္းဌာနကမူ အစၥေရးတုိက္ေလယာဥ္မ်ားမွာ ႏုိင္ငံအလယ္ပုိင္းရွိ ဆီးရီးယားစစ္တပ္ အေျခစုိက္စခန္းကုိ ပစ္မွတ္ထားတုိက္ခုိက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

    တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ဆီးရီးယားစစ္တပ္တြင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းသတင္းဌာနမ်ား ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

    ထုိအျဖစ္အပ်က္အၿပီး ဆီးရီးယားဖက္မွ အျပင္းအထန္ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ အစၥေရးေျမာက္ပုိင္းတြင္ သတိေပးဥၾသဆြဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရသည္။

    Ref: Aljazeera

  • ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ ၿပံဳးယမ္သုိ႔လာေရာက္ရန္ ကင္ဂ်ံဳအန္ ဖိတ္ၾကား

    ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ ၿပံဳးယမ္သုိ႔လာေရာက္ရန္ ကင္ဂ်ံဳအန္ ဖိတ္ၾကား

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၀၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ကင္ဂ်ံဳအန္၏ ညီမ(၀ဲ) ႏွင့္ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ (ညာ)

    – ေျမာက္ကုိရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္မွာ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတအား ၿပံဳးယမ္သုိ႔ လာေရာက္လည္ပတ္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ၿပီး ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ထူးျခားသည့္ ဖိတ္ေခၚမႈလည္းျဖစ္သည္။

    ကင္ဂ်ံဳအန္၏ ညီမ ကင္ယုိဂၽြန္ဦးဆာင္သည့္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွာ ယမန္ေန႔က ဆုိးလ္ၿမိဳ႕ရွိ သမၼတနန္းေတာ္တြင္ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ မြန္ဂ်ယ္အင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ကင္ဂ်ံဳအန္၏ ဖိတ္ေခၚစာကုိ ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက ယေန႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “သမၼတ မြန္ဂ်ယ္အင္နဲ႔ သိပ္မၾကာခင္မွာ ေတြ႕ဆံုလုိတဲ့အေၾကာင္း၊ သင့္ေလ်ာ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သမၼတမြန္အေနနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ လာေရာက္လည္ပတ္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကာင္း ကင္ဂ်ံဳအန္ရဲ႕ အမွာကုိ သူမက ပါးခဲ့ပါတယ္” လုိ႔ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ကင္အီကၽြန္က ဆုိသည္။

    သမၼတ မြန္ဂ်ယ္အင္က ေတြ႕ဆံုမႈ အေကာင္အထည္ေပၚလာရန္အတြက္ မွန္ကန္ေသာ အေနအထားတစ္ခုကုိ ႏွစ္ဖက္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ရမည္ဟု ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ေျမာက္ကုိရီယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွာ ေဆာင္းရာသီအုိလံပစ္ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားသုိ႔ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ ေသာၾကာေန႔က ေတာင္ကုိရီးယားသုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ ကုိရီယားႏွစ္ႏုိင္ငံမွ ကစားသမားမ်ားမွာ ညီညြတ္ေသာ အလံေတာ္ေအာက္၌ စုေပါင္း ခ်ီတက္ခဲ့ၾကသည္။

    Ref: Aljazeera

  • အေရွ႕အလယ္ပုိင္း၏ ပထမဆံုး တီထြင္ဖန္တီးမႈစင္တာ ဒူဘုိင္းတြင္ ဖြင့္လွစ္

    အေရွ႕အလယ္ပုိင္း၏ ပထမဆံုး တီထြင္ဖန္တီးမႈစင္တာ ဒူဘုိင္းတြင္ ဖြင့္လွစ္

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွာ ပထမဆံုးျဖစ္တဲ့ လူငယ္ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာ တီထြင္ဖန္တီးမႈစင္တာတစ္ခုကုိ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စု ယူေအအီးႏုိင္ငံ ဒူဘုိင္းၿမိဳ႕မွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က ဖြင့္လွစ္လုိက္ပါတယ္။

    Innovation Hub လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အဲဒီသင္တန္းေက်ာင္းမွာ အက္ပလီေကးရွင္းေတြ၊ ကြန္ပ်ဴတာပ႐ုိဂရမ္ေတြ၊ ဟက္ကင္းနည္းစနစ္ေတြ၊ ဉာဏ္ရည္တု နည္းပညာေတြ စသျဖင့္ ေနာက္ဆံုးေပၚ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာဆုိင္ရာ နည္းလမ္းအသစ္ေတြကို ေလ့လာတီထြင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အသက္ ၈ ႏွစ္ကေန ၂၄ ႏွစ္အထိ ေက်ာင္းသားေပါင္း ၁၂၀ ေလာက္ တက္ေရာက္ႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး ေဒသတြင္း သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာပုိင္းမွာ ထိပ္တန္းအဆင့္ေရာက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ရည္ရြယ္တာျဖစ္ပါတယ္။

    Al Bayt Mitwahid အသင္းရဲ႕ ဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဆအစ္ဖ္ အလီ အလ္ ကူဘုိင္စီက Google က ပံ့ပုိးတဲ့ Innovation Hub ကုိ ဖြင့္လွစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္ယူမိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဒီစင္တာရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေပၚ ပစၥည္းေတြက ေက်ာင္းသားေတြကုိ တန္ဖုိးရွိတဲ့ နည္းပညာျမင့္ သင္တန္းေတြကုိ သင္ေပးႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး ယူေအအီးက ပါရမီရွိလူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္အတြက္ အက်ိဳးရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္”

    ဒီစင္တာကုိ ယူေအအီးတကၠသုိလ္၊ အဘူဒါဘီ ပညာေရးဌာနနဲ႔ Google တုိ႔က ပူးေပါင္းၿပီး တည္ေထာင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: Khaleejtimes