News @ M-Media

Blog

  • အုိလံပစ္ၿပိဳပြဲအတြက္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ေတာင္ကုိရီးယားသုိ႔ ေရာက္ရွိ

    အုိလံပစ္ၿပိဳပြဲအတြက္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ေတာင္ကုိရီးယားသုိ႔ ေရာက္ရွိ

    ဇန္၀ါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ဆုိးလ္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕

    – လာမည့္လတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ ေဆာင္းရာသီ အိုလံပစ္ၿပိဳင္ပြဲအတြက္ က်င္းပမည့္ ေနရာမ်ားကုိ ၾကည့္႐ႈရန္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာအခမ္းအနားမ်ား ျပင္ဆင္ရန္တြက္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွာ ယေန႔တြင္ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ ဆုိးလ္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    ေျမာက္ကုိရီးယား၏ နာမည္ႀကီး Moranbong တီး၀ုိင္းေခါင္းေဆာင္ ဟြန္ဆြန္၀ူလ္ ေခါင္းေဆာင္သည့္ ၇ ဦး ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ကုိ ဘတ္စ္ကားျဖင့္ ျဖတ္ေက်ာ္ကာ မီးရထားျဖင့္ ဆုိးလ္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္သည္။

    ေျမာက္ကုိရီးယား အာဏာပုိင္မ်ား ေတာင္ကုိရီးယားသုိ႔ ယခုကဲ့သုိ႔ လာေရာက္မႈမွာ ၄ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးျဖစ္သည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ေမလတြင္ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ ျဖစ္လာခဲ့သည့္ မြန္ဂ်ယ္အင္က ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ဆႏၵရွိသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္း ကိုရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးမွာ တုိးတက္လာခဲ့သည္။

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ေတာင္ကုိရီးယားရွိ ၿပံဳခ်မ္းၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ ေဆာင္းရာသီ အုိလံပစ္ပြဲေတာ္သုိ႔ အားကစားသမားမ်ားႏွင့္ အႏုပညာရွင္မ်ား ေစလႊတ္မည္ဟု ေျမာက္ကုိရီးယားက ေျပာၾကားထားသည္။

    ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီး ေရခဲျပင္ေဟာ္ကီအသင္းကုိ ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းကာ အုိလံပစ္တြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ဖြင့္ပြဲေန႔တြင္လည္း အလံတစ္ခုတည္းေအာက္၌ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးတြဲ ခ်ီတက္မည္ျဖစ္သည္။

    Ref: CNA

  • ႐ုရွားႏွင့္ ျမန္မာစစ္တပ္တုိ႔ အႀကီးစားပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျပဳလုပ္မည္

    ႐ုရွားႏွင့္ ျမန္မာစစ္တပ္တုိ႔ အႀကီးစားပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျပဳလုပ္မည္

    ဇန္န၀ါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – ႐ုရွားနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိ႔ဟာ စစ္ဖက္ေရးရာမွာ အႀကီးစား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔ ႐ုရွား ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဆာဂ်ီ ရွီဂူက မေန႔မွာ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    ယမန္ေန႔က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ႐ုရွားကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဟာ ျမန္မာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။

    “စစ္ဖက္ေရးရာမွာ ႐ုရွားနဲ႔ ျမန္မာတုိ႔အၾကား အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ဘက္စံု ပူးေပါင္းဆာင္ရြက္မႈ ျပဳလုပ္ေရး၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စစ္ဖက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး သေဘာတူညီခ်ကုိ ထပ္မံၿပီး အရွိန္ျမႇင့္ေဆာင္ရြက္သြားေရး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္” လုိ႔ ဆာဂ်ီရွီဂူက ေျပာပါတယ္။

    ႐ုရွားဟာ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ေစဖုိ႔၊ ႏွစ္ဖက္စစ္တပ္ေတြရဲ႕ တုိက္ခုိက္ႏုိင္စြမ္း အားေကာင္းေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ စစ္တပ္ေတြ ပံုမွန္ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ဖုိ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလံုးက သေဘာတူခဲ့ေၾကာင္း ႐ုရွား ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးက ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ႐ုရွားစစ္သေဘၤာေတြ ျမန္မာဆိပ္ကမ္းေတြမွာ လာေရာက္လည္ပတ္ ဆုိက္ကပ္ဖုိ႔ အထူးအေလးထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အႀကီးစား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဆက္လုပ္ဖုိ႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္”

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္းမွာလည္း ႐ုရွားနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္တုိ႔ဟာ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ႐ုရွားစစ္တပ္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တုိးျမႇင့္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: TASS.com

  • အေမရိကန္အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ထရမ့္ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပမႈ ျပဳလုပ္

    အေမရိကန္အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ထရမ့္ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပမႈ ျပဳလုပ္

    ဇန္န၀ါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္၏ ေပၚလစီမ်ားကုိ ဆန္႔က်င္ရန္၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ႏုိင္ငံေရးတြင္ ေနရာပုိရရန္ ရည္ရြယ္၍ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းတြင္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ဆႏၵျပေနၾကသည္ဟု သိရသည္။

    Power to the Polls ဟု အမည္ေပးထားသည့္ အဆုိပါ ဆႏၵျပမႈကုိ ယမန္ေန႔က စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထရမ့္ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူသည့္ တစ္ႏွစ္ျပည့္မႈႏွင့္လည္း တုိက္ဆုိင္ေနသည္။

    ဆႏၵျပမႈကုိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားမႈ ေခတ္သစ္အစဟု မွတ္ယူေျပာဆုိမႈမ်ားလည္း ရွိေနၿပီး ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္တြင္ အမ်ိဳးသမီး ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား ပုိမုိပါ၀င္ႏုိင္ေရး တြန္းအားတစ္ခုျဖစ္မည္ဟု စီစဥ္သူမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။

    ထုိကဲ့သုိ႔ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို ယေန႔တြင္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း၌ ျပဳလုပ္ရန္လည္း စီစဥ္ထားၾကသည္။

    ရစ္မြန္း၊ ဗာဂ်ီးနီးယား၊ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယား၊ နယူးေယာက္၊ တကၠဆက္ျပည္နယ္ႏွင့္ အျခားေဒသမ်ားရွိ ဆႏၵျပပြဲမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီး ေထာင္ေသာင္းခ်ီ ပါ၀င္ခဲ့သည္။

    ဆႏၵျပပြဲကုိ ထရမ့္ သမၼတသက္တမ္း တစ္ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ ကမၻာတစ၀ွမ္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို ဆန္႔က်င္ေသာ ခ်ီတက္ဆႏၵျပမႈ Women’s March မတုိင္မီ တစ္ရက္အလုိတြင္ စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    သမၼတမျဖစ္ခင္က အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ထရမ့္၏ ေျပာၾကားမႈမ်ားမွာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးႏွင့္ ဆန္႔က်င္ျခင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ ေစာ္ကားျခင္းျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူကာ ထုိမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ဆန္႔က်င္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်င္ျဖင့္ ယခုဆႏၵျပပြဲကုိ က်င္းပျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။

    Ref : Aljazeera

     

  • အာဖဂန္ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ ဇိမ္ခံဟုိတယ္တစ္ခုကုိ ေသနတ္သမားမ်ားက တုိက္ခုိက္

    အာဖဂန္ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ ဇိမ္ခံဟုိတယ္တစ္ခုကုိ ေသနတ္သမားမ်ားက တုိက္ခုိက္

    ဇန္န၀ါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကဘူးလ္ရွိ Intercontinental Hotel ကုိ ေသနတ္သမားမ်ားက ၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုး လူ ၅ ဦးေသဆံုးကာ ၆ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    ကဘူးလ္ရွိ အႀကီးဆံုး ဇိမ္ခံေဟာ္တယ္မ်ားမွ တစ္ခုျဖစ္ေသာ အဆုိပါ ဟုိတယ္ကုိ ေသနတ္သမားမ်ားက ယမန္ေန႔ညေနပုိင္းတြင္ ၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အာဖဂန္ အထူးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ ရွင္းလင္းမႈမွာ ၁၆ နာရီ ၾကာျမင့္ခဲ့ကာ ေသနတ္သမားမ်ားကုိ အေသပစ္သတ္ႏုိင္ခဲ့သည္။

    အာဖဂန္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွွိသူ နာဂ်စ္ ဒါနစ္ရွ္က ႏုိင္ငံျခားသား ၄၁ ဦး အပါအ၀င္ ၁၅၃ ဦးကို ကယ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    တုိက္ခုိက္မႈအတြက္ မည္သည့္အဖြဲ႕ကမွ တာ၀န္မယူေသးေပ။

    ကဘူးလ္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ံုးက လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ ၿမိဳ႕တြင္းရွိ ဟုိတယ္မ်ားကို တုိက္ခုိက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီး ရက္အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ယခုတုိက္ခုိက္မႈ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။

    ကဘူးလ္ၿမိဳ႕အား အေပၚစီးမွ လွမ္းျမင္ေနရသည့္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ရွိေသာ Intercontinental Hotel မွာ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား ႏွစ္သက္ရာ ဟိုတယ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ လံုၿခံဳေရး ထူထပ္စြာ ခ်ထားေလ့ ရွိသည္။

    ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကလည္း တာလီဘန္ တုိက္ခုိက္ေရးသမာမ်ားႏွင့္ အေသခံဗံုးခြဲသမားမ်ား အဆိုပါဟုိတယ္သုိ႔ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား အနည္းဆံုး ၁၀ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera

  • အမွန္တရားကုိေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ အႏၱရာယ္ရွိလာတဲ့ ျမန္မာ့မီဒီယာေလာက

    အမွန္တရားကုိေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ အႏၱရာယ္ရွိလာတဲ့ ျမန္မာ့မီဒီယာေလာက

    ဇန္န၀ါရီ ၂၀၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ႐ုိက္တာသတင္းေထာက္ ၀လံုး

    – ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႐ုိက္တာ ဂ်ာနယ္လစ္ႏွစ္ေယာက္ကုိ ဖမ္းဆီးတရားစြဲဆုိမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံအတြင္းက မီဒီယာလုပ္သားေတြမွာ ေနာက္ေက်ာမလံုမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ဂ်ာနယ္လစ္ေတြဟာ သည္းခံႏုိင္စြမ္းမရွိတဲ့ အာဏာပုိင္ေတြ၊ ကုိလုိနီေခတ္ ဥပေဒေတြရဲ႕ ေနာက္ထပ္သားေကာင္ေတြ ျဖစ္လာႏုိင္မလားဆုိတဲ့ စုိးရိမ္စိတ္ေတြလည္း ၀ါရင့္သတင္းေထာက္ေတြ၊ အယ္ဒီတာေတြမွာ လႊမ္းမုိးလာပါတယ္။

    အေရးပါတ့ဲ သတင္းေဖာ္ျပမႈေတြကုိ ဖိႏွိပ္ရာမွာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အင္အားႀကီးတဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ တစ္ႀကိတ္တည္းတစ္ဉာဏ္တည္းဆုိတာကုိ သက္ေသျပေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အရပ္သားအစုိးရကုိ စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း သတင္းေထာက္ေတြက ေျပာလာၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လည္ပတ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ သတင္းေတြမွာ ေဒသခံသတင္းေထာက္အမည္ကုိ မထည့္ဘဲ ေဖာ္ျပရတာမ်ိဳး ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး သတင္းေထာက္ေတြဟာ ျပည္သူေတြ၊ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အရွက္တကြဲျဖစ္ေအာင္လုပ္မႈ၊ အသက္အႏၱရာယ္ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကုိ တုိးျမႇင့္ခံစားလာရလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ သတင္းဌာနေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ သတင္းေထာက္ေတြကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံအျပင္ဘက္ ခဏပုိ႔တာမ်ိဳးေတြအထိ လုပ္လာၾကပါတယ္။

    ဒီလုိစုိးရိမ္မႈေတြဟာ အေျခအျမစ္မဲ့တဲ့ စုိးရိမ္မႈမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေျခစုိက္ ႐ုိက္တာသင္းေထာက္ ၀လံုးနဲ႔ ေက်ာ္စုိးဦးတုိ႔ဟာ ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္အက္ဥပေဒနဲ႔ အျမင့္ဆံုး ေထာင္ ၁၄ ႏွစ္က်ခံရမယ့္အေနအထားကုိ အခုအခ်ိန္မွာ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ သူတုိ႔ကိစၥမွာ ႏုိင္ငံေရးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြ ပါ၀င္တယ္လုိ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ယံုၾကည္ေနပါတယ္။

    “အမွန္တရားကိုေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႀကိဳးစားလုိ႔ သူတုိ႔က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိဖမ္းၿပီး အေရးယူတာပါ” လုိ႔ ၀လံုးက အခုလအေစာပုိင္း ဒုတိယေျမာက္႐ံုးခ်ိန္းမွာ သတင္းေထာက္ေတြကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးရဲ႕ ေရွ႕ေနျဖစ္တဲ့ ဦးသန္းေဇာ္ေအာင္က ဇန္န၀ါရီ ၂၃ ရက္ေန႔မွာလုပ္မယ့္ ႐ံုးခ်ိန္းမွာ သူ႕အမႈသည္ေတြ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ေလွ်ာက္လဲသြားမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

    “သူတုိ႔ဟာ မီဒီယာက်င့္၀တ္ေတြနဲ႔အညီ အလုပ္လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဥပေဒကုိ မခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့ပါဘူး”

    ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ စစ္ဆင္ေရးကိစၥ သတင္းလုိက္တာေၾကာင့္ ၀လံုးနဲ႔ ေက်ာ္စုိးဦးတုိ႔ အဖမ္းခံလုိက္ရပံုပါပဲ။ ဒီစစ္ဆင္ေရးေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၆၅၅၀၀၀ ေလာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး စစ္တပ္ဟာ တရားလက္လြတ္သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼက်င့္မႈေတြနဲ႔ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈေတြ ရွိတယ္လုိ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ထြက္ဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့လမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ႏွစ္ဦးက ၀လံုးနဲ႔ ေက်ာ္စုိးဦးတုိ႔ကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုးမွာ ေခၚေတြ႕ခဲ့ၿပီး စာရြက္စာတမ္းေတြေပးၿပီးတဲ့ေနာက္ ခ်က္ျခင္းဆုိသလုိ အဖမ္းခံလုိက္ရတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ႐ုိက္တာသတင္းဌာနက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ေျပာၾကားမႈကုိ ကုိးကားၿပီး ျပန္ၾကားေရးက သတင္းထုတ္ျပန္ရာမွာ ‘သူတုိ႔ေတြဟာ အစုိးရရဲ႕ အေရးႀကီး လွ်ိဳ႕၀ွက္ စာရြက္စာတမ္းေတြကုိ တရားမ၀င္ ရယူခဲ့တယ္’ လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အာဏာရ NLD ပါတီရဲ႕ အႀကီးတန္းတာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက သတင္းေထာက္ႏွစ္ေယာက္ဟာ ေထာက္ေခ်ာက္ဆင္ခံလုိက္ရတာျဖစ္တယ္လုိ႔ သံုးသပ္ပါတယ္။

    “႐ုိက္တာသတင္းေထာက္ႏွစ္ေယာက္ကုိ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ တရားစြဲလုိက္တာက အစုိးရဟာ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ဖုိ႔၊ ေထာင္ခ်ဖုိ႔အတြက္ ဥပေဒကုိ ပုိအသံုးခ်လာတယ္ဆုိတာ ထင္ထင္ရွားရွား သိသိသာသာ ျမင္လာရတာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားအား ကာကြယ္ေရးေကာ္မတီ Committee to Protect Journalist က အေရွ႕ေတာင္အာရွေရးရာ ကုိယ္စားလွယ္ ေရွာင္ ခရစၥပင္က TIME မဂၢဇင္းကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေနာက္ၿပီး ‘႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈအေထာက္အထားေတြ အတံုးလုိက္အတစ္လုိက္ ေပၚလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရဟာ အဖတ္ဆယ္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္လုိတဲ့ အေနအထားရွိေနတာ ထင္ရွားတယ္’ လုိ႔လည္း ခရစၥပင္က ဆုိပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသား ၁၀ ဦးကုိ သတ္ျဖတ္ကာ အစုလုိက္ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ ေနရာတစ္ခု ေတြ႕ရွိမႈကိစၥမွာ စစ္သားေတြဟာ သတ္ျဖတ္မႈအတြက္ တာ၀န္ရွိတယ္လုိ႔ ျမန္မာစစ္တပ္က ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္က ေဘာင္အတြင္းကလုပ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရးလုိ႔ ေျပာဆုိထားတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းဟာ ‘လူမ်ိဳးစုလိုက္ရွင္းလင္းမႈ အေနအထား’ ျဖစ္ေနၿပီး၊ ‘လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေျမာက္တဲ့ အခ်က္ေတြ’ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ ကုလရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး ဇုိက္ ရာအဒ္ အလ္ ဟူစိန္က ေျပာၾကားထားပါတယ္။

    ေဒသခံသတင္းေထာက္ေတြအတြက္ေတာ့ ဒီလုိ ထိလြယ္ရွလြယ္တဲ့ ကိစၥေတြကုိ လုိက္ရတာမွာ အႏၱရာယ္ေတြ၊ မလံုၿခံဳမႈေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။ ပဋိပကၡေတြ၊ ျခစားမႈကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကုိ သိမ္းႀကံဳးအေရးယူတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းေတြရဲ႕ သေဘာထားမ်ိဳး ႏွစ္ ၅၀ အတြင္း ပထမဆံုးေပၚလာတဲ့ အရပ္သားအစုိးရမွာ ရွိေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႕က ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အညႊန္းကိန္းစာရင္းမွာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၈၀ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဆင့္ ၁၃၁ ေပးခဲ့ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မဲေပးထားတဲ့ အစုိးရလက္ထက္မွာ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ ဒီလုိျဖစ္ေနတာအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မေက်နပ္ႏုိင္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သိေနတဲ့ အမွန္တရားကုိ ေရးဖုိ႔၊ တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိ ေ၀ဖန္ဖုိ႔ အႏၱရာယ္ရွိေနဆဲပါပဲ” လုိ႔ တူရကီသတင္းဌာန TRT က အဖြဲ႕နဲ႔အတူ မၾကာေသးမီက ေထာင္ ၂ လခ်ခံခဲ့ရတဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္နဲ႔ ဓာတ္ပံုဆရာ ေအာင္ႏုိင္စုိးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ မေလးရွားႏုိင္ငံသား၊ စင္ကာပူႏုိင္ငံသား ဂ်ာနယ္လစ္ႏွစ္ဦး၊ ကားဆရာတုိ႔ပါ၀င္တဲ့ သူတုိ႔အဖြဲ႕ဟာ ေထာင္ထဲက အခ်ိန္အမ်ားစုမွာ တစ္ဦးတည္း အပိတ္ခံထားရတယ္လုိ႔ သူက TIME မဂၢဇင္းကုိ ေျပာပါတယ္။

    ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားနဲ႔ ျပည္တြင္း မီဒီယာေတြအၾကား ျခားနားတဲ့ သေဘာထားကုိ ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႕ရၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာအေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ သတင္းေဖာ္ျပမႈေတြဟာ ဘက္လုိက္မႈရွိေနကာ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈကုိ ထိခုိက္ႏုိင္ေခ်ရွိတယ္လုိ႔ မွတ္ခ်က္ေပးထားပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခုိင္မာတဲ့ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္ေတြကုိလည္း ‘လုပ္ႀကံသတင္းေတြ’ ‘လုပ္ႀကံအဓမၼက်င့္မႈေတြ’ လုိ႔ ေျပာဆုိကာ ျငင္းဆန္ထားပါတယ္။

    ျပည္တြင္းသတင္းေထာက္ေတြကုိ ‘တုိင္းျပည္သစၥာေဖာက္လုိ႔ တံဆိပ္ကပ္မႈ’ ျမင့္တက္လာတယ္လုိ႔ ေအာင္ႏုိင္စုိးက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ‘ဒါဟာ လံုး၀ အဓိပၸါယ္မရွိပါဘူး’ လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရ အာဏာရၿပီးကတည္းက အနည္းဆံုး ဂ်ာနယ္လစ္ ၃၂ ဦး တရားစြဲဆုိခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္းအဖြဲ႕ We Support Journalists က ဆုိပါတယ္။ အဲဒီ ၃၂ ဦးမွာ ၁၈ ဦးက သားေရကြင္းဥပေဒျဖစ္တဲ့ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲဆုိခံရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကုိ အာဏာပုိင္ေတြအေပၚ ေ၀ဖန္သူေတြကုိ ႏွိပ္ကြပ္ဖုိ႔ အသံုးျပဳေနတယ္လုိ႔ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕တြက ေျပာၾကားထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ဒီဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ ဆုိရွယ္မီဒီယာပုိ႔စ္ေတြအတြက္ တရားစြဲခံရသူေတြ ေထာင္မက်ေစေရးနဲ႔ပဲ ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။

    “ျပတ္ျပတ္သားသား ေဖာ္ျပထားတာမ်ိဳး မရွိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဥပေဒေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ အယ္ဒီတာေတြဟာ ဥပေဒအရ အေရးယူခံရမႈကေန သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ကာကြယ္ဖုိ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ ခက္ခဲေစပါတယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္ရဲ႕အာဏာကုိ ၿခိမ္းေျခာက္လာၿပီဆုိရင္ အသံုးခ်လုိ႔ရတဲ့ ဥေပဒတစ္ခုခုက အၿမဲတမ္းရွိေနပါတယ္” လုိ႔ Frontier Myanmar အပတ္စဥ္ မဂၢဇင္းက အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ တြမ္ကင္က ေျပာပါတယ္။

    သတင္းေထာက္ေတြ၊ အယ္ဒီတာေတြအတြက္ အားကုိးအားထားျပဳစရာလည္း ေလာက္ေလာက္လားလား မရွိပါဘူး။ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီရဲ႕ ဒုတိယဥကၠဌ ႐ုိက္တာ ဂ်ာနယ္လစ္ေဟာင္း ဦေအာင္လွထြန္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ သတင္းေဖာ္ျပမႈဟာ ‘ယုတၱိမရွိဘဲ’ ‘က်င့္၀တ္မဲ့တယ္’ လုိ႔ ေျပာဖူးပါတယ္။ ဒီသီတင္းပတ္အတြင္းမွာ သူဟာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေနျပည္ေတာ္မွာ သူက ဂ်ာနယ္လစ္ေတြရဲ႕ ထိပ္တန္းဦးစာေပးဟာ ‘ႏုိင္ငံရဲ႕ပံုရိပ္ကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ျဖစ္တယ္’ လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အမည္မေဖာ္လုိတဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ‘မီဒီယာေတြ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားမီဒီယာေတြကုိ တုိက္ခုိက္မယ္ဆုိရင္ အစုိးရ၀န္ႀကီးရာထူး ခ်ီးျမႇင့္ခံရမယ္ဆုိတဲ့ သတင္းစကားမ်ိဳး’ ျမန္မာအစုိးရက ေပးေနတယ္လုိ႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံရမႈကုိ ရဲရဲ၀င့္၀င့္နဲ႔ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ေဖာ္ျပတာေၾကာင့္ ၂၀၁၄ ႏွစ္မွာ ပူလစ္ဇာဆု၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ အာရွက Society of Publishers အဖြဲ႕ရဲ႕ Honorable Mention ဆုေတြ ရရွိထားတဲ့ ႐ုိက္တာလုိ ထိပ္တန္း သတင္းဌာနတစ္ခုကုိ ပစ္မွတ္ထားတာမ်ိဳးက ‘ထိလြယ္ရွလြယ္တဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေဖာ္ျပရင္ ဂ်ယ္နယ္လစ္ေတြအတြက္ အႏၱရာယ္မကင္းဘူးဆုိတဲ့ သတင္းစကားကုိ အစုိးရက ေပးေနတာျဖစ္တယ္’ လုိ႔ CPJ က ခရစၥပင္က ျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ မဖိႏွိပ္ဘဲ ျမႇင့္တင္ေပးမယ္လုိ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ယူဆထားတဲ့ ေရြးေကာက္ခံအစုိးရအတြက္ေတာ့ ဒါဟာ ၀မ္းနည္းစရာ အလွည့္အေျပာင္းပါပဲ”

    မီဒီယာသမား ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပါ၀င္တဲ့ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္မ်ား ကာကြယ္ေပးေရးေကာ္မတီကုိ ပူးတြဲတည္ေထာင္ထားတဲ့ လြန္းေဇာင္းထက္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ရတာဟာ ‘ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ အႏၱရာယ္ရွိလာတယ္’ လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ သူတုိ႔အဖြဲ႕ဟာ စာနယ္ဇင္းနယ္ပယ္မွာ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္လာခဲ့သူေတြျဖစ္ၿပီး ဂ်ာနယ္လစ္ေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ဖ်က္သိမ္းဖုိ႔၊ ဘ၀တူ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔ ဆႏၵျပမႈေတြကုိလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလအတြင္းမွာ သူတုိ႔ဟာ ႐ုိက္တာသတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ ႐ံုးခ်ိန္းကုိ လာေရာက္တဲ့ သတင္းသမားေတြကုိ အနက္ေရာင္ အက်ႌေတြ ေ၀ေပးခဲ့ၿပီး ‘ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စာနယ္ဇင္းအေမွာင္ေခတ္’ ကုိ ေဖာ္က်ဴးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    “အစုိးရဟာ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကုိ နားမလည္ဘူး။ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကုိ ရန္သူေတြလုိ သူတုိ႔ ဆက္ဆံတယ္” လုိ႔ လြန္းေဇာင္းထက္က ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    Ref: TIME

    (TIME မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပသည့္ ‘It’s Dangerous to Write the Truth.’ Journalists Fear the End of Press Freedom in Myanmar ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)